Basketbal Spelregels voor de Jeugd: Een Complete Gids

Basketbal is een snelle, leuke, uitdagende, gezellige en spectaculaire sport die wereldwijd door miljoenen mensen wordt beoefend. In Nederland is basketbal ook een geliefde sport, vooral onder de jeugd. Om het spel goed te kunnen spelen en begrijpen, is het belangrijk om de regels te kennen. Deze gids biedt een overzicht van de basketbalregels die specifiek relevant zijn voor de jeugd in Nederland, zodat jonge spelers, trainers, coaches, scheidsrechters en ouders een duidelijk beeld hebben van wat er van hen verwacht wordt.

Geschiedenis van Basketbal

Basketball is in Amerika uitgevonden door James Naismith, een gymnastiekleraar in Springfield. In de winter van 1891 kreeg hij van de directeur van de school de opdracht om een nieuw spel te verzinnen. Omdat het buiten erg koud was, moest het een binnenspel worden. Na lang nadenken hing hij twee perzikmanden aan het balkon op elk eind van de gymzaal en kwam hij met dertien spelregels voor het spel. Naismith maakte twee teams van vijf spelers die een voetbal (!) door de mand moesten mikken. Basket Ball (zo schreef je dat toen) was uitgevonden. In het begin had de mand gewoon nog een bodem waardoor het erg moeilijk was om de bal er na een score weer uit te krijgen.

In 1926 kwam basketball over van Amerika naar Nederland. De directeur van de Militaire Sportacademie in Utrecht had in Amerika basketball gezien en wilde dat spel graag op de academie laten spelen. De eerste jaren werd er alleen in competitie gebasketbald in Amsterdam. Na de Tweede Wereldoorlog werd de ‘Amsterdamse Basketball Bond’ opgericht. Deze bond had toen ongeveer vijfhonderd leden.

Basisprincipes van het Basketbal

Basketbal is een teamsport die wordt gespeeld door twee teams van elk vijf spelers op een rechthoekig veld met een basket aan elk uiteinde. Het doel van het spel is om de bal in de basket van de tegenstander te gooien en te voorkomen dat de tegenstander scoort. Bij begin van de wedstrijd nemen de basisspelers, de zogenaamde starting five, hun posities in. Normaal gezien staan ze opgesteld als twee Forwards, twee Guards, en een Center (middenvelder).

Puntentelling

De puntentelling in basketbal is als volgt:

Lees ook: Gids voor Hockey 8-Tallen Speelbegeleiding

• Vrijworp: 1 punt
• Normale worp (binnen de driepuntslijn): 2 punten
• Worp achter de driepuntslijn: 3 punten

Spelregels tijdens de Wedstrijd

Een basketbalwedstrijd bestaat uit 4 kwarten (delen) van 10 minuten. Tussen het 1e en 2e kwart en het 3e en 4e kwart zit een pauze van 2 minuten. Tussen het 2e en 3e kwart zit een pauze van 15 minuten. De speeltijd van een basketbalwedstrijd is dus 40 minuten, maar een wedstrijd duurt langer. Dit komt omdat als de bal uitgaat of als er een overtreding wordt gemaakt, de tijd stil staat.

Bij de FIBA (internationale basketbalfederatie) bestaat een wedstrijd uit vier ronden van elk tien minuten. In de NBA (de Amerikaanse basketbalcompetitie) duren de speelrondes 12 minuten. Voor kinderen tot en met 12 jaar worden de wedstrijden aangepast en gespeeld in 8 periodes van 4 minuten. Kinderen t/m 12 jaar spelen in plaats van 4×10 minuten 8×4 minuten.

Time-outs en Pauzes

Tussen het eerste en tweede kwart en tussen het derde en vierde kwart is er een korte pauze van 2 minuten. De rust tussen het tweede en derde kwart duurt 15 minuten.

Verlenging

Als de stand op het eind gelijk is, dan wordt er verlengd met 5 minuten. Is de stand na de verlenging weer gelijk? Dan wordt er opnieuw 5 minuten verlengd, net zo lang totdat er een winnaar is.

Shot Clock en Andere Tijdsregels

Het basketbalspel is afwisselend en wordt gekenmerkt door het hoge tempo. Op de zogenaamde shot clock worden 24 seconden afgeteld: de maximale tijd die een aanval mag duren. De tijd begint bij de inworp te lopen. Raakt de bal de ring van de basket aan, begint de klok opnieuw te lopen. Zodra een team de bal in bezit krijgt, moeten ze ervoor zorgen dat ze binnen 8 seconden de eigen helft te verlaten en de helft van de tegenstander betreden. Bij een aanval mogen de verdedigers zich slechts drie seconden lang op de helft van de tegenstander bevinden. Daarbij maakt het verschil of ze in balbezit zijn of niet. Bij een inworp mag een speler de bal maximaal 5 seconden lang vasthouden. Tijdens het spel moet een speler, die nauw bewaakt wordt, uiterlijk na vijf seconden beginnen met dribbelen, of een worp op doel wagen. Bij het overtreden van deze regel krijgt de tegenstander een inworp.

Lees ook: Hockey spelregels: Een gedetailleerde uitleg

Dribbelen en Bewegen met de Bal

Je mag maximaal 2 passen zetten met de bal in de hand. Als je 1 voet aan de grond houdt mag je de andere voet wel verplaatsen. Bij het dribbelen stuiter je de bal met 1 hand op de grond. Nadat je de bal hebt opgepakt mag je niet nog een keer dribbelen. De speler met balbezit stopt met dribbelen, mag hij of zij met de voeten nog twee keer de grond aanraken; daarna moet de bal weggepasst zijn, of moet er op de basket geschoten worden.

Voetcontact

Je mag de bal niet met je voeten spelen. Het aanraken van de bal met voet, knie, of been wordt als voetcontact beschouwd. Daarbij wordt een verschil gemaakt tussen verdedigers en aanvallers:

• Wanneer een verdediger een voetcontact maakt, word de Shot Clock op 14/24 seconden gezet, als er op dat moment al meer dan tien seconden verstreken zijn. Zodra een aanvaller na het dribbelen de bal opgepakt heeft, mag hij niet opnieuw aan een dribbel beginnen (vandaar: dubbele dribbel).

De Bal Uit

De bal is uit, wanneer de bal buiten het veld op de grond of op de lijn valt.

Overtredingen en Fouten

In het basketbal worden verschillende soorten overtredingen onderscheiden:

• Persoonlijke fout: Niet-toegestaan lichamelijk contact (defensief of offensief). Je krijgt in basketball een persoonlijke fout als je opzettelijk lichamelijk contact met je tegenstander maakt. Als je een persoonlijke fout maakt op een speler die schiet maakt mag die speler 2 vrije worpen schieten.
• Technische fout: Onsportief gedrag of het overtreden van de regels.

Een speler wordt uitgesloten van de wedstrijd bij vijf persoonlijke of technische fouten. Als je 5 persoonlijke fouten hebt dan moet je het veld verlaten, je mag dan ook niet meer terug in het veld komen.

Lees ook: Gids voor hockey spelregels

Specifieke Foutregels

Een verdediger mag een aanvaller met balbezit slechts op een beperkte manier afweren. Een aanvaller met balbezit begaat een overtreding wanneer hij of zij in contact komt met een verdediger die zich op zijn legitieme verdedidingspositie bevindt, of die zich achteruit beweegt.

Goaltending

Een bal die richting de basket wordt geworpen en zich in neerwaartse richting beweegt, en de ring nog niet heeft geraakt, mag niet door een verdediger worden aangeraakt of geblokkeerd. Dit staat bekend als goaltending en is een overtreding. Een bal die richting basket geworpen word, die zich in neerwaartse richting beweegt, en de ring van de basket nog niet aangeraakt heeft, mag niet door een verdediger aangeraakt of geblokkeerd worden.

Partijvormen

Basketball heeft verschillende partijvormen 3-tegen-3 (3×3) en 5-tegen-5. In de Nederlandse en buitenlandse competities wordt er 5-tegen-5 gespeeld. Bij de jeugd wordt soms als alternatief 3-tegen-3 gespeeld met als voordeel dat je vaker aan de bal komt. Basketbal kun je 3 tegen 3 of 5 tegen 5 spelen. Bij 3 tegen 3 mag je team uit maximaal 4 spelers bestaan waarvan er altijd 3 op het veld staan. Anders dan bij sommige andere sporten mag je onbeperkt wisselen. Iedere keer als het spel stil ligt (bijvoorbeeld als de bal uit is) mogen beide team wisselen.

Accommodatie en Materiaal

Een basketbal is van rubber of leer. Er zijn 4 maten ballen:

• Maat 4 (kleinste maat): wordt gebruikt door kinderen jonger dan 8 jaar.
• Maat 5: wordt gebruikt door kinderen t/m 12 jaar.
• Maat 6. wordt gebruikt door iedereen vanaf 13 jaar.
• Maat 7 (grootste maat): wordt alleen gebruikt door jongens/mannen vanaf 15 jaar.

Er zijn verschillende manieren om een basket op te hangen. Je kan een basket aan de muur hangen of aan een paal maar er zijn ook baskets die je kan verrijden (deze zie je vaak in de sporthal). De ring heeft een diameter van 45 centimeter. Best groot want een bal past dus meer dan 2 keer door de ring heen! De ring heeft een diameter van 45 centimeter. Het bord moet officieel 1 meter en 5 centimeter hoog zijn en 1 meter en 80 centimeter breed, maar dat wisselt nog wel eens. Het bord moet officieel op 1 meter en 5 centimerter hoog zijn en moet 1 meter en 80cm breed zijn maar de wisselt nog wel eens. Op het bord is net boven de ring een rechthoek getekend van 45 centimeter hoog en 59 centimeter breed. Deze rechthoek is een hulpmiddel om de bal via het bord door de ring te gooien. Op het bord is net boven de ring een rechthoek getekend deze is 45cm hoog en 59cm breed. Deze rechthoek is een hulpmiddel om de bal via het bord door de ring te gooien. Als je de bal op het bovenhoekje van het rechthoekje mikt, dan scoor bijna altijd. De ring hangt op 3 meter en 5 centimeter hoogte. De ring hangt op 3 meter en 5 centimenter hoogte.

Wedstrijdkleding

De E.B.C.G. wedstrijdkleding bestaat uit een geel blauw shirt en een blauwe sportbroek. Zowel de voorzijde als de achterzijde van het shirt dienen voorzien te zijn van een nummer. Dit nummer geeft de ledenadministratie aan je door.

Zaalgebruik

Het is belangrijk dat de zaal netjes achtergelaten wordt. Zorg ervoor dat iedereen zijn flesjes, geknoeide drinken/eten, plastic, etc. opruimt. De coaches/spelers/ouders van de eerste spelende teams ondersteunen de zaalwacht bij het klaarzetten van alle materialen. De spelers en coaches van de laatste spelende teams ruimen de materialen op in samenspraak met de zaalwacht.

Gedragsregels en Verwachtingen

Van iedereen die een basketbalvereniging bezoekt, wordt passend gedrag verwacht. Dit omvat:

• Correcte kleding: Tijdens trainingen en wedstrijden dient correcte sportkleding gedragen te worden.
• Geen sieraden: Het dragen van sieraden is niet toegestaan. Alles wat niet afgedaan kan worden, dient afgeplakt te worden.
• Respect: Respecteer het werk van trainers, coaches, scheidsrechters en andere vrijwilligers. Respecteer de scheidsrechters!
• Zaaltaken: Voer zaaltaken consequent en gedegen uit.
• Training: Wees actief en betrokken tijdens de trainingen. Zorg dat je oefeningen zo goed mogelijk beheerst en wees op tijd. Kom op tijd. Probeer altijd 15 minuten voor aanvang van de wedstijd omgekleed aanwezig te zijn.
• Aanvaarding van beslissingen: Aanvaard beslissingen van scheidsrechters en tafelaars zonder commentaar. Beïnvloed de scheidsrechter en tafelaars niet door onbehoorlijke taal of agressieve woorden en gebaren.
• Speeltijd: Vermijd dat getalenteerde spelers te veel in het veld staan. De minder goede spelers hebben zeker evenveel speeltijd nodig en hebben daar ook recht op.
• Plezier en leren: Bedenk dat kinderen voor hun plezier spelen en iets willen leren.

Scheidsrechters

Wanneer de aangewezen scheidsrechters niet opkomen en er vrijwilligers willen fluiten moet er gespeeld worden. Indien er volgens jou onjuiste zaken gebeuren, stel dan zo spoedig mogelijk de wedstrijdsecretaris op de hoogte. Tijdens uit- en thuiswedstrijden kan het voorkomen dat een team met agressie en-of racisme te maken krijgt. De bond neemt dit soort dingen hoog op. Er is zelfs een speciaal meldpunt in het leven geroepen, wat betreft deze zaken.

Rol van Coaches en Ouders

Coaches spelen een cruciale rol in de ontwikkeling van jonge basketballers. Ze dienen:

• Redelijk te zijn in de eisen ten aanzien van tijd, energie en het enthousiasme van jeugdige spelers.
• Altijd het advies op te volgen van een arts of EHBO-er bij het bepalen of een geblesseerde speler wel of niet kan spelen.
• Kennis over techniek, tactiek en coaching op een goed peil te brengen door middel van workshops, clinics en cursussen.
• Verantwoordelijkheid te nemen voor de uitvoering van scheidsrechters- en tafeltaken.
• Te zorgen voor een goede warming-up.

Ouders/verzorgers dienen:

• Kinderen aan te moedigen en te ondersteunen.
• Zich op de hoogte te stellen van alle informatie die ze krijgen van de basketbalclub.
• Per toerbeurt mee te rijden naar uitwedstrijden, indien ze in het bezit zijn van een auto met inzittendenverzekering.
• Kinderen te leren beslissingen van de scheidsrechter te accepteren.
• Het team tijdig aan te melden via de basketball-app van Sportlink.

Taken

Bij het basketballen horen een aantal taken. Zonder deze taken is er geen basketbal mogelijk. Het uitvoeren van taken is noodzakelijk, omdat anders een wedstrijd van je clubgenoten geen doorgang kan vinden.

Reglementen en Handboeken

Het Wedstrijdreglement van de Nederlandse Basketball Bond (NBB) beschrijft de bepalingen over de competitie en regelt de organisatie van alle door of namens de NBB georganiseerde 5-5 competities, bekercompetities en finalewedstrijden. Handboeken zijn aanvullingen op het Wedstrijdreglement en zijn bedoeld voor verenigingen, trainers, coaches en scheidsrechters. Voor 3x3 competities is een apart reglement opgesteld.

Sancties

Bij het niet uitvoeren van scheidsrechters- of tafeltaken, kan de club sancties opleggen. Niet op komen dagen of geen vervanging regelen betekent dat de speler de volgende wedstrijd wel aanwezig moet zijn, maar niet opgesteld zal worden. De coaches zijn verantwoordelijk voor de uitvoering hiervan. De NBB kan boetes toekennen voor bijvoorbeeld een foutief ingevuld wedstrijdformulier of een team dat niet op tijd afzegt.

Sportiviteit en Fair Play

Sportiviteit en fair play zijn essentieel in basketbal. Het kader zal de sporter geen (im)materiële vergoedingen geven met de kennelijke bedoeling tegenprestaties te vragen.

Wil je ook basketballen?

Lijkt het je ook leuk om te basketballen? Je bent van harte welkom om een keer mee te trainen! Wij trainen bij EBCG op woensdag, donderdag of vrijdag. Heb je vragen of wil je in contact met ons komen?

tags: #spelregels #basketbal #jeugd