Basketbal is een sport die passie, teamwork en respect vereist. Om een positieve en veilige omgeving te creëren waarin iedereen met plezier kan basketballen, is het essentieel om maatregelen te nemen tegen verbaal geweld. Dit artikel beschrijft de maatregelen die SVO Basketball en EBV Mustangs nemen om verbaal geweld en ander grensoverschrijdend gedrag te voorkomen en aan te pakken.
Inleiding
Verbaal geweld kan een negatieve impact hebben op de sfeer binnen een basketbalvereniging en het plezier van de individuele spelers aantasten. Het is daarom van groot belang om een omgeving te creëren waarin iedereen zich veilig en gerespecteerd voelt. Dit vereist een gezamenlijke inspanning van spelers, coaches, trainers, ouders en toeschouwers.
Preventieve maatregelen
Gedragscodes en richtlijnen
SVO Basketball en EBV Mustangs hechten veel waarde aan sportiviteit en respect. Om dit te waarborgen, hebben ze gedragscodes en richtlijnen opgesteld voor alle leden, vrijwilligers en toeschouwers. Deze gedragscodes zijn gebaseerd op de gedragsregels van NOC*NSF en omvatten onder andere:
- Respect voor iedereen: Behandel anderen zoals je zelf behandeld wilt worden.
- Veiligheid voorop: Trainers en coaches zorgen voor een omgeving waarin sporters zich veilig voelen.
- Grensoverschrijdend gedrag wordt niet getolereerd: Dit omvat pesten, discriminatie, machtsmisbruik, seksuele intimidatie en verbaal of fysiek geweld.
- Open communicatie: Bij problemen of zorgen moedigen we leden aan om in gesprek te gaan met een coach, trainer of vertrouwenscontactpersoon (VCP).
- Verantwoord gedrag in de zaal: Toeschouwers, spelers en begeleiders tonen sportiviteit en respect, zowel op als naast het veld. Ongepast gedrag wordt niet geaccepteerd.
- Geen mobiele telefoons in de kleedkamer: In de kleedkamer van de sporthal is het gebruik van mobiele telefoons niet toegestaan om de privacy van alle spelers te waarborgen.
- Geen foto's of video's op sociale media: Het maken van foto’s of video’s van spelers, begeleiders en toeschouwers en het plaatsen hiervan op sociale media is strikt verboden.
Aannamebeleid vrijwilligers
Om de veiligheid binnen de vereniging te waarborgen, hanteren SVO Basketball en EBV Mustangs een zorgvuldig aannamebeleid voor vrijwilligers. Dit beleid is gebaseerd op de aanbevelingen van NOC*NSF en omvat de volgende stappen:
- Kennismakingsgesprek: Tijdens dit gesprek wordt de vrijwilliger bekend gemaakt met de gedragsregels en wordt een exemplaar overhandigd.
- Verklaring Omtrent Gedrag (VOG): Voordat de vrijwilliger actief wordt, moet hij of zij een VOG aanvragen.
Bewustwording en educatie
SVO Basketball en EBV Mustangs investeren in bewustwording en educatie om verbaal geweld en ander ongewenst gedrag te voorkomen. Dit gebeurt onder andere door:
Lees ook: Basketbal taart versieren
- Bespreking van de gedragsregels: De gedragsregels worden regelmatig besproken met spelers, coaches, trainers en ouders.
- Trainingen en workshops: Er worden trainingen en workshops georganiseerd over thema's als respect, communicatie en grensoverschrijdend gedrag.
Interventie bij verbaal geweld
Ondanks preventieve maatregelen kan het voorkomen dat er zich incidenten voordoen. SVO Basketball en EBV Mustangs hebben een duidelijk protocol voor de aanpak van verbaal geweld:
Melding van incidenten
Als iemand getuige is van verbaal geweld of zich onprettig voelt, wordt hij of zij aangemoedigd om dit te melden. Dit kan via:
- Trainer of coach: De eerste aanspreekpersoon voor de meeste incidenten.
- Bestuurslid: Voor ernstigere incidenten of wanneer de trainer/coach niet de juiste persoon is.
- Vertrouwenscontactpersoon (VCP): Een onafhankelijke persoon binnen de vereniging waar men in vertrouwen mee kan spreken.
- Meldingsformulier: Een formele manier om incidenten te melden, zodat de vereniging een overzicht heeft van het gedrag van de leden.
EBV Mustangs hanteert een meldingsplicht voor ieder lid of vrijwilliger ten aanzien van ieder redelijk vermoeden van ongewenst gedrag tegenover een lid of vrijwilliger, dit echter pas na toestemming van het slachtoffer. Melding kan plaatsvinden bij het bestuur of de vertrouwenspersoon van de vereniging. Er zal op worden toegezien dat de melder/klager geen nadeel ondervindt. Ook het bestuur kan melding maken bij de vertrouwenspersoon omtrent een mogelijk geval van ongewenst gedrag.
Onderzoek en gesprek
Na een melding wordt er een onderzoek ingesteld. Het bestuur of de vertrouwenspersoon zal gesprekken voeren met de betrokkenen om de situatie helder te krijgen. Bij EBV Mustangs dient binnen enkele dagen een gesprek plaats te vinden met het bestuur of de vertrouwenspersoon om de klacht helder te krijgen.
Sancties
Afhankelijk van de ernst van het incident kunnen er sancties worden opgelegd. SVO Basketball hanteert een sanctiebeleid dat is gericht op het adequaat adresseren van grensoverschrijdend gedrag en het voorkomen van herhaling. Mogelijke sancties zijn:
Lees ook: Specificaties Wilson Basketbal Maat 6
- Waarschuwing: Een formele waarschuwing voor het gedrag.
- Schorsing: Tijdelijke uitsluiting van deelname aan trainingen en wedstrijden.
- Verwijdering: Definitieve uitsluiting van de vereniging.
- Bij een technische fout: Als een speler een technische fout krijgt van een scheidsrechter, dan zal de speler direct gewisseld worden door de coach, zodat hij/zij aangesproken kan worden op het vertoonde gedrag.
Specifieke vormen van verbaal geweld en bijbehorende maatregelen
Schelden, schreeuwen, pesten of beledigingen
Dit zijn directe vormen van verbaal geweld die onmiddellijk aangepakt moeten worden. Maatregelen omvatten:
- Directe correctie: Coaches en trainers moeten direct ingrijpen en het gedrag corrigeren.
- Gesprek met de betrokkene(n): Een gesprek om de impact van het gedrag te bespreken en afspraken te maken over toekomstig gedrag.
- Sancties: Afhankelijk van de ernst en frequentie van het gedrag kunnen sancties worden opgelegd.
Negatief coachen
Het roepen van negatieve instructies of kritiek naar spelers die het spel of de sfeer verstoren, valt ook onder verbaal geweld. Maatregelen omvatten:
- Bewustwording: Coaches en trainers moeten zich bewust zijn van de impact van hun woorden en hun coachingstijl aanpassen.
- Positieve aanmoediging: Focus op positieve aanmoediging en constructieve feedback.
- Training: Coaches en trainers kunnen trainingen volgen om hun coachingvaardigheden te verbeteren.
Respectloos gedrag naar scheidsrechters
Het uiten van kritiek of het in twijfel trekken van beslissingen op een ongepaste manier is onacceptabel. Maatregelen omvatten:
- Voorlichting: Spelers, coaches en toeschouwers moeten worden voorgelicht over het belang van respect voor scheidsrechters.
- Sancties: Ongepast gedrag naar scheidsrechters moet worden bestraft met sancties.
- Voorbeeldgedrag: Coaches en trainers moeten het goede voorbeeld geven door respectvol met scheidsrechters om te gaan.
Provocatie of escalatie
Acties of opmerkingen die een conflict uitlokken of bestaande spanningen verergeren, moeten worden voorkomen. Maatregelen omvatten:
- Conflictbeheersing: Coaches en trainers moeten vaardigheden ontwikkelen om conflicten te beheersen en de-escaleren.
- Preventie: Creëer een sfeer waarin provocatie en escalatie niet worden getolereerd.
- Sancties: Acties die leiden tot provocatie of escalatie moeten worden bestraft.
De rol van de vertrouwenscontactpersoon (VCP)
De vertrouwenscontactpersoon (VCP) is een belangrijk aanspreekpunt binnen de vereniging voor iedereen die te maken heeft met verbaal geweld of ander ongewenst gedrag. De VCP biedt:
Lees ook: Marijkesingel Barendrecht basketbal
- Een luisterend oor: De VCP luistert naar het verhaal van de melder en biedt ondersteuning.
- Advies: De VCP adviseert over mogelijke vervolgstappen.
- Bemiddeling: De VCP kan bemiddelen tussen de betrokken partijen.
- Vertrouwelijkheid: Gesprekken met de VCP zijn vertrouwelijk.
SVO Basketball stelt dat als men liever niet binnen de vereniging met iemand of de VCP praat, dan kan men altijd contact opnemen met Centrum Veilige Sport Nederland (CVSN). Bij vermoedens van seksuele intimidatie kan men ook contact opnemen met het meldpunt van het Centrum Veilige Sport Nederland (CVSN) via 0900 - 202 55 90 (€ 0,10 per minuut).
Aanvullende maatregelen
Veilige kleedkamers
Kleedkamers moeten veilige plekken zijn voor alle spelers. Om dit te waarborgen, gelden de volgende regels:
- Geen mobiele telefoons: In de kleedkamer van de sporthal is het gebruik van mobiele telefoons niet toegestaan.
- Aanwezigheid van volwassenen: Er mogen geen volwassenen in de kleedkamer zijn als de spelers in de kleedkamer zijn (tot en met MU22), tenzij voor een teambespreking met minimaal 2 volwassenen.
- Privacy: Begeleiders gaan respectvol om met de privésfeer van sporters, zoals in kleedkamers.
Veilige sportomgeving
Naast verbale agressie is het ook belangrijk om aandacht te besteden aan andere vormen van ongewenst gedrag, zoals machtsmisbruik, fysiek geweld, excessief pesten en ongewenste intimiteiten. EBV Mustangs streeft naar een verenigingsklimaat waarin alle leden en vrijwilligers elkaar op een respectvolle en correcte wijze behandelen en heeft tot doel het bestrijden en voorkomen van seksuele intimidatie, discriminatie, intimiderend gedrag, pesten, diefstal en vandalisme.
Verantwoordelijkheid van begeleiders
De begeleider heeft de plicht - voor zover in zijn vermogen ligt - de sporter te beschermen tegen schade en (machts)misbruik als gevolg van seksuele intimidatie. De begeleider zal de sporter geen (im)materiële vergoedingen geven met de kennelijke bedoeling tegenprestaties te vragen. De begeleider zal er actief op toezien dat deze regels worden nageleefd door iedereen die bij de sporter is betrokken.