Hockey is een dynamische en boeiende sport, maar de spelregels kunnen soms ingewikkeld lijken. Of je nu een ervaren speler, een beginnende scheidsrechter, een coach of een enthousiaste supporter bent, een goed begrip van de regels is essentieel om van het spel te genieten en het eerlijk te laten verlopen. Dit artikel biedt een uitgebreid overzicht van de hockeyregels, zowel voor veld- als zaalhockey, en behandelt belangrijke aspecten zoals de duur van de wedstrijd, speltechnieken, overtredingen en straffen.
Spelregels Veldhockey
Algemene Spelregels
Net als voetbal is hockey een teamsport waarbij twee teams van elk elf spelers tegen elkaar spelen. Het doel is om meer doelpunten te scoren dan de tegenstander. Een doelpunt is geldig als de bal binnen de cirkel (het doelgebied) is geraakt door een speler van de aanvallende partij en daarna volledig over de doellijn gaat.
Hockeyteams kunnen onbeperkt wisselen tijdens de wedstrijd, een regel die bekend staat als "Interchange". De speler die het veld verlaat, moet volledig buiten de lijnen zijn voordat de vervanger het veld in mag komen.
De Wedstrijd
Een reguliere hockeywedstrijd voor volwassenen bestaat uit 70 minuten, verdeeld over vier kwarten van 17,5 minuten. Er zijn korte pauzes van 2 minuten na het eerste en derde kwart, en een langere rust van 5 minuten na het tweede kwart. Internationale wedstrijden duren 60 minuten (4 x 15 minuten). Er is geen blessuretijd; de tijd wordt stilgezet door de scheidsrechter bij blessures of andere onderbrekingen. De wedstrijd wordt geleid door twee scheidsrechters, elk verantwoordelijk voor een helft van het veld.
Uitrusting en Team Samenstelling
Volwassen hockeyteams spelen met 11 spelers per team. Alle spelers hebben een eigen stick, waarmee ze de bal alleen met de platte kant mogen spelen. Het dragen van een bitje en scheenbeschermers is verplicht.
Lees ook: Gids voor hockeyregels
Bij de start van de wedstrijd moet een hockeyteam bestaan uit minimaal 8 en maximaal 11 spelers in het veld. Een team mag in totaal maximaal 16 spelers hebben, inclusief maximaal 5 wisselspelers. De aanvoerder van het team is verantwoordelijk voor zijn spelers en hun coaching. Elk team is verplicht om tijdens de wedstrijd een clubtenue te dragen.
Aan het begin van de wedstrijd wordt er getost door de scheidsrechter, bijvoorbeeld met een hockeystick (plat of bol) of een munt. De winnaar van de toss kiest of hij de bal wil uittikken of een speelhelft wil kiezen.
Speltechnieken
Bij hockey mag je de bal op vier verschillende manieren spelen:
- Slag: Een zwaaiende beweging van de stick tegen de bal.
- Push: Een duwbeweging met de stick tegen de bal.
- Flats: Een techniek tussen de slag en push in.
- Scoop: Een scheppende beweging met de stick, waardoor de bal omhoog gaat.
Elke speler mag de bal omhoog spelen met een push of scoop, zolang dit niet gevaarlijk is of tot gevaarlijk spel leidt. Het is niet toegestaan om de bal opzettelijk omhoog te slaan met een flats of slag, tenzij het een schot op doel is.
Overtredingen en Strafmaatregelen
Enkele veelvoorkomende overtredingen zijn shoot (de bal raakt de voet, het been of een ander lichaamsdeel van een speler) en afhouden (het belemmeren van een tegenstander bij het spelen van de bal).
Lees ook: Een diepgaande blik op de historische prestaties van het Duitse Dames Hockeyteam.
De scheidsrechter kan overtredingen bestraffen met strafkaarten:
- Groene kaart: Een waarschuwing, vaak in de vorm van een tijdsstraf van 2 minuten. Het team speelt gedurende deze tijd met een speler minder. Twee groene kaarten aan dezelfde speler is een gele kaart, tenzij de speler de kaart in de functie van aanvoerder krijgt.
- Gele kaart: Een zwaardere straf, waarbij de speler het veld voor 5 of 10 minuten moet verlaten. Twee gele kaarten aan dezelfde speler is een rode kaart, tenzij de speler de kaart in de functie van aanvoerder krijgt.
- Rode kaart: De zwaarste straf, waarbij de speler definitief het veld moet verlaten.
Strafcorner en Strafbal
Een strafcorner is een straf voor het verdedigende team, toegekend bij:
- Een onopzettelijke overtreding van een verdediger in zijn cirkel, waarbij geen doelpunt wordt voorkomen.
- Een opzettelijke overtreding van een verdediger binnen zijn 23-metergebied, buiten de cirkel.
- Het opzettelijk over de eigen achterlijn spelen van de bal.
Bij een strafcorner speelt het aanvallende team de bal van het strafcornerstreepje op de achterlijn. De bal moet eerst buiten de cirkel worden gebracht voordat er gescoord mag worden. Het eerste schot, indien geslagen of geflatst, mag niet hoger zijn dan de plank in het doel.
Een strafbal wordt toegekend als:
- Een verdediger een opzettelijke overtreding in zijn cirkel maakt tegen een tegenstander in balbezit.
- Een verdediger een opzettelijke overtreding maakt, waardoor een tegenstander niet in balbezit kan komen.
- Een verdediger een opzettelijke of onopzettelijke overtreding in zijn cirkel maakt, waardoor hij een zeker doelpunt voorkomt.
De strafbal lijkt op een penalty in voetbal. De nemer mag één keer op doel pushen vanaf de strafbalstip.
Lees ook: De evolutie van hockey: een gedetailleerde analyse
Shoot-Outs
Shoot-outs worden gebruikt om een winnaar te bepalen na een gelijkspel in de play-offs van een toernooi of in een beslissingswedstrijd. Een aanvaller rent vanaf de 23-meterlijn richting het doel en probeert binnen 8 seconden te scoren. Meerdere doelpogingen zijn toegestaan, zolang de bal in het spel blijft.
Videoscheidsrechter
Tijdens wedstrijden van het Nederlands elftal en bij sommige wedstrijden van de Hoofdklasse is er een videoscheidsrechter aanwezig. Beide teams mogen een video-referral aanvragen voor situaties in het 23-metergebied die leiden tot een strafcorner, strafbal of doelpunt. Als het team gelijk krijgt, mag het later nog een video-referral aanvragen.
Spelregels Zaalhockey
De zaalhockeyregels verschillen op een aantal punten van de veldhockeyregels. Een belangrijk verschil is dat de bal in principe niet hoog mag worden gespeeld, behalve bij het stoppen van de bal (maximaal 10 cm) en bij een schot op doel.
Een andere belangrijke regel is de 3-meter regel bij een vrije slag: de bal moet 3 meter rollen voordat hij de cirkel in gaat. Dit is anders dan bij veldhockey, waar de afstand 5 meter is.
Bij een strafcorner in de zaal staan alle verdedigers buiten het doel, aan de andere kant van waar de strafcorner wordt aangegeven. Spelers mogen ook in de cirkel van de tegenstander staan, aan de andere kant van het veld. Maskers die gedragen worden door spelers bij een strafcorner moeten na de corner zo snel mogelijk worden afgezet.
Het is niet toegestaan om in een "blok" te spelen. Een blok is wanneer de tegenstander zijn stick plat op de grond heeft en laag zit. Als de stick niet helemaal plat op de grond ligt, is het geen blok.
De speeltijd kan variëren per regio en leeftijdscategorie (bijvoorbeeld 1 x 30 minuten, 2 x 15 minuten, 1 x 35 minuten, etc.). In Noord-Holland is de speeltijd voor alle leeftijden 2 x 20 minuten.
Arbitrage en Interpretatie van de Spelregels
De spelregels van hockey in Nederland worden opgesteld door de KNHB, die over het algemeen de internationale regels van de FIH volgt. De Commissie Spelregels stelt jaarlijks een document op met arbitrage afspraken en een update van de standaard afspraken, inclusief extra uitleg over de interpretatie van de spelregels. Het is belangrijk voor scheidsrechters, spelers, coaches en supporters om dit document door te nemen.
Afwijkende afspraken kunnen gelden voor de Hoofdklasse en internationale wedstrijden, maar deze verschillen zijn meestal klein.
Word Scheidsrechter
De KNHB moedigt mensen aan om scheidsrechter te worden. Er worden cursussen aangeboden om de benodigde kennis en vaardigheden te leren. Bijvoorbeeld, MHCO biedt jaarlijks cursussen ‘clubscheidsrechter’ aan voor B-junioren en nieuwe senioren. Deze cursus bestaat uit een e-learningprogramma van de KNHB en een bijeenkomst met praktijkvoorbeelden. Na het behalen van het examen ontvang je een scheidsrechterskaart.
Spelregelkennis en Plezier
Kennis van de spelregels draagt bij aan een plezierige hockeyervaring. Het helpt spelers om de beslissingen van de scheidsrechter te begrijpen en maakt het coachen en aanmoedigen effectiever.