Het Kaasstad Toernooi, een begrip in de voetbalwereld, heeft een rijke geschiedenis die teruggaat tot de vroege dagen van het voetbal in Nederland. Dit toernooi, dat jaarlijks in de Kaasstad (een verwijzing naar Alkmaar, bekend om zijn kaasmarkt) wordt gehouden, is meer dan alleen een sportevenement; het is een viering van gemeenschap, traditie en de liefde voor het spel.
De Aanloop naar de Halve Finale: IJsselmeervogels tegen AZ’67
Een memorabel moment in de geschiedenis van het Kaasstad Toernooi vond plaats toen IJsselmeervogels, een amateurclub, het opnam tegen AZ’67, een gerespecteerde subtopper in de Eredivisie. De wedstrijd, die oorspronkelijk gepland stond op woensdag 12 maart (biddag), werd na veel discussie verplaatst naar donderdagmiddag in de Alkmaarder Hout. De spelers van IJsselmeervogels waren realistisch over hun kansen, maar vastberaden om hun beste spel te laten zien.
De Steun van de Supporters
IJsselmeervogels kon rekenen op de massale steun van hun supporters, die in grote aantallen met bussen en op eigen gelegenheid naar Alkmaar reisden. Evert de Graaf, een speler van IJsselmeervogels, herinnerde zich: “Voor ons gevoel zat het hele stadion vol met mensen die IJsselmeervogels een warm hart toedroegen. Onderweg waren we verschillende bussen tegengekomen en de café’s waren van binnen één roodwitte massa. Toen we het veld opgingen, konden we eigenlijk al niet meer kapot.”
De Wedstrijd: Een Strijd van David tegen Goliath
De wedstrijd begon verrassend, met IJsselmeervogels die een 0-2 voorsprong namen dankzij doelpunten van Jaan de Graaf en Jan Vedder, die profiteerden van de trage verdediging van AZ. Evert de Graaf, die de taak had om Bobby Vosmaer, een ervaren rechtsbuiten van AZ, te bewaken, vertelde: “In het begin van de wedstrijd heb ik hem eerst eens een keer of drie over de lijn gebikkeld…… Op een gegeven moment vroeg Vosmaer of ik wel goed bij mijn hoofd was….” Aalt Kok hield Cees Kist, een andere belangrijke speler van AZ, goed in bedwang.
Ondanks de voorsprong kwam IJsselmeervogels onder zware druk te staan in de tweede helft. AZ wist terug te komen tot 2-2, en velen vreesden dat de amateurclub zou instorten. Echter, met veel inzet en een beetje geluk hield IJsselmeervogels stand. Cees Kist miste zelfs een strafschop. Ook in de verlenging wist AZ geen bressen te slaan in de hechte verdediging van IJsselmeervogels, met Jos de Feyter als een onpasseerbare rots in de branding.
Lees ook: De Rijke Historie van het Kaasstad Toernooi
De Beslissende Strafschoppen
Omdat de Alkmaarder Hout geen lichtinstallatie had, werd het steeds donkerder. Strafschoppen moesten de beslissing brengen. Bram de Graaf miste de eerste penalty voor IJsselmeervogels, maar Jos de Feyter stopte een penalty van Cees Kist. Evert de Graaf benutte de laatste strafschop en bezorgde IJsselmeervogels een sensationele overwinning.
Evert de Graaf beschreef het moment: “Toen ik onderweg was naar keeper Gerrit Vooys, wist ik al precies wat ik wilde. Ik schoot de bal domweg hard en laag, rechts van de keeper. Vervolgens maakte ik een prachtige ‘boog’ richting hoofdtribune, waar mijn familie zat. Onbeschrijflijk, wat voor taferelen er toen ontstonden.”
Het Onthaal in Spakenburg
De terugkeer naar Spakenburg was onvergetelijk. De politie begeleidde de spelers met zwaailichten en verschafte hen overal voorrang. Op het spuiplein stond een enorme menigte mensen te wachten om de helden te verwelkomen. IJsselmeervogels had de halve finales van de KNVB-beker bereikt, een prestatie die niemand had verwacht.
De Sensatie in Alkmaar
De nederlaag was een zware klap voor AZ. Cees Kist beleefde een traumatische dag, waarin hij zowel tijdens de reguliere speeltijd als in de strafschoppenserie faalde vanaf elf meter. Jos de Feyter, de doelman van IJsselmeervogels, was de held van de dag. Hij verklaarde na afloop: “Je moest gokken, want zien kon je de bal niet meer. Omdat Kist eerder in de wedstrijd ook de rechterbovenhoek koos, gokte ik daarop. De bal zag ik pas op het laatste moment.”
IJsselmeervogels had verdiend gewonnen, door inzet en slim spel te combineren. Jan Vedder zei na de wedstrijd: “Was dat nou AZ?” De amateurclub had de professionals verslagen en een plek in de halve finales veroverd.
Lees ook: Informatie over het Regio Voetbal Toernooi
De Reacties na de Wedstrijd
Pierre Stevenaart, de trainer van IJsselmeervogels, gaf toe dat hij had gehuild na afloop. Hij zei: “Ja, zoiets verwacht je toch niet. Het zou blassé zijn als ik zei dat ik dat wel gedaan had. Je hoopt alleen maar. En ik wist natuurlijk waartoe mijn elftal in staat is. Maar eigenlijk waren we hier alleen maar heen gekomen om niet af te gaan. En toen we in de rust met 2-0 voor stonden kon dat ook al niet meer.”
Stevenaart prees de tactische discipline van zijn ploeg. Hij had afgesproken dat ze AZ pas 15 meter over de middenlijn zouden opvangen en dan direct een dieptepass zouden geven op de snelle aanvallers.
De Historische Context: Voetbal in de Vroege 20e Eeuw
Om de prestatie van IJsselmeervogels in het Kaasstad Toernooi volledig te waarderen, is het belangrijk om de context van het voetbal in de vroege 20e eeuw te begrijpen. In die tijd was het voetbal in Nederland nog in ontwikkeling, en de scheidslijn tussen amateur- en professioneel voetbal was minder duidelijk dan nu.
De Opkomst van Feyenoord als Arbeidersclub
Een ander voorbeeld van een club met een sterke band met de arbeidersklasse is Feyenoord. Opgericht in 1908 in Rotterdam-Zuid, stond Feyenoord bekend als een club van het gewone volk. De spelers kwamen uit het arbeidersmilieu en het voetbal bood hen de mogelijkheid tot enig financieel voordeel.
De Bouw van De Kuip
De immense populariteit van Feyenoord leidde tot de bouw van een nieuw stadion, De Kuip, in 1937. Dit stadion, met een capaciteit van 60 tot 65.000 toeschouwers, was een revolutionair idee en symboliseerde de groeiende populariteit van het voetbal in Nederland.
Lees ook: Informatie over het Volleybal Jeugd Toernooi in Vaassen
De Betekenis van Vrijheid, Verbondenheid, Verdraagzaamheid en Verscheidenheid
De geschiedenis van het Kaasstad Toernooi en de prestatie van IJsselmeervogels illustreren de waarden van vrijheid, verbondenheid, verdraagzaamheid en verscheidenheid. De vrijheid om te sporten en te strijden, de verbondenheid tussen spelers en supporters, de verdraagzaamheid tussen verschillende clubs en de verscheidenheid aan achtergronden van de spelers dragen allemaal bij aan de rijke historie van het toernooi.
1572, Geboorte van Nederland
In 2022 werd in 40 gemeenten het landelijk project '1572, Geboorte van Nederland' georganiseerd, waarbij werd gezocht naar waarden die het leven de moeite waard maken: Vrijheid, Verbondenheid, Verdraagzaamheid en Verscheidenheid. Edam, een van de steden die in 1572 de zijde van Willem van Oranje koos, nam ook deel aan dit project.
Initiatieven in Edam en Volendam
In Edam en Volendam werden verschillende initiatieven ontplooid om de waarden van vrijheid, verbondenheid, verdraagzaamheid en verscheidenheid te benadrukken. Zo werd er een bijen-bloemenlint gemaakt langs de Noordervesting in Volendam, en organiseerde PianoWandeling Edam een muzikaal programma in de Grote Kerk.
tags: #kaasstad #toernooi #voetbal #geschiedenis