Ondanks dat ijshockey vaak als ondergewaardeerd wordt beschouwd, is het in werkelijkheid een van de meest opwindende en technisch veeleisende sporten. IJshockey-teams bestaan uit een variëteit aan talenten, die samenwerken om hun doelstellingen te bereiken. Het is een teamsport waar eenheid, samenwerking en respect voor elkaar belangrijk zijn. Het is ook een competitieve sport die veel vaardigheden en concentratie vereist. IJshockey vereist spelers om hun fysieke vaardigheden te tonen, evenals hun technische en mentale vaardigheden. Of je nu een beginner bent of een gevorderde speler, iedereen heeft de mogelijkheid om te leren, te oefenen en te genieten van het spel. Dit artikel duikt in de populariteit van ijshockey wereldwijd, van Noord-Amerika tot Europa en daarbuiten.
De Wereldwijde Populariteit van IJshockey
IJshockey is een sport die in verschillende dimensies wordt gepresenteerd: bandy, veldhockey, ijshockey en ijsbaan. Velen weten het misschien niet, maar ijshockey is de op twee na populairste sport ter wereld. Het is gespeeld door 2,2 miljard mensen en 1,64 miljoen mensen zijn er actief in. Internationaal wordt momenteel georganiseerd ijshockey gespeeld in 68 landen, waarvan er 63 zijn aangesloten bij de in Zürich zetelende Internationale IJshockey Federatie. Onder de aangesloten leden bevinden zich enkele exotische landen als Brazilië en Thailand, waar slechts één club is ingeschreven.
De sport is vooral 'groot' in Noord-Amerika, Rusland, Tsjechië, Slowakije, Scandinavië en Zwitserland. In Finland is het de belangrijkste volkssport, en is de ijshockeybond de sportbond met het grootste aantal actieve leden. De belangrijkste ijshockeycompetitie ter wereld is de Amerikaans-Canadese NHL. Het grootste deel van de internationals is actief in deze league, waar overigens ook iets andere regels gelden dan elders.
IJshockey in Noord-Amerika: Een Levenswijze
In Noord-Amerika is sport niet zomaar een tijdverdrijf; het is een levenswijze die diep geworteld is in de cultuur van zowel de Verenigde Staten als Canada. Of het nu gaat om de Super Bowl of de Stanley Cup, sportevenementen trekken miljoenen kijkers en vormen gespreksonderwerpen bij uitstek. Sport is in de Verenigde Staten en Canada een groot onderdeel van de Amerikaanse cultuur. Vrijwel iedereen heeft een of meerdere sport(teams) waar die fan van is waarbij dit uit kan lopen tot professioneel niveau, maar ook op universiteitsniveau.
In Canada is ijshockey de meest geliefde sport, waarbij 30% van de Canadezen heeft aangegeven de sport te volgen. In de Verenigde Staten domineert American football, maar ijshockey is vooral populair in het noorden van de VS. In staten met een zachte tot milde winter is het niet echt een sport die leeft onder de mensen. Maar in staten met een strenge winter als Alaska, Michigan en Minnesota zijn mensen helemaal in de ban van ijshockey. De National Hockey League (NHL) is de grootste ijshockey competitie van de wereld.
Lees ook: Zaalvoetbalvereniging lidmaatschap
Tradities en Evenementen
Veel sporten kennen ook bepaalde tradities rondom wedstrijden zoals bijvoorbeeld de ‘tailgate party’s’ voor een (American) football wedstrijd waarbij er gegeten en gedronken wordt bij de achterkant van de auto of de Seventh-inning stretch bij honkbalwedstrijden waar fans opstaan, dansen en/of snacks halen tijdens de rust in de 7e inning. Andere tradities bij wedstrijden zijn ook momenten waarbij er interactie is met het publiek dat kan leiden tot leuke momenten zoals bij bijvoorbeeld kiss cams, dance cams en look-alike cams. Wanneer je een sportwedstrijd wil gaan bezoeken heb je vaak vele keuzes, maar kom je vaak terecht bij een van de vier grote sportcompetities.
IJshockey is ook een onderdeel op de Olympische Winterspelen. Hierin zijn Canada en Amerika vaak erg sterk, niet gek omdat de sport in deze landen zo groot is.
De NHL: Het Hoogste Niveau
De National Hockey League (NHL) is de professionele ijshockeycompetitie in Noord-Amerika en wordt beschouwd als de beste ter wereld. De competitie bestaat uit teams uit zowel de Verenigde Staten als Canada. Het NHL-seizoen begint in oktober en loopt door tot april, met de Stanley Cup Playoffs die in mei en juni plaatsvinden. Een wedstrijd bijwonen van een van ‘The Big Four’ biedt een unieke ervaring die u inzicht geeft in de Amerikaanse cultuur.
IJshockey in Europa: Van België tot Nederland
In Europa is ijshockey populair in landen als Zweden, Finland, Rusland, Tsjechië en Slowakije. Deze landen hebben sterke nationale competities en leveren regelmatig spelers aan de NHL.
Nederland: Een Groeiende Sport
IJshockey is een vrij kleine sport in Nederland, met ongeveer 20.000 actieve spelers. Toch is de sport is populair bij zowel jonge als oudere spelers, omdat het een leuke manier is om tijd door te brengen en fit te blijven. IJshockey is namelijk een van de meest competitieve sporten in de wereld en wordt gespeeld op professionele niveaus in vele landen. Helaas staat Nederland nog niet in dit rijtje, en dit is jammer, want wij Nederlanders zijn normaal een van de beste in sporten die met schaatsen te maken hebben. De sport wordt bespeeld met een mix van tactiek, techniek, passie en vaardigheid, waardoor het interessant is om te spelen en te kijken.
Lees ook: Een diepgaande blik op de prestaties van het Moldavisch voetbalelftal door de jaren heen.
Iedereen kan zich aansluiten bij een lokale ijshockeyclub en deelnemen aan wedstrijden, trainingen en andere evenementen. Wanneer er meer actieve spelers komen in het land, zal de kwaliteit van het Nederlandse ijshockey ook verbeteren. Dus als het je een leuke sport lijkt, twijfel niet en probeer het eens. Er is ook een aantal internationale competities waaraan spelers kunnen deelnemen. Het Nederlandse team is vaak vertegenwoordigd in toernooien zoals de Europese IJshockey kampioenschappen, het Wereldkampioenschap IJshockey, de Euro Hockey League en de Euro Hockey Tour. Het Nederlandse team heeft al veel succes geboekt bij deze toernooien, met talloze overwinningen en een indrukwekkende staat van dienst.
Geschiedenis van IJshockey in Nederland
In Nederland werd voor het eerst in januari 1929 ijshockey gespeeld. Twee Belgische ploegen kwamen op de Haarlemse ijsbaan een demonstratie geven. Dat het juist Belgen waren was niet zo vreemd. België behoorde in die tijd tot de sterkste landen van Europa. Nadat de Belgen die demonstratie in 1929 gegeven hadden, was ijshockey in Haarlem populair. Er werd zelfs door scholenploegen gestreden om de Beynes-beker en de Koninklijke Nederlandse Hockey Bond lonkte ook naar ijshockey. In 1934 kreeg Nederland zijn eerste kunstijsbaan. Die lag aan de Amsterdamse Linnaeusstraat bij de gasfabriek. Op 6 september 1934 ontstond de Nederlandse IJshockey Bond. Jhr. P. J. IJshockey bloeide in de dertiger jaren. Verenigingen als de A.Y.H.C. in Amsterdam, het Haagse H.H.Y.C. (onderafdeling van de bekende landhockeyclub) en T.Y.S.C. De Nederlanders leerden snel. In 1935, een jaar na de oprichting van de Nederlandse IJshockey Bond, werd al deelgenomen aan de wereldkampioenschappen te Davos. In 1950 won Nederland het vierlandentoernooi, dat in Amsterdam en Den Haag werd georganiseerd, vóór België, Frankrijk en Italië, maar daarna kwam de klad in ons nationale ijshockey. De kunstijsbaan in de Apollohal ging dicht en ook Tilburg werd gesloten, zodat alleen de H.O.K.Y. HYS HOKY bleef Nederlands kampioen tot 1969.
Sinds het seizoen 2007/2008 worden vrijwel alle competities op landelijk niveau georganiseerd. Op seniorenniveau zijn dat de Eredivisie, Eerste Divisie, Tweede Divisie en Derde Divisie. De junioren zijn verdeeld in een 5-tal leeftijdscategorieën (U17, U14 en U12, welpen en mini's). De overige competities (recreanten, studenten) worden regionaal georganiseerd. Sinds 2005 is er geen aparte vrouwencompetitie meer. De Nederlandse (senioren) vrouwen spelen voornamelijk in de recreanten competities en in juniorenteams. In 2008 telde de Nederlandse IJshockey Bond ca. Mondiaal neemt Nederland een plaats in de middenmoot in, zowel bij de mannen als bij de vrouwen. De mannenploeg is sinds 1990 een min of meer 'vaste waarde' in de B-groep, die sinds 2000 luistert naar de naam 'Division I'. SBS6 is zondag 18 januari 2009 begonnen met het live uitzenden van ijshockey. Het Nationale vrouwenteam is Internationaal sinds 2010 aan een opmars bezig. Vanaf 2010 speelt het Nationale Team mee in European Womens Competition. Ook in 2011 wordt het team Wereldkampioen in Australië door o.a. een winnende golden goal van Julie Zwarthoed en uitstekend goalie werk van Claudia van Leeuwen. In 2012 wist Julie Zwarthoed de eerste Nederlandse Olympische medaille in het ijshockey tot nu toe te winnen. Op de Jeugd Olympische Spelen in Inssbruck wist zij op het onderdeel Skills Challange goud te behalen.
De Basis van IJshockey: Regels en Uitrusting
IJshockey is een variant van hockey die op ijs gespeeld wordt. De sport valt onder de "balsporten" maar de puck waarmee gespeeld wordt is geen ronde bal, maar een platte schijf van rubber, met een diameter van 3 inch (7,62 cm) en een dikte van 1 inch (2,54 cm). De spelers gebruiken een stick met een vrij groot plat vlak. Wel is het blad van de stick gekromd waardoor er nauwkeuriger en harder geschoten kan worden.
Spelregels
De spelregels voor ijshockey zijn niet overal hetzelfde. Het grootste deel van de wedstrijden wordt gespeeld onder auspiciën van de Internationale IJshockey Federatie (IIHF), Hockey Canada en USA Hockey. De laatste twee omvatten het meeste amateurijshockey in Noord-Amerika, de IIHF omvat het professionele en amateurhockey buiten Noord-Amerika. Elke bond heeft zijn eigen set spelregels. Daarnaast heeft de National Hockey League (NHL), de professionele Noord-Amerikaanse competitie, zijn eigen regels. De meeste regels zijn in hetzelfde, de verschillen zitten in de details. De regels van de IIHF wijken het meeste af. Dit komt vooral omdat het speelveld in Noord-Amerika smaller is dan daarbuiten.
Lees ook: KNVB e-mail bekijken: Hoe doe je dat?
Een ijshockeywedstrijd bestaat uit drie zogenaamde perioden van elk 20 minuten zuivere speeltijd. Dit betekent dat bij alle spelonderbrekingen de tijd wordt stopgezet. Het spel wordt gespeeld door twee teams. Naast de goalie mogen beide teams vijf spelers tegelijk in het veld hebben staan. Hiervan zijn er traditioneel twee verdedigers (rechtsachter en linksachter) en drie aanvallers (rechtsvoor, middenvoor en linksvoor). Er mag vrijwel voortdurend gewisseld worden. Ook spelers die eerder gewisseld waren kunnen weer terug het veld in. Op het hoogste niveau hebben teams hiertoe vier aanvals- en drie verdedigingslijnen ter beschikking, die doorgaans niet langer dan een minuut op het ijs blijven.
Het speelveld is verdeeld in 3 zones, die -afhankelijk van de speelrichting van het team- het verdedigingsvak, het neutrale vak en het aanvalsvak worden genoemd. Deze verdeling is belangrijk omdat de toegang tot het aanvalsvak door een buitenspelregel (offside, zie onder) beperkt wordt. De bedoeling van het spel is om te scoren door de puck in het doel van de tegenstander te schieten. De goalie mag de puck met alle onderdelen van zijn of haar bescherming tegenhouden. Hiervoor wordt vaak de zogenoemde "Butterfly"-stijl gebruikt. Hierbij laat een goalie zich op de knieën vallen en spreidt de onderbenen voor het lage deel van het doel. Met het bovenlichaam en de handschoenen worden dan de hoge schoten gestopt. Een goalie mag een puck vasthouden.
Hoewel bij ijshockey meer contact is toegestaan dan bij veel andere sporten zijn er regels om het spel in goede banen te leiden. Een straf bij ijshockey heet een 'penalty'. Penalty’s worden uitgedrukt in strafminuten. Bij zeer zware overtredingen waar de intentie lijkt om de tegenstander te blesseren wordt een "match penalty" opgelegd. Bij het (meermaals) belagen van een wedstrijdofficial, zowel fysiek als verbaal, kan een "gross misconduct penalty" worden opgelegd. Tijdens een penalty heeft het niet in overtreding zijnde team een zogeheten powerplay of man-meer-situatie. Bij bepaalde overtredingen (een tegenstander van achteren aanvallen bij een breakaway, het gooien van een stick in de richting van de puck in het eigen verdedigingsvak of opzettelijk het eigen doel verplaatsen in de laatste 2 minuten van de reguliere speeltijd of gedurende de gehele overtime) kan er een penaltyshot worden toegekend.
De IJshockeybaan
Een ijshockeybaan is het speelveld voor ijshockey. Het is een rechthoekige ijsbaan met afgestompte hoeken en is ommuurd met een boarding van 1,22 meter hoog. Er is een verdedigende zone, een neutrale zone en een aanvallende zone. De verdedigende zone is het gebied tussen de blauwe lijn een de boarding waar de eigen goal staat. De neutrale zone is tussen de twee blauwe lijnen en de aanvallende zone het vak waar het vijandelijke goal staat. Een ijshockeybaan is 61 meter lang en 30 meter breed volgens de internationale regels. In de National Hockey League is de baan 26 meter breed. De neutrale zone is 15 meter lang. Aan de linkerkant zitten de spelersbanken, hierop zitten de ijshockeyers als ze niet op het ijs staan. Rechts staan de penaltyboxen, hierin zit een ijshockeyer als hij een penalty heeft gekregen. Tussen de penaltyboxen zit een scheidsrechterbox. Deze scheidsrechter bestuurt het scorebord en beslist dus wanneer de tijd stil ligt en wanneer de penalty is afgelopen. Achter de goals zijn ook nog scheidsrechterboxen.
Er zijn negen face-offplekken op het ijs: vijf in de neutrale zone, twee in de verdedigende zone en twee in de aanvallende zone. Op deze plekken wordt het spel hervat nadat het heeft stilgelegen. Voor de goal is de crease. Hierin mag de doelverdediger niet gehinderd worden door een speler van de tegenpartij. De boarding is dan wel 1,22 meter hoog, in feite is hij veel langer.
IJshockey Uitrusting
IJshockey is een harde en soms gevaarlijke sport dus dragen de spelers de nodige bescherming: een toque, helm, scheenbeschermers, elleboogbeschermers, handschoenen, speciale ijshockeybroek en bodybeschermer (schouders, borst en schouderbladen). De goalie is bij ijshockey compleet ingepakt. In de eerste plaats is dit natuurlijk om letsel te voorkomen maar de uitrusting heeft ook een functionele kant, namelijk het tegenhouden van de puck.
- Beenbeschermers; deze komen tot ongeveer halverwege het bovenbeen.
- Blocker; deze handschoen wordt gedragen aan de hand die de stick vasthoudt.
- Keelbeschermer; beschermt de hals en zijkant van de nek.
- Helm; beschermt het hoofd en is voorzien van tralies om ook het gezicht te beschermen.
Tips voor het Starten met IJshockey
Het is een geweldige sport om aan te beginnen! Naast de fysieke en mentale voordelen die ijshockey met zich meebrengt, is het ook een leuke en opwindende manier om te ontspannen. Hier zijn enkele tips voor beginners:
- Zorg ervoor dat je de juiste uitrusting hebt. Koop de juiste ijshockeyschaatsen, een helm een stick en andere beschermende kleding.
- Zoek een trainer of ijshockeyclinic. Er zijn veel ijshockey clinics voor beginners die je kunnen helpen de basis van de sport te leren.
- Geniet ervan. IJshockey is een geweldige manier om je te amuseren en te ontspannen, dus geniet van elk moment!