Voetbal is een wereldwijd geliefde sport, gespeeld op velden van diverse afmetingen. In Nederland zijn de afmetingen van voetbalvelden vastgelegd in de regels van de KNVB (Koninklijke Nederlandse Voetbalbond). Dit artikel geeft een uitgebreid overzicht van de KNVB-regels met betrekking tot de lengte van voetbalvelden, inclusief de achtergrond van de specifieke maatvoering, de verschillende veldafmetingen voor diverse leeftijdscategorieën en spelvormen, en de voorwaarden voor dispensatie.
Algemene Kenmerken van een Voetbalveld
Een voetbalveld bestaat uit verschillende lijnen. Deze lijnen hebben als doel om aan te geven hoe groot het speelveld is. De twee buitenste en langste lijnen zijn de ‘zijlijnen’. De twee korte lijnen worden de ‘achterlijnen’ genoemd. Halverwege het veld deelt de ‘middenlijn’ het veld in twee helften. Alle lijnen moeten tussen de 10 en 12 centimeter breed zijn. Een standaard voetbalveld is altijd en overal rechthoekig. De middenlijn verdeelt het veld in twee gelijke helften en loopt van zijlijn tot zijlijn. Aan beide uiteinden van het veld bevindt zich een rechthoekig strafschopgebied. In elk strafschopgebied bevindt zich een strafschopstip (penaltystip). Direct voor elk doel is er een rechthoekig doelgebied. Elk veld heeft vier hoekvlaggen, één in elke hoek van het veld. Elk doel bestaat uit twee doelpalen die verbonden zijn door een dwarsbalk.
Belijning en Kleur
De belijning van een voetbalveld moet tussen de 10 en 12 centimeter breed zijn en wit van kleur. De lijndikte maakt deel uit van de afmeting van het speelveld.
Standaard Afmetingen volgens KNVB
De lijnen van een voetbalveld moeten volgende officiële KNVB richtlijnen een minimaal speelveld afbakenen van 100 x 64 meter (incl. belijning). Met andere woorden, de lengte van een voetbalveld (de ‘zijlijn’) moet minimaal 100 meter lang zijn. Op basis van de officiële KNVB richtlijnen mogen de lijnen van een voetbalveld een maximaal speelveld afbakenen van 105 x 69 meter (incl. belijning). De lengte van de ‘zijlijn’ mag maximaal 105 meter lang zijn.
Verschillen in Afmetingen
Het kan dus zijn dat je de ene week op een groter veld speelt dan de andere week. Deze maten zijn inclusief belijningen. De genoemde voetbalveld afmetingen zijn excl. uitloop maar wel incl. de lijndikte. De lijndikte hoort bij de afmeting van het speelveld.
Lees ook: Maatschappelijke betrokkenheid in het amateurvoetbal: een onderzoek.
Internationale Standaarden
Voor internationale wedstrijden, zoals die onder de UEFA vallen, is de standaardafmeting 105 meter lang en 68 meter breed. Deze afmetingen worden ook gehanteerd in de Eredivisie, waar de KNVB in 2017 heeft besloten dat alle velden op het hoogste niveau van Nederland even groot moeten zijn.
Historische Achtergrond van de Maatvoering
Voetbal is ontstaan in Engeland. In 1863 werden daar de eerste maatvoering wetten van het voetbal opgesteld. Omdat de maatvoering ""oorspronkelijk"" zijn opgesteld in Engeland zijn alle afmetingen in Britse lengtematen, dus in yards. Yards zijn weer vertaald naar meter en incl. afronding naar cm. Omdat deze maatvoering oorspronkelijk in Engelse lengtematen (yards) is vastgelegd, zijn de afmetingen later omgerekend naar meters, inclusief afrondingen naar centimeters. Dit verklaart waarom bepaalde afstanden, zoals de afstand van een muurtje bij een vrije trap (10 yards = 9,15 meter), geen afgeronde getallen zijn.
Afmetingen voor Jeugdvoetbal
Voor het jeugdvoetbal zijn er de afgelopen jaren door de KNVB veel aanpassingen doorgevoerd, hierdoor wordt er per leeftijdscategorie in een andere samenstelling én met andere veldafmetingen gewerkt. Voor de pupillen gelden andere afmetingen en regels. De KNVB introduceert vanaf het seizoen 2017/’18 nieuwe pupillen wedstrijdvormen. voetballende jongens en meiden, op alle niveaus. De nieuwe wedstrijdvormen en de bijbehorende nieuwe spelregels zullen gefaseerd over twee seizoenen worden ingevoerd. Vanaf het seizoen 2017/’18 start de KNVB met het invoeren van de nieuwe wedstrijdvorm 6 tegen 6 voor pupillen onder 8 en onder 9 jaar.
Overzicht van Jeugdvoetbal Afmetingen
Hieronder een overzicht van de veldafmetingen voor verschillende jeugdcategorieën:
- 11 tegen 11: minimaal 100 x 64 meter, maximaal 105 x 69 meter.
- 9 tegen 9: minimaal 68 x 56 meter en maximaal 73 x 60 meter. Maatvoering volgens de KNVB: minimaal 68 x 56 meter en maximaal 73 x 60 meter. Vaak in lengte van een bestaand voetbalveld tussen de strafschopgebieden. Benodigde uitloop rondom het 9 tegen 9 veld moet minimaal 3 meter zijn. De uitloop moet van hetzelfde materiaal zijn als het speelveld. (Deze competitievorm is in seizoen 2018/'19 komen te vervallen)
- 8 tegen 8: minimaal 60 x 42,5 meter en maximaal 70 x 55 meter. Vaak wordt deze spelvorm op een half voetbalveld gespeeld. Het veld moet 64 x 42,5 meter exclusief uitloop zijn, met blauwe lijnen van 6 tot 12 cm breed.
- 7 tegen 7: minimaal 60 x 42,5 meter en maximaal 70 x 55 meter.
- 6 tegen 6: 42,5 meter x 30 meter exclusief uitloop. De belijning is deels blauw en donker/licht groen, afhankelijk van de kunstgraskleur, met een lijnbreedte van 6 tot 12 cm.
- 4 tegen 4: 30 meter x 20 meter exclusief uitloop, met een lijnbreedte van 6 tot 12 cm.
- 2 tegen 2: 20 x 15 meter exclusief uitloop, met een lijnbreedte van 6 tot 12 cm.
Positionering van Velden bij Jeugdvoetbal
Indien een vereniging de veldjes anders gaat positioneren (tijdelijk) kan er gewerkt worden met ""zachte & flexibele"" hoedjes of pionnen of anders. Bij nieuw aan te leggen kunstgras bijvelden wordt geadviseerd de belijning mee te nemen in het ontwerp en de realisatie.
Lees ook: KNVB-overschrijvingen: Een complete gids
Uitloopruimte en Veiligheid
Rondom elk speelveld moet een veiligheidszone aanwezig zijn: de uitloopruimte. Rondom elk speelveld is een veiligheidszone vereist, de zogenaamde uitloopruimte. Deze uitloopruimte moet minimaal 4 meter bedragen en van hetzelfde materiaal zijn als het speelveld, of van kunstgras dat tot op 1 meter van de zijlijn is aangebracht. Rondom elk veld moet een veiligheidszone van minimaal 4 meter aanwezig zijn. Benodigde uitloop rondom het 11 tegen 11 veld moet minimaal 4 meter zijn. De uitloopruimte moet van hetzelfde materiaal zijn als het speelveld of moet bestaan uit kunstgras waarbij het kunstgras op 1 meter uit de zijlijn wordt aangebracht. bezitten als het natuurgrasveld.
Veiligheidszones
Belangrijke veiligheidszones rond een voetbalveld zijn ontworpen om spelers, officials en toeschouwers te beschermen. Uitloopgebieden moeten minimaal 1 meter aan de zijkanten en 2 meter aan de uiteinden hebben. De veiligheidsafstand tussen doel en omheining moet minstens 2 meter zijn. Ook moet er voldoende ruimte zijn tussen zijlijnen en toeschouwersgebieden om de veiligheid te waarborgen.
Belijning van Voetbalvelden
De belijning moet 12 cm breed zijn en wit van kleur. 12 cm is de FIFA norm. Dit is de verplichte maatvoering van het WK, EK en Europese competities; voor alle top en professional wedstrijden wordt deze maat aanbevolen. De KNVB neem voor het Nederlands betaald voetbal deze adviesmaat bij nieuwbouw en/of aanpassing over.
Belijningsproces
Het belijnen van een voetbalveld is een nauwkeurig proces dat wordt uitgevoerd met speciale machines. Het veld wordt eerst gereinigd en gemeten, waarna de belijningsmachine de verf gelijkmatig op het veld sproeit. Na het drogen wordt de belijning gecontroleerd op nauwkeurigheid en regelmatig onderhouden om de zichtbaarheid te waarborgen.
Belijning Materialen
Bij Muta Sport vind je alles wat je nodig hebt voor het belijnen van voetbalvelden. Wil je het voetbalveld van jouw club (opnieuw) gaan belijnen? Van markeerwagens tot hoogwaardige belijningsproducten, we hebben het allemaal in ons assortiment. Nadat de belijning is gedroogd, is het bestand tegen weersomstandigheden zoals regen en sneeuw.
Lees ook: Scheidsrechter niet aanwezig? Dit zijn de stappen
Afmetingen van Onderdelen van een Voetbalveld
Naast de algemene afmetingen van het speelveld, zijn er ook specifieke afmetingen voor de verschillende onderdelen van een voetbalveld. Hierbij de belangrijkste op een rijtje:
- Doel: hoogte 2,44 meter en 7,32 meter breed.
- Doel: hoogte 244 cm, breedte 732 cm.
- Doelgebied: lengte 5,5 meter, breedte 18,3 meter.
- Doelgebied: 18,32 m bij 5,5 m.
- Strafschopgebied: 40,3 meter breed en 16,5 meter lang.
- Strafschopgebied: breed 40,32 m
- Strafschopstip: straal 10 cm.
- Zijlijn: lengte 90-120 meter.
- Hoekschopcirkel: straal van 1 meter
- Hoekschopcirkel: straal 1 meter.
- Hoekvlaggenstok: hoogte minimaal 1,5 meter.
- Middenlijn: lengte 45-90 meter.
- Middenstip: straal 10 cm.
- Middencirkel: straal van 9,15 meter
- middelcirkel met een radius 9,15 m.
Dispensatie van KNVB-Normen
Afwijkende maten zijn alleen mogelijk met dispensatie van de KNVB. Indien wens is spelen van officiële wedstrijden, bij alleen gebruik van trainingsvelden is dit niet van toepassing. Tip: dispensatie vooraf realisatie met de KNVB overleggen.
Aanvragen van Dispensatie
Indien een voetbalveld niet voldoet aan de KNVB-normen en richtlijnen, bijvoorbeeld vanwege de aanwezigheid van bebouwing of grensafscheidingen, kan dispensatie worden aangevraagd. Dispensatie wordt niet zomaar verleend en het is belangrijk om tijdens de voorbereidingsfase contact op te nemen met de KNVB om de mogelijkheden te bespreken. Een dispensatie is vaak tijdelijk en kan betekenen dat bepaalde teams niet op het veld kunnen spelen. Dispensatie voor een (kunst)grasveld kan worden aangevraagd via de afdeling Accommodatiezaken . Dispensatie wordt niet zondermeer vergeven. Het is zinvol om tijdens de voorbereidingsfase al in contact te treden met de KNVB zodat zaken goed met elkaar afgestemd kunnen worden.
Aanvullende Faciliteiten en Vereisten
De KNVB stelt ook eisen aan andere faciliteiten rondom het voetbalveld, zoals speelveldafzettingen, instructiezones, ballenvangers, reclameborden, scoreborden, tribunes en verlichting.
Speelveldafzetting
Een speelveldafzetting is verplicht voor competitiewedstrijden van:
- senioren mannen in standaardklassen en O21/O23 competities (divisies);
- senioren vrouwen in de Eredivisie t/m de 1e klasse;
- junioren in de landelijke Divisies 1 t/m 4 (bij JO19 t/m Divisie 2).
Instructiezone/Coachvak
In het amateurvoetbal is op (kunst)grasvelden waar standaardelftallen (mannen senioren) hun competitie- en bekerwedstrijden spelen, een instructiezone verplicht. Hetzelfde geldt voor het (kunst)grasveld waarnaar een standaardelftal mogelijk moet uitwijken.
Ballenvangers
Ballenvangers moeten zich bevinden op tenminste 4 m. uit de grenslijnen van het speelveld.
Reclameborden
Plaats reclameborden op tenminste 4 m. uit de grenslijnen.
Scorebord en Wedstrijdklok
Plaats een wedstrijdklok of scorebord op tenminste 4 m. uit de grenslijnen.
Tribune
De afstand van de voorzijde van een tribune tot de grenslijnen van het speelveld is minimaal 4 m.
Verlichting
Voor officiële KNVB-wedstrijden is een verlichting met een gebruikswaarde van 200 lux verplicht.
tags: #knvb #voetbalveld #afmetingen