Hockey is een populaire sport in Nederland, beoefend door zowel jongens als meisjes vanaf jonge leeftijd. De sport vereist spelinzicht, teamwork en een goede conditie. Net als bij andere sporten, is het belangrijk om de spelregels goed te kennen om het spel eerlijk en leuk te houden. Deze gids biedt een uitgebreide uitleg van de belangrijkste spelregels van hockey, geschikt voor zowel beginners als ervaren spelers en scheidsrechters.
Algemene Principes
Hockey is een teamsport waarbij twee teams van elk elf spelers tegen elkaar spelen. Het doel is om meer doelpunten te scoren dan de tegenstander. Een doelpunt is geldig als de bal, nadat hij door een aanvaller binnen de cirkel is geraakt, volledig over de doellijn gaat. De Koninklijke Nederlandse Hockey Bond (KNHB) stelt de spelregels op voor het hockey in Nederland, waarbij ze over het algemeen de internationale regels van de International Hockey Federation (FIH) volgen.
De Basis: Veld, Teams en Speeltijd
Het Veld
Een hockeyveld is 91,40 meter lang en 55 meter breed. Het veld wordt in tweeën gedeeld door een middenlijn. Aan beide uiteinden van het veld bevinden zich de achterlijnen, met in het midden een doel van 3,66 meter breed en 2,14 meter hoog. Voor elk doel is een halfronde cirkel getrokken met een straal van 14,63 meter. Iedere speelhelft heeft een 23-meterlijn.
Teams en Wissels
Een hockeyteam bestaat uit maximaal elf spelers tegelijk in het veld: een keeper en tien veldspelers. Bij de start van de wedstrijd dient een hockeyteam te bestaan uit minimaal 8 spelers. In totaal mag een team uit maximaal 16 spelers bestaan, met dus maximaal 5 wisselspelers. In tegenstelling tot voetbal, mag er onbeperkt worden gewisseld. De regel is wel dat de speler waarmee je wisselt eerst helemaal uit het veld moet zijn voordat jij erin mag. Ook tijdens een strafcorner mag er niet gewisseld worden, behalve als de keeper geblesseerd is geraakt. Daarbij mag je een speler met een kaart natuurlijk ook niet wisselen.
Speeltijd
Alle hockeywedstrijden vanaf de D-jeugd (vanaf 10 jaar) duren vier keer 17,5 minuten. Na het eerste en het derde kwart is er een pauze van 2 minuten, en na het tweede kwart (de rust) een pauze van 5 minuten. Op het hoogste niveau (Hoofdklasse en internationale toernooien) duren wedstrijden vier keer vijftien minuten, waarbij de tijd wordt stopgezet als het spel stilligt. Er is geen blessuretijd.
Lees ook: Een diepgaande blik op de historische prestaties van het Duitse Dames Hockeyteam.
De Stick en de Bal
De Stick
Alle spelers hebben een stick met een kromme haak. De haak heeft een bolle kant (aan de rechterkant) en een platte kant (links). De bal mag alleen met de platte kant worden gespeeld.
De Bal
De eerste hockeyers in Nederland speelden met een bal van gevlochten touw en canvas, die vanwege zijn oranje kleur de "sinaasappel" werd genoemd. Tegenwoordig is de bal van hard plastic.
Spelregels in Detail
Basishandelingen
Bij hockey mag je de bal op vier verschillende manieren spelen:
- Slag: Een zwaaiende beweging van de stick tegen de bal.
- Push: Een duwbeweging met de stick tegen de bal.
- Flats: Een techniek die tussen de slag en push in zit.
- Scoop: Een scheppende beweging met de stick, waardoor de bal omhoog gaat.
Verboden Handelingen
- Veldspelers mogen de bal niet met hun voeten of andere lichaamsdelen spelen. Alleen de keeper mag handen en voeten gebruiken, maar alleen om de bal in de eigen cirkel te stoppen.
- Je mag de bal niet afschermen met je lichaam of met je stick.
- Je mag de tegenstander niet vastpakken of hinderen met je stick.
Hoge Ballen
Elke speler mag de bal omhoog spelen met een push of scoop, zolang het geen gevaarlijk spel is of leidt tot gevaarlijk spel. De bal mag niet opzettelijk omhoog worden geslagen met een flats of slag, tenzij het een schot op doel is dat niet gevaarlijk is voor de tegenstander.
Overtredingen
Veelvoorkomende overtredingen zijn:
Lees ook: De evolutie van hockey: een gedetailleerde analyse
- Shoot: De bal komt tegen de voet, het been of een ander lichaamsdeel van een speler. De beslissing van de scheidsrechter is afhankelijk van de plek waar de speler "shoot" maakt.
- Afhouden: Het belemmeren van de tegenstander bij het spelen van de bal.
Straffen en Kaarten
Tijdens hockeywedstrijden kan de scheidsrechter overtredingen bestraffen met een strafkaart. Er zijn drie soorten strafkaarten:
- Groene kaart: Een waarschuwing in de vorm van een tijdsstraf van 2 minuten. De speler moet het veld verlaten, en zijn team speelt met een man minder verder.
- Gele kaart: Een zwaardere straf met een tijdstraf van 5 of 10 minuten, afhankelijk van de ernst van de overtreding. De speler moet het veld verlaten.
- Rode kaart: De zwaarste straf, waarbij de speler direct naar de kleedkamer wordt gestuurd en niet meer mag deelnemen aan de wedstrijd. Deze kaart wordt zelden gegeven.
Speciale Spelsituaties
Strafcorner
Een strafcorner wordt toegekend aan de aanvallende ploeg bij:
- Een onopzettelijke overtreding van een verdediger in zijn cirkel, waarbij geen doelpunt wordt voorkomen.
- Een opzettelijke overtreding van een verdediger binnen zijn 23-metergebied, buiten de cirkel.
- Het opzettelijk over de eigen achterlijn spelen van de bal.
Bij een strafcorner staat een aanvaller met de bal op een vaste plaats op de achterlijn (minimaal 9,10 meter van de dichtstbijzijnde doelpaal). De bal moet eerst buiten de cirkel worden gebracht voordat er gescoord mag worden. Het eerste schot op goal, wanneer geslagen of geflatst, mag niet hoger dan 46 centimeter van de grond komen (de hoogte van de zij- en achterschotten van het doel). Een push mag wel hoog gemikt worden.
Strafbal
Een strafbal wordt toegekend aan de aanvallende ploeg bij:
- Een opzettelijke overtreding van een verdediger in zijn cirkel tegen een tegenstander in balbezit.
- Een opzettelijke overtreding van een verdediger waardoor een tegenstander niet in balbezit kan komen.
- Een overtreding (opzettelijk of onopzettelijk) van een verdediger in zijn cirkel die een zeker doelpunt voorkomt.
De bal wordt op een strafbalstip gelegd, op een afstand van 6,40 meter recht voor de goal. De speler die de strafbal neemt, probeert te scoren met één push op de goal. De goal wordt alleen verdedigd door de keeper van de tegenpartij.
Lees ook: Een overzicht van de carrière van Chloe Hockey en haar bijdrage aan het Nederlandse hockey.
Shoot-Outs
Shoot-outs worden genomen als de stand van een wedstrijd tijdens een belangrijk kampioenschap of toernooi na reguliere speeltijd en eventuele verlenging nog gelijk is. Het is een één-tegen-één duel tussen een speler en de keeper. De speler start op de 23-meterlijn en heeft acht seconden de tijd om te scoren. Zolang de bal in het spel blijft, zijn meerdere doelpogingen mogelijk binnen die tijd.
Overige Regels
Uitbal, Achterbal en Lange Corner
- Bij een uitbal aan de zijkant mag de tegenstander de bal inslaan vanaf de plek waar de bal over de zijlijn ging.
- Bij een achterbal wordt de bal vanaf de eigen cirkel weer ingeslagen.
- Lange corners worden genomen vanaf de 23-meterlijn nadat een bal via een verdediger over de achterlijn is gegaan.
De Keeper
De keeper draagt beschermende kleding, waaronder een helm, hand-, arm-, borst-, been- en voetbeschermers. De keeper mag het lichaam gebruiken om de bal te stoppen, maar mag niet op de bal blijven liggen of buiten het 23-metergebied komen.
De Scheidsrechters
Een wedstrijd wordt geleid door twee scheidsrechters, elk verantwoordelijk voor een helft van het veld. De scheidsrechters zorgen ervoor dat het spel eerlijk verloopt en dat de spelers de regels niet overtreden. Tijdens wedstrijden van het Nederlands elftal en bij sommige wedstrijden van de Hoofdklasse is er een videoscheidsrechter, die alleen wordt ingeschakeld bij vragen over situaties in het 23-metergebied die leiden tot een strafcorner, strafbal of een doelpunt.
Belang van Sportiviteit
Naast het kennen van de spelregels, is sportiviteit essentieel om hockey leuk te houden. De KNHB hecht grote waarde aan sportiviteit op het veld. Het is niet toegestaan om voorwerpen te gooien, spelers uit te schelden of tijd te rekken als je voor staat tijdens een wedstrijd.
tags: #hockey #spelregels #uitleg