Na een periode van relatieve tegenslagen heeft het Nederlandse vrouwenhockeyteam zich weer stevig aan de top gevestigd. Dit artikel belicht de recente successen van de Nederlandse hockeysters, met speciale aandacht voor de gewonnen titels en de dominantie van clubs zoals Den Bosch, en in het bijzonder richt het zich op de memorabele Olympische finale van 2012 in Londen.
De Weg naar Olympisch Goud
Na de gouden medaille bij de Olympische Spelen in Beijing 2008, raakten de Nederlandse hockeysters hun onaantastbare positie langzaam kwijt. De Argentijnse vrouwen bleken steeds vaker de bovenliggende partij en namen de macht over, door de winst van de wereldtitel in 2010 in Rosario. Onder leiding van bondscoach Max Caldas, die de ontslagen Herman Kruis na het WK opvolgde, vond Oranje langzaamaan de weg omhoog.
De Finale in Londen: Nederland vs. Argentinië
Voor 16.000 toeschouwers in de Riverbank Arena was het Nederlandse team met 2-0 te sterk voor Argentinië. Na een tegenvallende eerste helft, waarin beide landen weinig risico's namen, maakte Oranje na rust het verschil. Carlien Dirkse van den Heuvel opende de score. Haar levenspartner Maartje Paumen besliste het duel door de bal uit een strafcorner hoog en hard in het doel te slaan.
"Zij hebben fenomenaal gespeeld'', zei Caldas over de speelsters van Oranje. "Ik heb nooit getwijfeld. We speelden degelijk in het toernooi, maar het was wachten tot individuen zouden opstaan om het niveau omhoog te krikken.
De Voorbereiding: Een Blauw Veld in Arnhem
Caldas begon begin 2011 bij de hockeybond. Hij maakte een speciaal trainingsprogramma en bracht met zijn hockeysters veel tijd door op sportcentrum Papendal. Bij de naburige Arnhemse hockeyvereniging Upward werd een kopie van het Londense veld aangelegd, in opvallend blauw, met roze stroken aan de zijkanten.
Lees ook: Olympische basketbaltriomfen van Amerika
"De speelsters en ik hebben elkaar recht in de ogen gekeken. We hebben afgesproken wat we wilden bereiken en wat we ervoor wilden doen.
Eerdere Confrontaties met Argentinië
Nederland trof de Argentijnse vrouwen na de verloren WK-finale van 2010 nog een paar keer. Bij de Champions Trophy in 2011 was het team van Caldas de sterkste, maar de tijdens de laatste editie van dat toernooi moest Oranje de zege toch weer aan de Zuid-Amerikaansen laten.
Individuele Triomfen en Teamwork
"Mooier kan toch niet?'' zei aanvalster Kim Lammers, die zowel in 2004 als 2008 buiten de selectie van Oranje werd gelaten en op 31-jarige leeftijd alsnog de olympische titel pakte. "Er zat best wat spanning op. En we moesten geduldig blijven, dat was erg belangrijk. We hebben onze momenten afgewacht en echt als een team gespeeld. Hier heb ik acht jaar lang voor geknokt. Ze benadrukte het belang van geduld en teamwork.
Dominantie in de Hoofdklasse: Den Bosch Heerst
Met de achttiende landstitel sinds het seizoen 1997/1998, en de vierde op rij, heeft Den Bosch zijn dominantie in het Nederlandse dameshockey onderstreept. Sinds de jaargang 1997/1998 hield alleen Amsterdam Den Bosch van de landstitel af, in 2009 en 2013. Den Bosch bleef op een gegeven moment veertig competitieduels op rij ongeslagen. Sinds een thuisnederlaag tegen Amsterdam (0-2) op 15 november 2015 wonnen de Brabantse dames 36 wedstrijden in de reguliere competitie én play-offs en speelden er vier gelijk. Den Bosch boekte ook een reeks van twaalf opeenvolgende zeges in de play-offs.
Als we de gehele historie van het dameshockey bekijken (sinds 1913), dan is Den Bosch met achttien landstitels dicht bij het nationale record van Amsterdam gekomen. De club uit de hoofdstad kroonde zich in de periode vóór de oprichting van de Hoofdklasse elf keer tot kampioen en voegde daar sinds de jaargang 1981/1982 nog acht landstitels aan toe.
Lees ook: Een terugblik op de glorieuze Olympische geschiedenis van het Nederlandse dameshockey.
Europees Kampioenschap en Olympische Kwalificatie
De Nederlandse vrouwen zijn voor de vierde keer op rij Europees kampioen hockey geworden, door in de finale België met 3-1 te verslaan. Daardoor zijn de Nederlandse hockeyvrouwen automatisch verzekerd van een ticket voor de Olympische Spelen in Parijs.
Sinds de Olympische Spelen in Rio de Janeiro hadden de Nederlandse hockeydames geen enkele belangrijke wedstrijd meer verloren. Bondscoach Paul van Ass had België op scherp gezet door te zeggen dat hij niet onder de indruk was van ze. Al na een minuut spelen zette Marijn Veen de Nederlanders op 1-0. Freeke Moes maakte er 2-0 van.
Play-offs en Kampioenschappen: De Weg naar de Top
In mei en juni vindt de ontknoping plaats van het seizoen en wordt er in de verschillende categorieën gestreden om het Nederlands Kampioenschap. Alle play-offseries worden gespeeld over 2 wedstrijden. Na wedstrijd 2 worden de uitslagen in een ranglijst gezet en wordt op basis van wedstrijdpunten, doelsaldo en doelpunten voor, bepaald wie de winnaar van de play-offserie is. Een voorbeeld van de puntentelling: Team A wint wedstrijd 1 met 1-0 van Team B en speelt wedstrijd 2 gelijk met 1-1. Team A heeft hierdoor 4 wedstrijdpunten en Team B 1.
Een ander voorbeeld: Team A wint wedstrijd 1 met 7-0 en verliest wedstrijd 2 met 5-0. Team A en B hebben beide 3 wedstrijdpunten.
En nog een voorbeeld: Team A en team B spelen beide wedstrijden gelijk, 1-1 en 2-2. Alles is hierdoor gelijk, elk team heeft 2 wedstrijdpunten en een doelsaldo van 3-3.
Lees ook: Geschiedenis Olympisch basketbal
De Finale Herleeft: Nederland vs. Argentinië in 2012 Herinnering
Op Hemelvaartsdag vond in Den Bosch en Amsterdam de ontknoping plaats in de Tulp Hoofdklasse. Beide finalewedstrijden werden beslist met shoot-outs. De hockeyfinale was een herhaling van de olympische finale in 2012. In Londen stonden Nederland en Argentinië (2-0) ook al tegenover elkaar in de finale. Nederland kwam in het eerste kwart goed uit de startblokken. Een strafcorner van Caia van Maasacker belandde tegen de lat. Er vielen geen doelpunten in het eerste kwart. Laura Nunnink was in de negentiende minuut dichtbij een doelpunt. Met een knappe beweging kreeg ze een schietkans voor het doel van de Argentijnse keepster Succi. Nunnink schoot de bal echter voorlangs de goal. Even later was het wel raak voor Nederland. Federique Matla nam een strafcorner die via een tip-in van Margot van Geffen in het Argentijnse doel eindigde. Na de openingstreffer stopte de ploeg van Alyson Annan niet met scoren. Caia van Maasakker vond in haar laatste wedstrijd via een strafcorner het doel. Drie minuten later was het weer raak voor van Maasakker en stond het 3-0. De strafcornerspecialist was nog niet op stoom gekomen dit toernooi, maar in de belangrijkste wedstrijd stond de routinier er weer.
Argentinië's Antwoord en de Zenuwen
Argentinië deed meteen wat terug via een strafcorner van Agustina Gorzelany. De bal ging ongelukkig door de benen van keeper Josine Koning. Door het doelpunt kon Nederland niet in de rust al feestvieren.
In het derde kwart werden door beide ploegen niet veel kansen gecreëerd. Het meest dichtbij een doelpunt was Maria Verschoor die zichzelf vrij speelde voor de keeper. De aanvalster van Amsterdam kon de Argentijnse keepster echter niet verschalken. In het vierde kwart kreeg Nederland twee strafcorners tegen, maar kwam niet meer in de problemen.
De Olympische Spelen van Londen 2012: Een Overzicht
De Olympische Spelen vonden van 27 juli tot en met 12 augustus 2012 voor de derde keer in de historie plaats in Londen. De Amerikaanse ploeg won het medailleklassement in Londen met 46 gouden, 29 zilveren en 29 bronzen medailles voor China (38-27-22) en gastland Groot-Brittannië (29-17-19). Michael Phelps domineerde de Olympische Spelen van Londen niet zoals vier jaar eerder in Beijing, hij eindigde toch bovenaan in het individuele medailleklassement. De Amerikaanse zwemmer veroverde in Londen als enige atleet zes medailles: vier keer goud en twee keer zilver.
Het zwemwonder is met 22 medailles, waarvan 18 keer goud, de meest gelauwerde olympiër ooit. Hij schreef in 2008 in Beijing geschiedenis met acht gouden plakken. Zijn landgenotes Missy Franklin en Allison Schmitt behaalden vijf medailles, evenals Phelps bij het zwemmen. Franklin pakt vier keer goud en één keer brons, Schmitt drie keer goud, één keer zilver en één keer brons. Ranomi Kromowidjojo nam in het medailleklassement met drie medailles (twee gouden, één zilveren) een prominente positie in. De Nederlandse zwemster bezette de gedeelde negende plaats.
Andere sporters die in London historie schreven waren sprinter Usain Bolt, die voor de tweede maal de 100, 200 en 4x100 meter estafette won, Sir Chris Hoy, die met zijn zesde titel de meest succesvolle Olympische baanwielrenner werd, en zeiler Ben Ainslie, die voor de vijfde maal goud pakte en de meest gelauwerde zeiler werd. Anky van Grunsven pakte haar negende medaille en werd daarmee de meest onderscheiden hippische sporter op de Olympische Spelen. Ook werd zij Nederlands recordhouder qua aantal behaalde medailles en aantal Olympische deelnames (7).
De Nederlandse Prestaties in Londen: Tevredenheid en Ambitie
Chef de mission Maurits Hendriks sprak na afloop zijn tevredenheid uit over de prestaties van de gehele Nederlandse equipe. "Ons team heeft goed gepresteerd, zowel in de breedte als in de diepte. In acht van de achttien sporten hebben we medailles gehaald. We hebben aan 103 'medaille-events' meegedaan en in 49 daarvan de top acht gehaald. Dat is 47,5 procent tegen 41 procent in Peking'', vertelde Hendriks tijdens zijn afsluitende persconferentie.
Nederland behaalde in Londen twintig medailles (zes goud, zes zilver en acht brons), waarmee de dertiende plaats in het landenklassement werd bezet. De twee jaar eerder met een studie onderbouwde top tien-ambitie stond desondanks na afloop onverminderd overeind. "De prestatiedichtheid neemt toe.
De Gouden Generatie in Tokio 2021: Een Nieuw Hoofdstuk
De Nederlandse hockeyvrouwen hebben met groot machtsvertoon goud veroverd op de Olympische Spelen. Alle acht wedstrijden in Tokio werden gewonnen, met als klap op de vuurpijl een afgetekende zege (3-1) op Argentinië in de finale.
In haar allerlaatste wedstrijd pushte Caia van Maasakker (32) twee strafcorners binnen. Een droomafscheid voor een van de boegbeelden van een generatie die alles won wat er te winnen viel.
Want Nederland is nu op elk denkbaar podium de beste. Wereldkampioen, Europees kampioen, maar ook de meest recente winnaar van de Pro League, de Champions Trophy en de World League.
De olympische titel moest het rijtje compleet maken. En Oranje liet er de afgelopen weken ook geen twijfel over bestaan wie er als grote favoriet de finale inging. Klein smetje op het toernooi was de haperende corner, maar ook dat oneffenheidje werd in de eindstrijd weggepoetst door deze gouden lichting.
Met drie rake strafcorners werd in het tweede kwart de basis gelegd voor de zege. Margot van Geffen tikte een inzet van Frédérique Matla binnen, waarna Van Maasakker alle aandacht naar zich toetrok. Dat deed de verdedigster ook al bijna in de openingsfase, toen ze uit een corner de lat raakte.
Argentinië had weinig in te brengen, het land dat na vijf jaar weer eens een grote finale haalde. En dat aan de hand van Noel Barrionuevo, de 37-jarige strafcornerspecialist die onder bondscoach Carlos Retegui weer aanvoerder werd van de nationale ploeg.
Barrionuevo scoorde nog in de WK-finale van 2010, toen Argentinië in Rosario te sterk was voor Oranje. Waar de routiniers Lidewij Welten en Eva de Goede ook al bij waren.
Het was echter Agustina Gorzelany die uit een corner de eer redde, door de bal tussen de benen van Josine Koning door te mikken. Een gelukje, terwijl de zoemer voor het eind van kwart twee al afging. Maar een treffer die geen spoortje van paniek veroorzaakte bij de ploeg van Alyson Annan.
Annan, met Australië als speelster olympisch kampioen in 1996 en 2000, kon de eerste vrouw worden die dat daarnaast ook als coach werd.