In de wereld van het voetbal, waar prestaties en professionaliteit hoogtij vieren, is er ook ruimte voor individualiteit en persoonlijke expressie. Kledingkeuzes, kapsels, tatoeages en accessoires zoals haarbanden zijn door de jaren heen een integraal onderdeel geworden van de identiteit van menig voetballer. Dit artikel duikt in de wereld van Nederlandse voetballers en hun relatie met haarbanden, van de functionele aspecten tot de culturele betekenis en de recente controverse rondom de haarband van Memphis Depay.
Haarbanden: Meer dan alleen een accessoire
De haarband is al decennia een populair accessoire in het voetbal. Wat begon als een praktische oplossing om lange haren uit het gezicht te houden en zweet te absorberen, is uitgegroeid tot een fashion statement. De populariteit van de haarband in het voetbal is de laatste tijd weer toegenomen, mede dankzij voetballers als Memphis Depay die het accessoire dragen.
Hedendaagse Spelers met Haarbanden
Veel hedendaagse topvoetballers maken gebruik van de haarband. Namen als Lionel Messi en Cristiano Ronaldo hebben in het begin van hun carrière een haarband gedragen. Ook Erling Haaland staat bekend om zijn haarband, die hij gebruikt om zijn lange haar in bedwang te houden. Verdedigers zoals Sergio Ramos en middenvelders zoals Luka Modrić zijn eveneens vaak met een haarband gesignaleerd.
Ook Nederlandse voetballers ontkomen niet aan de trend. Nemanja Gudelj, die in Nederland speelde bij NAC, AZ en Ajax, draagt vrijwel altijd een haarband, vaak afgestemd op de kleur van zijn shirt. Lasse Schöne, bekend van zijn tijd bij sc Heerenveen, De Graafschap en Ajax, droeg vooral in het begin van zijn carrière een haarband.
Andere hedendaagse voetballers die regelmatig met een haarband spelen, zijn onder meer Jack Grealish, Antoine Griezmann, Edinson Cavani, Leroy Sané, Julian Brandt en Marquinhos.
Lees ook: Composition Dutch Team World Championship
De Haarband als Stijlstatement
Spelers als Jack Grealish, die bekend staat om zijn halflange haar met haarband, laten zien dat het dragen van een haarband niet alleen een praktische overweging is, maar ook een manier om een persoonlijke stijl uit te dragen. De haarband is een manier om op te vallen en een statement te maken.
Iconische Voetballers en Hun Haarbanden
David Beckham staat bekend om zijn diverse kapsels en droeg zowel in het begin van zijn carrière bij Manchester United als later bij LA Galaxy een haarband. Fernando Torres, met zijn blonde haar en haarband, was eveneens een opvallende verschijning. Ronaldinho daarentegen maakte van de haarband een statement door te kiezen voor een dikke variant, die soms zelfs als muts fungeerde. Nike besloot Ronaldinho te sponsoren en dikke haarbanden te maken die wereldwijd ineens veel verkocht werden.
De controverse rondom de zweetband van Memphis Depay
In de aanloop naar het EK voetbal in 2024 is het niet de opstelling van het Nederlands elftal die de gemoederen bezighoudt, maar een zweetband. Toen Memphis Depay het veld opkwam met een witte haarband, leidde dit tot een ware modecontroverse.
Wat Ronald Koeman van de haarband van Memphis Depay vond, werd hem gevraagd tijdens de persconferentie na de voetbalwedstrijd tegen Canada op 6 juni. De trainer deelde verrast te zijn en zei dat hij er een nachtje over moest slapen om te beslissen of hij dit ging accepteren op het veld. Ook in de napraatprogramma’s werd de zege van de Nederlanders overschaduwd door de zweetband. Zo verweet sportjournalist Valentijn Driessen de voetballer dat hij zich te graag wil onderscheiden als individu binnen het team door zo’n band te dragen. In artikelen werd de vraag gesteld of het voetbalveld wel de plek is om een modestatement te maken.
Uiteraard waren er als tegenreactie ook veel mensen die de zweetband wél vinden kunnen. En laten we eerlijk zijn: waarom ook niet? Waar maken we ons druk om? Maar de controverse rondom het accessoire gaat niet om een zweetband alleen. Het betreft een bredere kwestie over hoe bepaalde spelers, vooral die met een uitgesproken persoonlijkheid of die niet in het traditionele voetballersplaatje passen, onevenredig worden bekritiseerd. Depays zelfverzekerde houding en uitbundige modekeuzes maken hem een makkelijk doelwit, waardoor zijn bijdrage aan het spel wordt overschaduwd.
Lees ook: Nederlandse voetballers en hun vermogen
De ophef rondom de kledingkeuzes van Depay toont volgens Saskia Maarse hoe we in Nederland kijken naar bekendheden. Maarse verdiept zich als intercultureel expert en auteur in de Nederlandse cultuur en culturele overeenkomsten en verschillen met andere landen. "Als je succes hebt, ben je in Nederland nog steeds het meest geliefd als je 'lekker gewoon blijft'. Gewoon doen zit hier al eeuwenlang ingebakken."
"Als je iets doet wat opvalt of waarmee je je onderscheidt van de rest, wordt dat al snel als overdreven of aanstellerij ervaren. Oók als je manager, topsporter, premier of koning bent", zegt Maarse.
De hang naar gelijkheid, vrijheid en eenvoud heeft volgens haar onder meer te maken met de in Nederland sterk gewortelde koopmanseigenschappen. Ze somt er een aantal op: "Zuinigheid, onafhankelijkheid, voor jezelf opkomen, individualisme, verbeeld je niet te veel, betweterigheid, eerst zien dan geloven, wat koop ik ervoor, en vooral: doe maar gewoon."
Dat de zweetbandjes nu gebruikt worden in EK-marketing en massaal verkocht worden, is ook weer geen verrassing, zegt Maarse. Ze legt uit dat er een uitzondering geldt wanneer blijkt dat er geld verdiend kan worden met opvallen. "Dan wordt het opeens een ander verhaal: Nederland is en blijft immers een handelsland."
Lisa Goudsmit, head of digital bij modetijdschrift Vogue, legt uit dat de calvinistische aard van Nederland een rol speelt in de controverse. "We zijn van het type: doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg. Niet je kop boven het maaiveld uitsteken. Depay is eigenlijk iemand die bij uitstek zijn kop boven het maaiveld uitsteekt, omdat hij een goede voetballer is, maar ook omdat hij zich extravagant kleedt en gedraagt."
Lees ook: Koninklijke Korfbal Bond: 75-jarig Jubileum
En wie zich anders gedraagt, valt op. Daar wordt in Nederland niet vaak positief op gereageerd, zegt Goudsmit. "Depay doet vaker dingen die anders zijn. Maar tijdens het sporten moet kleding functioneel zijn en dan willen Nederlanders ook niet te veel poespas zien."
Ze ziet gelijkenissen met hoe er in het verleden werd gesproken over het kapsel van voetballer Ruud Gullit, de gemanicuurde nagels van Inge de Bruijn en de opvallende zonnebril van Edgar Davids. "Het ging daar tot in den treure over. In het buitenland is dat ook wel zo dat mensen snel zeuren als het anders is. Maar buiten het veld wordt het in andere landen meer geaccepteerd als spelers wat extravaganter zijn. Wij zijn daar niet zo van."
De functionaliteit van de zweetband
De zweetband is niet alleen een stijlstatement, maar ook een praktisch hulpmiddel. Hoofdbanden worden in andere sporten al jarenlang gebruikt. Zo zien we haaraccessoires bij basketballers van de NBA, maar ook bij tennissers. Zij dragen de band niet alleen als stijlstatement, maar ook om te voorkomen dat zweet hun zicht belemmert tijdens intense wedstrijden. Depay zelf begrijpt de ophef niet. "Who cares?", zei hij eerder over de aandacht voor zijn zweetband. "Ik voel me er goed bij. Zie het gewoon als een nieuwe look. Het houdt ook het zweet van mijn hoofd, dus het is ook nog functioneel."
Een run op witte haarbanden
Gelukkig zien veel fans wel het briljante in Depays keuze. Winkeliers in Nederland melden een ongekende run op witte zweetbandjes. Zo zag Intersport de vraag explosief stijgen en verkocht de winkel tien keer zoveel zweetbandjes als normaal. Ook voor feestwinkels zijn de zweetbanden niet aan te slepen. Het is duidelijk dat een trend is gezet.
Culturele Betekenis en Individualiteit
De kapsels en accessoires van voetballers zijn meer dan alleen uiterlijke kenmerken. Ze weerspiegelen persoonlijke smaak, culturele achtergronden en de tijdgeest. Vandaag de dag lopen voetballers met de raarste kapsels rond. Vaak omdat ze hiermee opvallen, soms omdat ze daadwerkelijk denken dat het ze goed staat. Hoe dan ook, in het voetbal is een haarbandje een van de populairste ‘kapsels’. Zelfs onder de grootste namen.
tags: #nederlandse #voetballer #haarband