KNVB Veldregels Hoofdklasse: Een Complete Gids

Voetbal is een sport die constant in beweging is, niet alleen op het veld, maar ook qua regels en voorschriften. Dit artikel biedt een gedetailleerd overzicht van de regels die van toepassing zijn op het beker hoofdklasse voetbal, met speciale aandacht voor de jeugdcompetities en de senioren, inclusief de JO23 en MO20. We bespreken de speelgerechtigdheid, nieuwe regels en maatregelen, competitiestructuur en organisatie, de rol van de scheidsrechter, alternatieve voetbalvormen, juniorencompetities en fasenvoetbal, en de pilot vernieuwde spelregels JO13.

Speelgerechtigdheid: Wanneer ben je Vastgespeeld?

Een belangrijk aspect binnen het amateurvoetbal is de speelgerechtigdheid. Wanneer is een speler vastgespeeld in een bepaald team en wat zijn de consequenties hiervan? De regels verschillen per leeftijdscategorie en competitie.

Jeugd en Meiden

  • Je bent vastgespeeld als je in 15 (na)competitiewedstrijden bent uitgekomen in een hoger team van de eigen leeftijdsklasse.
  • Je bent vastgespeeld als je in 15 (na)competitiewedstrijden bent uitgekomen in een elftal dat behoort tot een competitie op zaterdag. Dan mag je niet meer uitkomen in beker- en (na)competitiewedstrijden op zondag en omgekeerd.
  • Speler(s) mogen dus, als een vereniging hierover beschikt, in zowel het 1e elftal op zaterdag als 1e elftal op zondag uitkomen. Speler(s) kunnen zonder gevolgen voor de eigen leeftijdsklasse (dus onbeperkt) in oudere leeftijdsklassen uitkomen. Dus ook bij de senioren.

Senioren Mannen en Vrouwen

  • Je bent vastgespeeld als je in 15 (na)competitiewedstrijden bent uitgekomen in een hogere klasse. Onderscheid in speeldag wordt niet gemaakt.
  • Je bent vastgespeeld als je als speler hebt deelgenomen aan een beker- of (na)competitiewedstrijd van het 1e elftal op zaterdag. Dan mag je niet meer uitkomen in een beker en (na) competitiewedstrijd van het 1e elftal op zondag en omgekeerd. (Van toepassing op verenigingen met een 1e elftal op zaterdag en zondag.)
  • In de Categorie A senioren mannen Tweede divisie, Derde divisie en Vierde divisie speelt een speler zich bij 18 wedstrijden vast.

JO23 en MO20

  • Je bent vastgespeeld als je in 15 (na)competitiewedstrijden bent uitgekomen in een hoger team van de eigen leeftijdsklasse.
  • Je bent vastgespeeld als je 15 (na)competitiewedstrijden bent uitgekomen in een elftal dat behoort tot een competitie op zaterdag. Dan mag je niet meer uitkomen in beker- en (na) competitiewedstrijden op zondag en omgekeerd.
  • Speler(s) mogen dus, als een vereniging hierover beschikt, in zowel het 1e elftal op zaterdag als 1e elftal op zondag uitkomen. Speler(s) kunnen zonder gevolgen voor de eigen leeftijdsklasse (dus onbeperkt) in andere seniorenklassen uitkomen. Voor de JO23 gelden deze regels ook voor doelverdedigers die op of na 1 januari 1998 geboren zijn.

Belangrijke Algemene Regels

  • Bovenstaande regels gelden alleen voor het uitkomen in categorie A. Voor speler(s) die alleen in categorie B uitkomen gelden geen beperkingen.
  • Het is niet toegestaan om in een lagere leeftijdsklasse uit te komen dan die van je eigen leeftijd.
  • De minimale leeftijd om bij de senioren uit te komen is 15 jaar.
  • Onder een hoger team wordt verstaan: een team dat in een hogere divisie of klasse is ingedeeld.

Nieuwe Regels en Maatregelen

Het voetbal evolueert voortdurend, en dat geldt ook voor de regels.

Tijdstraf bij Gele Kaart

Een opvallende maatregel is de invoering van een tijdstraf bij een (eerste) gele kaart in de B-categorie van het veldvoetbal. Voetballers krijgen nu een tijdstraf van tien minuten opgelegd. De scheidsrechter houdt de tijd bij, noteert de naam van de speler en toont de gele kaart. Belangrijk is dat als een wedstrijd op een later tijdstip moet worden uitgespeeld, de speler met een tijdstraf pas aan het restant mag deelnemen nadat de volledige tijdstraf is uitgezeten. Spelers krijgen een tijdstraf van tien minuten bij de eerste gele kaart, als ‘automatische afkoelperiode’. Dit geldt voor iedereen in de B-categorie junioren en senioren (75 procent van het totaal). Gele kaarten komen hiermee niet meer op het wedstrijdformulier te staan en kunnen verder dus evenmin leiden tot een uiteindelijke schorsing. Krijgt een speler in dezelfde wedstrijd een tweede gele kaart, dan is dit evengoed ‘rood’ en moet hij meteen vertrekken. Alleen nog na directe rode kaarten volgt de gebruikelijke tuchtrechtelijke procedure. In de categorie B wordt gewerkt met een tijdstrafregeling zoals hieronder aangegeven. Tijdstraf kan niet worden opgelegd aan elftallen die uitkomen in de categorie A van het veldvoetbal. Een tijdstraf duurt 10 minuten. Het toezicht op de speler aan wie tijdstraf is opgelegd, is in handen van de scheidsrechter. Hij houdt ook de tijd bij en noteert de naam van de speler aan wie tijdstraf is opgelegd. De tijdstraf gaat in bij het hervatten van het spel. De tijdstraf kan slechts eenmaal per speler per wedstrijd worden opgelegd bij een waarschuwing. Hierbij moet de scheidsrechter wel de gele kaart tonen. Krijgt een speler een tweede waarschuwing dan volgt de rode kaart. Indien aan de aanvoerder van een elftal tijdstraf is opgelegd, moet zijn taak gedurende de tijdstraf aan een andere speler worden overgedragen. Als een doelverdediger tijdstraf krijgt opgelegd, dan moet een andere speler zijn plaats als doelverdediger innemen. Als een speler zijn tijdstraf van 10 minuten niet kan volmaken, omdat de rust aanbreekt, dan zal hij het resterende gedeelte van de tijdstraf in de tweede helft dienen te ondergaan. Indien een speler zijn tijdstraf van 10 minuten niet kan volmaken omdat de wedstrijd wordt gestaakt, dient hij het restant te ondergaan vanaf de spelhervatting. Dit betekent dat, indien de wedstrijd alsnog uitgespeeld dient te worden op een later tijdstip, de desbetreffende speler aan wie een tijdstraf was opgelegd niet aan het restant van de wedstrijd mag deelnemen totdat de volledige tijdstraf is uitgezeten. Als het aantal spelers vanwege het aantal tijdstraffen onder de 7 daalt, moet de wedstrijd worden gestaakt.

Visuele Controle van Spelerspas

Een andere maatregel is de visuele controle van de spelerspas, wat de procedures voor aanvang van de wedstrijd verlengt en goede afspraken vereist tussen scheidsrechters en leiders/coaches. Naast de controle van de gegevens op de spelerspas met die op het wedstrijdformulier vindt er vanaf het seizoen 2013/?14 ook een verplichte visuele controle plaats aan de hand van de spelerspas. Op een door de scheidsrechter, in overleg met beide aanvoerders, te bepalen tijdstip voor de wedstrijd melden de aanvoerders zich met de passen bij de scheidsrechter. Bij standaardwedstrijden het verzoek de controle vroegtijdig te laten plaatsvinden. De aanvoerders/leiders tekenen vooraf het (digitale)wedstrijdformulier waarmee zij verklaren dat de spelers in het bezit zijn van een geldige spelerspas, gerechtigd zijn deel te nemen aan de wedstrijd en er een visuele controle heeft plaatsgevonden. Deze visuele controle wordt uitgevoerd op het veld, direct voorafgaand aan de wedstrijd. De aanvoerder / leider is verantwoordelijk voor een goed verloop van de controle en assisteert de scheidsrechter. De thuisspelende vereniging biedt de scheidsrechter, door tussenkomst van de aanvoerders, gelegenheid de spelerspassen tijdens de wedstrijd in een afgesloten plaats te kunnen opbergen. Bijvoorbeeld in de bestuurskamer of als waardevolle zaken in bewaring te geven. De aanvoerders regelen dit zodra de visuele controle heeft plaatsgevonden. De aanvoerders halen de passen na de wedstrijd weer op en overhandigen deze aan de scheidsrechter. Leiders / aanvoerders paraferen vervolgens het (digitale)wedstrijdformulier, waarmee zij verklaren aanwezig te zijn geweest bij de (visuele) controle van de spelerspassen en geen bezwaar maken tegen de aantekeningen op het formulier.

Lees ook: Maatschappelijke betrokkenheid in het amateurvoetbal: een onderzoek.

Competitiestructuur en Organisatie

De competitiestructuur is essentieel voor een eerlijk en competitief voetbalspel. Hieronder een overzicht van de huidige structuur en organisatie.

Geboortejaarcompetitie

Vanaf seizoen 2017/’18 biedt de KNVB een geboortejaarcompetitie aan voor pupillen van Onder 8 tot en met Onder 14. Deze competitie zorgt ervoor dat de speelsterkte per team goed kan worden bepaald, wat leidt tot gelijkwaardige wedstrijden en competities. Verenigingen hebben de vrijheid om teams in te schrijven die bestaan uit spelers van meerdere geboortejaren. Er zijn minimaal drie speelniveaus: Hoofdklasse (001 enz.), 1e klasse (101 enz.) en 2e klasse (201 enz.). Afhankelijk van het aanbod kunnen er meerdere klassen zijn, zoals een 3e klasse (301 enz.). Door de uniformiteit in het aanbod kunnen verenigingen in de grensgebieden van de districten in een ander district gaan spelen.

Uniformiteit en Speeldagenkalender

In heel Nederland wordt eenzelfde voetbalpakket aangeboden, wat resulteert in meer uniformiteit in de speeldagenkalender. Dit omvat drie bekerwedstrijden voorafgaand aan de competitie, gevolgd door een najaars- en een voorjaarsreeks.

Bekercompetitie voor Pupillen

Vanaf Onder 8 kan er ingeschreven worden voor de beker. De poules worden ingedeeld op eigen niveau, zodat de behaalde resultaten bij een eventuele herindeling worden meegenomen. Door de gewijzigde planning van wedstrijden, die nu buiten de zomervakantie plaatsvinden, kan elk team aan het bekervoetbal deelnemen. Het advies is om alle jeugdteams te laten deelnemen aan de bekercompetitie, zodat elke jeugdspeler/ster ook in de gehele maand september kan voetballen.

Leeftijdssamenstelling en Teamindeling

Teams kunnen qua leeftijdssamenstelling enorm verschillen. Wanneer een team bestaat uit spelers van twee opeenvolgende geboortejaren, krijgt het team de aanduiding van de oudste speler. Bijvoorbeeld, een team met tien JO11-spelers en vier JO12-spelers wordt ingedeeld als een JO12-team.

Lees ook: KNVB-overschrijvingen: Een complete gids

Niveau Bepaling en Herindeling

Voor verenigingen is het belangrijk om goed te bepalen op welk niveau een team gaat uitkomen. Door de bekerpoule in te delen op leeftijd en niveau, krijgen we al snel inzicht in de kwaliteit van de teams. De resultaten die behaald zijn in de beker kunnen worden meegenomen bij een beoordeling van een verzoek om herindeling. Teams die bij elkaar in de competitie ingedeeld zijn, kunnen ook in de bekercompetitie tegen elkaar uitkomen.

Vrije Inschrijving en Dispensatieregeling

Verenigingen kunnen teams vrij inschrijven in alle klassen van de categorie B en in de eerste klasse van de categorie A, maar dienen dit gelijkmatig over de niveaus te verdelen. Door vrije inschrijving in de eerste klasse toe te staan, is een gedeeltelijke oplossing gerealiseerd voor het lichtingenprobleem. Om alle verenigingen met de teams de kans te geven deel te nemen aan de geboortejaarcompetities van haar keuze, is vanaf het seizoen 2017/’18 besloten de aantallen van de huidige dispensatieregel in stand te houden. Dit geldt niet meer per leeftijdsgroep, maar per team dat in de categorie B uitkomt. Dispensatie hoeft niet meer te worden aangevraagd en is daarmee niet meer persoonsgebonden.

Controle en Mobiel DWF

Controle vindt plaats doordat het mobiele DWF slechts ruimte biedt voor een van te voren bepaald maximum aantal één jaar oudere spelers. Voor de zestallen is dit één speler, voor achttallen zijn dit twee spelers en voor de elftallen drie, zoals het nu ook is.

De Rol van de Scheidsrechter

De scheidsrechter is een onmisbare figuur op het voetbalveld, verantwoordelijk voor het handhaven van de regels en het waarborgen van een eerlijk spelverloop.

Ondersteuning en Begeleiding

Scheidsrechterscommissies ondersteunen (aspirant-)scheidsrechters actief door coaching en begeleiding vóór, tijdens en na afloop van de wedstrijd. Het is aan te raden om te beginnen met het fluiten van pupillenwedstrijden of als spelbegeleider, om vervolgens door te groeien naar junioren- en seniorenwedstrijden.

Lees ook: Scheidsrechter niet aanwezig? Dit zijn de stappen

Arbitrage bij Verschillende Wedstrijdvormen

Sinds het seizoen 2017/’18 speelt het gehele amateurvoetbal met aangepaste wedstrijdvormen voor pupillen. De wedstrijdvormen zijn aangepast om zo de betrokkenheid van spelers te verhogen en jongens en meiden in een wedstrijdvorm te laten spelen die beter aansluit bij hun ontwikkelingsfase.

6 tegen 6

Onder 8 tot en met Onder 10-pupillen spelen op een verkleind kwartveld (42,5m x 30m) 6 tegen 6 wedstrijden. Deze duels worden begeleid door een spelbegeleider die de spelers zoveel mogelijk de ruimte geeft het spel zelf te ontdekken en daar waar nodig fluit om de spelregels uit te leggen.

8 tegen 8

De Onder 11- en Onder 12-pupillen spelen op een versmald half veld (64m x 42,5m) 8 tegen 8 wedstrijden. Bij deze wedstrijdvormen verschilt de rol van de arbitrage in de diverse leeftijdscategorieën. De rol van de arbitrage sluit zo optimaal mogelijk aan bij elke wedstrijdvorm en de leeftijd van de pupillen.

Spelbegeleider versus Pupillenscheidsrechter

Bij de 6 tegen 6 wedstrijdvorm wordt de voortgang van het spel bewaakt door een spelbegeleider, wiens basispositie langs het veld is. Bij de 8 tegen 8 wedstrijdvorm is er een pupillenscheidsrechter aanwezig die de leiding heeft over het spel. De KNVB Academie heeft de opleiding spelbegeleider/pupillenscheidsrechter ontwikkeld.

Tijdsmanagement en Aanvangstijden

Van scheidsrechters wordt verwacht dat zij ruim op tijd aanwezig zijn voor de digitale en visuele controle van spelerspassen. Het is belangrijk dat iedereen zich aan de vastgestelde aanvangstijden houdt. Scheidsrechterzaken adviseren om alleen extra tijd bij te tellen wanneer er geen ander team wacht.

Alternatieve Voetbalvormen

Naast de traditionele voetbalvormen zijn er ook alternatieven die inspelen op specifieke behoeften en doelgroepen.

7x7 35/45+ Voetbal

Voor mannen die na hun 35ste het voetballen zo leuk blijven vinden dat zij hun voetbalschoenen nog niet in de wilgen willen hangen, heeft de KNVB 7x7 35/45+ voetbal opgericht. Hierbij spelen teams van zeven spelers op een half veld tegen elkaar. Recreatie staat centraal.

7x7 als Oplossing voor Elftallen

Ook voor teams die moeite hebben om elke week een elftal bij elkaar te krijgen, is het 7x7 35/45+ voetbal een uitkomst. Hierbij spelen de teams in zeventallen, op een half speelveld tegen spelers die minimaal 35 of 45 jaar oud zijn (geen dispensatie). Onbeperkt wisselen is toegestaan, de buitenspelregel is afgeschaft en de sliding behoort niet meer tot het spel.

Juniorencompetities en Fasenvoetbal

De juniorencompetities vormen een belangrijke stap in de ontwikkeling van jonge voetballers.

Competitieaanbod

In de Jeugd Onder 13- tot en met Onder 19-competities spelen zowel jongens als meiden. De speelvorm is 11 tegen 11. De leeftijdscategorieën die worden aangeboden per district zijn afhankelijk van het aanbod in teams. Het grootste competitieaanbod vind je bij de reguliere voetbalvorm 11x11. Vanaf de junioren speel je deze vorm en is bij elke vereniging bij jou in de buurt mogelijk.

Drie Fasen Competitie

Om het spelplezier te vergroten en de ontwikkeling van (jonge) voetballers te bevorderen, spelen de junioren vanaf de hoofdklasse en lager in drie fasen:

  • Fase 1: bekervoetbal in een poule van 8 teams tot de herfstvakantie.
  • Fase 2: reeks tussen de herfstvakantie en de kerstvakantie.
  • Fase 3: reeks na de kerstvakantie tot de zomerstop.

Voordelen van Driefasenvoetbal

Driefasenvoetbal heeft een positief effect op de gelijkwaardigheid van de competities, zorgt voor minder lange reisafstanden en verhoogt het spelplezier. Junioren hechten veel waarde aan de gelijkwaardigheid van de competities en willen graag een langere reeks spelen, wat in de derde fase mogelijk is. Herindeling vindt plaats op basis van resultaten van eerdere fases.

Teamindex en Herindeling

Alle klassen in categorie B zullen worden ingedeeld op basis van de Teamindex. Daarnaast wordt ook het aantal teams in de hoofdklasse beperkt op basis van de Teamindex.

Opwaardeerverzoek

Een speler/speelster die alleen voor categorie B speelgerechtigd is, krijgt na een herindeling van het team naar de categorie A dispensatie. Hij/zij mag dan alleen in deze fase(n) voor dat team uitkomen in categorie A. Als een vereniging teams heeft met spelers/speelsters die recht hebben op een dispensatie naar aanleiding van een (her)indeling, dan neemt de competitieleider contact op met de vereniging. Daarna kan de vereniging het opwaardeerverzoek voor de betreffende speler/speelster(s) indienen via Sportlink Club. Let op! Dit kan alleen na berichtgeving van de competitieleider. In alle andere gevallen geldt het proces van reguliere overschrijvingen.

Veelgestelde Vragen over Fasenvoetbal

  • Waarom doet de KNVB dit? De KNVB organiseert deze nieuwe competitievorm met het doel te komen tot gelijkwaardige wedstrijden, het spelplezier te vergroten en de reisafstanden te beperken.
  • Waarom kiest de KNVB voor 3 fasen en niet 4 fasen zoals bij pupillenvoetbal? Uit doelgroeponderzoek onder junioren blijkt dat zij naast het spelen van gelijkwaardige wedstrijden, het ook belangrijk vinden om een iets langere reeks te spelen.
  • Wat is de invloed van fasenvoetbal op het bekervoetbal? Alle juniorenteams (Hoofdklasse en lager) doen dit seizoen mee aan het bekervoetbal in een poule van 8. Na de poulefase wordt het bekertoernooi vervolgd.
  • Hoe ziet de competitie er dit seizoen uit? De competitie ziet er dit seizoen voor junioren als volgt uit: Fase 1: bekervoetbal in een poule van 8 teams tot de herfstvakantie, Fase 2: reeks tussen de herfstvakantie en de kerstvakantie, Fase 3: reeks na de kerstvakantie tot de zomerstop.
  • Blijft de Hoofdklasse dit seizoen onder categorie A vallen? Ja, de Hoofdklasse blijft categorie A. Er vinden geen wijzigingen plaats wat betreft (dispensatie)overschrijvingen en biologische dispensatie.
  • Wij winnen/verliezen elke week met grote cijfers, vindt er dan automatisch herindeling plaats? Ja. Herindeling vindt dit seizoen plaats op dezelfde momenten als bij het pupillenvoetbal, hier hoeft de vereniging geen actie voor te ondernemen.
  • Wij willen tussentijds van de 1e klasse naar de Hoofdklasse of andersom: wij willen van de Hoofdklasse naar de 1e klasse, is dat mogelijk? Dit kan bij uitslagen met grote cijfers.

Pilot Vernieuwde Spelregels JO13

Om het voetbal aantrekkelijker en leerzamer te maken voor jonge spelers, experimenteert de KNVB met vernieuwde spelregels in de JO13-categorie.

Doel en Uitbreiding

In navolging van diverse ontwikkelingen is de KNVB in het seizoen 2022/’23 in de leeftijdscategorie JO13 (categorie B) gestart met een pilot rondom vernieuwde spelregels. De resultaten zijn positief en de pilot is uitgebreid naar alle districten in de leeftijdscategorie O13 in de categorie B. Met ingang van seizoen 2024-2025 zal er een uitbreiding zijn van de vernieuwde spelregels voor het seizoen 2024/’25. Deze regels zijn van toepassing op alle teams (uit alle districten) in de O13 tot en met O15 categorie B (jongens en meiden) en de MO13/MO15 categorie A.

Vernieuwde Spelregels

  • Zelfpass: Na een vrije trap kan de speler de bal zelf spelen.
  • Intrap/indribbelen: Vervangt de inworp. Je mag intrappen of indribbelen waarbij de tegenstander 5 meter afstand houdt.

Wisselregels

De wisselregels variëren afhankelijk van de categorie en leeftijd.

Categorie A

  • O15 t/m O17 en MO20: Per wedstrijd staan maximaal 18 spelers op het wedstrijdformulier. Hiervan beginnen 11 spelers in het veld en zitten maximaal 7 wisselspelers op de bank. Tijdens de wedstrijd zijn 4 wisselmomenten toegestaan: 3 tijdens de speeltijd en 1 in de rust. Bij elk wisselmoment mogen 7 spelers tegelijk gewisseld worden. Dit betekent dat er iedere keer maximaal 7 spelers tegelijk in en uit het veld gaan. Gewisselde spelers mogen bij een volgend wisselmoment weer terugkeren in het veld. Omdat er 4 wisselmomenten zijn (3 tijdens de speeltijd en 1 tijdens de rust), kunnen in totaal 28 wisselbewegingen plaatsvinden.
  • O19 en ouder: Vanaf de leeftijdscategorie Onder 19 (O19) geldt dat er tijdens een wedstrijd 4 wisselmomenten zijn toegestaan: 3 momenten tijdens de speeltijd en 1 moment in de rust. Binnen deze wisselmomenten mogen in totaal 5 spelers gewisseld worden gedurende de hele wedstrijd. Gewisselde spelers mogen niet opnieuw meespelen nadat zij zijn vervangen.
  • Maximum aantal wisselspelers: JO19: 5, JO15, JO16, JO17, MO15, MO17, MO20: 7
  • Maximum aantal wisselmomenten: JO19: 4 (3 tijdens het spel, 1 in de rust), JO15, JO16, JO17, MO15, MO17, MO20: 4 (3 tijdens het spel, 1 in de rust)
  • Doorwisselen: JO19: Nee, JO15, JO16, JO17, MO15, MO17, MO20: Ja

Categorie B

  • Alle categorieën: Onbeperkt wisselen met maximaal 7 wisselspelers. Dit houdt in dat spelers op elk moment tijdens de wedstrijd kunnen worden gewisseld, zonder beperking in het aantal wisselbewegingen.
  • O13 en O14: Vliegend wisselen wordt toegepast. Dit betekent dat spelers gewisseld kunnen worden zonder dat het spel hiervoor hoeft te worden onderbroken. De wissel kan dus plaatsvinden terwijl het spel doorgaat.
  • O15 en ouder: Het wisselen vindt op de traditionele manier plaats. Dit houdt in dat het spel eerst stil moet liggen en de wissel alleen met toestemming van de scheidsrechter mag worden uitgevoerd.
  • Maximum aantal wisselspelers: 7
  • Maximum aantal wisselmomenten: Onbeperkt
  • Doorwisselen: Ja

tags: #knvb #veldregels #hoofdklasse