Volleybal is een dynamische sport die wereldwijd populair is. Om een wedstrijd eerlijk en volgens de regels te laten verlopen, is het essentieel dat zowel spelers als officials de spelregels begrijpen. Dit artikel belicht de belangrijkste aspecten van netfouten bij volleybal, evenals andere relevante regels en procedures.
Beginnen met Fluiten: Een Overzicht
Een wedstrijd kunnen fluiten is een essentieel onderdeel van volleybal. Zonder scheidsrechters kunnen wedstrijden niet plaatsvinden. Bij veel verenigingen zijn scheidsrechters op verschillende niveaus actief, en in principe zou elke speler in staat moeten zijn om een wedstrijd te fluiten met de basiskennis van de spelregels.
Fluiten op Verschillende Niveaus
- 3e Klasse en Lager: Om wedstrijden in de 3e klasse en lager te fluiten, is het voldoende om een digitale spelregeltoets van de Nevobo af te leggen. Veel verenigingen vragen van hun spelers dat ze deze toets hebben afgerond.
- 1e en 2e Klasse: Voor het fluiten van wedstrijden in de 1e en 2e klasse is een V2-code vereist. Deze code kan worden behaald door de spelregeltoets te doen en een vaardigheidstraining te volgen.
- Promotieklasse en 3e Divisie: Om wedstrijden in de promotieklasse en mogelijk de 3e divisie te fluiten, is een VS3-code nodig. Deze licentie wordt verkregen door de VS3-opleiding van de Nevobo te volgen. Dit traject is persoonlijk en afgestemd op de individuele scheidsrechter.
- 2e Divisie en Hoger: Voor scheidsrechters met ambitie om op nationaal niveau te fluiten, is het VS4-diploma (en eventueel VS4-TOP) een mogelijkheid. Meer informatie hierover is te vinden op de Nevobo-site.
Tips voor Beginnende Scheidsrechters
- Zorg voor pen en papier om aantekeningen te maken.
- Wees op tijd aanwezig en houd de tijd voor het inspelen in de gaten.
- Neem initiatief bij het wisselen tussen de verschillende inspeloefeningen. Officieel zijn er vier minuten per aanvalskant en twee minuten voor serveren.
- Roep de aanvoerders bij elkaar voor de 'toss'. Het uitspelende team mag als eerste kiezen voor 'service' of 'kant'.
- Zorg voor een fijne wedstrijdbal. Het thuisspelende team is hier officieel verantwoordelijk voor.
- Noteer opstellingen, wissels, setstanden en time-outs op papier. Het 'live bijhouden' via een app kan tijdrovender zijn.
- Wees duidelijk als je op de bok staat. Fluit duidelijk en hard, en fluit in principe altijd als de rally klaar is.
- Geef na een fluitsignaal eerst de kant aan van het team dat de service krijgt, en daarna pas de fout met een handgebaar.
- Vraag de aanvoerders aan het begin van elke set of ze er klaar voor zijn.
Belangrijke Spelregels en Situaties
Er zijn diverse situaties waarin specifieke spelregels van toepassing zijn. Het is cruciaal om deze regels te kennen om correct te kunnen handelen tijdens een wedstrijd.
Voetfouten bij Service
Een veelvoorkomende fout is de voetfout bij de service. Een speler mag tijdens de service niet in het veld of op de achterlijn staan.
Aanvallen van Achterspelers
Achterspelers die aanvallen, moeten rekening houden met de 3-meterlijn. Ze mogen niet springen op of voor deze lijn. Dit geldt ook voor:
Lees ook: Volleybal: Alles over winnen
- Achterspelers die een voetfout maken tijdens de aanval.
- Spelverdelers die achterspeler zijn en bij het net een tweede bal doortikken boven de netrand.
- Libero's die een bovenhandse setup geven voor de 3-meterlijn, waarbij de aanval boven de netrand wordt afgemaakt.
Bij deze situaties is de hoogte van de bal leidend. Alleen als de bal op het moment van raken geheel boven de netrand is, is de actie fout.
Andere Fouten
- 4 keer spelen: Dit komt vaak voor als de aanval in het net blijft hangen of tijdens netfouten van aanvallers of blokkeerders.
- Gedragen ballen of plakballen: Hoewel er bij de tweede bal veel is toegestaan, is dragen nog steeds fout, evenals enorme plakballen. Onderarms die over de armen rollen en lang contact veroorzaken, zijn ook fout.
- Dubbele contacten: Een eerste bal mag twee keer 'geraakt' worden door dezelfde speler, mits het een vloeiende beweging betreft en niet twee aparte bewegingen.
Omgaan met Discussies
Soms hebben spelers een andere waarneming dan de scheidsrechter. Bijvoorbeeld, een bal die als UIT wordt waargenomen, wordt door de spelers als IN of TOUCHÉ gezien. Het is belangrijk om bij je beslissing te blijven en je niet te laten ompraten tot een dubbelfout, tenzij je het zelf echt niet goed hebt kunnen zien.
Afronding van de Wedstrijd
Laat de ingevoerde gegevens controleren door de aanvoerders van beide teams en bevestig de eindstand.
Regelwijzigingen en Spelplezier
De Nevobo streeft ernaar het spelplezier te verhogen door middel van regelwijzigingen. Suggesties en tips van spelers, trainers en officials worden serieus genomen.
Wijzigingen voor Seizoen 2024-2025
Voor de Topdivisie t/m de regioklassen worden de regels aangepast, terwijl de Nederlandse Eredivisie blijft spelen met alle internationaal geldende spelregels.
Lees ook: Alles over zand sokken en volleybal
- Geen Toss Meer: De aanvoerder van het uitspelende team heeft de eerste keuze (opslag of veld). Bij een eventuele 5e set heeft de aanvoerder van het thuisspelende team het recht om als eerste te kiezen.
- Inspelen: Tijdens het inspelen aan het net mogen de inspeelshirts aanblijven.
- Plaatsing Waterflesjes: De regel dat waterflesjes op of achter de bank neergezet moeten worden, is afgeschaft. De scheidsrechter houdt echter de veiligheid van de spelers in de gaten.
- Mini's bij Team: Er mogen twee mini's bij het team aanwezig zijn (op de bank en serveren) in plaats van één.
- Plaatsing Coach: De coach, assistenten en verzorgers hebben geen vaste plaatsen meer op de bank en mogen overal zitten en zelfs staan.
- Tekens Scheidsrechter: Vanaf de 1e klasse en lager is de scheidsrechter niet meer verplicht om na elke rally alle tekens te geven; het speelveld aanwijzen van het team dat de volgende service uitvoert is voldoende.
- Ruimte Achter Veld: Bij minder dan twee meter ruimte achter het speelveld hoeft geen hulplijn meer in het veld te worden geplakt. Je mag met één voet in het veld serveren.
- Schermen bij Service: De serveerder mag niet meer met opzet aan het zicht van de passers onttrokken worden. Spelers van het serverende team moeten tenminste een armlengte van elkaar af staan, en achterspelers mogen niet in de ‘vrij zicht’-ruimte van de voorspelers gaan staan.
- Raak Veld Tegenstander: Het raken van het veld van de tegenstander in een actie met de bal wordt afgefloten. Dit geldt niet als er geen bal bij betrokken is en het niet hinderlijk is voor de tegenstander.
- Bal Buiten Antennes: Zodra de bal buiten de antennes het net passeert, is de bal uit, ook wanneer dit na het eerste balcontact geweest is. Uitzondering: in de Topdivisie mag deze bal nog teruggehaald worden uit de vrije zone.
- Time-out: Een time-out duurt maximaal 30 seconden. Tijdens de TO mag het hele veld gebruikt worden.
- Na Set: Na het laatste fluitsignaal van een set hoeven teams niet meer via de achterlijn naar de andere speelhelft lopen. Wel dienen zij om de netpaal heen te lopen.
- Pauze Tussen Sets: Tijdens de pauze tussen sets mogen de wisselspelers inspelen in het veld, mits dit niet hinderlijk is. De pauze duurt maximaal drie minuten.
- Wissels: Ieder team heeft altijd recht op zes wissels per set. Een wisselspeler mag meerdere keren (maximaal drie keer) gewisseld worden voor een veldspeler. Uitzondering: Voor de A-, B- en C-jeugdklassen blijft de huidige wisselregel van toepassing.
- Wisselzone Libero: De wisselzone van de libero wordt vrijgegeven; daarvoor mag nu de gehele achterlijn en zijlijn gebruikt worden.
- Libero als Veldspeler: Een libero mag uitsluitend veldspeler worden (en een ander shirt aantrekken) als het team onvolledig verklaard zou worden door blessure(s).
- Aanval na Bovenhandse Set Libero: Een aanvaller mag een bal die door de libero vanuit de voorzone bovenhands is gespeeld niet aanvallen als de bal in zijn geheel nog boven de netrand is.
Andere Relevante Aspecten van Volleybal
Naast de spelregels zijn er andere aspecten die belangrijk zijn voor het goed functioneren van een volleybalvereniging.
Lidmaatschap en Afmelden
Om lid te worden van een volleybalvereniging, wordt er vaak een afspraak gemaakt met de contactpersoon van de vereniging. Spelers die aan het einde van het seizoen willen stoppen, dienen zich schriftelijk voor 1 mei af te melden bij het secretariaat.
Aanvoerderstaken
De aanvoerder is verantwoordelijk voor:
- Ervoor zorgen dat de spelers op tijd aanwezig zijn.
- Controleren of de gegevens op het wedstrijdformulier correct zijn.
- Zorgen voor de spelerskaarten.
- Het tekenen van het wedstrijdformulier na afloop.
Verenigingszaken
- Algemene Vergadering: Jaarlijkse vergadering waar leden en/of ouders aanwezig dienen te zijn om de begroting, veranderingen, contributie en andere zaken te bespreken.
- Spelerskaart: Het door slordigheid vergeten of verliezen van een spelerskaart kan de vereniging een boete opleveren.
- Technische Commissie: Houdt zich bezig met de doorstroming van de jeugd naar de senioren en regelt de integratie van spelers bij hogere teams.
- Jeugdcommissie: Behandelt alles op het gebied van de jeugdsector.
- Kampcommissie: Organiseert jaarlijks het jeugdkamp.
- Materialencommissie: Zorgt ervoor dat de materialen (netten, palen, ballen, etc.) in goede staat verkeren.
Kledingvoorschriften
De teams dienen uniform gekleed te zijn in een wit T-shirt met rugnummer en de verenigingsnaam erop, en een blauw broekje.
Oefenwedstrijden en Toernooien
Oefenwedstrijden worden voor en na de competitie georganiseerd. Er zijn diverse toernooien, waaronder de Gesloten Clubkampioenschappen en andere toernooien die toegankelijk zijn voor alle teams.
Lees ook: Alles over Vrije Ruimte Volleybal
Problemen en Klachten
Jeugdleden met problemen en/of klachten kunnen hierover praten met hun trainer/coach. Pesten wordt niet getolereerd en zal hard worden aangepakt.
Talenten en Opleidingen
Talenten worden opgegeven voor het Regionaal Training Centrum (RCT). De beste spelers uit de rayon teams gaan naar de Nederlandse Volleybalschool (NVS).
Rugnummers
Iedere speler dient een rug en borstnummer te hebben op zijn/haar T-shirt. Dubbele rugnummers zijn niet toegestaan.
Toernooien
De vereniging organiseert diverse toernooien, waaronder een schoolvolleybaltoernooi in de herfstvakantie.
Spelerskaarten en Competitie
Leden die willen deelnemen aan de competitie, moeten door de vereniging bij de Nevobo worden opgegeven. De Nevobo verstrekt een spelerskaart met de gegevens, een pasfoto en het spelersnummer.
Basisprincipes van Volleybal
De naam volleybal is afgeleid van het woord volley (voleren), wat zweven betekent. De bal mag maar kortstondig worden geraakt, zodat deze steeds vrij in de lucht zweeft. Het spel begint met de opslag, waarna de tegenpartij de bal boven- of onderhands vangt en naar de set-upper brengt. De bal mag maximaal drie keer worden gespeeld.
Mini's en Jeugd
- Mini's: Tot de leeftijd van 12 jaar is een speler een "mini". Zij spelen op een verkleind veld en er wordt niet op technische fouten gelet.
- Jeugd C: Speelt eveneens nog op een verkleind veld van 6 x 9 meter, maar er wordt wel gevolleybald met een normale volleybal.
- Jeugd B en A: Spelen op een normaal veld van 9 x 9 meter met de normale regels.
Overige Fouten
- Antennefout: Wanneer een speler achter of via de antenne een bal in het andere veld speelt.
- Heffen of Dragen: Het onreglementair omhoog spelen van de bal.
Commissies
- Jeugdtrainer Coördinator: De contactpersoon tussen alle jeugdtrainers, die aanwijzingen geeft met betrekking tot trainingen en de te volgen lijn vanaf mini’s tot en met de A-jeugd.
- Vervoerscoördinator: Zorgt ervoor dat het vervoer gestroomlijnd verloopt en houdt bij of er door iedere ouder even veel gereden wordt.
- Wedstrijdcommissie: Regelt zaken rond de wedstrijden, zoals zaaldienst, scheidsrechters en materiaal.
- Zaaldienst: Zorgt ervoor dat de velden worden opgezet of afgebroken.
Volleybalmasterz.nl en Spelregelkennis
Volleybalmasterz.nl is een project dat spelers op een begrijpelijke manier kennis laat maken met alle spelregels. Door middel van oefentoetsen kan men de kennis testen en een spelregelbewijs halen.
Leeftijdsgrenzen en Soorten Volleybal
- Senioren: vanaf 18 jaar
- Jeugd A: 16-17 jaar
- Jeugd B: 14-15 jaar
- Jeugd C: 12-13 jaar
- Jeugd CMV: 10-11 jaar
Er zijn diverse soorten volleybal, waaronder:
- Zaalvolleybal: De meest gespeelde vorm, met de officiële standaard regels.
- Beachvolleybal: Met aangepaste regels en een kleiner veld.
- Zitvolleybal: Een paralympische variant die zittend wordt uitgevoerd.
- Bossaball: Een mix tussen voetbal, turnen en volleybal, gespeeld op een opblaasbaar veld met trampolines.
Volleybalterminologie
Er zijn diverse termen die veel worden gebruikt in de volleybalwereld:
- Ace: Een punt direct gescoord met de opslag.
- Attack: Een aanval om direct een punt te scoren.
- Achter set: Een set die achter de rug van de setter wordt afgeleverd.
- Achterrijs aanval: Een aanval door een achterste speler die van achter de 3-meter lijn springt.
- Beach dig (Deep dish): Een open hand ontvangen van de bal.
- Blok: Het blokkeren van de bal boven het net.
- Dink: Een zachte duw van de bal om de blokkeerders heen.
- Floater: Een opslag die niet draait.
- Pancake: Een verdedigingstechniek waarbij de handpalm over de vloer schuift.
- Pijp: Een aanval door het midden, circa twee meter van het net.
- Roll: Een manier om de bal te passen, waarbij een speler over de schouder terugrolt.
- Side-out: Wanneer het ontvangende team de set wint van het team dat de service heeft.
- Smash: Een harde, neerwaartse slag richting de speelhelft van de tegenpartij.
- Sprongservice: Een service waarbij de speler springt om de bal over het net te slaan.
- Staffel: Een aanvalstactiek om de verdediging in de war te brengen.
- Steek: Een volleybaltechniek waarbij de aanvaller springt op hetzelfde moment dat de spelverdeler de set-up geeft.