Otto Roffel, geboren op 4 juni 1927 in de Gerbrand Bakkerstraat in de Groningse Oosterparkwijk, was een legendarische keeper die een onuitwisbare indruk heeft achtergelaten op GVAV, de voorloper van FC Groningen. Met zijn imposante lengte van 1.92 meter, verdiende hij de bijnaam 'Lange Otto' en speelde hij maar liefst 384 wedstrijden voor de club tussen 1947 en 1964. Roffel overleed op 95-jarige leeftijd.
Vroege Carrière en Debuut bij GVAV
Roffel maakte op twintigjarige leeftijd zijn debuut in het eerste elftal van GVAV. Zijn carrière werd echter onderbroken door militaire dienst in Indonesië. Na zijn terugkeer merkte hij op dat GVAV steeds beter werd, mede dankzij jonge talenten als Piet de Koe, Johny de Grooth en Rikkert La Crois.
Bijzonderheden en Anekdotes
Roffel droeg een bril tijdens het spelen, een dienstbrilletje met plastic glazen en buigzaam ijzer. Tijdens een lichtwedstrijd tegen Leeuwarden brak zijn bril, waarna hij contactlenzen overwoog, maar dit werd hem afgeraden door een collega van Blauw-Wit. Naast zijn bril stond Roffel bekend om zijn witte keeperstrui.
Een bekende anekdote over Roffel, die hem zelf minder beviel, is het verhaal waarbij hij tijdens een ongevaarlijk uitziende aanval in het Oosterpark tegen zijn verdediger Siep Benninga riep: "Laat maar, Siep!", waarna de bal door zijn benen in het doel rolde. Ondanks dat hij vele goede wedstrijden keepte, bleef dit verhaal hem achtervolgen.
Maatschappelijke Betrokkenheid
Naast zijn voetbalcarrière was Roffel actief bij uitgeverij Wolters, waar hij een vooraanstaand werknemer was. Hij reed in een sjieke Citroën en vervoerde mindervalide scholieren naar onder meer Beilen.
Lees ook: Essentiële keepersuitrusting
Interlandcarrière en Latere Leven
Hoewel Roffel nooit in het Nederlands elftal speelde, zat hij wel twee keer op de bank voor interlands tegen West-Duitsland en België. Hij kwam wel uit voor het B-team van Nederland. Na zijn actieve carrière was Roffel kort assistent van Rinus Michels ter voorbereiding op het WK van 1974, maar hij trok zich snel terug wegens onvoldoende steun.
Tussen 1970 en 1992 was Roffel directeur van het Olympisch Stadion in Amsterdam, waar hij medeverantwoordelijk was voor het reddingsplan om het stadion voor de sloop te behoeden.
Eerbetoon
In 2015 werd Roffel geëerd op het sportpark naast het hoofdveld van GVAV-Rapiditas, waar twee foto's van hem met graffiti vereeuwigd werden op een container.
Tonny van Leeuwen: Een Tragisch Verlies en Onsterfelijke Legende
Tonny van Leeuwen, geboren op 21 maart 1943 in Gouda en overleden op 15 juni 1971 nabij Steenwijk, was een iconische doelman van GVAV, de voorloper van FC Groningen. Zijn tragische dood, slechts een dag voor de oprichting van FC Groningen, heeft zijn status als legende alleen maar versterkt. Van Leeuwen werd slechts 28 jaar oud.
Vroege Carrière en Overstap naar GVAV
Van Leeuwen begon zijn carrière bij Sparta, waar hij op zestienjarige leeftijd debuteerde. In 1963 maakte hij de overstap naar GVAV, waar hij Otto Roffel opvolgde. Hij onderscheidde zich al snel als een uitzonderlijke keeper en werd een publiekslieveling.
Lees ook: Humphrey Mijnals in Oranje
Hoogtepunten en Interlandcarrière
Een van de meest memorabele momenten in zijn carrière was de wedstrijd tegen Ajax op 23 april 1967, die GVAV met 1-0 won. Van Leeuwen hield de Amsterdammers, die bij winst kampioen zouden worden, op miraculeuze wijze van scoren af. Hij speelde twee interlands voor het Nederlands Elftal, maar kon daar niet de gemoedelijke kameraadschap vinden die hij bij GVAV ervoer.
Tragische Dood
Op de terugweg van Rotterdam, waar hij de prijs voor de minst gepasseerde keeper van het seizoen 1970/1971 in ontvangst had genomen, verongelukte Van Leeuwen bij Meppel. Zijn auto kwam op de verkeerde weghelft terecht en botste op een vrachtwagen. Hij overleed ter plekke.
Eerbetoon en Herinneringen
Ondanks zijn korte carrière heeft Tonny van Leeuwen een onuitwisbare indruk achtergelaten op FC Groningen en zijn supporters. Zijn naam is verbonden aan de club op verschillende manieren:
- Standbeeld bij het stadion: Voor het stadion van FC Groningen staat een standbeeld van Tonny van Leeuwen, als eerbetoon aan zijn betekenis voor de club. Dit bronzen beeld, gemaakt door kunstenaar Lia Krol, werd onthuld in 2014 en toont Van Leeuwen in actie. Het was een cadeau van de supportersvereniging ter ere van hun 30-jarig bestaan.
- Tonny van Leeuwen Tribune: In het Oosterparkstadion, de voormalige thuisbasis van FC Groningen, werd de Zuid Tribune in 1996 omgedoopt tot de Tonny van Leeuwen Tribune.
- Archiefmateriaal: De supportersvereniging van FC Groningen ontving in 2024 een tas vol archiefmateriaal over Tonny van Leeuwen, waaronder foto's, documenten en krantenknipsels.
- Tonny van Leeuwen-trofee: Tot 1987 werd de Tonny van Leeuwen-trofee uitgereikt aan de doelman met de minste tegentreffers in het betaalde voetbal. De prijs herleefde in 2017, mede dankzij de supportersvereniging en het Nieuwsblad van het Noorden.
Van Leeuwen's Keeperskwaliteiten en Persoonlijkheid
Azing Griever, die samen met Van Leeuwen keepte bij GVAV, omschrijft hem als een 'heel goede keeper' met een groot reactievermogen op de lijn. Hij trainde hard om zich te verbeteren en kon slecht tegen zijn verlies. Griever beschreef zijn collega als 'redelijk brutaal en dominant in de groep'.
Jan Nordström: De Opvolger
Na het overlijden van Tonny van Leeuwen moest FC Groningen op zoek naar een nieuwe doelman. De keuze viel op de Zweed Jan Nordström, die van 1971 tot 1974 het doel verdedigde. Nordström was de eerste doelman die het shirt van FC Groningen officieel droeg en speelde in drie seizoenen 101 competitiewedstrijden en vijf bekerduels voor de club.
Lees ook: De nasleep van het ongeluk: een analyse
GVAV: De Voorloper van FC Groningen
GVAV (Groninger Voetbal en Atletiek Vereniging) werd opgericht in 1915. In 1921 fuseerde de club met atletiekvereniging Rapiditas, waardoor de naam GVAV-Rapiditas ontstond. In 1940 behaalde GVAV voor de eerste en enige keer het kampioenschap in de Noordelijke Eerste Klasse. De club ging in 1954 het profavontuur aan en promoveerde in 1956 naar de Eredivisie.
Historische Context
GVAV speelde een belangrijke rol in de beginjaren van het Nederlandse profvoetbal. De club was een stabiele middenmoter in de Eredivisie en stond bekend om zijn karakteristieke spelers en het sfeervolle Oosterparkstadion. In 1963 werd de Stichting Betaald Voetbal GVAV opgericht en vier jaar later scheidde de professionele tak zich af van de moedervereniging.
FC Groningen: Een Nieuw Begin
Na de promotie in 1971 werd doelman Tonny van Leeuwen uitgeroepen tot beste keeper van het betaalde voetbal. Zijn tragische overlijden overschaduwde echter de oprichting van FC Groningen. De club kende een moeilijke start en degradeerde in 1974 uit de Eredivisie. In 1980 promoveerde FC Groningen opnieuw naar het hoogste niveau en beleefde in de jaren tachtig successen met deelname aan Europees voetbal.
De Euroborg en de KNVB Beker
In 2006 verhuisde FC Groningen van het Oosterparkstadion naar de Euroborg. In 2015 won de club voor het eerst in de clubhistorie de KNVB Beker, dankzij een 0-2 overwinning op PEC Zwolle.
Conclusie
Otto Roffel en Tonny van Leeuwen zijn twee legendarische keepers die een belangrijke rol hebben gespeeld in de geschiedenis van GVAV en FC Groningen. Roffel stond bekend om zijn lange carrière en maatschappelijke betrokkenheid, terwijl Van Leeuwen herinnerd wordt als een uitzonderlijk talent en een tragisch figuur. Beiden hebben een onuitwisbare indruk achtergelaten op de club en zijn supporters. Hun namen leven voort in de herinneringen van vele voetballiefhebbers en in de eerbetonen die de club aan hen heeft gewijd. Hun nalatenschap is een integraal onderdeel van de rijke voetbalgeschiedenis van Groningen.