De spelverdeler, vaak beschouwd als de as van het systeem en de spil van het spel, bekleedt een cruciale positie in het volleybal. Bij vrijwel iedere aanval is de spelverdeler betrokken, waardoor deze speler een enorme invloed heeft op het spelverloop. De spelverdeler bepaalt niet alleen wie er wordt aangespeeld, maar ook wanneer en onder welke omstandigheden. Dit vereist een diepgaand inzicht in de sterktes en zwaktes van zowel het eigen team als de tegenstander.
De Veelzijdige Rol van de Spelverdeler
De taken van een spelverdeler zijn divers en omvatten:
- Tactisch inzicht: Rekening houden met de blokkering van de tegenstander en anticiperen op hun strategie.
- Spelerkennis: Weten waar de sterkste aanvallers staan en wie de sterkste blokkeerders zijn aan de andere kant van het net.
- Communicatie: Open communicatie met teamgenoten is essentieel. Ze moeten zich op hun gemak voelen om alles te bespreken.
- Motivatie: Het team motiveren en ondersteunen, vooral in moeilijke situaties.
- Leiderschap: Fungeren als een 'coach in het veld', die het team aanstuurt en de tactiek bewaakt.
Communicatie en Vertrouwen als Basis
Een goede spelverdeler creëert een omgeving waarin teamgenoten zich veilig voelen om openlijk te communiceren. Constructieve feedback en het vermogen om kritiek te incasseren zijn hierbij essentieel. Het is belangrijk om het systeem goed te kennen en te weten wat er van zowel de spelverdeler als de teamgenoten verwacht wordt.
Wanneer een aanvaller niet lekker in zijn vel zit, kan de spelverdeler ervoor kiezen om deze speler tijdelijk minder te bedienen of juist te overleggen welke set-ups wel gewenst zijn. Kortom: communicatie en overleg zijn cruciaal om moeilijke fases te doorstaan.
De Coach in het Veld
Vanwege hun centrale functie worden spelverdelers vaak gezien als de 'coach in het veld'. Respecteer je coaches, stel veel vragen over het te spelen systeem of tactiek van het eigen team of de tegenstander. Het is belangrijk om de aanvallers te kennen en te weten wat hen motiveert. Dit kan alleen door ze te laten weten dat je het prettig vindt om te horen welke set-ups ze graag willen hebben. Op die manier bind je jouw aan de aanvallers.
Lees ook: Voetbal keepers training: oefeningen en tips
Variatie en Timing in de Set-up
Een veelgemaakte fout is het hanteren van een voorspelbaar set-up patroon, zoals een set-up voorover, dan naar de middenspeler en vervolgens achterover. Hoewel dit prima kan zijn bij een ruime voorsprong, is het cruciaal om bij belangrijke momenten te weten wie, waar en wanneer aangespeeld moet worden. Iedere aanvaller heeft immers een voorkeursplek en staat tegenover een specifieke blokkeerder. Weet wie er aan de andere kant staat te blokkeren. Heeft de tegenstander een kleine rechtsvoor blokkeerder en staat daar jouw sterkste aanvaller tegenover? Dan is de keuze snel gemaakt!
Technische Vaardigheden en Misleiding
Voordat de bal wordt weggespeeld, is het belangrijk om de handen hoog en in dezelfde houding te houden. Op die manier ben je lastig te lezen voor de tegenstander en je ontwikkelt ‘snelle handjes’. Thuis tegen een muur of waar je maar kan: werken aan je jouw handen! Door sneller op de plek te zijn waar de bal komt, voordat de bal er is, ben je in staat om vanuit dezelfde houding de bal te spelen. Zo zal je beter in staat zijn om de tegenstander te misleiden. Wanneer je teveel de rug kromt, zal de blokkering zien dat de bal achterover gaat en dat is niet wenselijk.
De pass komt zelden exact op de plek waar jij bent of hoort te zijn. Dus werk aan je snelheid. Loop veel ladderpatronen. Bij spelverdelen is ‘ritme’ heel belangrijk.
Persoonlijke Ontwikkeling en Coaching
Zorg dat je jouw als spelverdeler altijd ontwikkelt op technisch en tactich en fysiek vlak en maak daar veel uren in. Mocht je lastig vinden om voor jezelf een plan uit te schrijven voor het nieuwe seizoen, betrek je coach er dan bij. En vul samen een persoonlijk prestatieplan in.
Oefeningen voor Spelverdelers
Er zijn diverse oefeningen die specifiek gericht zijn op het verbeteren van de vaardigheden van een spelverdeler. Hieronder een aantal voorbeelden:
Lees ook: De beste warming-up voor honkbalprestaties
Kort en diep passen:
- Doel: Nauwkeurig passen over korte en lange afstanden.
- Aantal spelers: 2 tot 8
- Beschrijving: Links van lichaam passen of indraaien naar aanspeler. Eventueel doorspelen indien mogelijk.
Servicepass: Onderhandse pass service wedstrijd:
- Doel: Verbeteren van de onderhandse pass bij service.
- Aantal spelers: 8 tot 13 spelers of meer
- Beschrijving: Maak twee (ongeveer even grote) groepen. Groep A verdeelt zich over de twee halve velden, groep B gaat op de serviceposities staan, ook aan beide kanten van het veld. Er zijn 10 ballen beschikbaar voor het serveerteam.
Opwarming met aanval:
- Doel: Combinatie van opwarming, passing en aanval.
- Aantal spelers: 2 tot 13 spelers of meer
- Beschrijving: Speler A botst de bal op de mat naar B, A loopt in naar pion en B doet verdediging naar pion. A controletoets.
Inspelen met verdediginsposities:
- Doel: Inoefenen van verdedigingsposities tijdens het inspelen.
- Aantal spelers: 5 tot 12
- Beschrijving: Inspelen (onder- en bovenhands) om verdedigingsposities in te slijpen. Met of zonder spelverdeler. Set-up ombeurten voor-achter. Vanuit uitgangspositie (verdedigen midden aanval) verplaatsen naar verdedigingspositie voor buitenaanval.
Inspelen 6:
- Doel: Verbeteren van de passing nauwkeurigheid en verplaatsing.
- Aantal spelers: 2 tot 12
- Beschrijving: A en B gooien OH naar elkaar na elke bal van A die B kan teruggooien zonder extra stap te zetten, mag A een stap naar links zetten. B mag net hetzelfde naar rechts. Wie haalt het snelst de middenlijn?
Basis:
- Doel: Verbeteren van de basisvaardigheden en verplaatsingen.
- Aantal spelers: 2 tot 13 spelers of meer
- Beschrijving: Basis verplaatsingen
Jeugd : Per 2 - controle -vw en aw verplaatsing:
- Doel: Controle over de bal en verplaatsingsoefeningen.
- Aantal spelers: 2 tot 13 spelers of meer
- Beschrijving: B staat op de mat (of hoepel of…) B heeft een gewone pas naar A, B vertrekt direct naar A, loopt er om heen en keert terug naar de mat. A doet 5 tussentoetsen en probeert nadien de bal te spelen op de mat. slaagt B er in eerder op de mat dan de bal dan moet er gewisseld worden van taak. Slaagt B niet in zijn poging, dan moet de oefening opnieuw gedaan worden tot het lukt.
Basis focus houding OH - STUUR:
- Doel: Focus op de juiste houding bij het bovenhands passen.
- Aantal spelers: 2 tot 13 spelers of meer
- Beschrijving: Bal per 2 - hoek 0°1. A werpt de bal ( met beide handen OH) naar B, B speelt de bal BH naar A. na 5x wisselen.
Verplaatsing - OH - 0°:
- Doel: Verplaatsingsoefeningen in combinatie met bovenhands passen.
- Aantal spelers: 2 tot 13 spelers of meer
- Beschrijving: 1 bal per 2. SP met bal maakt verplaatsing naar pylon en gooit de bal OH thv pylon hoog en gaat terug naar zijn startpositie (shuffle). Andere SP vw verpl. naar pylon en gooit.
Midden- en buitenaanval rechtdoor:
- Doel: Oefenen van de midden- en buitenaanval.
- Aantal spelers: 8 tot 12
- Beschrijving: Aanspelen op 2 passers, set-up op pos. 3 of 4.
Lees ook: Voetbaloefeningen voor betere prestaties
tags: #spelverdelers #oefeningen #volleybal