Het voetbal, met zijn dynamische spel en complexe regels, staat constant in ontwikkeling. Een van de meest bediscussieerde en gecompliceerde regels is die van hands, in het bijzonder wanneer een keeper scoort uit een handsituatie. Dit artikel duikt diep in de regels rondom hands, de rol van de keeper, en de interpretaties die van invloed zijn op het spel.
De Basisregels Rondom Hands
In de basis is het simpel: een veldspeler mag de bal niet opzettelijk met zijn hand of arm raken. Echter, de praktijk is vaak complexer. Hands wordt gedefinieerd als een situatie waarin de bal op een onreglementaire manier contact maakt met de arm of hand van een veldspeler. In de meeste gevallen wordt bal + arm gezien als hands, tenzij de bal tegen de hand of arm komt terwijl de armen langs of voor het lichaam worden gehouden. Zelfs als de bal de hand raakt tijdens een natuurlijke reflex, bijvoorbeeld om het hoofd te beschermen, wordt het vaak als hands beschouwd. Het idee van 'aangeschoten hands' is in veel gevallen verwaarloosbaar.
De keeper vormt hierop een uitzondering. Binnen het eigen zestienmetergebied mag de doelman de bal met de hand pakken, behalve als de bal opzettelijk door een eigen speler wordt teruggespeeld. In dat geval volgt een indirecte vrije trap voor de tegenstander in het zestienmetergebied.
Wat Wordt Beschouwd als de Arm?
De officiële regels bepalen dat de arm begint onder de oksel. Contact met de schouder wordt dus niet als hands beschouwd. Bij twijfelgevallen op het grensgebied tussen schouder en arm, beslissen de scheidsrechter en de VAR (video assistant referee) op basis van hun interpretatie. Het uiteindelijke besluit wordt gemaakt op basis van de eigen interpretatie van de scheidsrechter.
Aanvallend versus Verdedigend Hands
Sinds 2020 wordt er een onderscheid gemaakt tussen aanvallend en verdedigend hands. Bij verdedigend hands mag de bal de arm raken als deze in een natuurlijke positie is. Bij aanvallend hands gelden strengere regels.
Lees ook: Essentiële keepersuitrusting
Aanvallend Hands
De handsregel is het strengst in aanvallende situaties. Er mag geen voordeel worden behaald uit het contact met de arm. Deze regel, ingevoerd in 2020, heeft voor meer duidelijkheid gezorgd en leidt tot minder discussie op het veld. Een doelpunt wordt altijd afgekeurd als de bal een arm of hand heeft beroerd, ook al is het onbedoeld. Hands is hands. Bijvoorbeeld: als een speler de bal met de hand raakt en daaruit scoort, of met een handsbal een aanval opzet waaruit wordt gescoord, dan wordt dat moment afgefloten. Er wordt niet meer gekeken of er opzet in het spel is.
Verdedigend Hands
Verdedigend hands is eigenlijk allesbehalve niet-aanvallend hands. Het is meestal hands als de bal de arm raakt terwijl deze niet in een natuurlijke positie is, dat wil zeggen langs het lichaam. Hoewel reflexen natuurlijk zijn, wordt de positie van de arm beoordeeld. Slechts zelden wordt een reflexbeweging van de arm - bijvoorbeeld bij een van richting veranderd schot - niet als hands beschouwd. Dit hangt grotendeels af van de interpretatie van de scheidsrechter en VAR.
Wanneer Volgt een Kaart?
In principe wordt bij onopzettelijk hands geen kaart getrokken, tenzij de handsbal een veelbelovende aanval onderbreekt. Het is moeilijk voor een scheidsrechter om te beoordelen of een speler bewust zijn arm in een onnatuurlijke positie houdt. Daarom wordt er soms wel en soms geen geel gegeven bij vergelijkbare situaties. Een rode kaart volgt als een handsbal een duidelijke scoringskans ontneemt.
Praktijkvoorbeelden van Hands
De complexiteit van de handsregel wordt duidelijk aan de hand van praktijkvoorbeelden:
- Penalty voor Everton: In de wedstrijd Crystal Palace tegen Everton kopt een speler van Everton de bal van dichtbij tegen de arm van een Palace-verdediger. De VAR grijpt in en de scheidsrechter geeft een penalty omdat de arm niet in een natuurlijke positie zou zijn.
- Geen Hands bij Manchester United tegen Liverpool: Tijdens een corner in de wedstrijd Manchester United tegen Liverpool schiet een Liverpool-speler de bal tegen de handen van McTominay. Er wordt geen hands gegeven omdat McTominay zijn handen voor/langs zijn lichaam had, wat in verdedigend opzicht geen hands is.
- Penalty voor Portugal op het WK in Qatar: In de poulewedstrijd Portugal tegen Uruguay valt een Uruguayaanse speler en raakt de bal met zijn arm. De VAR grijpt in en de scheidsrechter geeft een penalty, ondanks dat de speler moeilijk zijn handen ergens anders kon laten tijdens zijn val.
Deze voorbeelden illustreren hoe de interpretatie van de scheidsrechter en de VAR van cruciaal belang is bij de beoordeling van hands situaties.
Lees ook: Humphrey Mijnals in Oranje
De Hand van God
Een van de beroemdste handsballen in de geschiedenis is de handsbal van Diego Maradona in de kwartfinale van het WK 1986 tussen Argentinië en Engeland. Deze goal, ook wel 'de hand van god' genoemd, hielp Argentinië de wedstrijd te winnen. Met de huidige VAR zou dit soort momenten niet meer voorkomen.
De Rol van de Keeper
De keeper is een cruciale speler binnen het voetbalteam. De keeper heeft een beschermende status binnen het 5-metergebied. Naast het voorkomen van tegengoals coacht de keeper het team, omdat hij een volledig overzicht over het veld heeft. De keeper mag de bal niet vanuit de handen wegtrappen.
Specifieke Regels voor Keepers
Voor de keeper gelden een aantal specifieke spelregels bij voetbal. Naast het volgen van de spelregels hebben keepers nog een aantal taken. Uiteraard is de belangrijkste taak om geen tegengoals te krijgen tijdens de wedstrijd. Daarnaast is coachen ook zeer belangrijk. De keeper is namelijk de enige die een volledig overzicht over het veld heeft. Alle spelers staan namelijk voor hem. Hierdoor kan hij iedereen op de juiste plek neerzetten. Bovendien is het bij een corner ook belangrijk dat de keeper zijn spelers op de goede plek neerzet en duidelijk coacht.
Het is ook belangrijk dat keepers beschikken over de nodige voetbal kwaliteiten. Indien de verdediging de bal niet kwijt kan aan andere veldspelers, dan moet er altijd een optie zijn om de bal over te spelen naar de keeper.
Andere Regelwijzigingen
Naast de handsregel zijn er nog andere recente wijzigingen in de spelregels die van invloed zijn op het spel:
Lees ook: De nasleep van het ongeluk: een analyse
- Spelers die worden gewisseld, moeten het veld via de kortste route verlaten.
- Bij vrije trappen mag een speler van de aanvallende partij niet meer in de muur van de tegenstander staan.
- Bij een doeltrap is het niet meer verplicht om de bal pas buiten het zestienmetergebied aan te raken.
- Scheidsrechters kunnen nu ook een gele of rode kaart geven aan teamofficials voor ‘onbehoorlijk’ gedrag.
- De scheidsrechtersbal wordt aangepast: de bal wordt voor slechts één speler laten vallen, en alle andere spelers moeten op minstens vier meter afstand staan. Als het spel werd onderbroken terwijl de bal, of het laatste contact met de bal, in het strafschopgebied was, dan geeft de scheidsrechter de bal aan de keeper van de verdedigende partij.
Nieuwe Spelregels en Hun Impact
De recente wijzigingen in de spelregels hebben verschillende effecten op het spel. Zo hoeft een doeltrap niet meer eerst uit het strafschopgebied voordat een andere speler de bal mag aanraken. Tegenstanders dienen buiten het strafschopgebied (en op 9.15 meter van de bal) te blijven tot de bal in het spel is. Deze regel kan het spel versnellen en is een fijne regel voor de opbouw, als je daarin een overtal wilt creëren.
Een andere belangrijke wijziging is dat aanvallers niet meer in de muur van de tegenstander mogen staan bij een vrije trap. Deze maatregel is bedoeld om het getrek en gedoe in muurtjes te bestrijden.
Daarnaast kan de scheidsrechter bepalen dat een speler die gewisseld wordt, het veld bij de dichtstbijzijnde doel- of zijlijn moet verlaten om tijdrekken te voorkomen.