Een van de meest fundamentele lessen in het voetbal is dat veldspelers de bal niet met hun handen mogen aanraken. Echter, de regels rondom hands zijn complex en vaak controversieel. Dit artikel duikt diep in de materie en onderzoekt de regels omtrent hands, specifiek met betrekking tot de keeper.
Basisregels rondom hands
Hands in het voetbal betekent dat de bal op een onreglementaire manier contact maakt met de arm of hand van een speler. Over het algemeen wordt aangenomen dat bal + arm hands is, tenzij de bal de hand of arm raakt terwijl de armen langs of voor het lichaam worden gehouden. Zelfs een reflex om bijvoorbeeld het hoofd te beschermen, kan als hands worden beschouwd. Het concept van 'aangeschoten hands' wordt in de meeste gevallen niet meegenomen in de beoordeling.
Ook de keeper is gebonden aan de handsregels, alhoewel met specifieke uitzonderingen. Binnen het eigen zestienmetergebied mag de keeper de bal met de hand pakken. Een belangrijke uitzondering hierop is wanneer een eigen speler de bal opzettelijk terugspeelt naar de keeper. In dat geval mag de keeper de bal niet oppakken en volgt er een indirecte vrije trap voor de tegenpartij in het zestienmetergebied.
Wanneer is het hands? De complexiteit van de beslissing
De vraag wanneer iets als hands wordt beschouwd, is niet eenvoudig te beantwoorden. Een belangrijk aspect is de definitie van 'de arm' in het voetbal. Volgens de officiële regels begint de arm onder de oksel. Contact met de schouder wordt dus niet als hands gezien. Wanneer de bal op de grens tussen schouder en arm komt, is het aan de scheidsrechter en de VAR (video assistant referee) om een beslissing te nemen. Deze beslissing is gebaseerd op de interpretatie van de situatie.
Aanvallend hands versus verdedigend hands: een belangrijk onderscheid
Sinds 2020 wordt er een onderscheid gemaakt tussen aanvallend en verdedigend hands. Bij verdedigend hands mag de bal de arm raken als de arm in een natuurlijke positie is. Bij aanvallend hands is de regel strenger: als een speler voordeel behaalt doordat de bal zijn arm raakt, is het altijd hands, zelfs als de armen langs het lichaam hangen.
Lees ook: Keeper Hands: Uitleg en Interpretaties
Aanvallend hands: geen voordeel toegestaan
De handsregel is het strengst in aanvallende situaties. Het is niet toegestaan om voordeel te behalen door contact met de arm, ongeacht de positie van de arm. Deze regel is in 2020 ingevoerd om meer duidelijkheid te scheppen en heeft geleid tot minder discussie op het veld.
Verdedigend hands: de positie van de arm is cruciaal
Verdedigend hands is in feite elke vorm van hands die niet aanvallend is. Het wordt meestal als hands beschouwd als de bal de arm raakt wanneer deze niet in een natuurlijke positie is, dat wil zeggen, niet langs het lichaam. Hoewel reflexen natuurlijk zijn, wordt er in de beoordeling vaak geen rekening mee gehouden. Slechts in uitzonderlijke gevallen, bijvoorbeeld bij een van richting veranderd schot, wordt er geen hands gegeven. Dit hangt sterk af van de interpretatie van de scheidsrechter en de VAR.
Wanneer leidt hands tot een kaart?
In principe wordt er geen kaart getrokken bij onopzettelijk hands, tenzij de handsbal een veelbelovende aanval onderbreekt. Het is voor een scheidsrechter lastig te bepalen of een speler bewust zijn arm in een onnatuurlijke positie houdt. Daarom worden er soms wel en soms geen gele kaarten gegeven in vergelijkbare situaties.
Een rode kaart wordt gegeven als een handsbal een duidelijke scoringskans ontneemt, zoals de actie van Luis Suarez op het WK 2010. In zo'n geval is de beslissing voor de scheidsrechter duidelijk: rood.
Praktijkvoorbeelden van hands
De volgende voorbeelden illustreren de complexiteit van de handsregel en de mate waarin de interpretatie van de scheidsrechter en VAR doorslaggevend is:
Lees ook: Essentiële keepersuitrusting
- Penalty voor Everton: In de wedstrijd Crystal Palace tegen Everton kopte een Everton-speler de bal van dichtbij tegen de arm van een Palace-verdediger. De VAR greep in en de scheidsrechter besloot een penalty toe te kennen, omdat de arm van de verdediger niet in een natuurlijke positie zou zijn geweest.
- Geen hands bij Manchester United tegen Liverpool: Tijdens een corner schoot een Liverpool-speler de bal tegen de handen van McTominay van Manchester United. Er werd geen hands gegeven, omdat McTominay zijn handen voor/langs zijn lichaam had, wat in verdedigend opzicht is toegestaan.
- Penalty voor Portugal op het WK in Qatar: Een Uruguayaanse speler raakte de bal met zijn arm tijdens een val in het strafschopgebied. Ondanks de onnatuurlijke positie van de arm als gevolg van de val, werd er toch een penalty toegekend na ingrijpen van de VAR.
De hand van God: een iconisch moment
Een van de meest besproken handsballen in de voetbalgeschiedenis is de 'hand van God' van Diego Maradona in de kwartfinale van het WK 1986 tussen Argentinië en Engeland. Maradona scoorde met zijn hand, een moment dat onbestraft bleef en bijdroeg aan de uiteindelijke WK-winst van Argentinië. Met de komst van de VAR is het onwaarschijnlijk dat dergelijke situaties zich nog zullen voordoen.
De rol van de zaalvoetbalkeeper: afwijkende regels
De zaalvoetbalkeeper heeft een andere rol dan een veldkeeper en de regels zijn aangepast aan de specifieke kenmerken van de sport.
- Strafschopgebied: Keepers mogen buiten en veldspelers binnen het strafschopgebied komen.
- Vliegende keep: De keeper kan worden ingewisseld voor een vliegende keep.
- Over de middellijn: Keepers mogen meedoen met het veldspel.
- Balcontact: De keeper mag de bal slechts één keer aanraken op de eigen helft.
Zaalvoetbalkeepers dragen meestal geen handschoenen voor meer flexibiliteit en snellere reacties.
De 8-secondenregel: een verandering voor keepers
De IFAB (International Football Association Board) heeft besloten om een nieuwe regel in te voeren die keepers beïnvloedt: de 8-secondenregel. Deze regel beperkt de tijd dat een keeper de bal in zijn handen mag houden.
- De regel: Vanaf 2025 mag een keeper de bal maximaal 8 seconden in zijn handen houden. Voorheen was dit 6 seconden, maar deze regel werd zelden gehandhaafd.
- De redenen: De IFAB wil tijdrekken tegengaan en het spel eerlijker en vloeiender maken. De scheidsrechter zal de laatste 5 seconden aangeven met handgebaren.
- De gevolgen: Overschrijdt de keeper de tijdslimiet, dan krijgt de tegenstander een hoekschop in plaats van een indirecte vrije trap. Dit heeft invloed op de tactiek van teams en de rol van de keeper in de opbouw.
De nieuwe regel dwingt keepers tot snellere spelhervattingen en kan leiden tot meer hoekschoppen. Teams die op balbezit spelen, krijgen meer tijd om hun positiewisselingen aan te passen.
Lees ook: Humphrey Mijnals in Oranje
Andere regels voor keepers
Naast de handsregels en de 8-secondenregel zijn er nog andere regels die specifiek voor keepers gelden:
- Beschermende status: Binnen het 5-metergebied heeft de keeper een beschermende status.
- Taken: De belangrijkste taak van de keeper is het voorkomen van tegengoals. Daarnaast is coachen essentieel, omdat de keeper een volledig overzicht over het veld heeft.
- Voetbalkwaliteiten: Keepers moeten over de nodige voetbalkwaliteiten beschikken om de bal over te spelen naar andere veldspelers indien nodig.