De Koninklijke Nederlandse Voetbalbond (KNVB) hanteert specifieke spelregels en spelvormen die zijn afgestemd op verschillende leeftijdscategorieën en voetbalvormen, waaronder pupillen, meidenvoetbal en 18+ voetbal voor mannen. Deze regels zijn ontworpen om de ontwikkeling van jonge spelers te bevorderen, eerlijk spel te garanderen en het spelplezier te vergroten.
Spelvormen en Regels voor Pupillen: O8 t/m O10
Voor de pupillen in de leeftijdscategorie Onder 8 (O8) tot en met Onder 10 (O10) gelden specifieke regels en wedstrijdvormen. Deze pupillen spelen 6 tegen 6 wedstrijden op een aangepast kwart veld met afmetingen van 42,5 meter x 30 meter.
Spelbegeleiding: De wedstrijden worden begeleid door een spelbegeleider die langs de zijlijn staat en de spelers de ruimte geeft om het spel zelf te ontdekken. De spelbegeleider staat langs het veld en neemt bij het onjuist toepassen van de spelregels een beslissing en legt deze zo nodig uit. De zijlijn is de uitgangspositie van de spelbegeleider, maar als het spel hierom vraagt, staat het hem/haar altijd vrij om het veld in te bewegen. Het is belangrijk dat trainers/coaches en anderen zich niet tijdens de wedstrijd tussen de spelers begeven. Op het speelveld mogen zich alleen de spelers en een spelbegeleider bevinden.
Specifieke Spelregels voor 6 tegen 6:
- Aftrap: De aftrap wordt genomen in het midden van het veld. Beide teams starten vanaf de eigen helft.
- Terugspeelbal: Een terugspeelbal mag niet door de keeper worden opgepakt. Wanneer dit wel gedaan wordt, wordt eenmalig een waarschuwing gegeven.
- Hoekschop: Hoekschoppen worden vanaf de hoekpunten van het speelveld genomen door de bal in te dribbelen of te passen. Na indribbelen of inpassen mag er direct worden gescoord door de speler die de hoekschop neemt.
- Keepersgebied: Er wordt geadviseerd om het keepersgebied te markeren op de zijlijn - 7 meter vanaf de achterlijn - met twee afwijkende kleur pionnen.
- Uitbal: Als de bal over de zijlijn gaat, wordt de bal ingedribbeld.
- Vrije bal: Alle overtredingen worden bestraft met een directe vrije schop.
- Doelpunt: Bij een doelpunt vindt de aftrap plaats in het midden van het veld.
- Strafschop: Bij hoge uitzondering. Bij het ontnemen van een duidelijke scoringskans zal er een strafschop worden toegekend.
Speeltijd en Time-outs: De speeltijd voor O8 en O9 is 2x 20 minuten. Per helft vindt er bij O.8 en O.9 na 10 minuten en bij O.10 na 12,5 minuten een time-out plaats van maximaal 2 minuten. De time-out wordt door de spelbegeleider aangegeven door middel van een fluitsignaal, op het moment er 10 minuten verstreken zijn en er geen scoringskans is. Na afloop van de wedstrijd kunnen door beide teams strafschoppen vanaf 7 meter worden genomen.
Geen Uitslagen en Standen: Bij de Onder 8 t/m Onder 10 pupillen worden geen uitslagen en standen meer gepubliceerd. Dit is in lijn met de ontwikkeling van de nieuwe wedstrijdvormen waarbij het draait om het vergroten van het spelplezier van pupillen.
Lees ook: Informatie over het Open Toernooi
Spelvormen en Regels voor Pupillen: O11 t/m O12
De Onder 11 en Onder 12 pupillen spelen op een aangepast half veld (64m x 42,5m) 8 tegen 8 wedstrijden.
Belang van Spelplezier en Ontwikkeling
Binnen de pupillen categorieën ligt de focus op spelplezier en ontwikkeling. De KNVB streeft ernaar om een omgeving te creëren waarin kinderen plezier hebben in het voetbal en zich optimaal kunnen ontwikkelen. Dit wordt onder andere bereikt door de aangepaste regels en wedstrijdvormen, waarbij de nadruk ligt op het vergroten van het aantal balcontacten en het stimuleren van samenspel.
Het is belangrijk dat de omgeving zo goed mogelijk op de hoogte is van alle spelregels en informatie om zo het plezier en de ontwikkeling van de kinderen te realiseren. Er zijn daarom diverse documenten ontwikkeld zoals spelregels en infographics met informatie over de spelers/speelsters, de teambegeleiders en de ouders.
De Rol van de Ouder
Als ouder speel je een grote rol in de sportbeleving van je kind: voor, tijdens en na de wedstrijd én thuis. Als ouder ben je een rolmodel voor je kind; als toeschouwer, supporter en natuurlijk als opvoeder. Als ouder heb je een grote invloed op het gedrag en de prestaties van je kind. Een positieve houding ten opzichte van alle kinderen, vrijwilligers, scheidsrechters en tegenstanders stimuleert het plezier en de ontwikkeling van kinderen. Het is daarvoor belangrijk op de hoogte te zijn van de spelregels en wedstrijdvormen waarin jouw kind actief is. Daarnaast kun je als ouder actief zijn als vrijwilliger zoals een coach, commissielid of bestuurder. Je bent als ouder een belangrijke factor in een bloeiend verenigingsleven. Een vereniging kan nu eenmaal niet bestaan zonder vrijwilligers.
Algemene Spelregels en Richtlijnen
Naast de specifieke regels voor pupillen, zijn er ook algemene spelregels en richtlijnen die van toepassing zijn op alle leeftijdscategorieën en voetbalvormen. Deze regels hebben betrekking op onderwerpen zoals speeltijden, balmaten, wisselregels en overtredingen.
Lees ook: Alles over het Open Toernooi United Service
Speeltijden per Leeftijdscategorie
De KNVB heeft specifieke richtlijnen voor de speeltijden per leeftijdscategorie, hoewel de exacte duur kan variëren. Hieronder volgt een overzicht van de gebruikelijke speeltijden:
- O6 en O7: De KNVB geeft voor deze leeftijdscategorieën slechts een advies, omdat er geen competities door de KNVB worden georganiseerd. Het advies is om O6 2 tegen 2 te laten spelen en O7 4 tegen 4. Voor O7 wordt geadviseerd om in toernooivorm 8 keer 5 minuten te spelen (zonder keeper). Het wordt aanbevolen om de teams per wedstrijd onderling te wisselen, zodat er steeds nieuwe teams ontstaan.
- O8 t/m O12: Tijdens elke speelhelft mag een time-out van maximaal 2 minuten worden gehouden.
- Mannen en vrouwen (incl. O15 t/m O17 en MO20 categorie A): De reguliere speeltijd is 2 x 45 minuten.
- O19 en ouder categorie A: De reguliere speeltijd is 2 x 45 minuten.
- O13, O14 categorie A en gehele categorie B: De reguliere speeltijd kan variëren, afhankelijk van de specifieke competitie en afspraken.
Wisselregels
De regels met betrekking tot het wisselen van spelers variëren ook per leeftijdscategorie en competitie:
- Mannen en vrouwen (incl. O15 t/m O17 en MO20 categorie A): Per wedstrijd mogen maximaal 18 spelers op het wedstrijdformulier staan. Hiervan starten 11 spelers in het veld en zijn er maximaal 7 wisselspelers op de bank. Bij elk wisselmoment mogen maximaal 7 spelers tegelijk gewisseld worden.
- O19 en ouder categorie A: Vanaf de O19 geldt dat er tijdens een wedstrijd 4 wisselmomenten zijn toegestaan: 3 tijdens de speeltijd en 1 in de rust. Binnen deze wisselmomenten mogen in totaal 5 spelers gewisseld worden gedurende de hele wedstrijd.
- O13, O14 categorie A en gehele categorie B: In deze categorieën mag onbeperkt gewisseld worden met maximaal 7 wisselspelers. Er wordt vliegend gewisseld, wat betekent dat spelers gewisseld kunnen worden zonder dat het spel hoeft te worden onderbroken. In de O15 en ouder vindt het wisselen op de traditionele manier plaats.
Balmaten
De KNVB hanteert strikte richtlijnen voor de afmetingen en het gewicht van voetballen, afhankelijk van de leeftijdscategorie. Een goede voetbal heeft een constante druk, het juiste gewicht en de juiste afmetingen. Daarnaast is het belangrijk dat de bal goed zichtbaar is en geen vocht opneemt.
- Balmaat 5: De standaard voetbal voor oudere jeugd en volwassenen.
- Junioren: Voor junioren en pupillen gelden afwijkende regels voor de maat en het gewicht van de voetbal. Een lichtere bal zorgt voor meer vaart in het spel en voorkomt overbelasting en blessures.
De maat van een voetbal wordt uitgedrukt in een balnummer of balmaat, wat een maat is voor de omtrek. Binnen de verschillende balmaten zit een variatie in gewicht.
Overige Spelregels
Naast de speeltijden, wisselregels en balmaten, zijn er nog andere belangrijke spelregels die van toepassing zijn:
Lees ook: De opkomst van padel
- Aftrap: De aftrap wordt genomen door één van de teams in het midden van het veld. Beide teams starten vanaf eigen helft.
- Terugspeelbal: Een terugspeelbal (gespeeld via een voet) mag niet door de keeper worden opgepakt. Bij overtreding volgt een waarschuwing. Bij herhaling volgt een indirecte vrije trap op negen meter afstand van de achterlijn.
- Achterbal: De achterbal wordt vanaf de grond genomen binnen het keepersgebied door de bal te passen of te schieten.
- Hoekschop: Hoekschoppen worden vanaf de hoekpunten van het speelveld genomen door de bal in te dribbelen of te passen. Na indribbelen of inpassen mag er direct worden gescoord door de speler die de hoekschop neemt.
- Doelpunt: Na een doelpunt vindt er een aftrap plaats door één van de teams in het midden van het veld. Beide teams starten vanaf eigen helft.
- Uitbal: Bij een uitbal wordt het spel hervat door in te dribbelen.
- Overtreding / scoringkans: Bij een overtreding wordt een vrije bal door de tegenpartij genomen.
- Time-out: De time-out vindt plaats halverwege iedere helft (tijdens een neutrale spelsituatie zoals een achterbal of uitbal). De time-out duurt ongeveer twee minuten en biedt de trainer de mogelijkheid kort terug te blikken, tips mee te geven en de spelers te stimuleren.
- Rust: Na de eerste helft is er een rustperiode.
- Keepersgebied: Het advies luidt om het keepersgebied te markeren op de zijlijn - ter hoogte van de zijkant van de 16 meter - met twee afwijkende kleur pionnen.
- Strafschop (9 meter): Tijdens de wedstrijd wordt een strafschop alleen gegeven bij het ontnemen van een duidelijke scoringskans.
Nieuwe Spelregels en Wijzigingen (Seizoen 2025/2026)
Met ingang van het seizoen 2025/'26 zijn er door het IFAB (International Football Association Board) enkele wijzigingen in de spelregels doorgevoerd. De wijzigingen gelden voor alle categorieën en wedstrijdvormen. Deze aanpassingen hebben als doel het spel eerlijker, sportiever en vloeiender te maken. De focus ligt op het tegengaan van tijdrekken en het aanpassen van de scheidsrechtersbal. Ook blijven de richtlijnen van ‘alleen de aanvoerder’ van kracht, waarbij alleen de aanvoerder communiceert met de scheidsrechter.
Tijdrekken: de 8-secondenregel
Om de snelheid in het spel te houden, is de 8-secondenregel ingevoerd voor doelverdedigers. Houdt een keeper de bal langer dan acht seconden vast met de handen of armen binnen het eigen strafschopgebied, dan wordt een hoekschop toegekend aan de tegenpartij.
Een keeper wordt geacht de bal in bezit te hebben als:
- de bal zich tussen zijn handen/armen bevindt of tegen een oppervlak (zoals de grond of zijn lichaam);
- hij de bal op een open hand draagt;
- hij de bal stuit of in de lucht gooit.
De scheidsrechter bepaalt wanneer het balbezit begint en telt de laatste vijf seconden zichtbaar af met een omhooggehouden hand. De keeper krijgt in eerste instantie geen disciplinaire straf voor deze overtreding, maar kan bij herhaaldelijk gedrag wel een gele kaart ontvangen.
Scheidsrechtersbal: duidelijker en eerlijker
De regels rondom de scheidsrechtersbal zijn aangescherpt:
- Bevond de bal zich in het strafschopgebied bij het onderbreken? Dan wordt de bal toegekend aan de doelverdediger van het verdedigende team.
- Bevond de bal zich buiten het strafschopgebied? Dan krijgt een speler van het team dat balbezit had (of zou krijgen) de bal. Is dat niet duidelijk, dan gaat de bal naar het team dat de bal als laatste raakte.
De bal wordt altijd terug in het spel gebracht op de plek waar de bal was bij de onderbreking.
Bal in het spel: geen opzettelijke ingrepen
Als een teamofficial, wisselspeler of uit het veld gestuurde speler de bal raakt terwijl de bal duidelijk het veld verlaat, wordt dit bestraft met een indirecte vrije trap. Er volgt geen disciplinaire sanctie, tenzij er sprake is van opzet.
Alleen de aanvoerder
De richtlijn dat alleen de aanvoerder het gesprek met de scheidsrechter voert, blijft van kracht.
Aanpassing buitenspelregel
De IFAB heeft ook een kleine wijziging doorgevoerd in de buitenspelregel. Normaal gesproken wordt bij het beoordelen van buitenspel gekeken naar het eerste moment van contact bij het spelen of raken van de bal.
Daar is nu aan toegevoegd dat wanneer een keeper de bal gooit, hier het laatste moment van contact wordt gebruikt. Dit zou een duidelijker en consistenter referentiepunt geven.
Verenigingsregels
Elke voetbalvereniging is anders, maar iedere voetbalvereniging heeft regels waarin de specifieke uitgangspunten van de vereniging naar voren komen. In de verenigingsregels is een gedeelde opvatting vastgelegd over wat binnen een vereniging als normaal wordt opgevat en wat de leden van elkaar mogen verwachten.
Waarom Verenigingsregels?
Binnen een vereniging is het van belang dat iedereen ongeacht zijn of haar team, rol of functie zich committeert aan de verenigingsregels. Daarmee laat je als vereniging zien waar je voor staat: intern voor de eigen leden en het vrijwillig kader, maar ook extern voor de buurt, gemeente en sponsoren.
Voorbeelden van Verenigingsregels:
- Iedereen is welkom
- Wij zorgen voor een positieve sfeer en een sportief klimaat.
- Wij respecteren elkaar om wie we zijn.
- Wij helpen elkaar daar waar mogelijk.
- Wij gaan zorgvuldig om met onze accommodatie en materialen.
- Als er problemen zijn, maken we er melding van.
- Wij vloeken, schelden en pesten niet.
- Wij spreken elkaar aan op verkeerd of onjuist gedrag.
- Onder de 18 geen alcohol
- Wij roken niet op het sportpark
Verenigingsregels binnen je team
De vereniging (en daarmee dus alle leden) is verantwoordelijk voor het opstellen, onder de aandacht brengen en handhaven van de regels. Als voetbalcoach ben je er verantwoordelijk voor om de verenigingsregels uit te dragen en te bewaken binnen je team en met de ouders. Vanwege de algemene brede formulering is het zinvol om de verenigingsregels te vertalen naar specifieke teamafspraken.
Type afspraken
- Praktische afspraken. Op tijd komen, trainingstijden, afmelden als je niet kunt komen, gewenste kleding, douchen na de training en wedstrijd.
- Voetbalafspraken. Wisselbeleid, de posities en de opstelling, de rollen in het veld, de seizoensdoelen en hoe je die als team wil bereiken.
- Afspraken over materialen. Opruimen van de ballen, pilonnen, hesjes en het netjes achterlaten van de kleedkamer.
- Gedragsafspraken. Hoe gaan we met elkaar om? Spelers onderling, met jou als voetbalcoach, met tegenstanders en de scheidsrechter. Basisregel: behandel iedereen zoals je zelf behandeld wil worden, rustig en met respect.
Afspraken van ons allemaal
Alle afspraken gaan uit van één basisregel: behandel iedereen zoals je zelf behandeld wilt worden. Bovendien zijn afspraken wederzijds. Om ervoor te zorgen dat de afspraken gedragen worden door alle partijen is het goed om ervoor te zorgen dat alle partijen inbreng hebben bij de totstandkoming. In alle leeftijdscategorieën geldt: laat de spelers zelf meedenken over de afspraken. Daarmee worden het hun afspraken en wordt onderlinge correctie ook logisch. Een open gesprek leidt vaak tot mooie resultaten.
Om afspraken te maken kun je in het begin van het seizoen een bijeenkomst houden, waarbij het goed is om ook de ouders te betrekken. Zij hebben een rol in het bewaken van de afspraken en kunnen hun kinderen helpen de afspraken na te komen. Zeker jonge kinderen zijn afhankelijk van hun ouders als het bijvoorbeeld gaat over op tijd komen. Geef de ouders dus ook de kans om mee te praten wat zij normaal vinden. Bij het maken van afspraken met de jongere jeugd helpt het als je het simpel houdt: wat doen we wel? (Op tijd komen, elkaar helpen, aanmoedigen); en wat doen we niet? (Schelden en commentaar geven op elkaar, de tegenstander of de scheidsrechter). Oudere jeugd kan vaak goed zelf bedenken wat belangrijk is. Een open gesprek leidt vaak tot mooie resultaten. Wat vinden jullie acceptabel? Zo bespreek je het samen en kunnen verschillen in opvattingen duidelijk worden. Om een wedstrijd zo leuk en leerzaam mogelijk te laten verlopen, is het goed om vóór de wedstrijd al een aantal zaken afgesproken te hebben.
Voetbalseizoen
Voetbalwedstrijden worden in principe gespeeld op zaterdag. Incidenteel kan op een doordeweekse avond worden gespeeld, onder andere bij inhaalwedstrijden of verplaatsingen in overleg met de tegenstander. Het voetbalseizoen (competitie) loopt van september tot en met eind mei/begin juni. Dit is afhankelijk van de speeldagen-kalender, welke ieder seizoen door de KNVB wordt bepaald.