Het wereldkampioenschap voetbal (WK) is het meest prestigieuze voetbaltoernooi ter wereld, waar nationale teams van over de hele wereld strijden om de felbegeerde titel. Het Nederlands Elftal, ook bekend als Oranje, heeft door de jaren heen een rijke geschiedenis opgebouwd in dit toernooi, met zowel hoogte- als dieptepunten. Dit artikel werpt een blik op de prestaties van Oranje in voorgaande WK's en blikt vooruit op toekomstige toernooien, waaronder de WK-kwalificatie voor 2026.
Prestaties van Oranje op WK-toernooien
Oranje heeft in totaal elf keer deelgenomen aan een WK. Het Nederlands Elftal wist vijf keer bij de laatste vier te eindigen op een Wereld Kampioenschap. Ondanks het feit dat Nederland nooit een finale wist te winnen, heeft het team meermaals indruk gemaakt. De jaren 70 worden vaak gezien als een gouden periode, waarin Nederland het totaalvoetbal introduceerde onder leiding van bondscoach Rinus Michels en sterspeler Johan Cruijff. In 1974 bereikte Nederland de finale, maar verloor van West-Duitsland. In 1978 was het weer raak, ditmaal onder bondscoach Ernst Happel, maar zonder Johan Cruijff. Opnieuw werd de finale verloren.
In 1998 behaalde Nederland de vierde plaats tijdens het WK in Frankrijk, na een halve finale nederlaag tegen Brazilië na strafschoppen. De meest recente finaleplaats was in 2010 in Zuid-Afrika, waar Spanje in de verlenging te sterk was. De gemiste kans van Arjen Robben vlak voor tijd blijft een pijnlijk moment in de Nederlandse voetbalgeschiedenis. In 2014 werd Oranje in de halve finale uitgeschakeld door Argentinië, maar wist het wel de troostfinale te winnen van gastland Brazilië.
Het WK 2022 in Qatar was de elfde deelname voor het Nederlands Elftal. De groepsfase verliep voorspoedig met overwinningen op Senegal, Ecuador en Qatar. De achtste finale werd gewonnen van de Verenigde Staten, maar in de kwartfinale werd Oranje uitgeschakeld door Argentinië.
WK Kwalificatie 2026
De WK kwalificatie bepaalt welke landen gaan deelnemen aan het WK 2026, dat wordt gehouden in Canada, Mexico en de Verenigde Staten. Aan het WK 2026 zullen 48 landen deelnemen, een uitbreiding ten opzichte van de voorgaande edities. De drie gastlanden zijn automatisch geplaatst en hoeven geen kwalificatiewedstrijden te spelen.
Lees ook: Wat maakt een voetbalelftal het beste ooit?
De Europese WK-kwalificatie (UEFA) kent 16 startbewijzen. In totaal strijden 54 Europese landen om deze tickets. De 54 landen worden ingedeeld in twaalf poules met vier of vijf landen. De loting vond plaats in december 2024. Het Nederlands Elftal is ingedeeld in Groep G met Polen, Finland, Litouwen en Malta. De twaalf nummers één van elke groep plaatsen zich direct voor het WK 2026. De nummers twee van elke groep spelen play-offs.
De zestien landen worden verdeeld over vier play-off paden. Er worden twee rondes over 1 wedstrijd gespeeld. De halve finales worden gespeeld met de geplaatste teams als gastlanden, gevolgd door finales waarbij de thuisteams worden geloot.
De WK kwalificatie in Europa start op 21 maart 2025 en loopt tot en met 18 november 2025. Het Nederlands elftal speelt zijn eerste wedstrijd op 7 juni 2025 in en tegen Finland.
Uitbreiding WK 2026 naar 48 Teams
Het WK van 2026 markeert een significante verandering in de geschiedenis van het toernooi met de uitbreiding naar 48 deelnemende landen. Dit heeft geleid tot veranderingen in het format, met meer wedstrijden en een langere duur van het toernooi.
De FIFA wilde alle landenploegen aanvankelijk verdelen over zestien poules van drie. Maar de wereldvoetbalbond gaat nu toch vasthouden aan poules met vier ploegen. Daardoor loopt het aantal wedstrijden op tot 104, veertig meer dan tijdens het laatste WK in Qatar dat 29 dagen duurde. In dit format worden de 48 landen verdeeld over groepen van vier, zoals we dat nu ook kennen. Er moeten echter 16 of 32 teams doorstromen naar de volgende ronde voor een gebalanceerde knock-outfase. Dat zou kunnen betekenen dat de nummers een en twee in de groep zich verzekeren van een plek in de volgende ronde plus de acht beste nummers drie. De UEFA heeft al ervaring met deze opzet voor de Europese toernooien.
Lees ook: Rode Kaarten en Voetbalregels Uitgelegd
Het pluspunt hieraan is dat er twee wedstrijden tegelijkertijd worden afgewerkt op de laatste speeldag van de groepsfase, wat mogelijk voor drama kan zorgen net zoals in Qatar.
De uitbreiding van het deelnemersveld heeft ook gevolgen voor de kwalificatieprocedures in de verschillende confederaties. Zo zijn er meer plaatsen beschikbaar voor landen uit Afrika, Azië en Noord- en Midden-Amerika.
Verschillen WK 2026 ten opzichte van eerdere edities
Het WK 2026 zal op meerdere vlakken verschillen van eerdere edities, met name het WK 1994 in de Verenigde Staten:
- Aantal teams en wedstrijden: Er deden slechts 24 teams mee aan het WK van ’94 in de Verenigde Staten met in totaal 52 wedstrijden. In 2026 worden dit er waarschijnlijk 104.
- Speelsteden en tijdzones: Het WK van ’94 speelde zich vooral af aan de oostkust. Het WK 2026 wordt gehouden in de Verenigde Staten, Mexico en Canada, wat betekent dat er meer speelsteden verspreid zijn over verschillende tijdzones.
- Begintijden: In 1994 waren de aftraptijden afgesteld op het Europese publiek. Geen enkele wedstrijd begon later dan half vier ‘s middags, Pacific Time (Half 2 ‘s nachts in Nederland). In 2026 kan het daarom zijn dat de eerste wedstrijd om 13.00 uur ET (19.00 uur Nederlandse tijd) wordt gespeeld en de laatste wedstrijd aan de westkust om 23.00 uur PT. Het is dan in Nederland 09.00 uur in de morgen.
Lees ook: Een diepgaande blik op de prestaties van het Moldavisch voetbalelftal door de jaren heen.
tags: #qatar #nationaal #voetbalelftal #wedstrijdschema