Korfbal is een dynamische sport vol actie en strategie. Om het spel volledig te begrijpen, is het belangrijk om de verschillende worpen, termen en regels te kennen. Dit artikel biedt een uitgebreide uitleg, geschikt voor zowel beginners als ervaren spelers die hun kennis willen opfrissen.
Inleiding tot Korfbal
Korfbal is een balsport die zowel binnen als buiten gespeeld kan worden. Het veld heeft een afmeting van 40 x 20 meter. Twee teams strijden om de bal zo vaak mogelijk door de korf van de tegenstander te gooien. Een team bestaat uit 8 spelers: 4 mannen en 4 vrouwen, wat korfbal een unieke gemengde sport maakt. Het spel combineert techniek, teamwork en tactisch inzicht. Korfbal is in 1902 ontstaan, toen schoolleraar Nico Broekhuysen in aanraking kwam met de Zweedse sport ringboll.
Basisprincipes van Korfbal
Korfbal kenmerkt zich door een aantal basisprincipes:
- Gemengd team: Een team bestaat uit zowel mannen als vrouwen.
- Twee vakken: Het speelveld is verdeeld in twee vakken, met in elk vak aanvallers en verdedigers.
- Samenwerking: Teamleden moeten samenwerken om te scoren en te verdedigen.
- Niet lopen met de bal: Spelers mogen niet lopen met de bal in de hand.
- Verdedigd schieten: Een speler mag niet schieten als hij verdedigd wordt.
Veelvoorkomende Termen in Korfbal
Als je wel eens een wedstrijd korfbal hebt gezien, is je vast opgevallen dat er ontzettend veel geroepen wordt. De spelers en coaches proberen hiermee te informeren wat er op dat moment in het veld gebeurt. Dit wordt vooral door de verdedigende partij gedaan. Wanneer een speler aan het verdedigen is, vindt het grootste deel van het spel achter hem/haar rug plaats en dus buiten het gezichtsveld. Om beter te kunnen verdedigen is het van belang dat hij/zij weet wat er gebeurt. Per vereniging en soms zelfs per team verschilt het wat er geroepen wordt. Hieronder een overzicht van enkele belangrijke termen:
- Rebound: Dit is de positie onder de paal. Als de aanvallende partij de rebound heeft wordt dit geroepen door degene die de rebounder verdedigt. Hij/zij heeft namelijk vaak namelijk meeste overzicht op de rest van het veld.
- Steun/Aangeef: De positie voor de korf. De aanvaller staat met de rug naar de paal en is het aanspeelpunt voor de andere spelers in het veld.
- Doorloopbal: Met een doorloopbal rent een speler naar de korf en krijgt op korte afstand de bal.
- Achter Verdedigen: Met achter verdedigen doet de aanvallende partij er alles aan om ervoor te zorgen dat de tegenstander niet bij de paal komt. Zo wordt voorkomen dat er geschoten kan worden. Zolang dit lukt, wordt er regelmatig ‘achter’ geroepen door degene die het overzicht heeft. Zo weet de rest van het team dat ze afstand kunnen bewaren van de aanvaller.
- Voor Verdedigen: Voor verdedigen is het tegenovergestelde van achter verdedigen. Hierbij heeft de aanvallende partij een goede positie onder de paal waardoor het mogelijk is om te schieten. De verdedigende partij reageert hier op door schoten te voorkomen en dus ‘kort’ op de aanvallende partij te zitten. Als er kort verdedigd wordt, is het lastig om een doorloopbal te verdedigen. Wanneer een verdedigend team ervoor kiest om achter te verdedigen maar uiteindelijk wel de rebound weet te pakken, wordt er overgeschakeld naar voor verdedigen. Daarom kun je dus kort na elkaar horen ‘achter’, ‘wordt opgelost’ en ‘voor’.
Scoren in Korfbal
Scoren bij korfbal doe je door de bal door de korf van de tegenstander te gooien. De bal moet daarvoor volledig door de korf vallen van boven naar beneden. Scoren van onderaf is niet mogelijk. Punten scoren kun je door verschillende technieken toe te passen, zoals een afstandsschot, een doorloopbal die onderhands in de loop wordt meegegeven en gecoord, en een korte kans, waarbij er van dichtbij geschoten wordt, bijvoorbeeld bij een vrije bal. De korf waarin gescoord moet worden is een ronde kunststof korf met een inwendige diameter van 40,5 cm. Punten kunnen door de spelers worden gemaakt door de bal door de korf van het ander team te gooien (van bovenaf). Hiervoor geldt dat de bal helemaal door de korf moet gaan. Wanneer een speler de bal van onderen door de korf gooit en deze er weer van bovenaf in valt, wordt dit niet als een gemaakt doelpunt gezien. In sommige gevallen kan de scheidsrechter er een uitzondering van maken als de bal vanaf een hele grote hoogte weer in de korf terecht komt. Spelers kunnen scoren door afstandsschotten. Dit is een schot vanaf 6 tot 10 meter afstand. Een andere manier van scoren is de doorloopbal. Je kunt ook scoren door een strafworp. Een strafworp kan worden gemaakt door en team als het ander team een spelregel overtreden heeft. Als een speler een andere speler van het aanvalsteam in het spel belemmert tijdens de aanval, dan kan dit reden zijn voor een strafworp als consequentie op de overtreding. Je kunt ook scoren door het doen van een vrije worp.
Lees ook: Alles over basketbal passes
De Vrije Worp
De vrije worp. Pas vanaf de D leeftijd worden vrije worpen gegeven. Een beetje afhankelijk van het spel en de kundigheid van de teams. Een vrije worp krijg je als je in de aanval staat en je verdediger maakt een zware en vaak bewuste overtreding. Bijvoorbeeld de verdediger duwt zijn tegenstander aan de kant, komt onbesuisd inlopen als je wilt schieten, trekt aan je shirt of houdt je beet. Er is ook een situatie waarin er niet vanwege lichamelijk contact/onstuimigheid een vrije worp wordt gegeven en dat is als de verdediger een spelhervatting krijgt en de bal binnen 2.5 meter naar een andere verdediger gooit. Een spelhervatting is over het algemeen als er geen sprake is van een bewuste overtreding. Bijvoorbeeld 2 spelers springen recht in de lucht en de een raakt de ander waardoor die wordt benadeeld. Of dingen als voetbal, of iemand loopt achteruit en loopt daarbij tegen een andere speler. Die 2 liggen dicht bij elkaar, het verschil is eigenlijk of er een vrije (schot)kans verloren gaat. Is dat het geval dan krijgt de aanvaller een strafworp. Oftewel als bijvoorbeeld een verdediger hard inloopt tegen de zijkant van een aanvaller die net een schotpoging deed dan zal het een strafworp zijn. Als de scheidsrechter fluit is het altijd van belang naar hem te kijken waarvoor hij fluit. Geeft hij een vrije worp dan steekt hij zijn rechter of linker arm omhoog waarbij hij zijn hand platomhoog houdt. Dit gebaar houdt hij even aan, dan zal hij aangeven waarom hij de vrije worp geeft en zal daarna wederom zijn hand vlak omhoog steken.
Uitvoering van de Vrije Worp
Vooropgesteld: er is geen 1 manier van hoe je de vrije worp neemt. Er zijn wel een aantal regels. Hoe je het uiteindelijk doet is aan jullie en je trainer. Juist het een keer anders doen dan anders is iets waarmee je je tegenstander verrast en je kansen verhoogt. De aanvaller A1 heeft de bal en staat met zijn voet achter de (strafworp)stip op 2.5 meter van de paal. Deze aanvaller A1 krijgt de bal. De scheidsrechter fluit na uiterlijk 4 seconde in waarna de speler A1 4 seconde heeft om de bal in het “spel te brengen”. De bal is in het spel gebracht als of de bal komt buiten de 2.5 meter vrije worp cirkel of een verdediger de bal raakt of de bal heeft 1 meter afgelegd en een andere aanvaller (bijv A2, A3 of A4) raakt de bal aan. Zodra de bal in het spel is mag er mee geschoten worden of gedaan worden wat je wilt. Meestal gaat de bal van de aanvaller A2, A3 of A4 terug naar de A1 speler die een schot doet, maar dat hoeft dus niet. Als A4 bijvoorbeeld niet verdedigd wordt door V4 waarom zou je dan niet direct schieten. Zodra de aanvaller A1 de bal heeft of had kunnen hebben, zal de scheidsrechter de 4 seconde in laten gaan tot influiten. Let dus op dat als jij als speler treuzelt met bijvoorbeeld pakken of staan achter de stip dat geen reden hoeft te zijn voor de scheidsrechter om in te fluiten. Zodra de speler A1 die de bal neemt ook maar een kleine beweging maakt nadat de scheidsrechter heeft ingefloten mogen de verdedigers in de cirkel komen en bijvoorbeeld A1 verdedigen. De aanvaller A1 moet opletten dat zijn/haar voet direct achter de strafworpstip staat. het is niet toegestaan tussen de benen van je verdediger te gaan staan, dus kruiselings. Verder van groot belang is dat A2, A3 en A4 met hun voet niet op de lijn van de strafworpcirkel staan en wellicht de belangrijkste deze 3 spelers moeten ten opzichte van elkaar op 2.5 meter afstand staan. Als de scheidsrechter influit hoef je overigens niet direct de bal te gooien. Je hebt 4 seconde om de bal in het spel te brengen.
Verdedigen bij een Vrije Worp
Als verdediger is het net even wat makkelijker waar je moet staan want eigenlijk bepaalt je aanvaller dat voor je. Belangrijk is dat je ALTIJD tussen je aanvaller en de paal gaat staan en je hand verdedigend opsteekt. zodra de aanvaller A1 zich beweegt (bal mag nog in zijn handen zijn) mag je de vrije worp cirkel inlopen. vaak zie je dat verdediger V2 en V3 proberen met hun armen voor de handen van A2 en A3 te “hangen” om te voorkomen dat deze de bal kunnen vangen van A1. Dat mag op zich zolang je maar ermee niet de armen raakt van A2 en A3 en je armen stil hangen. Bijvoorbeeld wat vaak mis gaat is dat de verdediger nog zijn arm omhoog slaat of als de bal is gevangen door A2 of A3 zijn hand blokkeert waardoor de hand op de bal is. het is niet toegestaan tussen de benen van je aanvaller te gaan staan, dus kruiselings. de verdedigers hoeven onderling niet op afstand van 2.5 meter te staan. als je het idee hebt dat je aanvaller iets fout doet, bijvoorbeeld zijn voet staat op de lijn of ze staan binnen de afstand of zoiets, roep dit dan als verdediger zodra de scheidsrechter heeft ingefloten. Het kan voorkomen dat de verdediger en de aanvaller als de scheidsrechter heeft ingefloten allebei verkeerd staan. Bijvoorbeeld er staat en een verdediger en een aanvaller op de lijn van de vrije worp cirkel. In dit geval krijgt de verdediging een spelhervatting.
Algemene Spelregels
- Lopen met de bal: Een speler mag niet lopen met de bal. Dit gebeurt wanneer een speler na het vangen van de bal beide benen verplaatst. Voor de allerkleinsten wordt deze regel soepeler gehanteerd.
- Verdedigd schieten: Een speler mag niet schieten als hij wordt verdedigd. Een speler is verdedigd wanneer de verdediger dichtbij de aanvaller staat, tussen de paal en de aanvaller in, met de handen omhoog.
- Gemengd verdedigen: Bij gemengd korfbal mogen jongens enkel jongens verdedigen en meisjes enkel meisjes. Overtreding leidt tot een strafworp.
- Wisselen van vak en functie: Om de twee doelpunten wordt er gewisseld van vak en functie, waarbij de doelpunten van beide partijen worden meegeteld.
- Balbezit: Wanneer een speler de bal vast heeft, mag deze niet worden ontnomen door een andere speler door aan de bal te trekken of de bal uit de handen te tikken.
- Geen contactsport: Korfbal is geen contactsport.
- Voetbal: Wanneer de bal bewust of onbewust op de voeten of onderbenen van een speler komt, is het ‘voetbal’.
- Duiken op de bal: Wanneer de bal over het veld rolt, is het niet toegestaan om op de bal te duiken.
- Bal uit: Wanneer de bal de grond raakt buiten de lijnen, is de bal uit. Dit geldt ook als een speler zich op of buiten de lijnen bevindt wanneer hij in contact is met de bal.
- Overgeven van de bal: Het is niet toegestaan om de bal direct over te geven aan een andere speler van het team.
- Schieten na afvangen: Een speler mag na zijn eigen schot niet direct na het afvangen weer schieten. De speler moet de bal eerst overspelen naar een medespeler. Als speler A schiet en mist, en speler B vangt af, mag diegene wel meteen schieten.
- 10-secondenregel: Een speler moet binnen 10 seconden de bal overspelen naar een medespeler.
- Wisselen: Wisselen is toegestaan tijdens een time-out en rust.
- SUPER-speler: De SUPER-speler is een wisselspeler van de ploeg die achter staat. De verhouding in het veld is dan 5-4.
Internationale en Nationale Regels
De IKF vertegenwoordigt 70 landen, waarvan Nederland het grootste korfballand is. De internationale commissie die de spelregels opstelt, het Playing Rules Committee (PRC), bestaat uit vertegenwoordigers uit België, Hongkong, Portugal en Nederland. Het bestuur van de IKF stelt uiteindelijk de spelregels vast. Naast de spelregels zijn er de zogenaamde Competition Regulations, waarin landen maatwerk kunnen leveren. Het KNKV heeft bijvoorbeeld afwijkende regels voor het aantal mannen en vrouwen in jeugd- en breedtekorfbal, en staat acht wisselspelers op de bank toe (waar de spelregels maximaal zes toestaan). De IKF heeft in 2023 enkele aanbevelingen gedaan aanvullend op de spelregels. Met deze competition regulations (CR) geeft de IKF ruimte aan de nationale bonden om maatwerk te leveren. Er zijn afwijkingen voor de veldcompetitie en de damescompetitie ten opzichte van de ‘Spelregels korfbal 2024’.
Korfbal Geschiedenis
Korfbal is in 1902 ontstaan, ontwikkeld door de Amsterdamse onderwijzer Nico Broekhuysen. Hij liet zich inspireren door het Zweedse spel Ringboll, waarbij het doel was om de bal door een ring te gooien. Broekhuysen paste het spel aan en verving de ring door rieten manden. Zo konden de leerlingen uit zijn klas het beter begrijpen. Het spel werd snel populair en er ontstonden korfbalverenigingen. In 1903 werd de Nederlandse Korfbal Bond (NKB) opgericht, waarvan Broekhuysen de voorzitter werd. Later ontstonden er verschillende bonden, zoals de Christelijke Korfbalbond (CKB) en bonden voor dameskorfbal. Uiteindelijk zijn deze bonden samengevoegd tot het Koninklijk Nederlands Korfbalverbond (KNKV).
Lees ook: Onderdelen Wheelen Competitie
Korfbal Vandaag
Korfbal is uitgegroeid tot een internationale sport en wordt op verschillende niveaus beoefend. Er zijn verschillende competitieniveaus, zoals de veldcompetitie en de zaalcompetitie, met als hoogste klasse de Korfbal League. Korfbal is een sport wat in Nederland best wel populair blijft en in ledenaantallen in Nederland niet onderdoet voor sporten als handbal. Het heeft een bijzonder karakter met het gemengde spel en het heeft veel leuke spelelementen in zich.Korfbal is wel een sport op zichzelf, hoewel het wel wat weg heeft van basketbal. Echter daar waar basketbal, als best wel vergelijkbare sport, tot één van de belangrijkste internationale wereldsporten mag worden gerekend is dat voor korfbal een stuk minder het geval.
Lees ook: Nederlandse hockeydivisies
tags: #verschillende #worpen #korfbal #uitleg