De Keuken Kampioen Divisie staat al jarenlang bekend om zijn spannende wedstrijden en attractieve speelstijl. Elk seizoen strijden clubs om promotie naar de Eredivisie, terwijl andere teams vechten om degradatie te voorkomen. Dit artikel geeft een overzicht van het KNVB programma voor de Keuken Kampioen Divisie, inclusief belangrijke data, wijzigingen en andere relevante informatie.
Historie en Achtergrond
In 1956 werd de Eerste Divisie opgericht, aanvankelijk bestaande uit twee afdelingen. In 1962 werd de competitie teruggebracht tot één afdeling. FC Volendam is de meest succesvolle club in de historie van de Eerste Divisie met zeven titels, waarvan de laatste in het seizoen 2024/'25. Joop Schuman, speler van Heracles, scoorde het vaakst in één seizoen, namelijk 44 keer in het seizoen 1961/’62.
De naam van de Eerste Divisie is door de jaren heen diverse keren gewijzigd. In 1990 werd de competitie omgedoopt tot de Toto-Divisie en in 2001 werd de naam veranderd in de Gouden Gids Divisie. Van 2006 tot en met het seizoen 2017/'18 spraken we van de Jupiler League.
Promotie en Degradatie
De kampioen en de nummer twee van de Keuken Kampioen Divisie promoveren rechtstreeks naar de Eredivisie, mits dit geen beloftenteam is. Dit zorgt voor een constante vernieuwing en competitiviteit binnen de Eredivisie, waarbij teams uit de Keuken Kampioen Divisie de kans krijgen om zich op een hoger niveau te bewijzen.
Seizoen 2024/’25: Start en Planning
Het competitieprogramma voor de Keuken Kampioen Divisie voor het seizoen 2024/’25 is definitief vastgesteld. De competitie begon op vrijdag 9 augustus om 20.00 uur. De planning van het competitieprogramma is een complex proces dat elk jaar in oktober begint. Eerst wordt de internationale speeldagenkalender (interlands en Europees voetbal) doorgegeven door de FIFA en de UEFA. Vervolgens wordt een concept competitieprogramma vastgesteld, waarbij rekening wordt gehouden met wensen en knelpunten vanuit lokale overheden, clubs, supporters en ESPN.
Lees ook: Maatschappelijke betrokkenheid in het amateurvoetbal: een onderzoek.
Start van het Seizoen 2025/’26
De VriendenLoterij Eredivisie seizoen 2025/’26 ging van start op vrijdag 8 augustus in het Fortuna Sittard Stadion, waar de thuisclub Go Ahead Eagles ontving. Titelhouder PSV opende de nieuwe voetbaljaargang thuis tegen Sparta Rotterdam. De drie gepromoveerde clubs begonnen met uitwedstrijden: FC Volendam bij sc Heerenveen, Excelsior Rotterdam bij N.E.C. Ook de Keuken Kampioen Divisie ging van start in het weekend van vrijdag 8 augustus. De drie gedegradeerde Eredivisieclubs kwamen daarin direct in actie: Willem II speelde uit tegen ADO Den Haag, RKC Waalwijk trof Jong AZ in Alkmaar en Almere City FC ontving Vitesse.
Interlandperiodes en Winterstop
Net als in voorgaande jaren kregen de clubs uit de Keuken Kampioen Divisie de mogelijkheid om tijdens de interlandperiodes niet te hoeven voetballen. Vijftien clubs maakten van deze mogelijkheid gebruik, waardoor hun wedstrijden op een andere datum werden gepland.
De laatste wedstrijden voor de winterstop in de VriendenLoterij Eredivisie (speelronde 17) werden gespeeld op zondag 21 december. Op vrijdag 9 januari ging de VriendenLoterij Eredivisie verder met speelronde 18. De laatste wedstrijd voor de winterstop in de Keuken Kampioen Divisie vond plaats op maandag 22 december (speelronde 21). Op vrijdag 9 januari herstartte de Keuken Kampioen Divisie met speelronde 22.
Johan Cruijff Schaal
De wedstrijd om de Johan Cruijff Schaal XXVIII, tussen titelhouder PSV en KNVB Bekerhouder Go Ahead Eagles, werd gespeeld op zondag 3 augustus (18.00 uur) in het Philips Stadion in Eindhoven. Deze wedstrijd markeert traditioneel de start van het nieuwe voetbalseizoen in Nederland.
Europese Deelname en Wijzigingen in het Speelschema
In het seizoen 2025/’26 speelden zes Nederlandse clubs in Europees verband: PSV, Feyenoord, Ajax, Go Ahead Eagles, FC Utrecht en AZ. Afhankelijk van hun prestaties in Europa konden er wijzigingen volgen in het VriendenLoterij Eredivisieprogramma, zodat het beter aansluit op hun internationale verplichtingen.
Lees ook: KNVB-overschrijvingen: Een complete gids
Komend seizoen worden de Europees uitkomende clubs wederom gefaciliteerd. Dit betekent dat zij voorkeuren kunnen aangeven voor speeldagen en aanvangstijden rondom Europese wedstrijden. Daarnaast kunnen zij op een aantal momenten verzoeken om competitiewedstrijden uit te stellen, om zich optimaal op cruciale Europese wedstrijden te kunnen focussen. Dit geldt bijvoorbeeld voor speelronde 3 van de VriendenLoterij Eredivisie, die precies tussen de Europese play-offwedstrijden valt. Feyenoord heeft aangegeven hiervan gebruik te willen maken, maar kon dat weekend geen thuiswedstrijd spelen. Doordat zij in speelronde 3 wel thuis konden spelen, stonden deze wedstrijden voorlopig ingepland.
Naar aanleiding van de prestaties van de deelnemers aan Europees voetbal in de voorrondes (Feyenoord, FC Utrecht, AZ) en de loting voor de groepsfase van de Champions League (PSV, Ajax) en Europa League (Go Ahead Eagles) werd begin september het VriendenLoterij Eredivisieprogramma tot en met speelronde 12 afgestemd op hun Europese programma. Uiterlijk 9 september werden ook de speelrondes tot de winterstop waar nodig in speeldag en/of aanvangstijd aangepast en werden de wedstrijden tot en met speelronde 22 voorzien van speeldag en aanvangstijd. Na speelronde 17 (in de tweede helft van december) gebeurde dat voor de VriendenLoterij Eredivisie vanaf speelronde 23 tot en met 32.
Play-offs: Europees Ticket, Promotie en Degradatie
De wedstrijden in speelronde 33, die gelijktijdig wordt afgewerkt, zijn nu vastgesteld op 16.45 uur. Dat heeft te maken met eventuele midweekse wedstrijden voor clubs die Europees voetbal spelen, maar ook doordat de play-offs om promotie en degradatie dan al zijn begonnen. Om de wedstrijden goed op elkaar af te stellen, wordt de play-offwedstrijd om promotie en degradatie die dag om 12.15 uur gespeeld (rekening houdend met de mogelijkheid op verlenging en strafschoppen). De Eredivisiewedstrijden kunnen mede daarom niet eerder beginnen dan 16.45 uur.
De halve finale- en de finale-play-offs om Europees voetbal werden ook in het seizoen 2025/‘26 gespeeld over één wedstrijd. Die wedstrijden werden gespeeld in het stadion van de hoogst geëindigde ploeg. Hiermee werd de druk op de voetbalkalender verlicht.
De play-offs voor promotie en degradatie zijn eenmalig gewijzigd, ook om de druk op de voetbalkalender te verlichten. Met deze wijziging hoeft de VriendenLoterij Eredivisie geen inbreuk te doen op de winterstop en/of eerder aan het seizoen te beginnen. De wijziging betekent dat er één ronde extra gespeeld wordt in de play-offs om promotie en degradatie, de nummer 16 van de Eredivisie alleen de finale speelt en de nummers 3 en 4 van de Keuken Kampioen Divisie een bye hebben in de eerste ronde.
Lees ook: Scheidsrechter niet aanwezig? Dit zijn de stappen
Europees Voetbal Seizoen 2025/’26: Verdeling van Tickets
In het seizoen 2025/’26 konden opnieuw twee VriendenLoterij Eredivisieclubs zich rechtstreeks plaatsen voor de groepsfase van de Champions League: de landskampioen en de nummer twee. De nummer drie plaatste zich voor de derde kwalificatieronde van de Champions League. De nummer vier had recht op een plek in de tweede kwalificatieronde van de Europa League, de winnaar van de play-offs om Europees voetbal op een plek in de tweede kwalificatieronde van de Conference League. De winnaar van de Eurojackpot KNVB Beker plaatste zich voor de groepsfase van de Europa League. Wanneer de winnaar van de Eurojackpot KNVB Beker ook als eerste, tweede of derde in de competitie eindigde, dan ontving nummer vier het Europa League-ticket en schuiven de Q2-tickets door.
- Nr. 1: groepsfase Champions League
- Nr. 2: groepsfase Champions League
- Nr. 3: Q3 Champions League
- Nr. 4: Q2 Europa League
- Winnaar play-offs Europees ticket: Q2 Conference League
- Winnaar Eurojackpot KNVB Beker: groepsfase Europa League
Totstandkoming van het Competitieprogramma
Het maken van het competitieprogramma begint ieder jaar al in oktober. Eerst worden de internationale speeldagenkalenders van FIFA en UEFA vastgesteld, met daarin de interlands en Europese wedstrijden. Vervolgens wordt in overleg met de overheid en de clubs de nationale speeldagenkalender opgesteld, waarin ruimte wordt gemaakt voor de VriendenLoterij Eredivisie, de Keuken Kampioen Divisie, de Johan Cruijff Schaal, de Eurojackpot KNVB Beker en de play-offs.
Daarna wordt er een conceptprogramma opgesteld, waarin rekening wordt gehouden met wensen en knelpunten van onder meer gemeenten, clubs, supporters en ESPN. Tijdens het proces wordt het programma afgestemd met alle betaald voetbalclubs, de Eredivisie CV, de Coöperatie Eerste Divisie, ESPN, lokale autoriteiten, de Centrale Spelersraad (CSR), de Centrale Trainersraad (CTR) en het Supporterscollectief Nederland.
Wijzigingen in het Speelschema
Wijzigingen in het speelschema komen regelmatig voor, vaak als gevolg van Europese verplichtingen van clubs of andere onvoorziene omstandigheden. Hieronder een overzicht van enkele wijzigingen die recentelijk zijn doorgevoerd:
VriendenLoterij Eredivisie
| Wedstrijd | Oude datum/tijd | Nieuwe datum/tijd |
|---|---|---|
| FC Groningen - sc Heerenveen | Zat. 16 augustus (16.30 uur) | Zat. 16 augustus (21.00 uur) |
| Heracles Almelo - NEC | Zat. 16 augustus (21.00 uur) | Zat. 16 augustus (20.00 uur) |
| FC Groningen - Sparta Rotterdam | Zo. 19 oktober (12.15 uur) | Zo. 19 oktober (14.30 uur) |
| Telstar - sc Heerenveen | Zo. 19 oktober (14.30 uur) | Zo. 19 oktober (12.15 uur) |
Keuken Kampioen Divisie
| Wedstrijd | Oude datum/tijd | Nieuwe datum/tijd |
|---|---|---|
| RKC Waalwijk - Willem II | Vr. 17 oktober (20.00 uur) | Vr. 17 oktober (18.30 uur) |
| FC Eindhoven - Jong PSV | Zo. 7 december (12.15 uur) | Vr. 5 december (20.00 uur) |
| FC Eindhoven - Jong AZ | Zo. 21 december (16.45 uur) | Vr. 19 december (20.00 uur) |
| Jong FC Utrecht - Roda JC | Ma. 22 december (20.00 uur) | Vr. 19 december (20.00 uur) |
| FC Den Bosch - FC Eindhoven | Za. 14 februari (16.30 uur) | Do. 12 februari (20.00 uur) |
| Vitesse - VVV-Venlo | Vr. 13 februari (20.00 uur) | Za. 14 februari (16.30 uur) |
| Almere City FC - FC Den Bosch | Ma. 6 april (16.45 uur) | Ma. 6 april (14.30 uur) |
| Roda JC - Willem II | Ma. 6 april (14.30 uur) | Ma. 6 april |