Pijn in de lies bij kinderen en voetbal: oorzaken en oplossingen

Een liesblessure is een veelvoorkomend probleem, vooral bij jonge voetballers. Het kan variëren van een lichte verrekking tot een ernstige spierscheuring. Dit artikel bespreekt de oorzaken van liespijn bij kinderen, specifiek in de context van voetbal, en biedt inzicht in de behandeling en preventie van deze blessures.

Wat is een liesblessure?

Een liesblessure ontstaat door het overrekken of scheuren van spieren aan de binnenzijde van de dij of de voorkant van de heup. Dit kan leiden tot pijn en ongemak bij activiteiten zoals lopen, de knie optillen of het been bewegen. Overbelasting of plotselinge spiersamentrekkingen zijn veelvoorkomende oorzaken. Hoewel liesblessures vaak voorkomen bij sporten zoals voetbal en dans, kunnen ze ook ontstaan tijdens dagelijkse activiteiten zoals zwaar tillen, uitglijden, traplopen of het beklimmen van ladders.

Soorten liesblessures

Liesblessures worden ingedeeld op basis van de ernst van de spierschade:

  • Niveau 1: Lichte verrekking met scheuring van enkele spiervezels. De spier is gevoelig, maar behoudt zijn normale kracht. Het gebruik van het been wordt niet belemmerd en lopen gaat zonder problemen.
  • Niveau 2: Gemiddelde verrekking met scheuring van een groter aantal spiervezels. Er is meer gevoeligheid en pijn, aanzienlijk krachtsverlies en soms blauwe plekken. Het gebruik van het been is beperkt en manklopen komt voor.
  • Niveau 3: Ernstige scheuring van de spiervezels, soms zelfs een volledige afscheuring. Een "pop"-geluid wordt gehoord of gevoeld tijdens de blessure. Er ontstaan bloeduitstortingen en soms is een deuk in de spier zichtbaar onder de huid. Het gebruik van het been is erg moeizaam en gewicht zetten op het been is zeer pijnlijk.

Wanneer liesspieren verrekt of gescheurd zijn, raken spiervezels of andere cellen ontwricht, wat kan leiden tot bloedingen en blauwe plekken. Zwelling kan optreden binnen enkele minuten tot uren na het letsel, waardoor het getroffen gebied uitzet en strak en stijf aanvoelt.

Symptomen van een verrekte lies

De symptomen van een verrekte lies kunnen variëren, afhankelijk van de ernst van de blessure. Veelvoorkomende symptomen zijn:

Lees ook: Volleybal en armpijn: Preventie en behandeling

  • Pijn: Scherpe, kloppende of stekende pijn in het liesgebied, die toeneemt bij beweging, zoals het optillen van het been of het samenvoegen van de knieën. De pijn kan snel verdwijnen of aanhouden, en kan veranderen in een kloppende pijn in rust met scherpe pijnscheuten bij het bewegen of lopen.
  • Spasmen: Krampen of onwillekeurige spiersamentrekkingen in de liesspieren.
  • Zwelling: Ontsteking en zwelling in het liesgebied, die binnen enkele minuten tot uren na het letsel kunnen optreden.
  • Stijfheid: Beperkte bewegingsvrijheid in het liesgebied, wat kan leiden tot stijfheid en moeilijkheden bij het lopen, rennen of traplopen. De spieren voelen gespannen en zwak aan.
  • Zwakte: Verminderde kracht in de liesspieren, waardoor het moeilijk wordt om het been op te tillen of andere bewegingen uit te voeren. Het optillen van het been of de knie, of het samenvoegen van de knieën, kan ook scherpe pijn veroorzaken. Deze bewegingen kunnen stijf aanvoelen of zelfs leiden tot krampen in de liesspieren.
  • Blauwe plekken: Blauwe plekken of verkleuring van de huid als gevolg van bloeduitstortingen in het getroffen gebied.
  • Geluid of gevoel: Bij ernstige blessures, zoals een niveau 3 verrekking, kan er een "plop"-geluid of -gevoel zijn op het moment dat de spier scheurt.

Bij een verrekte lies van niveau 3 (volledige scheur) kan een "plop" worden gevoeld of gehoord op het moment van de blessure, wanneer de spier scheurt.

Oorzaken van liespijn bij kinderen en voetballers

Liesklachten komen bij veel voetballers voor vanwege het vele schieten en uitvoeren van explosieve bewegingen. Daarom spreken we ook wel over een voetballerslies. De voetballerslies is een overbelastingblessure van de spier die aan de binnenzijde van het bovenbeen loopt. Deze liesspier wordt vooral gebruikt bij het schieten, maar ook bij het uitvoeren van explosieve bewegingen als aanzetten en wenden/keren. In een lichte vorm ontstaat er spierpijn en kan de spier wat harder aanvoelen doordat de spier meer gespannen blijft. Als de overbelasting langer duurt kan via de spieraanhechting, het schaambeen pijnlijk worden. De liesklachten komen iets vaker voor aan het ‘schietbeen’, maar ook aan het standbeen, of aan beide kanten. Deze spier zorgt bij voetbalacties namelijk ook voor stabiliteit rond het bekken en dat doet zowel de linker- als de rechter liesspier.

Liesklachten door de groei komen veel voor bij kinderen tussen 12-18 jaar. Vaak ontstaat dit tijdens het sporten. Er wordt vaak niet bij stil gestaan dat deze blessures mogelijk met de groei te maken hebben. In de buurt van de aanhechtingen van de pezen rondom de lies zitten de groeischijven en deze zijn kwetsbaar. Deze groeischijven zijn gevoelig voor blessures, zeker bij een hoge trainingsintensiteit en/of wanneer kinderen fors groeien. Teveel trekkracht van de pees op de groeischijf kan dan schade veroorzaken. Na het trappen van een bal of na een forse sprint kan de pijn zo hevig zijn dat je het been niet op kunt tillen of dat je zelfs niet goed op het been kunt staan. De klachten kunnen ook geleidelijk ontstaan. Je ervaart vaak al langere tijd klachten, maar meestal is dit tijdens en na het sporten. Na de training of de wedstrijd zeurt de pijn na. Bij de eerst volgende training is het bij de warming-up al gevoelig bij het trappen van de bal. Rennen, sprinten gaat niet zoals voorheen. Om goed van elkaar te kunnen onderscheiden of het nu om de pees of de groeischijf gaat, is het raadzaam om een echo te maken. Daarnaast wil je weten of een eventuele doorverwijzing naar het ziekenhuis noodzakelijk is. Met de echo kunnen de pezen in de lies en de groeischijven mooi in beeld worden gebracht.

Meestal ontstaan klachten van de lies als de spieren niet sterk genoeg zijn om het schieten en andere voetbalacties goed te verwerken. Spieren en pezen hebben tijd en training nodig om sterk te worden en dat vraagt om een geleidelijke opbouw. Zo zie je vaker liesklachten aan het begin van het seizoen, als de trainingsopbouw plots toeneemt (te veel, te snel, te vaak).

Andere oorzaken van liespijn zijn:

Lees ook: Oorzaken achillespees pijn voetbal

  • Overbelasting: Herhaalde bewegingen of een plotselinge toename van de trainingsintensiteit kunnen de liesspieren overbelasten.
  • Slechte warming-up: Onvoldoende warming-up voor het sporten kan de spieren stijf maken en vatbaarder voor blessures.
  • Verkeerde techniek: Een onjuiste techniek bij het uitvoeren van bewegingen, zoals schieten of sprinten, kan de liesspieren extra belasten.
  • Spierzwakte: Zwakke liesspieren of een disbalans tussen de liesspieren en andere spiergroepen kunnen het risico op blessures verhogen.
  • Stijfheid: Stijve spieren in de lies, heup of rug kunnen de bewegingsvrijheid beperken en de liesspieren overbelasten.
  • Eerdere blessures: Een eerdere liesblessure kan de spieren verzwakken en het risico op herhaling vergroten.
  • Groei: Liesklachten door de groei komen veel voor bij kinderen tussen 12-18 jaar. Vaak ontstaat dit tijdens het sporten. Er wordt vaak niet bij stil gestaan dat deze blessures mogelijk met de groei te maken hebben. In de buurt van de aanhechtingen van de pezen rondom de lies zitten de groeischijven en deze zijn kwetsbaar. Deze groeischijven zijn gevoelig voor blessures, zeker bij een hoge trainingsintensiteit en/of wanneer kinderen fors groeien. Teveel trekkracht van de pees op de groeischijf kan dan schade veroorzaken.

Diagnose van een verrekte lies

Wanneer u een fysiotherapeut bezoekt voor een verrekte lies, zal deze een grondig onderzoek uitvoeren, inclusief het inwinnen van uw medische geschiedenis. De fysiotherapeut zal u vragen stellen over:

  • De activiteit die u uitvoerde toen u voor het eerst pijn ervoer
  • De locatie van de pijn en of u een "plop" hoorde op het moment van de blessure
  • Of u een directe impact op uw been of liesgebied heeft gehad
  • Of u zwelling heeft opgemerkt in de eerste 2-3 uur na het letsel
  • Of u pijn ervaart tijdens het optillen van uw been, lopen, uw been van u af bewegen, of uw knieën naar elkaar trekken

De fysiotherapeut zal specifieke tests uitvoeren om te bepalen of u een verrekte lies heeft, zoals:

  • Uw been voorzichtig van uw lichaam af bewegen
  • U vragen om weerstand te bieden met uw been terwijl de fysiotherapeut deze voorzichtig naar buiten probeert te drukken (spierkrachttest)
  • Het onderzoeken van delen van de spier om de exacte locatie van het letsel te bepalen (palpatie)

De fysiotherapeut kan aanvullend onderzoek uitvoeren om mogelijke schade aan andere lichaamsdelen, zoals uw heup of onderrug, te beoordelen.

Voor een definitieve diagnose kan uw fysiotherapeut samenwerken met een orthopedisch specialist of andere zorgverlener. De orthopeed kan aanvullende onderzoeken, zoals röntgenfoto's of MRI, aanvragen om de diagnose te bevestigen en eventuele andere schade uit te sluiten. Dergelijke onderzoeken zijn echter meestal niet nodig bij een verrekte lies.

Behandeling van een verrekte lies

De behandeling van een verrekte lies is afhankelijk van de ernst van de blessure. In de meeste gevallen is een conservatieve behandeling voldoende. Dit omvat:

Lees ook: Behandelingen voor volleybal-gerelateerde elleboogpijn

  • Rust: Vermijd activiteiten die pijn veroorzaken.
  • IJs: Breng ijs aan op het getroffen gebied gedurende 15-20 minuten, meerdere keren per dag.
  • Compressie: Gebruik een compressieverband om zwelling te verminderen.
  • Elevatie: Houd het been omhoog om zwelling te verminderen.
  • Pijnstillers: Neem pijnstillers, zoals paracetamol of ibuprofen, om de pijn te verlichten.

Een fysiotherapeut kan helpen bij het herstel door:

  • Pijn- en ontstekingsmanagement: Advies geven over het toepassen van ijs, het nemen van ontstekingsremmende medicatie en rustperiodes om pijn en zwelling te verminderen. Uw fysiotherapeut kan diverse behandelingen of technieken toepassen om uw pijn te beheersen en verminderen. Enkele voorbeelden zijn ijs, warmte, ultrasound, elektrische stimulatie, tapen, oefeningen en manuele therapie zoals massage.
  • Mobiliteit en flexibiliteit: Oefeningen aanbevelen om de mobiliteit en flexibiliteit van het liesgebied te verbeteren, waardoor beweging gemakkelijker en comfortabeler wordt. Uw fysiotherapeut kiest specifieke activiteiten en behandelingen om de normale beweging van uw been en heup te herstellen. Dit kan beginnen met 'passieve' bewegingen, waarbij de therapeut uw been en heupgewricht voorzichtig beweegt, en evolueren naar actieve oefeningen en rekoefeningen die u zelf uitvoert.
  • Spierkracht: Een reeks gerichte oefeningen voorstellen om de kracht van de liesspieren en omliggende spiergroepen te verbeteren, wat helpt bij het ondersteunen en stabiliseren van het gewricht. Er zijn oefeningen die het herstel in elke fase bevorderen; uw fysiotherapeut kiest de juiste oefeningen en leert u deze aan om uw kracht en flexibiliteit geleidelijk te herstellen. Hierbij kan gebruik worden gemaakt van enkelgewichten, elastische banden, krachttrainingsapparatuur en cardio-apparaten zoals loopbanden of hometrainers.
  • Functionele training: U begeleiden bij het uitvoeren van specifieke bewegingen en activiteiten die verband houden met uw dagelijkse leven, werk of sport, om ervoor te zorgen dat u veilig en effectief kunt bewegen.
  • Manuele therapie: Technieken zoals massage, mobilisaties en rekken toepassen om pijn te verlichten, spierspanning te verminderen en de doorbloeding te verbeteren.
  • Educatie en advies: U informeren over het herstelproces en strategieën om verdere blessures te voorkomen, zoals het opwarmen en afkoelen voor en na het sporten, het dragen van geschikt schoeisel en het aanpassen van trainingsroutines.

Uw fysiotherapeut heeft de kennis en ervaring om de juiste behandelingen en oefeningen te kiezen die u helpen sneller te genezen, terug te keren naar uw normale levensstijl en uw doelen eerder te bereiken dan u zelf zou kunnen. Uw fysiotherapeut werkt samen met u om uw hersteldoelen vast te stellen, inclusief terugkeer naar werk en sport, en ontwikkelt een behandelplan om deze doelen op een veilige, snelle en effectieve manier te bereiken. Manuele therapie, zoals massage, oefeningen en activiteiten om weer aan het werk te gaan, worden aangeboden. Als u een sporter bent, leert u sportgerichte technieken en oefeningen om uw sportieve doelen te behalen.

Een operatie is zelden nodig bij een verrekte lies. Als een liesspier echter volledig afscheurt en operatief herstel vereist, helpt uw fysiotherapeut u om de pijn te minimaliseren, mobiliteit en kracht te herstellen, en na de operatie zo snel mogelijk terug te keren naar uw normale activiteiten.

Preventie van liesblessures

De volgende tips kunnen u helpen een verrekte lies te voorkomen:

  • Goede warming-up: Doe een goede warming-up voor het sporten om de spieren op te warmen en de flexibiliteit te verbeteren.
  • Geleidelijke opbouw: Verhoog de intensiteit van een activiteit of sport geleidelijk, niet plotseling.
  • Rek- en strekoefeningen: Doe regelmatig rek- en strekoefeningen om de flexibiliteit van de liesspieren te behouden.
  • Krachttraining: Versterk de liesspieren en omliggende spiergroepen om de stabiliteit te verbeteren. Uw fysiotherapeut kan een thuisoefenprogramma aanbevelen om de spieren rondom uw heup, bovenbeen en buik te versterken en te rekken, om toekomstig letsel aan uw lies te voorkomen. Dit kan kracht- en flexibiliteitsoefeningen omvatten voor uw been-, heup- en buikspieren.
  • Juiste techniek: Gebruik de juiste techniek bij het uitvoeren van bewegingen om de liesspieren niet te overbelasten.
  • Goede schoenen: Draag schoenen die goede steun bieden en geschikt zijn voor de sport die u beoefent.
  • Luister naar uw lichaam: Stop met sporten als u pijn voelt en neem rust om te herstellen.
  • Aangepaste training: Blijven bewegen en aangepast trainen blijft de beste behandeling voor een liesblessure. Tijdens de oefeningen en trainingen mogen de klachten niet toenemen. Dat betekent aanpassing van het (aantal keer en de intensiteit van) schieten, maar ook het wenden, keren en aanzetten, zoals dat in pass- en trapvormen en partijvormen gebeurt.

Als de spieren stijf aanvoelen, kunnen rekoefeningen helpen de klachten te verminderen. Niet om de spieren ‘langer’ te maken, maar vooral om de spierspanning te verminderen. Verder helpt koelen soms tegen de pijn. Maar het belangrijkste is om op tijd de trainingen en het aantal wedstrijdminuten aan te passen, zodat er zonder klachten getraind en gespeeld kan worden.

Voetballerslies

Liesklachten komen bij veel voetballers voor vanwege het vele schieten en uitvoeren van explosieve bewegingen. Daarom spreken we ook wel over een voetballerslies. Wat is de voetballerslies? De voetballerslies is een overbelastingblessure van de spier die aan de binnenzijde van het bovenbeen loopt. Deze liesspier wordt vooral gebruikt bij het schieten, maar ook bij het uitvoeren van explosieve bewegingen als aanzetten en wenden/keren. In een lichte vorm ontstaat er spierpijn en kan de spier wat harder aanvoelen doordat de spier meer gespannen blijft. Als de overbelasting langer duurt kan via de spieraanhechting, het schaambeen pijnlijk worden. De liesklachten komen iets vaker voor aan het ‘schietbeen’, maar ook aan het standbeen, of aan beide kanten. Deze spier zorgt bij voetbalacties namelijk ook voor stabiliteit rond het bekken en dat doet zowel de linker- als de rechter liesspier.

Je ziet vaker liesklachten aan het begin van het seizoen, als de trainingsopbouw plots toeneemt. Meestal begint de blessure met wat stijfheid in de liezen, die na de warming-up verdwijnt, maar na de training weer terugkomt. In de weken daarna gaat de stijfheid over in pijn en blijven de klachten ook tijdens de training aanwezig. Soms tot enkele dagen na de training of wedstrijd, waardoor vrijwel de hele week pijnklachten aanwezig blijven. Toename van pijn ontstaat door het schieten, maar ook door kort aanzetten en wegdraaien.

Meestal ontstaan klachten van de lies als de spieren niet sterk genoeg zijn om het schieten en andere voetbalacties goed te verwerken. Spieren en pezen hebben tijd en training nodig om sterk te worden en dat vraagt om een geleidelijke opbouw. Zo zie je vaker liesklachten aan het begin van het seizoen, als de trainingsopbouw plots toeneemt (te veel, te snel, te vaak).

Blijven bewegen en aangepast trainen blijft de beste behandeling voor deze blessure. Tijdens de oefeningen en trainingen mogen de klachten niet toenemen. Dat betekent aanpassing van het (aantal keer en de intensiteit van) schieten, maar ook het wenden, keren en aanzetten, zoals dat in pass- en trapvormen en partijvormen gebeurt. De oefeningen die gericht zijn op verbetering van de spierconditie zijn belangrijk. Zeker omdat deze blessure vaak terugkeert. Behalve de voetballerslies, kunnen ook andere blessures in hetzelfde gebied de klachten veroorzaken. Als de blessure niet verbetert, ondanks de aanpassing in training en verbetering van de spierconditie, dan is de kans aanwezig, dat de liesklachten door een andere oorzaak ontstaan. Bezoek dan een sportfysiotherapeut of (sport)arts voor onderzoek en behandeling. Laat het herstel (tot volledige sporthervatting) goed begeleiden door een sportfysiotherapeut. Deze kan een revalidatieschema opstellen en bespreken.

tags: #pijn #lies #kind #voetbal #oorzaken