De Nederlandse hockeycompetitie kent een uitgebreide structuur, van districtscompetities tot landelijke competities, georganiseerd door de KNHB (Koninklijke Nederlandse Hockey Bond). Dit artikel geeft een overzicht van de degradatieregels in de Hoofdklasse Heren, evenals de competitiestructuur en andere relevante reglementen.
Competitiestructuur en Indeling
De Nederlandse hockeycompetitie is onderverdeeld in bonds- en districtscompetities. Bondscompetities, ook wel landelijke competities genoemd, overschrijden de grenzen van de districten, terwijl districtscompetities binnen de grenzen van een district blijven. De KNHB legt de speeldata voor de bondscompetities vast in de speeldagenkalender, en de verenigingen plannen de wedstrijden in op tijd en veld.
In beginsel dient elke vereniging met een standaard heren- en damesteam deel te nemen aan de bondscompetitie. Verenigingen die deelnemen aan de door de competitieleiding georganiseerde competities, moeten een bindende opgave verstrekken van de namen van de spelers die in het eerste team zijn ingedeeld.
Jeugdcompetities
De landelijke Topklasse en subtopklasse voor O18- en O16-jeugd starten op zaterdag 7 september 2024 met een voorcompetitie. De O18-jeugd speelt de voorcompetitie tot en met zaterdag 12 oktober 2024, waarna in de herfstvakantie een herindeling plaatsvindt. De reguliere competitie voor de O18-jeugd start op zaterdag 2 november 2024. De O16- en O14-jeugd spelen de voorcompetitie tot en met zaterdag 23 november 2024, met een herindeling in de winterstop. Hun reguliere competitie begint op zaterdag 8 maart 2025.
Degradatieregelingen in de Hoofdklasse Heren
De nummers 12 van de Hoofdklasse, degraderen rechtstreeks naar de Overgangsklasse. Dit betekent dat de twee teams die aan het einde van het seizoen onderaan de ranglijst staan, direct afdalen naar het niveau onder de Hoofdklasse.
Lees ook: Een diepgaande blik op de historische prestaties van het Duitse Dames Hockeyteam.
Promotie vanuit de Overgangsklasse
De kampioenen van beide Overgangsklasse-poules spelen een playoff-serie tegen elkaar om het algeheel OVK-kampioenschap. Hierin geldt dat de kampioen met de meeste punten het thuisvoordeel in de eventuele beslissingswedstrijd geniet. Indien punten gelijk zijn wordt er gekeken naar gewonnen wedstrijden en daarna naar doelsaldo. De winnaar van die serie promoveert direct naar de Hoofdklasse.
Beide nummers twee van de Overgangsklasse spelen een playoff-serie tegen elkaar. Hierin geldt dat het team met de meeste punten het thuisvoordeel in de eventuele beslissingswedstrijd geniet. Indien punten gelijk zijn wordt er gekeken naar gewonnen wedstrijden en daarna naar doelsaldo. De verliezer van de serie is uitgespeeld. De winnaar speelt een nieuwe playoff-serie tegen de nummer 10 van de Hoofdklasse, waarin de overgangsklasser het thuisvoordeel in een eventuele beslissingswedstrijd geniet.
Degradatie uit de Overgangsklasse
De nummers 12 van de Overgangsklasse degraderen rechtstreeks naar de Eerste Klasse.
Promotie vanuit de Eerste Klasse
De vier kampioenen van de Eerste Klasse spelen play-offs tegen elkaar. De beste kampioen (het team met de meeste punten, vervolgens meeste gewonnen wedstrijden, en als dat ook gelijk is het team met het beste doelsaldo), speelt tegen de slechtste kampioen een playoff-serie. Ook de tweede en derde kampioen spelen een serie tegen elkaar. Ook hier geldt weer dat de hoogst genoteerde het thuisvoordeel in de eventuele beslissingswedstrijd geniet. De winnaars van die series promoveren naar de Overgangsklasse.
De verliezers van die series mogen in de herkansing tegen de nummers 11 van de Overgangsklasse. De beste nummer 11 uit de OVK, op basis van aantal punten, gewonnen wedstrijden en vervolgens doelsaldo, speelt tegen de slechtste overgebleven nummer 1 van de Eerste Klasse.
Lees ook: De evolutie van hockey: een gedetailleerde analyse
Play-offs voor de Tweede Plaats Eerste Klasse
De vier nummers 2 van de Eerste Klasse spelen play-offs tegen elkaar. De beste nummer 2, het team met de meeste punten, vervolgens gewonnen wedstrijden en vervolgens doelsaldo, speelt tegen de slechtste nummer 2 een playoff-serie. Ook de tweede en derde nummer 2 spelen een serie tegen elkaar. Ook hier geldt weer dat de hoogst genoteerde het thuisvoordeel in de eventuele beslissingswedstrijd geniet. De verliezers van die series zijn uitgespeeld. De winnaars van die series spelen tegen de nummers 10 van de Overgangsklasse. De beste nummer 10 uit de OVK, op basis van aantal punten en vervolgens doelsaldo, speelt tegen de slechtste overgebleven nummer 2 van de Eerste Klasse.
Reglementen en Procedures
De KNHB heeft diverse uitgangspunten en reglementen opgesteld om de competities in goede banen te leiden.
Speelgerechtigdheid
Om speelgerechtigd te zijn, moeten verenigingen en spelers aan bepaalde voorwaarden voldoen. Verenigingen zijn verplicht om te zorgen dat al hun leden ook lid zijn van de KNHB. Alle leden die de vereniging bij de KNHB aanmeldt als spelend lid, zijn speelgerechtigd. Dat geldt dus voor veld/zaal week, maar ook voor trim- en trainingsleden die deel willen nemen aan door de KNHB georganiseerde competities of activiteiten.
In de wedstrijden van de Hoofdklasse en de Promotieklasse en de Play-Offs tussen de Promotieklasse en Overgangsklasse (voor promotie) mogen teams uitkomen met zeventien spelers. Hieraan zijn voorwaarden verbonden.
Voor standaardteams uitkomend in de 1e en 2e Klasse geldt een uitzondering op de speelgerechtigdheid. Een speler is na 15 maart enkel speelgerechtigd voor het standaardteams als de speler op de teamopgave staat óf voor 15 maart is uitgekomen voor het standaardteam van de vereniging. Is dit beide niet het geval dan is de speler slechts speelgerechtigd voor dat team, wanneer deze daarvoor van de KNHB schriftelijk toestemming heeft gekregen. Er hoeft geen toestemming te worden aangevraagd voor jeugdspelers die vóór 15 maart al zijn uitgekomen voor een team van de vereniging, deze spelers zijn altijd speelgerechtigd. Het uitsluitend na 15 maart toevoegen van een speler aan de teamopgave is niet voldoende. Meer informatie lees je in het Bondsreglement 2024, artikel 4.4.2.
Lees ook: Een overzicht van de carrière van Chloe Hockey en haar bijdrage aan het Nederlandse hockey.
Opleidingsteams
Vanaf het seizoen 2017-2018 kennen we een nieuwe aanduiding binnen competitie: opleidingsteams. Op verzoek van een aantal verenigingen kan een vereniging vanaf dat seizoen een verzoek indienen om een ander team aan te wijzen als opleidingsteam. Standaard zijn heren 2 (H2) en dames 2 (D2) het opleidingsteam van een vereniging.
De spelers die op de teamopgave of spelerslijst van heren 1 (H1) en dames 1 (D1) op een positie van 10 tot en met 18 staan, mogen naast H1/D1 ook uitkomen voor het opleidingsteam. De afgelopen jaren was dit altijd H2/D2 nu mag een vereniging dus een ander team aanwijzen. Het opleidingsteam is in de Standenmotor te herkennen aan een “-O” achter de teamnaam. Het aan te wijzen opleidingsteam moet voldoen aan een aantal voorwaarden en voor de speelgerechtigdheid gelden beperkingen. Een nadere uitwerking vind je in het Bondsreglement 2024, art. 4.10.
Regels omtrent Invallen en Dispensatie
Vast meespelen in een team of invallen. Ook daar zijn regels voor. De afgelopen periode zijn deze regels aangepast door middel van het nieuwe bindingsmodel. Het uitgangspunt voor het indelen van teams is de leeftijd op peildatum 1 oktober van het lopende seizoen. Soms komt het echter voor dat het volgens de vereniging gewenst is dat een speler niet in zijn eigen leeftijdscategorie uitkomt maar in een lagere categorie. Er kan dan dispensatie worden aangevraagd bij de competitieleiding.
Competitiemaatregelen en Sancties
Als een vereniging/speler/begeleider zich niet aan de regels houdt, kan de KNHB daarvoor maatregelen opleggen. Wat competitiemaatregelen inhouden en wat je kan doen als je het er niet mee eens bent, lees je hieronder. Een competitiemaatregel kan worden opgelegd op basis van de regels in het bondsreglement. Hieronder valt bijvoorbeeld het in laten vallen van een te sterke speler (niet-speelgerechtigd), het niet op komen dagen bij een wedstrijd of het niet op orde hebben van de administratie (ledenadministratie, maar ook het onjuist of niet volledig invullen van het digitaal wedstrijdformulier).
De maatregelen kunnen bestaan uit punten in mindering brengen in de stand van een team en/of een geldelijke boete. Welke maatregelen waarvoor opgelegd kunnen worden is uitgebreid te lezen in het Bondsreglement. Een verkort overzicht is te vinden in het uniforme boete-overzicht veld, zaal en Jongste Jeugd.
Als je het niet eens bent met de opgelegde competitiemaatregel (zoals bedoeld in artikel 10.1 van het huishoudelijk reglement), kan de vereniging of kandidaat-vereniging een verzoek om herziening indienen. Dit moet binnen vijf werkdagen na dagtekening van de beslissing waarin de maatregel is opgelegd bij het bondsbestuur ingediend worden inclusief de volledige bijbehorende motivatie. Het is niet mogelijk om een verzoek om herziening in te dienen als de maatregel alleen bestond uit het opleggen van een geldboete van € 50,00 of minder.
Indien de competitieleiding het verzoek om herziening afwijst, kun je - wederom binnen vijf werkdagen na dagtekening van de beslissing - op grond van artikel 10.2 van het huishoudelijk reglement beroep instellen bij de commissie van beroep (inclusief de volledige bijbehorende motivatie), tenzij de maatregel alleen bestond uit het opleggen van een geldboete van € 50,00 of minder. Indien de geschorste persoon of diens vereniging een beroep indient tegen een schorsing, dan dient uiterlijk op de laatste dag dat het beroep kan worden aangetekend door de KNHB €250,- te zijn ontvangen.
Overige Competities en Evenementen
Naast de reguliere competities organiseert de KNHB diverse andere evenementen en competities, waaronder:
- Bekercompetities: Sinds seizoen 2016-2017 is er een bekercompetitie voor verenigingen, zoals de Silver Cup voor herenteams en de Gold Cup voor standaardteams uit de Hoofdklasse, Promotieklasse en Overgangsklasse.
- Dames Masters Competitie: In de districten Noord-Holland, Zuid-Holland en Midden Nederland wordt een Dames Masters-competitie aangeboden, om dames van verschillende leeftijden de mogelijkheid te geven om op hun eigen niveau te hockeyen.
- Trimhockey: Trimhockey is bedoeld voor mensen met weinig of geen hockeyervaring, die op een ontspannen manier willen hockeyen. Er worden trimhockeycompetities georganiseerd in verschillende districten, zowel door de KNHB als door vrijwilligers.
- Hockey7: Voor mensen die doordeweeks willen hockeyen, organiseert de KNHB de Hockey7 competitie op donderdag- of vrijdagavond. Teams van zeven spelen op een half veld, zonder keeper en scheidsrechters.
- Dames Door de Week Competitie: Deze competitie wordt gespeeld op donderdagmiddag/avond in District Zuid en op dinsdagochtend in District West.
Play-offs in de Tulp Hoofdklasse
Traditioneel werden de play-offs om de landstitel in de Tulp Hoofdklasse gespeeld in een best-of-three-systeem.
Nieuw Format
In het nieuwe systeem hoeft niet elke wedstrijd in de play-offs tot een winnaar te leiden; een gelijkspel is nu ook mogelijk. De uitslagen van de heen- en returnwedstrijd worden bij elkaar opgeteld, vergelijkbaar met de knock-outfase van de Champions League, Europa League en Conference League. Uitdoelpunten tellen hierbij niet dubbel.
Impact van het Nieuwe Systeem
Het nieuwe systeem heeft invloed op de tactiek en de benadering van wedstrijden. Waar voorheen een ruime nederlaag in de openingswedstrijd nog te repareren was door de volgende twee duels te winnen, is dat nu niet meer het geval. Een kleine achterstand in de eerste wedstrijd kan nu minder snel leiden tot een alles-of-niets-poging om shoot-outs te vermijden.
Voorbeeld uit het Verleden
Een vergelijkbaar systeem werd in 2014 gebruikt, wat resulteerde in opvallende uitslagen bij de vrouwen. Amsterdam won de eerste halve finalewedstrijd met 2-1 van Den Bosch, maar dit bleek onvoldoende voor een plek in de finale. SCHC won de tweede finalewedstrijd in 2014 met 2-1 van Den Bosch, maar verloor de titel na een 4-2 verlies in de eerste wedstrijd.
Play-offs Programma
De ranking van de reguliere competitie bepaalt het wedstrijdprogramma van de play-offs. Het hoogst geëindigde team heeft thuisvoordeel en speelt een eventuele beslissingswedstrijd in eigen huis. Het eerste duel van de playoff-serie speelt het hoogst geëindigde team uit, het tweede ook thuis.
Best-of-Three Principe
Voor de play-offs geldt het best-of-three-principe; de ploeg die als eerste twee zege behaalt, wint de playoff-serie. Elke wedstrijd in de play-offs moet een winnaar opleveren. Bij een gelijke eindstand na 70 minuten nemen de ploegen direct shoot-outs. Dit jaar is er, in tegenstelling tot voorgaande jaren, dus geen verlenging. Elk team neemt om en om vijf shoot-outs.
Plaatsing en Tickets voor Europese Competities
De top 4 plaatst zich voor de play-offs. Daarin speelt de nummer 1 tegen de nummer 4 en de nummer 2 tegen de nummer 3. Naast het landskampioenschap wordt er ook nog gestreden om Euro Hockey League-tickets. Die zijn inmiddels vergeven: aan Bloemendaal, Rotterdam en Kampong. Voor het Europese clubtoernooi voor damesteams zijn slechts twee tickets te vergeven. Eén is voor de nummer 1 van de competitie: Den Bosch. De andere is voor de winnaar van de play-offs.
Recentelijke Promoties
Het is officieel: de vrouwen van Klein Zwitserland en de mannen van SCHC zijn gepromoveerd naar de Hoofdklasse. ‘Promoveren was onze doelstelling’, zegt SCHC-verdediger Léon van Barneveld. ‘We zijn blij met promotie. De KNHB heeft vrijdag laten weten dat alle competities dit seizoen niet meer worden afgemaakt. Een uitzondering geldt voor de Hoofdklasse, die dit seizoen wel wordt uitgespeeld. Omdat er een ploeg uit de Hoofdklasse degradeert, promoveert er ook een ploeg uit de Promotieklasse.
De promovendus is, zo stellen de voorafgaand aan dit seizoen opgestelde regels, de ploeg die op basis van het aantal gespeelde wedstrijden gemiddeld het beste resultaat heeft behaald. De formatie uit Bilthoven heeft net zoveel punten (15) als nummer twee Schaerweijde. Ook het doelsaldo (+8) is gelijk. SCHC maakte in zes wedstrijden echter meer doelpunten (16 om 13) en is volgens het bondsreglement koploper. ‘Het is raar dat we na zes wedstrijden promotie hebben afgedwongen’, klinkt Van Barneveld. ‘We hebben andere tegenstanders gehad dan Schaerweijde, vooral dat maakt deze situatie gek. De 26-jarige verdediger is in het verleden bij Stichtsche drie keer gedegradeerd en sinds vrijdag drie keer gepromoveerd naar de Hoofdklasse.
Reacties op Promoties
Uit het kamp van de vrouwen van Klein Zwitserland klinken dezelfde geluiden. ‘Ik had liever 22 wedstrijden gespeeld en dat we niet gepromoveerd waren dan dit scenario’, zegt KZ-coach Jorge Nolte. ‘Het voelt alsof we vierde op de Olympische Spelen zijn geworden en een halfjaar later te horen krijgen dat de top-3 doping heeft gebruikt en we ineens goud hebben gewonnen. Het voelt raar. De promotie van de Steenbokken is op z’n zachtst gezegd saillant. In de Promotieklasse Dames staat Tilburg namelijk met 13 punten uit vijf wedstrijden bovenaan. KZ-coach Nolte vindt dit scenario vooral ‘heel sneu voor Tilburg. ‘Er waren dit seizoen twee clubs met ambities’, zegt Nolte. ‘Ik had graag gezien dat we samen met Tilburg zouden promoveren. Nu zijn wij absoluut de grote gelukkigen.
Reactie van de KNHB op de Competitiegang
‘Het is belangrijk dat je als competitieleiding voor aanvang van het seizoen zoveel mogelijk duidelijkheid geeft aan de teams wat er gaat gebeuren als bepaalde situaties zich voordoen. Daarom hebben we voor aanvang van seizoen 2020-2021 reeds een aanvullende set reglementaire bepalingen ingevoerd en gedeeld met alle verenigingen om voorbereid te zijn op invloeden van corona op het seizoen’, zo reageert Leon Rutten, manager Competitiezaken en Arbitrage bij de KNHB. ‘Natuurlijk is het zuur voor de clubs die het niet hebben gered. Er is de afgelopen tijd veel contact geweest met de clubs.’ Daar kwamen allerlei voorstellen uit, maar de KNHB past reglementen tijdens het seizoen niet aan. ‘Dat kan ook niet. Bovendien, het huidige reglement voorziet. Maar los daarvan kun je je ook afvragen wat wat dan wel de goede regel is.
Rutten: ‘Een groot deel van de teams en verenigingen is blij met deze bevestiging. Daar was behoefte aan. Natuurlijk zijn er ook clubs die teleurgesteld zijn. We hebben deze bijzondere bepalingen voor aanvang van de competitie aangesteld. Men wist waar hij aan toe was. Dat neemt niet weg dat het ontzettend lastig is dat beslissingen op deze manier tot stand komen. Iedereen wil op een prettige en eerlijke manier met elkaar kunnen genieten van de mooie hockeysport.
Procedures en Reglementen KNHB
Daarom heeft de KNHB uitgangspunten en reglementen opgesteld voor verenigingen en spelers. De KNHB Reglementen bestaan uit het Bondsreglement, het Evenementenreglement en het Tuchtreglement. Tenslotte vind je in de download nog het ‘Uniform Boeteoverzicht Competitie 2024-2025’. De KNHB kent diverse procedures om de competitie goed te laten verlopen. Denk daarbij bijvoorbeeld aan procedures rond het digitaal wedstrijdformulier, afgelastingen, dispensaties of wanneer er geen team beschikbaar is. Van de belangrijkste procedures is door de KNHB een korte uitwerking per procedure gemaakt.
Afgelastingen
UPDATE: Voor zaterdag 11 januari en zondag 12 januari geldt een code geel voor alle provincies vanwege gladheid. Bij een code geel volgt er GEEN centrale afgelasting. Zie het Weerprotocol hieronder voor meer informatie.
Promotie-/degradatieregelingen 2024-2026
Hoe promoveer je? En wanneer degradeert een team? De promotie-/degradatieregelingen van de Bonds- en Districtscompetities seizoen 2024-2025 geven precies aan welke posities in de eindstand recht geven op promotie- en/of degradatie, deelname aan play-offs of recht geven op plaatsing voor een vervolgcompetitie. Hoe promoveer je? En wanneer degradeert een team? De promotie- & degradatieregelingen van de Bonds- en Districtscompetities seizoen 2025-2026 geven precies aan welke posities in de eindstand recht geven op promotie en/of degradatie.
Play-offs en Play-outs
De nummer tien van de Tulp Hoofdklasse neemt het op tegen de nummer drie van de Promotieklasse, terwijl de nummer elf van de Hoofdklasse de runner-up van de Promotieklasse treft. Alle play-offseries worden gespeeld over twee wedstrijden. Een wedstrijd hoeft niet tot een winnaar te leiden. Na wedstrijd twee worden de uitslagen in een ranglijst gezet en wordt op basis van wedstrijdpunten, doelsaldo en doelpunten voor, bepaald wie de winnaar van de play-offserie is.
Voorbeeld van puntentelling:
- Team A wint wedstrijd 1 met 1-0 van Team B en speelt wedstrijd 2 gelijk met 1-1: Team A heeft hierdoor 4 wedstrijdpunten en Team B 1.
- Team A wint wedstrijd 1 met 7-0 en verliest wedstrijd 2 met 5-0: Beide teams hebben 3 wedstrijdpunten.
- Team A en Team B spelen beide wedstrijden gelijk, 1-1 en 2-2: Elk team heeft 2 wedstrijdpunten en een doelsaldo van 3-3.
tags: #hockey #hoofdklasse #heren #degradatie #regels