Het Nederlandse vrouwenvoetbal heeft de afgelopen decennia een opmerkelijke ontwikkeling doorgemaakt. Van een sport die in de schaduw stond van het mannenvoetbal, is het uitgegroeid tot een discipline met een groeiende populariteit, professionalisering en maatschappelijke relevantie. Dit artikel biedt een overzicht van de geschiedenis van de KNVB Leeuwinnen, de huidige stand van zaken en de ambities voor de toekomst.
De Vroege Jaren en Internationale Doorbraak
Hoewel de eerste officiële wedstrijd van het Nederlands elftal al in 1905 plaatsvond, duurde het langer voordat het vrouwenvoetbal in Nederland serieuze aandacht kreeg. De internationale doorbraak van de Oranje Leeuwinnen kwam in 2009, toen de ploeg zich voor het eerst kwalificeerde voor een eindtoernooi: het EK in Finland onder leiding van bondscoach Vera Pauw. Meteen werd de halve finale bereikt. Vier jaar later, in 2013, waren de Oranjevrouwen met Roger Reijners aan het roer wederom aanwezig op het EK, maar sneuvelden ze in de poulefase.
Oranje kwalificeerde zich een keer voor een WK. Op de eindronde in 2015 in Canada bereikte de ploeg van bondscoach Reijners de achtste finale.
Het EK 2017: Een Historisch Moment
Drie magische weken beleefde het Nederlands vrouwenelftal in de zomer van 2017. De OranjeLeeuwinnen wilden tijdens het Europees kampioenschap in eigen land de harten van de Nederlanders veroveren. Het werd veel meer dan dat. Na de poulezeges op Noorwegen (1-0), Denemarken (1-0) en België (2-1) volgden in de knockout-fase nieuwe overwinningen op Zweden (kwartfinale 2-1) en Engeland (halve finale 3-0). De finale op 6 augustus trof Oranje opnieuw Denemarken. De eindstrijd in Enschede werd een ongekend spektakel waarin beide ploegen vol op de aanval speelden. Tijdens de finale in Enschede zaten er 28.182 toeschouwers in het stadion. Nooit eerder waren er zo veel toeschouwers bij een vrouwenwedstrijd op Nederlandse boden. Ook qua kijkcijfers op tv brak Oranje record na record, met als uitschieter de finale tegen Denemarken (4-2). Gemiddeld keken er 4,1 miljoen mensen naar de wedstrijd op NPO 1, tijdens het laatste fluitsignaal zelfs 5.476.000 mensen.
Het EK 2017 in eigen land betekende een ware explosie van populariteit voor het vrouwenvoetbal in Nederland. De Oranje Leeuwinnen veroverden de harten van het publiek met hun aanvallende spel en teamgeest. De wedstrijden werden massaal bezocht en de kijkcijfers op televisie braken alle records. De finale tegen Denemarken, die met 4-2 werd gewonnen, was een ongekend spektakel en zorgde voor een ware oranjegekte.
Lees ook: Maatschappelijke betrokkenheid in het amateurvoetbal: een onderzoek.
Professionalisering van de Eredivisie Vrouwen
Om de groei van het vrouwenvoetbal verder te stimuleren, is de KNVB samen met de clubs uit de Eredivisie Vrouwen actief bezig met de verdere professionalisering van de competitie. Een belangrijke stap in dit proces is het commercieel convenant dat is gesloten tussen de acht clubs en de KNVB.
Voor het eerst in de geschiedenis van het vrouwenvoetbal hebben de acht clubs uit de Eredivisie Vrouwen en de KNVB een commercieel convenant gesloten. De betrokken partijen slaan de handen ineen om samen meer gezicht te kunnen geven aan de Eredivisie Vrouwen en de commerciële en maatschappelijke waarde van de competitie verder te vergroten. Volgens Kirsten van de Ven, manager vrouwenvoetbal van de KNVB, is het opnieuw een mooie, maar ook noodzakelijke stap: ,,Kreeg de Eredivisie Vrouwen op het veld de afgelopen weken al een geweldige impuls door de terugkeer van internationals als Mandy van den Berg, Stefanie van der Gragt en Sari van Veenendaal, dit convenant zorgt buiten het veld voor een volgende stap in de verdere professionalisering van de competitie. Waar je het op het veld tegen elkaar opneemt, is dit wat mij betreft een sprekend voorbeeld van hoe de clubs buiten het veld het collectieve belang vooropstellen. Dat is niet altijd vanzelfsprekend, dus ik ben oprecht trots dat we dit voor elkaar hebben gekregen. Als we door willen pakken, dan kan dat alleen samen, daar is iedereen van overtuigd.
De KNVB zal het voortouw nemen in de commerciële exploitatie van de Eredivisie Vrouwen, waarbij ook commerciële rechten van de Oranje Leeuwinnen kunnen worden toegevoegd aan de nieuwe Eredivisie Vrouwen partnerships. Dit alles met als doel de Eredivisie Vrouwen op alle fronten sterker te maken. Het is onze ambitie dat meer mensen de heldinnen van vandaag en morgen wekelijks kunnen zien schitteren.”
De Eredivisie Vrouwen bestaat momenteel uit acht clubs: ADO Den Haag, Ajax, vv Alkmaar, Excelsior, sc Heerenveen, PEC Zwolle, PSV en FC Twente.
Visie Vrouwenvoetbal 2018-2022
De ondertekening van het convenant komt voort uit de Visie vrouwenvoetbal 2018-2022, die onder meer als insteek heeft de Eredivisie Vrouwen tot een topcompetitie in Europa te maken, met de beste speelsters en een topsportklimaat. ,,Dat doen we bijvoorbeeld met de kwaliteitseisen waar clubs die (willen) deelnemen aan de Eredivisie Vrouwen aan moeten voldoen”, zegt Van de Ven. ,,Zo hebben alle clubs uit de Eredivisie Vrouwen inmiddels een beloftenteam. Ook de nieuwe media- en marketingstrategie waar momenteel aan wordt gewerkt, speelt een grote rol, net als het benutten van de commerciële en maatschappelijke waarde van de Eredivisie Vrouwen, om zo het voetbal in zijn algemeenheid naar een hoger niveau te tillen.”
Lees ook: KNVB-overschrijvingen: Een complete gids
De visie omvat onder meer het stellen van kwaliteitseisen aan clubs die deelnemen aan de Eredivisie Vrouwen, het opzetten van beloftenteams en het ontwikkelen van een nieuwe media- en marketingstrategie. Het doel is om de Eredivisie Vrouwen tot een topcompetitie in Europa te maken, met de beste speelsters en een topsportklimaat.
De Maatschappelijke Impact van Vrouwenvoetbal
Vrouwenvoetbal is niet alleen een sport, maar ook een belangrijk maatschappelijk fenomeen. Het aantal vrouwelijke KNVB-leden blijft jaarlijks stijgen, wat aantoont dat de sport steeds meer mensen aanspreekt. Bovendien heeft het vrouwenvoetbal een positieve invloed op de emancipatie van vrouwen en meisjes.
Op 16 april presenteerden de KNVB, Eredivisie CV en Coöperatie Eerste Divisie de resultaten van een onafhankelijk PwC-onderzoek over de maatschappelijke impact van het betaald voetbal. De directeuren van de drie organisaties waren in jubelstemming, want de resultaten waren zonder meer indrukwekkend. Ruim 8,2 miljoen Nederlanders zijn liefhebber van betaald voetbal, gemiddeld besteed men 11 uur per week aandacht aan dit onderwerp, dat volgens de ondervraagden bijdraagt aan het hebben van een sociaal netwerk. Naast de maatschappelijke impact is er ook een economische impact van € 2 miljard per jaar. Met recht kan worden gesteld dat voetbal de belangrijkste bijzaak is in het leven van veel mensen. In de livestream van de presentatie van het rapport was er veel aandacht voor de vele maatschappelijke projecten die BVO’s uitvoeren. De directeuren vonden het jammer dat het kabinet zo weinig oog heeft voor de rol van voetbal in een wereld waar sport en bewegen juist veel belangrijker zijn geworden.
Uitdagingen en Kansen
Ondanks de positieve ontwikkelingen zijn er ook nog uitdagingen voor het vrouwenvoetbal in Nederland. Zo is er nog steeds sprake van een verschil in waardering en beloning ten opzichte van het mannenvoetbal. Ook is het belangrijk om te blijven investeren in de opleiding van talentvolle speelsters en trainers.
De KNVB heeft een duidelijke aanpak ontwikkeld om het vrouwenvoetbal verder te stimuleren. Met het WorldCoaches-programma stimuleert men het vrouwenvoetbal in Qatar. Via de ambassade gaat met het gesprek aan met de lokale voetbalautoriteiten. Je kunt lacherig doen over een regenboog-aanvoerdersband, maar als die om de arm van een mondiale voetbalgrootheid als Virgil van Dijk zit, krijgt dat aandacht en heeft dat impact. De KNVB heeft ook invloed uitgeoefend om veranderingen in de toewijzingsprocedure van grote voetbaltoernooien aan te brengen.
Lees ook: Scheidsrechter niet aanwezig? Dit zijn de stappen
De Rol van Social Media: KNVB Leeuwinnen op Twitter
Social media spelen een steeds grotere rol in de sportwereld, en ook de KNVB Leeuwinnen zijn actief op platforms zoals Twitter. Via Twitter kunnen de speelsters en de KNVB in contact komen met fans, nieuws en updates delen en de populariteit van het vrouwenvoetbal verder vergroten.
Het is echter belangrijk dat de KNVB en de speelsters zich bewust zijn van de verantwoordelijkheid die ze hebben op social media. Haat en racisme op social media zijn onacceptabel en moeten actief worden bestreden. De KNVB heeft hierin een voorbeeldfunctie en moet een duidelijk signaal afgeven dat dergelijk gedrag niet wordt getolereerd.
tags: #knvb #leeuwinnen #twitter #geschiedenis