De Spaanse vrouwenvoetbalploeg, vers van hun triomf op het WK, bevindt zich in een diepe crisis die de selectie en de toekomst van het team overschaduwt. Een aanhoudende boycot van speelsters, juridische gevolgen, en de nasleep van het 'kus-schandaal' hebben geleid tot een turbulente periode voor de Spaanse voetbalsters.
De boycot en de eisen van de speelsters
De speelsters van het Spaanse vrouwenvoetbalelftal houden vast aan hun boycot. Ze hebben in een verklaring laten weten nog altijd niet uit te willen komen voor de nationale ploeg. Aan het einde van de middag maakte de nieuwe bondscoach Montse Tomé haar eerste selectie bekend. Daarin zaten 15 van de 23 spelers uit de WK-selectie. Eind vorige week hadden 39 speelsters (waaronder bijna de volledige WK-selectie) nog aangekondigd niet meer voor Spanje uit te komen, omdat de cultuur bij de bond in hun ogen onveranderd is. 20 van de 39 spelers behoren tot de selectie van Tomé.
De speelsters eisen structurele veranderingen binnen de voetbalbond. Het vertrek van bondsvoorzitter Luis Rubiales en bondscoach Jorge Vilda is voor de speelsters onvoldoende. In een verklaring schrijven de speelsters dat "onze standpunten van vrijdag 15 september nog steeds volledig geldig zijn" en "er is de laatste dagen niets veranderd waardoor onze situatie is gewijzigd".
De selectie van Montse Tomé
Montse Tomé werd gepresenteerd tijdens een persconferentie. Ze vertelde dat er contact was geweest met enkele speelsters. Maar een aantal van de geselecteerde voetbalsters zegt pas via de media op de hoogte zijn gebracht van hun oproep. De nieuwe bondscoach fungeerde vijf jaar als assistent onder de inmiddels ontslagen Vilda, die een slechte band had met veel speelsters. "Ik werk al vijf jaar met de ploeg samen, zij het in een andere rol. Ik heb altijd het vertrouwen van de speelsters gevoeld", zei de oud-middenvelder van Levante en Barcelona.
Ondanks de boycot maakte Tomé haar eerste selectie bekend, waarin 15 van de 23 speelsters van het winnende WK-team zaten. Bekende namen als Aitana Bonmatí, Alexia Putellas en Olga Carmona werden opgeroepen. Tomé koos er overigens voor om Jenni Hermoso - die ongewild de veelbesproken zoen van Rubiales kreeg - niet op te roepen. Daarmee leek ze de 33-jarige middenvelder in de luwte te willen houden na alle ophef van de laatste weken. "De beste manier om Jenni te beschermen is op deze manier. Maar we rekenen nog steeds op haar", zei Tomé. Hermoso reageerde via X. "De speelsters zijn er zeker van dat dit weer een strategie van verdeeldheid en manipulatie is om ons te intimideren en te bedreigen met juridische repercussies en economische sancties." "Ik wil nogmaals mijn volledige steun betuigen aan mijn collega's die verrast zijn en gedwongen om te reageren op weer een ongelukkige situatie veroorzaakt door de mensen die beslissingen blijven nemen binnen de RFEF."
Lees ook: Betekenis en context: "De Wedstrijd" in het Spaans
Mogelijke juridische gevolgen
Als de speelsters niet komen opdagen, riskeren ze een boete van 30.000 euro en het kwijtraken van hun spelerslicentie waardoor ze geen clubvoetbal in Spanje meer zouden kunnen spelen. Dat zijn sancties die mogelijk zijn volgens de Spaanse sportwet bij weigering om voor de nationale ploeg uit te komen. "Na alles wat er vandaag is gebeurd, zullen we de mogelijke juridische gevolgen bestuderen", melden de spelers in de verklaring, die door onder anderen Bonmatí en Putellas is gedeeld op sociale media. "De Spaanse bond heeft ons op een lijst gezet terwijl we daar niet om gevraagd hebben."
Het 'kus-schandaal' en de nasleep
Het beeld van de WK-finale van 2023 staat op het netvlies gebrand van de Spanjaarden. Tijdens het feliciteren van de kersverse kampioenen, greep Luis Rubiales, toenmalig bondsvoorzitter, sterspeelster Hermoso met beide handen beet en zoende haar vol op de mond. Al snel werd duidelijk dat de kus ongewenst was en barstte in de Spaanse maatschappij een felle discussie los over machismo en machtsmisbruik. Want het incident staat niet op zichzelf: veel Spaanse mannen denken dat ze vrouwen ongevraagd mogen aanraken. Vrouwenbewegingen gingen de straat op om te demonstreren, talkshows discussieerden er dagenlang over en zelfs de regering bemoeide zich ermee. De WK-winst sneeuwde onder en de carrière van Jenni Hermoso, topscoorder aller tijden, leek langzaamaan voorbij.
In de nasleep van het kus-schandaal werd bovendien duidelijk dat de problemen in het Spaanse vrouwenvoetbal structureel waren. In 2022, in aanloop naar het WK, lieten vijftien internationals in een gezamenlijke brief aan de Spaanse bond weten dat ze niet langer onder bondscoach Jorge Vilda wilden spelen, vanwege het negatieve effect op hun mentale gezondheid.
De situatie rond Jenni Hermoso
De afwezigheid van topscorer Hermoso was het gesprek van de dag. Tomé riep Hermoso na de Olympische Spelen van Parijs (2024) niet meer op. In september van dat jaar zei ze dat ze Hermoso niet selecteerde „om haar te beschermen”. „Mij beschermen? Tegen wie? Of waarvoor?”, reageerde Hermoso fel én teleurgesteld. Hermoso liet aan de Spaanse media merken dat ze twijfelt aan de kwalificaties van Tomé. Voor fans is het duidelijk: Hermoso wordt bewust buitenspel gezet. Fans geloven dat ze gestraft wordt, omdat ze zich uitspreekt tegen seksueel misbruik. „Dit is wraak. Ik geloof dat ze haar expres niet hebben geselecteerd om een signaal af te geven naar de rest. Dat ze vooral hun mond moeten houden over misstanden, anders zijn zij de volgende”, zegt Ester Mendez in vrouwenvoetbalkroeg Fulanita in de Spaanse hoofdstad Madrid.
Volgens stafmedewerkers zouden er binnen de ploeg spanningen zijn ontstaan rond Jenni Hermoso en doelvrouw Misa Rodríguez. Tijdens onder meer de Olympische Spelen in Parijs 2024 zouden beide speelsters zich „onprettig” hebben gedragen over hun rol op de bank, wat binnen de technische staf en het team als storend werd ervaren. Bondscoach Tomé, die zegt waarde te hechten aan teamdynamiek, zei dat speelsters niet alleen geselecteerd zijn op basis van kwaliteit, maar ook op houding en „vriendschap” binnen en buiten het veld. Tegelijkertijd zei bondscoach Tomé dat er „geen persoonlijke of niet-sportieve motieven” meespelen in haar beslissing Hermoso buiten de EK-selectie te houden. Niet alle speelsters willen zich uitspreken over de kwestie. Alexia Putellas, tweevoudig Ballon d’Or-winnares, zei diplomatiek: „De selectie is aan de bondscoach."
Lees ook: Onderzoek onthult details over fraude in Spaans voetbal.
Rechtszaak tegen Rubiales
Tussen alle onenigheid door, kwam in juni 2025 een einde aan de rechtszaak tegen Rubiales. De rechter oordeelde dat geen toestemming voor de kus was gegeven, en dat die dus als seksuele agressie moest worden aangemerkt. Rubiales werd in hoger beroep veroordeeld tot een boete van 10.800 euro en een contactverbod van twee jaar. Een gevangenisstraf, zoals het OM eiste, bleef uit. Voor veel vrouwen was de uitspraak een bittere pil. „Dit voelt als een klap in het gezicht,” schreef feministencollectief Las Igualitarias in een verklaring.
Vooruitblik
Donderdag kunnen vrouwen in kroeg Fulanita de wedstrijd tegen Portugal kijken. Het belooft een spannend toernooi te worden, want niet alleen Hermoso ontbreekt. Keepster Cata Coll heeft een amandelontsteking en sterspeelster Aitana Bonmati werd vrijdag opgenomen met een hersenvliesontsteking. De tegenslag mag voor Ester Mendez en haar vriendin Irene de pret niet drukken. „We hebben er zin in. En Spanje zal hopelijk weer winnen”, zegt Mendez. „Maar het zal zonder Hermoso niet hetzelfde zijn.
De selectie van Spanje voor de Final Four van de Nations League is bekend. De opvallendste naam in de selectie is die van Alexia Putellas. De Spaanse sterspeelster werd eind december wederom geopereerd vanwege blijvende knieklachten. Die hield Putellas over aan het scheuren van haar kruisband vlak voor het EK in Engeland. Haar laatste minuten maakte de 30-jarige aanvallende middenveldster in november vorig jaar. Afgelopen week trainde ze weer voor een deel mee bij FC Barcelona. Toch doet Tomé nu dus toch een beroep op Putellas. Verder heeft de bondscoach onder andere Jenni Hermoso, Salma Paralluelo, Vicky López, Olga Carmona en Laia Aleixandri opgeroepen. De OranjeLeeuwinnen spelen op vrijdag 23 februari de halve finale van de Nations League in en tegen Spanje.
Lees ook: Schema Spaanse elftal
tags: #spaans #vrouwenvoetbalelftal #selectie