In het zaalhockey, net als bij veldhockey, is tactiek cruciaal voor zowel verdediging als aanval. Het hoge tempo van de sport vereist een goede teamstructuur om te voorkomen dat de tegenstander scoort en om zelf kansen te creëren. Teamwork en constante beweging zijn essentieel; na een pass moet je direct doorlopen. Dit artikel duikt diep in de tactische aspecten van zaalhockey, met een focus op de strafcorner, en biedt inzicht voor spelers van alle niveaus.
Verdedigende Tactieken: Druk zetten en ruimte controleren
Er zijn verschillende verdedigende tactieken om de tegenstander onder druk te zetten en foutieve passes te forceren. Drie veelgebruikte varianten zijn:
- Half Kort: Deze tactiek wordt ingezet wanneer de tegenstander te gemakkelijk onder de druk uitkomt. Het team trekt zich terug op de eigen helft en wacht tot de tegenstander een fout maakt. De spits blijft iets over de middenlijn om druk te houden. Middenvelders en verdedigers dekken hun man en beperken de passmogelijkheden op de eigen helft.
- Hoge Druk: Hierbij zet het hele team druk op de man, waardoor de tegenstander geen directe voorwaartse pass kan geven. Dit wordt vaak gebruikt als opstap naar een full press.
- Full Press: Bij een full press wordt druk gezet op de centrale verdedigers. De spits loopt de passlijn tussen de verdedigers dicht, waardoor de tegenstander gedwongen wordt naar de links- of rechtsachter te spelen.
Aanvallende Tactieken: Samenwerking en formatie
Aanvallen in zaalhockey vereist teamwork. Individuele acties leiden zelden tot succes. Een veelgebruikte formatie is 4-3-3. Belangrijk is dat verdedigers en middenvelders hun man goed dekken, zodat deze moeilijk de bal kan ontvangen. Een basisregel is: of de man, of de bal, maar nooit allebei.
De Strafcorner: Een Cruciaal Wapen
De strafcorner is een cruciaal en vaak wedstrijd bepalend onderdeel. Het is een spelsituatie die zowel aanvallende als verdedigende teams dwingt tot strategisch denken en snelle actie. Een strafcorner biedt een uitstekende kans om te scoren.
Wanneer wordt een strafcorner toegekend?
Een strafcorner wordt toegekend in de volgende situaties:
Lees ook: Alles over zaalhockey regels
- Overtredingen binnen de Cirkel: Een strafcorner wordt meestal toegekend voor een onopzettelijke overtreding door een verdediger binnen de eigen cirkel, waarbij het maken van een doelpunt niet direct wordt voorkomen. Dit kan bijvoorbeeld het raken van de stick van een tegenstander zijn, het gevaarlijk hoog de cirkel uit slaan van de bal, of het schoppen van de bal door de keeper.
- Opzettelijke Overtredingen buiten de Cirkel: Een opzettelijke overtreding door een verdediger buiten de cirkel maar binnen de 23-meterlijn kan ook leiden tot een strafcorner. Het is vaak lastig voor de scheidsrechter om te beoordelen of een overtreding opzettelijk is, waardoor dit minder vaak voorkomt.
- Bal hoger dan schouderhoogte: Alle ballen die binnen de cirkel door een verdediger hoger worden geslagen dan schouderhoogte, leveren per definitie een strafcorner op.
- Opzettelijk over de achterlijn spelen: Het is voor de verdedigende partij niet toegestaan om de bal opzettelijk over de eigen achterlijn te spelen.
De scheidsrechter kan er ook voor kiezen om door te laten spelen als een overtreding voordeel oplevert voor de aanvallende partij.
Posities en Opstellingen
- Aanvallende Partij: Een aanvaller staat met de bal op de achterlijn, minimaal 9,10 meter van de dichtstbijzijnde doelpaal. Vanaf daar pusht deze speler de bal naar de mede-aanvallers die buiten de cirkel klaarstaan. De overige aanvallers staan buiten de cirkel, klaar om de bal te ontvangen en op doel te schieten. Totdat de strafcorner daadwerkelijk is genomen, mogen deze aanvallers de cirkel niet betreden. De aanvallende spelers die niet direct betrokken zijn bij de strafcorner, bevinden zich doorgaans op de hoogte van de middenlijn.
- Verdedigende Partij: Maximaal vijf verdedigers (inclusief de keeper) mogen achter de achterlijn staan om de strafcorner te verdedigen. Ze mogen zowel binnen als buiten het doel staan. De overige verdedigers moeten achter de middenlijn staan.
Het Spelen van de Bal
De strafcorner begint wanneer de speler op de achterlijn de bal speelt. Vanaf dat moment mogen de verdedigers de cirkel inlopen om de bal te onderscheppen. De aanvallers moeten ervoor zorgen dat de bal eerst buiten de cirkel wordt gestopt voordat er een doelpoging wordt ondernomen.
Regels tijdens de Strafcorner
- De bal moet buiten de cirkel zijn voordat er op doel geschoten mag worden.
- Het eerste schot op doel mag niet hoger zijn dan 46 centimeter (de hoogte van de zij- en achterplank van het doel). Een push is hierop een uitzondering.
- De strafcorner is pas voorbij als de bal in het doel gaat, over de achterlijn gaat, voor de tweede keer buiten de cirkel komt, meer dan 5 meter buiten de cirkel komt (ook bij de eerste bal!) of er een overtreding gemaakt wordt.
Aanvallende Strafcorner Tactieken en Variaties
- De Standaard: De bal wordt vanaf de achterlijn naar een speler op de kop van de cirkel gepusht. Deze speler stopt de bal, waarna een andere speler (de 'sleeppusher') de bal op doel sleept. Vanaf de rechterkant aangeven op de forehand van de sleper is het makkelijkst en snelst. Dan heb je alleen een aangever en een pusher nodig. Natuurlijk kun je variëren met een afschuif erbij op links.
- De Tip-In: Een speler loopt vanaf de kop van de cirkel in en tipt de bal in het doel.
- De Aangever: De bal kan ook teruggespeeld worden op de speler die de bal heeft aangegeven, waarna deze een doelpoging onderneemt.
- Sleeppush: De bal wordt met een zwaaiende beweging hoog op doel gepusht.
Verdedigende Strafcorner Tactieken
- Uitlopen: Verdedigers proberen zo snel mogelijk uit te lopen om de aangever of de stoppers onder druk te zetten.
- Blokken: Verdedigers proberen de bal te blokken met hun stick of lichaam om te voorkomen dat de bal op doel komt.
- Keeperswerk: De keeper speelt een cruciale rol. Goede keepershandschoenen zijn essentieel om harde schoten te kunnen opvangen. Je staat daar in principe altijd met vijf man te verdedigen. De keeper moet gaan lopen, want die is het beste beschermd.
De rol van de scheidsrechter
De scheidsrechter speelt een belangrijke rol bij het toekennen en begeleiden van een strafcorner. Het is belangrijk dat de scheidsrechter op de juiste plek staat om de overtreding(en) goed waar te nemen. De scheidsrechter geeft de strafcorner vrij wanneer de vier verdedigende veldspelers en de keeper achter de lijn staan, en wanneer de collega-scheidsrechter heeft aangegeven dat iedereen achter de middenlijn staat. De scheidsrechter moet er ook op letten dat de aangever geen schijnbeweging maakt en dat de verdedigers niet te vroeg uitlopen.
Materialen en veiligheid
Naast tactiek en discipline is het belangrijk om goede materialen tot je beschikking te hebben bij het uitvoeren van een strafcorner. Zorg ervoor dat de kromming van je zaalstick dezelfde kromming heeft als de stick waarmee je op het veld speelt. Neem de handschoen die zo groot is als toegestaan. Zodat je hand zo goed mogelijk is beschermd. Je hoeft ook net iets minder laag te zitten, omdat je handschoen groter is.
Strafcorner in de zaal vs. op het veld
De strafcorner bij zaalhockey zit net iets anders in elkaar dan op het veld, zowel verdedigend als aanvallend. De zaal heeft natuurlijk een kleiner veld en je mag alleen pushen, maar wat is het verschil bij de strafcorner?
Lees ook: Wat mee te nemen naar zaalhockey
De verdedigende strafcorner in de zaal
De verdedigende strafcorner in de zaal zit anders in elkaar dan op het veld. Het is bijvoorbeeld toegestaan om met vijf veldspelers te verdedigen bij de strafcorner, terwijl dit op het veld maar met vier man mag. De veldspelers stellen zich daarnaast niet in het doel op zoals op het veld maar staan naast het doel aan de tegenovergestelde kant van waar de bal wordt genomen. Het kost daardoor meer tijd om als lijnstopper je goed op te stellen op de doellijn. Het is bij veld hockey gebruikelijke dat de keeper een stukje uitkomt bij de strafcorners. Het is bij zaalhockey erg normaal voor een keeper om ver uit te komen. Er zijn zelfs keeper die bijna tot de cirkel rand op de man met de bal uitkomen. De verschillen met het veld maakt het belangrijk om de verdedigende strafcorner in de zaal goed te oefenen. Je wilt niet hebben dat er allerlei dingen misgaan tijdens de eerste wedstrijd, want dit kan je duur komen te staan.
De aanvallende strafcorner in de zaal
De strafcorner is aanvallende ook anders dan op het veld. Het is op het veld niet toegestaan om de bal in één keer hoog op doel te slaan, maar in de zaal mag je niet slaan. Er wordt in de zaal veel meer gesleept dan op het veld en zo ook bij de strafcorner. De bal gaat bij een strafcorner in de zaal ook snel hoog of hij wordt getipt. Het is daarom nog lastiger voor zowel de lijnstop als de keeper om de bal tegen te houden. De strafcorner bij zaal hockey vraagt ook om andere varianten dan dat je op het veld gebruikt. Het is dus belangrijk dat je als team de strafcorners goed oefent en ook op de varianten traint.
Tips van een Zaalkoning: Teun Rohof
Teun Rohof, een ervaren zaalhockey international, deelt waardevolle tips:
- Balkgebruik: Probeer niet te vaak de balk te gebruiken. Met de balk is er toch weer een extra station, in een pass tussen twee spelers.
- Aanvalspositie: Je wilt eigenlijk altijd zo snel mogelijk naar de kop van de cirkel. Als de links- en rechtsachter overspelen, probeer je ruimte te creëren voor de pass naar voren.
- Basistechniek: Begin elke training met tien minuten basistechnieken. Forehand naar forehand. Forehand naar backhand. Zonder nog op de goal te werken.
- Specifieke training: Train de 3 tegen 1 eindeloos.
Het belang van de keeper
Keepers in de zaal bepalen voor een groot deel hoe je kunt verdedigen. Er zijn 2 uitersten van keepers: de keeper die het liefst door de hele cirkel gaat en de lijnkeeper. Daar is jouw uiteindelijke spelconcept ook afhankelijk van. Als je hoge druk wilt spelen, moet je ergens ruimte prijs geven. Als jouw keeper in staat is de hele cirkel te bespelen kun je ver van de goal af druk zetten. De keeper komt dan soms zelfs in de mandekking te staan.
Algemene Keeperstips voor Zaalhockey
Hier zijn enkele tips specifiek voor keepers in zaalhockey:
Lees ook: Zaalhockey: wedstrijdduur uitgelegd
- Kom uit je hok! De hele cirkel is van jou! Kom dus van die doellijn af en zoek je tegenstander maar lekker op. Maak het ze vooral lastig om een doelpunt bij jou te maken.
- Hou de bal laag. In tegenstelling tot het veldhockey kun je in de zaal (helaas) niet lekker uithalen met je stick, hand of klomp om de bal weg te werken. Je mag de bal alleen stoppen en daarna over de grond wegwerken.
- Verklein je hoek. Loop snel op die speler met de bal af.
- Gebruik je handen. De keeper mag de bal ook wegspelen met de hand. Sla die bal maar weg, maar houd de bal wel laag.
- De speler met de bal is voor jou! De speler met de bal is altijd voor de keeper!
- Zorg dat je de regels kent.
- Loop uit bij de corner. Een keeper, die uitloopt bij een strafcorner, heeft meer kans om een ingeschoten bal tegen te houden, dan als deze in de goal zou blijven staan.
- Training is training. Een keeper is ook in de zaal geen schietschijf!
De Psychologie van Zaalhockey
Zaalhockey wordt door buitenstaanders (bij internationale wedstrijden) vooral gezien als een (te) verdedigende sport. Echter, in een goed team is de technische perfectie van het âbreedâ spelen, waarbij continu van hoogte en breedte wordt veranderd, essentieel om de ruimte te creëren om tot een aanval te komen.
tags: #zaalhockey #tactiek #strafcorner #uitleg