Sportkantines vormen een belangrijk sociaal knooppunt binnen verenigingen. Naast het serveren van een hapje en een drankje, is het cruciaal dat dit op een verantwoorde manier gebeurt, zeker als het om alcohol gaat. De KNVB, samen met andere sportorganisaties, zet zich in voor een gezonde sportomgeving, waarin verantwoord alcoholgebruik een belangrijk onderdeel is. Dit artikel biedt inzicht in de regels, richtlijnen en hulpmiddelen die sportverenigingen kunnen gebruiken om een verantwoord alcoholbeleid te voeren.
Wettelijke kaders en verplichtingen
Sportverenigingen die een kantine exploiteren waar alcohol wordt geschonken, vallen onder de Alcoholwet (voorheen de Drank- en Horecawet). Dit betekent dat de vereniging een vergunning nodig heeft en zich aan de regels van deze wet moet houden. Een belangrijke wijziging in de Alcoholwet is dat het wederverstrekken van alcohol aan minderjarigen strafbaar is.
Belangrijkste verplichtingen:
- Vergunning: Een geldige drank- en horecavergunning is vereist.
- Sociale Hygiëne: Minimaal twee leidinggevenden (minimaal 21 jaar en van onbesproken gedrag) moeten in het bezit zijn van het Diploma Sociale Hygiëne en op de vergunning vermeld staan. Dit diploma toont aan dat zij weten hoe alcohol op een verantwoorde manier geschonken moet worden.
- IVA-certificaat: Tijdens het schenken van alcohol moet er altijd iemand aanwezig zijn die de Instructie Verantwoord Alcohol schenken (IVA) heeft gevolgd en/of in het bezit is van een diploma Sociale Hygiëne. Hoewel het wettelijk (nog) niet verplicht is, wordt aangeraden om alle barvrijwilligers de IVA te laten volgen.
- Leeftijdsgrens: De leeftijdsgrens voor het kopen van alcohol is 18 jaar. Dit moet duidelijk zichtbaar in de kantine worden aangegeven.
- Leeftijdscontrole: Barmedewerkers zijn verplicht om de leeftijd te controleren van jongeren die alcohol kopen. Bij twijfel moet om een ID worden gevraagd.
- Geen alcohol aan dronken personen: Het is verboden om alcohol te schenken aan personen die kennelijk in staat van dronkenschap verkeren.
Het belang van verantwoord alcoholbeleid
Een verantwoord alcoholbeleid draagt bij aan een gezonde en veilige sportomgeving. Het helpt om alcoholmisbruik en rijden onder invloed te voorkomen, en beschermt minderjarigen tegen de schadelijke gevolgen van alcohol. Bovendien laat een vereniging met een goed alcoholbeleid zien dat zij haar verantwoordelijkheid neemt en een positief voorbeeld wil zijn voor haar leden en de gemeenschap.
Hulpmiddelen en ondersteuning
Er zijn diverse hulpmiddelen en ondersteuningsmogelijkheden beschikbaar om sportverenigingen te helpen bij het opstellen en uitvoeren van een verantwoord alcoholbeleid:
- Richtlijnen Alcoholbeleid Sportverenigingen: Deze richtlijnen bieden een handvat voor het opstellen van een alcoholbeleid dat past bij de specifieke situatie van de vereniging.
- E-learning Verantwoord Alcohol Schenken (IVA): Deze gratis e-learning is speciaal ontwikkeld voor barmedewerkers van sportverenigingen. In de e-learning leren zij over de regels voor verantwoorde alcoholverstrekking, hoe ze moeten reageren in lastige situaties en hoe ze kunnen voorkomen dat er alcohol wordt geschonken aan minderjarigen of dronken personen. Na het succesvol afronden van de toets ontvangen de deelnemers een certificaat.
- Team:Fit: Team:Fit biedt verenigingen één-op-één ondersteuning bij het invoeren van de richtlijnen voor een verantwoord alcoholbeleid.
- NIX18 campagne: De NIX18 campagne heeft tot doel de naleving van de leeftijdsgrens van 18 jaar te verbeteren. Verenigingen kunnen via NIX18.nl een pakket met ondersteunende materialen bestellen, zoals posters en flyers.
- Bestuursreglement: Een vereniging die een vergunning aanvraagt bij de gemeente moet een bestuursreglement overleggen. Dit reglement waarborgt de verantwoorde verstrekking van alcohol in de kantine.
- JOGG-Teamfit: JOGG-Teamfit zet zich in voor een gezondere sportomgeving, met aandacht voor gezonder voedingsaanbod, rookvrije sportterreinen en verantwoord alcoholbeleid. Een JOGG-Teamfit coach begeleidt sportlocaties en -evenementen kosteloos en geeft daarbij praktische tips en tools.
Praktische tips voor de sportkantine
Naast het voldoen aan de wettelijke eisen en het gebruikmaken van de beschikbare hulpmiddelen, zijn er nog een aantal praktische tips die sportverenigingen kunnen toepassen in hun kantine:
Lees ook: Maatschappelijke betrokkenheid in het amateurvoetbal: een onderzoek.
- Maak duidelijke afspraken: Stel duidelijke huis- en gedragsregels op met betrekking tot alcoholgebruik en communiceer deze binnen de vereniging.
- Geef het goede voorbeeld: Laat het bestuur en de trainers het goede voorbeeld zien door zelf matig te zijn met alcohol.
- Bied alcoholvrije alternatieven aan: Zorg voor een aantrekkelijk aanbod van alcoholvrije drankjes, zoals frisdrank, sapjes en water.
- Wees alert op signalen van dronkenschap: Let op tekenen van dronkenschap bij gasten en spreek hen aan als dat nodig is.
- Train barmedewerkers: Zorg ervoor dat alle barmedewerkers goed zijn getraind in het herkennen van dronkenschap en het omgaan met lastige situaties.
- Werk samen met de gemeente: Overleg met de gemeente over het alcoholbeleid en de handhaving ervan.
- Creëer een positieve sfeer: Zorg voor een gezellige en sportieve sfeer in de kantine, waarin mensen zich prettig voelen en niet de behoefte hebben om overmatig alcohol te drinken.
Rookvrije sportomgeving
Naast een verantwoord alcoholbeleid, is ook een rookvrije sportomgeving van groot belang voor de gezondheid van de leden en bezoekers. Steeds meer sportverenigingen kiezen ervoor om hun sportterrein volledig rookvrij te maken. De KNHB heeft samen met haar verenigingen de ambitie om een gezonde, sportieve leefomgeving voor kinderen te bevorderen.
Gezonde sportkantine
Een gezonde sportkantine biedt een aantrekkelijk aanbod van gezonde voeding en drankjes. Dit draagt bij aan een gezonde leefstijl van de sporters en bezoekers. Verenigingen kunnen zich laten inspireren door andere sportclubs die al succesvol een gezonde sportkantine hebben ingericht. JOGG-Teamfit heeft een kookboek samengesteld met recepten die zijn bedacht, geproefd en verkocht in verschillende sportkantines.
Lees ook: KNVB-overschrijvingen: Een complete gids
Lees ook: Scheidsrechter niet aanwezig? Dit zijn de stappen
tags: #verantwoord #alcohol #schenken #sportkantine #knvb