Rugby, een sport die bekend staat om zijn fysieke en strategische elementen, heeft een rijke en diverse geschiedenis. Van zijn vermeende oorsprong op een Engelse kostschool tot zijn opname in de Olympische Spelen en de ontwikkeling van internationale competities, rugby heeft een lange weg afgelegd. Dit artikel duikt in de fascinerende geschiedenis van rugby, waarbij we de belangrijkste gebeurtenissen, invloedrijke figuren en culturele betekenis onderzoeken.
De oorsprong van rugby
Het verhaal van rugby begint met William Webb Ellis (1806-1872), een dominee die als leerling aan de Rugby School zat. Volgens de legende zou Ellis in 1823, toen hij zeventien jaar oud was, tijdens een voetbalwedstrijd de bal met zijn handen hebben genomen en ermee zijn gaan lopen. Deze actie wordt vaak gezien als het begin van rugby, hoewel er geen direct bewijs is om dit verhaal te staven. Tegenwoordig zijn de meeste mensen het erover eens dat dit verhaal meer met geloof te maken heeft dan met bewijzen.
De vroege ontwikkeling van rugby
In de jaren na het vermeende incident met William Webb Ellis, ontwikkelde rugby zich verder aan de Rugby School en andere Engelse kostscholen. In de beginjaren waren er geen vaste regels en de sport werd vaak gespeeld met lokale variaties. De regels van het voetbal waren in die tijd nog niet vastgelegd, waardoor het spel veel weg had van rugby, waarbij de bal met de hand gespeeld mocht worden.
De oprichting van de Rugby Football Union
In 1871 werd de Rugby Football Union (RFU) opgericht in Engeland. Dit was een cruciale stap in de formalisering van rugby als een georganiseerde sport. De RFU stelde uniforme regels op en organiseerde wedstrijden, wat bijdroeg aan de groei en populariteit van rugby in Engeland en daarbuiten.
Rugby op de Olympische Spelen
Baron Pierre de Coubertin (1863-1937), de stichter van de moderne Olympische Spelen, was een liefhebber van rugby. Hij bewonderde de levenshouding, de morele waarden en de fysieke en mentale vaardigheden die nodig zijn om rugby te spelen. Rugby was een van de sporten die op het programma stonden van de vroege Olympische Spelen. Het debuteerde op de Spelen van 1900 in Parijs, waar Frankrijk, Duitsland en Groot-Brittannië streden om de medailles. Frankrijk won de gouden medaille, maar er gingen geruchten over een duidelijke voorkeursbehandeling van het Franse team. De wedstrijd van Frankrijk tegen Duitsland was naar de mening van alle betrokkenen, ook de Franse toeschouwers en pers, een schandaal. De scheidsrechter nam onbegrijpelijke beslissingen. De superioriteit van het Duitse team werd uitgedrukt in de voorsprong bij de rust. Hoe langer de wedstrijd duurde, hoe onbegrijpelijker de onpartijdige Franse scheidsrechter, monsieur Potter, floot. Het ging wel om een gouden medaille!
Lees ook: Dameshockey: Een complete gids
Rugby was ook aanwezig op de Olympische Spelen van 1908 in Londen, waar Australië won, 1920 in Antwerpen en 1924 in Parijs, waar de Verenigde Staten beide keren wonnen. Na 1924 verdween rugby van het Olympische programma, mede door een gebrek aan internationale consensus over de regels en de opkomst van andere sporten.
In 2016 maakte rugby zijn terugkeer op de Olympische Spelen in Rio de Janeiro, in de vorm van Rugby Sevens, een snellere en meer dynamische variant van de sport. Deze terugkeer markeerde een belangrijk moment voor rugby, waardoor de sport een wereldwijd platform kreeg en nieuwe fans kon aantrekken. De medaillewinnaars bij de mannen waren achtereenvolgens Fiji, Groot-Brittannië en Zuid-Afrika.
De Barbarian Football Club
De Barbarian Football Club, beter bekend als de Barbarians, bijgenaamd Baa-Baas, is een rugbyteam voor genodigden uit de Britse Rugby Union. De club werd opgericht door William Percy Carpmael. Hij hield van de cultuur achter rugbyreizen en kwam met het idee van regelmatige korte reizen op de proppen. Op 9 april 1890 in Restaurant Leuchters bij het Alexandra-hotel in Bradford, werden de Barbarians daadwerkelijk opgericht.
De Barbarians spelen in traditionele zwart-witte gestreepte tenues, hoewel de spelers de sokken van hun eigen club aandoen. Ook spelers uit andere landen kunnen uitgenodigd worden, zo speelden ooit de Nederlanders George de Vries, Yves Kummer, Jean-Pierre (Tim) Schumacher, Tim Visser en Sep Visser mee.
George de Vries (Amsterdam, 1959) is een Nederlands Rugby Union-speler. George de Vries speelde vanaf eind jaren zeventig jarenlang op het hoogste rugby niveau in Nederland bij AAC Rugby. Tevens is hij meervoudig rugby international waarvan 10 wedstrijden als aanvoerder. In 1994 ontving hij de eervolle uitnodiging om de Barbarians te vertegenwoordigen tijdens haar paastour in Wales tegen Swansea en Cardiff. De Vries is altijd een clubman gebleven en heeft binnen AAC diverse functies bekleed waaronder de rol als voorzitter. Tevens kwam hij 84 keer uit voor het Nederlands rugbyteam. Tegenwoordig is hij rugby-analist voor Nos Studio Sport.
Lees ook: Een diepe duik in de geschiedenis van het Engelse voetbalelftal
Schumacher speelde in de sokken van Rugbyclub ARC The Pigs uit Arnhem, de club waar hij zijn rugby carrière begonnen is.
Op 29 mei 2011 speelde Tim Visser met de Barbarians tegen de nationale ploeg van Engeland. Tijdens die wedstrijd, die door de Barbarians werd gewonnen, nam hij bovendien twee try’s voor zijn rekening.
Rugby in Nederland
Ook in Nederland heeft rugby een lange geschiedenis. De sport werd in de late 19e eeuw geïntroduceerd en heeft sindsdien een gestage groei doorgemaakt. Er zijn verschillende rugbyclubs in Nederland, die actief deelnemen aan nationale en internationale competities.
Samantha speelde zelf bij AAC Rugby, ARC en Saracens UK, daarbij was zij speelster van het Nederlands Nationaal team. Momenteel is Samantha de voorwaartse trainer van de Amstelveense Rugby Club ARC1.
De Rotterdamse Rugby Club is in September 1940 opgericht. Een aantal Rotterdammers voelde zich verplicht passief verzet te plegen tegen de Duitse bezetter. Ze bedachten dat een typisch Engelse sport als rugby gespeeld in uiteraard het oranje van het koninklijk huis en het groen van Rotterdam een uitgelezen mogelijkheid was voor een vorm van jeugdig edoch zichtbaar verzet tegen alle boze krachten van die dagen.
Lees ook: Van Pioniers tot Wereldkampioenen
O.R.C. Black Bulls wil zich manifesteren als een rugby club voor de regio en is gevestigd tussen twee grote dorpen Venray en Boxmeer. Initiator Frank Volleberg, oud-speler van URC, kon na zijn verhuizing terug naar zijn geboorte regio de sport Rugby maar moeilijk los laten. Zo is het idee ontstaan om in 2015 te beginnen kennismakingstrainingen.
Rugby en voetbal: Een vergelijking
Ds. Als het spel bij een voetbalwedstrijd wat fysiek wordt, wordt er wel gezegd “het lijkt wel rugby”. En dat is dan - vreemd genoeg - niet als een compliment bedoeld. Omgekeerd: als het op een rugbyveld een doodenkele keer eens wat minder sportief verloopt wordt er wel gezegd “het lijkt wel voetbal”. En dat is zéker geen compliment…
Vooroordelen, misverstanden en legenden geven smaak aan de manier waarop er tegen onze sport wordt aangekeken. En: soms heet het rugby, maar heeft het toch niets met een ovale bal te maken.
De moderne vorm van voetbal lijkt in het Verenigd Koninkrijk te zijn ontstaan. In historische bronnen zijn veel aanwijzingen voor het spelen van een soort voetbal al ver voor de 19e eeuw. Het oudste voetbalspel is het Chinese Cuju or Ts’u-chü. Het spel draait om wie een bal door een net schopt zonder gebruik van de handen. Het spel wordt genoemd in historische bronnen uit de Han-dynastie, deze bron is te plaatsen tussen 206-100 v. Chr.
In de Middeleeuwen werd in Engeland gevoetbald met een varkensblaas. De eerste aanwijzingen zijn er al in de achtste eeuw. Dit voetbalspel werd verboden in de dertiende eeuw met als reden dat de mensen te veel werden afgeleid. Het spel bleef in gebruik bij de arbeidersklasse in Engeland. Voetbal had nog geen echte regels en leidde vaak tot ruzies en gevechten. In 1830 kwam de zogenaamde highway act waarmee de politie boetes kon uitdelen als er werd gevoetbald op een grote weg.
Meer opvallende weetjes over rugby
Als er over rugby gesproken wordt is het handig als je weet waar het over gaat. Wordt de stad Rugby bedoeld? Gaat het over de Rugby School? Of toch over het Rugby-radiostation? Dat laatste verzorgde in het verleden o.a. de scheepvaartberichten. Informatie over de verblijfplaats van schepen, bestemd voor het thuisfront.
Niet zo bekend is dat Rugby ooit ook een automerk was. Wikipedia meldt hierover (ingekort) het volgende. Rugby was een automerk, geassembleerd door de Durant Motors Company uit New York. Het voertuig was identiek aan Durant’s Star-auto. De naam Star viel in het Britse Gemenebest onder copyright van de Star Motor Company. De Rugby werd vanaf 1923 gebouwd op basis van de Star-auto. In 1928 eindigde de productie, samen met die van de Star. De naam Star veranderde in Durant. Alle geëxporteerde viercilinder Durants droegen de Rugby-naam tot het einde van de Durant-lijn in Canada in 1932. Ook waren er bedrijfswagens op de markt, op basis van de Rugby.
tags: #geschiedenis #rugby #wikipedia