Handbal in Nederland kent een rijke historie en een groeiende populariteit. Achter de gevestigde namen schuilt een generatie talentvolle spelers en speelsters die klaarstaat om de fakkel over te nemen. Dit artikel werpt een blik op de beloftevolle handbaltalenten van Nederland, waarbij we kijken naar hun achtergrond, ontwikkeling en de cruciale rol van opleidingsinstituten.
Marieke van der Wal: Een voorbeeld voor de jeugd
Een inspirerend voorbeeld van toewijding en doorzettingsvermogen is Marieke van der Wal. Met haar jarenlange ervaring bij topclubs in Spanje, Duitsland en Frankrijk, is ze een belangrijke kracht in het team van Virto/Quintus. Van der Wal, die haar handbalcarrière ooit bij Quintus begon, keerde na haar Europese avontuur terug naar de club waar haar wortels liggen.
Haar interlandcarrière begon in 2000 onder bondscoach Bert Bouwer, met een debuut tegen Frankrijk. Een jaar later volgde haar eerste WK in Italië. Hoogtepunten waren onder meer het EK in Noorwegen in 2010, waar topland Hongarije werd verslagen, en de zege op Kroatië tijdens het OKT in Spanje.
Ondanks haar rijke ervaring ziet Van der Wal zichzelf niet als de 'moeder-overste' van het team. Ze geeft liever ongevraagd tips en stuurt bij waar nodig. Ze benadrukt dat ze hard heeft moeten werken om de top te bereiken en dat ze geen natuurtalent is. Ze heeft veel moeten opofferen, maar heeft er nooit spijt van gehad. Haar carrière heeft haar over de hele wereld gebracht, waar ze EK's, WK's en Champions League heeft gespeeld.
Een dieptepunt in haar loopbaan was het missen van de Olympische Spelen in 2012, toen Oranje tijdens het OKT door een akkoordje tussen Spanje en Kroatië de spelen op één doelpunt miste. Dit was voor haar de reden om nog twee jaar door te gaan toen ze terugkwam uit Frankrijk. Haar terugkeer naar Quintus werd met open armen ontvangen.
Lees ook: Internationale ambities van korfbal
Van der Wal merkte wel een verschil in aanpak tussen de buitenlandse clubs en Quintus. In Spanje, Duitsland en Frankrijk is handbal een echte topsport, met een professionele organisatie, goede faciliteiten en veel toeschouwers. Desondanks is ze blij om terug te zijn bij Quintus, een warme club waar ze veel mensen kent.
De Rol van Topsportstatussen
Om talenten optimaal te kunnen ondersteunen, kent Nederland een systeem van topsportstatussen, toegekend door NOC*NSF. Deze statussen zijn onderverdeeld in A-, HP- en Selectiestatus.
- A-status: Wordt toegekend aan sporters die voldoen aan de prestatienormen van hun sportbond.
- HP-status: Wordt in uitzonderlijke gevallen toegekend aan sporters met buitengewone sportieve perspectieven, bijvoorbeeld een hoog perspectief op een positie bij de mondiale top-3 tijdens een WK, Olympische Spelen of een ander internationaal topsportevenement. Deze status kan maximaal drie jaar aaneengesloten behouden worden.
- Selectiestatus: Is niet gekoppeld aan een prestatie-eis en wordt door de sportbond bepaald op basis van het eigen selectiebeleid. Deze status heeft een looptijd van een jaar en kan daarna op voordracht van de sportbond verlengd worden.
- Bondsstatus: Wanneer een topsporter voldoet aan de criteria van de Bondsstatus kan een topsporter zelf een aanvraag doen bij de bond voor een Bondsstatus.
De toekenning van een topsportstatus is een procedure tussen NOCNSF en de sportbond. NOCNSF en de sportbond hebben vastgelegd wat het maximum aantal topsporters is per topsportprogramma.
Topsport Talent Scholen: Onderwijs en Sport Hand in Hand
Een cruciale factor in de ontwikkeling van jonge handbaltalenten is de mogelijkheid om topsport te combineren met onderwijs. Topsport Talent Scholen (TTS) spelen hierin een belangrijke rol. Deze scholen bieden talentvolle sporters de gelegenheid om hun topsportontwikkeling te combineren met onderwijs. Vanaf de brugklas is het mogelijk om gebruik te maken van de specifieke mogelijkheden van de TTS.
Op een TTS wordt rekening gehouden met de sportactiviteiten van de leerlingen door een aangepast programma aan te bieden. Een TTS mag namelijk extra faciliteiten bieden die op een normale school onmogelijk zijn. Voor elk talent met een NOC*NSF-topsportstatus kunnen TTS onderwijs bieden dat prima past in het sportprogramma. TTS kunnen dus ‘maatwerk’ bieden en een belangrijk uitgangspunt voor de school is steeds te streven naar een schooldiploma dat bij de leerling past!
Lees ook: Overzicht Uitslagen Zaalvoetbal Competitie Land van Cuijk
Stichting LOOT is de landelijke organisatie die de verbinding vormt van de TTS in Nederland.
Topsport NOORD: Regionale Ondersteuning
In het noorden van Nederland werkt Topsport NOORD samen met de drie Noordelijke TTS:
- Topsporttalent School Groningen (H.N. Werkman College)
- OSG Sevenwolden (Heerenveen)
- Carmelcollege (Emmen)
Deze samenwerking zorgt voor een Noordelijke spreiding en maakt het mogelijk om talenten en talentprogramma's in alle drie de provincies goed te ondersteunen bij de combinatie topsport/talentontwikkeling en onderwijs.
Het H.N. Werkman College in Groningen biedt een zelfstandige opleiding voor vo-onderwijs aan geselecteerde (top)sporters. Hier kunnen sporters op een hoog niveau sporten combineren met een gedegen schoolopleiding. De lessen beginnen later dan op een reguliere school, omdat er 's morgens getraind wordt. Er wordt gewerkt met flexibele toetsing en in de bovenbouw is het mogelijk om vrijstellingen te krijgen voor vakken en om het examen eventueel over twee jaar te verdelen.
OSG Sevenwolden in Heerenveen biedt talent- en topsporters een aantal faciliteiten aan, afhankelijk van de noodzaak. De school onderhoudt nauwe contacten met NOCNSF, Topsport NOORD, Sportstad Heerenveen en diverse clubs. De SportLifeStyle klas aan de locatie Buitenbaan biedt sporttalenten de mogelijkheid onderwijs en sportactiviteiten optimaal te combineren. Topsportende leerlingen die van NOCNSF een nationale of internationale status hebben gekregen en trainen in een officieel bondsprogramma (Jong Oranje) van één van de bij Topsport Noord aangesloten sportbonden, kunnen worden toegelaten op het TAlentencollege Noord (TAN).
Lees ook: Honkbal: ontstaan en ontwikkeling
Het Carmelcollege in Emmen is van mening dat iedere leerling uniek is. De school maakt afspraken over de volgorde, tijdstippen en inhoud van de lesstof. Leerlingen kunnen onder schooltijd extra trainen en de gemiste lessen op een later moment inhalen.
Romée Maarschalkerweerd: Een Talent in Opkomst
Een voorbeeld van een talent in opkomst is Romée Maarschalkerweerd. Als beste cirkelspeelster van het jeugd WK van afgelopen zomer, knokt ze bij VOC om speeltijd in de eredivisie. Met een plaatsje in het All Star Team van het eindtoernooi in Noord-Macedonië meldde Maarschalkerweerd zich halverwege de voorbereiding in Amsterdam.
Maarschalkerweerd omschrijft zichzelf als bescheiden en iemand die niet van praatjes houdt. Ze maakt op het hoogste niveau van het land vooral verdedigend indruk. Ze heeft aanleg voor verdedigen en is bijna één meter tachtig, wat haar helpt in de duels. Aanvallend moet ze nog het meest groeien.
Via Westlandia en één seizoen bij Quintus kwam Maarschalkerweerd twee jaar geleden bij VOC terecht. Ze traint net als veel teamgenoten van VOC doordeweeks op Papendal. Op vrijdag gaat ze terug naar de club en iedere zaterdag speelt ze een wedstrijd in de eredivisie. Samen met Jill Kooij moet ze de speeltijd op de cirkel verdelen.
Maarschalkerweerd droomt van spelen in het buitenland. Ze heeft haar grenzen leren kennen en ze meteen een stukje verlegd.
Topsport NOORD: Meer dan alleen Prestaties
Topsport NOORD combineert regionale topsportontwikkeling met landelijke strategie en maatschappelijke waarde. Prestaties, persoonlijke groei en maatschappelijke impact vormen samen de kern. Topsport NOORD stelt zich ten doel het top-talent in Groningen, Friesland en Drenthe te ontdekken, te stimuleren en te ontwikkelen. Vanuit een veilig, duurzaam en hoogwaardig topsportklimaat biedt de organisatie talenten optimale randvoorwaarden: begeleiding, faciliteiten en een op leren gerichte omgeving. Hiermee streeft Topsport NOORD naar (inter)nationale topprestaties die bijdragen aan Nederland als "sportiefste land ter wereld". De organisatie voorziet een excellerende topsportomgeving waarin atleten groeien tot zelfstandige topsporters, klaar voor Olympische dromen én maatschappelijke impact. Topsport NOORD brengt een breder palet aan waardevolle prestaties voort, toont duurzame inspiratie voor de regio en benut de platformfunctie voor brede participatie en verbintenis met de samenleving. De weg naar de top is er één van toewijding, samenwerking en vertrouwen.