Het WK Rugby 2023 nadert zijn climax. In een toernooi vol verrassingen en dominantie van het zuidelijk halfrond, rijst de vraag: wie zullen strijden om de felbegeerde wereldbeker in het Stade de France in Parijs? Dit artikel analyseert de kanshebbers, de opvallende toernooiopzet en de evolutie van het rugby.
De halve finales: een strijd tussen reuzen
De halve finales van dit jaar waren een clash tussen Nieuw-Zeeland, Zuid-Afrika, Engeland en Argentinië. Argentinië nam het op tegen Nieuw-Zeeland, terwijl Engeland probeerde het spel van Zuid-Afrika te ontregelen. Opvallend was dat Engeland en Argentinië, voorafgaand aan het WK, niet tot de top vijf van de wereld behoorden.
Verwachtingen en Verrassingen
Voorafgaand aan het toernooi waren Ierland en Frankrijk de favorieten voor de titel, aldus Tim Visser, Nederlands succesvolste rugbyer ooit. Echter, Frankrijk werd verslagen door Zuid-Afrika en Ierland kon niet winnen van Nieuw-Zeeland. Visser benadrukte dat Nieuw-Zeeland nooit afgeschreven mag worden, ondanks een transitieperiode na hun wereldtitel van 2015.
Visser achtte de kansen voor Argentinië en Engeland klein, gezien hun minder sterke prestaties in de poulefase. Hij merkte op dat hun doorgang te danken was aan de zwakte van hun poule met tegenstanders als Japan, Samoa en Chili. Ondanks dat vond Visser de overwinning van Argentinië op Wales in de kwartfinales knap. Het niveauverschil tussen Argentinië en Engeland enerzijds, en Nieuw-Zeeland en Zuid-Afrika anderzijds, was significant. De wedstrijden Frankrijk-Zuid-Afrika en Ierland-Nieuw-Zeeland waren van topkwaliteit, terwijl Engeland-Fiji en Wales-Argentinië minder aantrekkelijk waren.
Visser voorspelde een overwinning voor Zuid-Afrika op Engeland en een leuke wedstrijd tussen Argentinië en Nieuw-Zeeland, gezien het open, Latijnse spel van Argentinië. Zijn voorspelling voor de finale was Nieuw-Zeeland tegen Zuid-Afrika, een herhaling van eerdere finales. Hij merkte op dat, afgezien van Engeland, de finales vaak worden gedomineerd door landen van het zuidelijk halfrond, mede als gevolg van de poule-indeling.
Lees ook: Voetbalregels verenigingswissel
De toernooiopzet: een oneerlijke verdeling?
De aanwezigheid van Argentinië en Engeland in de halve finales, respectievelijk nummer zes en acht van de wereld, was verrassend. Dit was mede te wijten aan de toernooiopzet. Argentinië en Engeland zaten aan de "gunstige" kant van het schema in poule D. Visser legde uit dat de meeste toplanden in groep A en B zaten, waardoor de kwartfinales al veel topteams elimineerden. Hij betreurde het verlies van Schotland (nummer vijf van de wereld) in de kwartfinales, evenals het verlies van Frankrijk en Ierland, en noemde het een "blamage" dat zoveel goede teams aan één kant van het toernooi zaten.
De potindeling was gebaseerd op de prestaties van het WK 2019, niet op de actuele wereldranglijst, waardoor Engeland en Argentinië in een gunstigere positie terechtkwamen. Visser suggereerde dat de wereldrugbybond dit zou moeten heroverwegen, omdat het merendeel van de beste teams al voor de halve finales was uitgeschakeld. Hij illustreerde dit met de stelling dat Ierland-Nieuw-Zeeland een finale waardig was.
De aantrekkingskracht van het WK Rugby: 'totaalrugby' en 'wingers'
Ondanks de vreemde poule-indeling, zag Visser positieve ontwikkelingen op dit WK, zoals "open rugby" met veel "crosskicks naar wingers". Hij benadrukte de rol van de sterke wingers, zoals Cheslin Kolbe en Kurt-Lee Arendse van Zuid-Afrika, die ondanks hun geringe grootte snel, sterk en behendig zijn. Ook noemde hij de goede wingers van Nieuw-Zeeland, Mateo Carreras van Argentinië, James Lowe en Mack Hansen van Ierland, en de onvoorspelbare spelers van Fiji.
Visser was verheugd over de positieve spelstijl van de toplanden, een verschuiving van "rechttoe rechtaan" spel met grote jongens naar "totaalrugby", waarbij iedereen meedoet, de bal wijd wordt gespeeld en meer risico wordt genomen. Frankrijk, Zuid-Afrika en Ierland beheersten deze stijl, waarbij ze de bal gemakkelijk twintig fases vasthielden. Engeland daarentegen viel uit de toon met hun behoudende "betonrugby".
De Finale: Nieuw-Zeeland tegen Zuid-Afrika
De finale van het WK Rugby 2023 werd uiteindelijk een confrontatie tussen Nieuw-Zeeland en Zuid-Afrika. Negen weken voor de finale werd Nieuw-Zeeland nog vernederd door Zuid-Afrika met 35-7. Ondanks die oorwassing stond Nieuw-Zeeland voor de vijfde keer in de finale. Het verschil op de wereldranglijst tussen beide finalisten was minimaal, wat duidde op een spannende wedstrijd. Beide landen hadden drie wereldtitels op hun naam staan, wat de wedstrijd extra lading gaf.
Lees ook: Olympische basketbaltriomfen van Amerika
De Nederlandse bondscoach Sylke Haverkorn beschreef de teams als totaal verschillend, met Zuid-Afrika dat de strijd aangaat en ramt, terwijl Nieuw-Zeeland gevarieerder speelt. De kracht van Zuid-Afrika ligt bij de "set pieces" (scrum en line-out). Haverkorn benadrukte dat Nieuw-Zeeland gedisciplineerd moet spelen en weinig penalty's moet incasseren. Engeland verloor de halve finale door een overtreding bij een scrum, waardoor Zuid-Afrika een beslissende penalty kon scoren.
Haverkorn stelde dat Nieuw-Zeeland creatiever speelt en de breedte van het veld benut. Het weer speelt een belangrijke rol; Nieuw-Zeeland vreest een regenachtige avond, omdat Zuid-Afrika dan beter in de wedstrijd kan komen.
Een historische context
De finale tussen Nieuw-Zeeland en Zuid-Afrika is bijzonder, omdat beide landen sinds 2007 de wereldtitels hebben verdeeld, maar pas voor de tweede keer in de historie van het WK tegenover elkaar staan in de finale. In 1995 versloeg Zuid-Afrika Nieuw-Zeeland voor eigen publiek, een moment dat symbool stond voor de overwinning op apartheid.
Zuid-Afrika jaagde op een tweede wereldtitel op rij, een prestatie die Nieuw-Zeeland in 2011 en 2015 leverde. De teamprestaties van de All Blacks waren een voorbeeld voor veel sportcoaches en -ploegen. De laatste jaren is Nieuw-Zeeland echter wat weggezakt en het huidige team heeft nog niet de mythische status van de gouden generatie. Haverkorn merkte op dat Nieuw-Zeeland een lichting had die elkaar blindelings kon vinden, maar na het stoppen van een aantal legendes opnieuw moest bouwen.
Zuid-Afrika had in de finale de meest ervaren nationale ploeg ooit aan de aftrap. Haverkorn voorspelde dat de wisselspelers het verschil zouden maken en benadrukte dat in het rugby iedereen nodig is en wissels altijd in het teambelang zijn.
Lees ook: Bekende voetballers in de politiek