Inleiding
Talentontwikkeling in het voetbal is een complex en veelbesproken onderwerp. De KNVB, als overkoepelende organisatie, speelt een cruciale rol in het stimuleren en faciliteren van de ontwikkeling van jong talent. Dit artikel belicht diverse aspecten van talentontwikkeling, van de visie op talent tot de praktische uitvoering op het veld, en werpt een blik op de achtergrondinformatie die de KNVB hanteert bij het selecteren en opleiden van talent.
De Visie op Talent: Meer dan Alleen Vaardigheden
Peter, voormalig Hoofd Opleiding bij FC Groningen en nu Hoofd Talentontwikkeling bij de KNVB, benadrukt dat talent meer is dan alleen technische vaardigheid. "Talent is wat mij betreft niet alleen wat je kunt maar ook wie je bent." Hij haalt wijlen meneer Koeman aan, die waarschuwde om spelers niet te snel een 'talent' te noemen. Naast vaardigheden omvat talent ook doorzettingsvermogen, investering, reactievermogen, zelfvertrouwen en de invloed van de omgeving.
Het komt regelmatig voor dat spelers die in de jeugdopleiding uitblinken, uiteindelijk niet doorbreken op het hoogste niveau. De voorspellende waarde van talent op jonge leeftijd is dus uiterst moeilijk vast te stellen.
De Weg naar het Eerste Elftal: Een Langdurig Proces
De weg naar het eerste elftal van een BVO (Betaaldvoetbalorganisatie) is lang en vereist een aanzienlijke investering in de jeugdspelers. Spelers met aanleg zijn ontwikkelbaar en passen zich steeds aan een hoger niveau aan. Ze nemen snel informatie op en vertalen dit naar de juiste keuzes in het spel. Talentontwikkeling kost tijd en geduld. Het is belangrijk om talenten op een duurzame en bestendige manier te ontwikkelen, waarbij de meeste spelers tijd nodig hebben om te rijpen.
Belangrijke pijlers in de opleiding van jeugdspelers zijn: bewustwording, initiatief nemen, verantwoordelijkheid voelen en leren nemen voor hun eigen ontwikkeling.
Lees ook: Maatschappelijke betrokkenheid in het amateurvoetbal: een onderzoek.
Het Selectieproces: Potentie versus Huidige Vaardigheden
Bij het werven en selecteren van jonge spelers ligt de focus vaak op het vergelijken van hun huidige niveau en vaardigheden. Echter, het herkennen van potentie en groeiontwikkeling is complexer. Het gaat niet alleen om wat een speler nu kan, maar vooral om waar een speler uiteindelijk naar kan uitgroeien.
Het blijft een uitdaging om op jonge leeftijd (bijvoorbeeld in een O.12 team) te voorspellen wie het betaalde voetbal zal halen. Toch wordt er al op deze leeftijd geselecteerd, waardoor kinderen die pas later opvallen mogelijk een achterstand oplopen door een geringer aanbod van trainingen en kwaliteitsprikkels.
De Impact van COVID-19 op Talentontwikkeling
De COVID-19 maatregelen hebben uiteraard ook invloed gehad op de talentontwikkeling. Het wegvallen van wedstrijden tegen andere tegenstanders werd opgevangen door interne wedstrijden. Dit bood de mogelijkheid om alle spelers ruimschoots speelminuten te geven, wat superwaardevol was gezien de goede intensiteit van de wedstrijden. De top van O.18 kon echter minder goed bediend worden, omdat zij door de regelgeving niet konden deelnemen aan het O.21 programma.
De Rol van Trainingen en Wedstrijden
Spelers ontwikkelen zich tijdens trainingen en wedstrijden, waarbij trainingen het grootste deel van de tijd in beslag nemen. In de opleiding is de wedstrijd vooral een middel, onderdeel van het programma van de week. Dit in tegenstelling tot het eerste elftal, waar presteren voorop staat. Uiteraard is de wedstrijd ook voor opleidingsteams belangrijk; spelers moeten er alles aan doen om te winnen, maar de focus ligt op de ontwikkeling.
Plezier en Uitdaging: Essentieel voor Ontwikkeling
Plezier in het werk, in de zin van uitdaging, is cruciaal. Het kost geen energie, maar geeft juist energie. Dit geldt ook voor jeugdspelers. Trainingen moeten uitdagend zijn en een hoge norm hebben, op elk niveau. Plezier komt ook voort uit teamspirit, het samen willen winnen, elkaar steunen en een gemeenschappelijke band. Spelers moeten het simpelweg leuk vinden wat ze doen.
Lees ook: KNVB-overschrijvingen: Een complete gids
Variatie in oefenvormen en wisselende omstandigheden zijn belangrijk voor de motorische ontwikkeling van kinderen. Eenzijdig bewegen is niet goed. Ook voor jonge voetballers is een brede motorische ontwikkeling aan te bevelen, bijvoorbeeld door andere sporten te beoefenen of door aspecten daarvan te integreren in voetbaltrainingen.
De Ideale Coach: Structuur, Aandacht en Motivatie
De ideale coach biedt structuur, werkt planmatig, geeft individuele aandacht, smeedt een team, geeft verantwoordelijkheid, stimuleert motivatie en daagt uit. De trainer/coach is in staat om (jonge) spelers te ontwikkelen, snapt welke ontwikkeling past bij welke leeftijdscategorie en wil maximale kwaliteit leveren. Een goede coach kan een oud-profvoetballer zijn, maar ook iemand met een andere achtergrond. Het belangrijkste is dat ze competent zijn en over de juiste vaardigheden beschikken, en dat ze een gedegen opleiding hebben genoten.
Duurzaam Opleiden: Starten Rond de Twaalfjarige Leeftijd
Voor een duurzame en bestendige opleiding is het goed om bij een BVO te starten met een selectieteam rond de leeftijd van 12 jaar. BVO’s hebben circa zeven, acht jaar nodig om spelers optimaal te ontwikkelen. Het is noodzakelijk dat kinderen die kans maken om geselecteerd te worden, vóór deze leeftijd de juiste voetbalopleiding krijgen. Hier ligt een uitdaging, en dit is een van de redenen dat BVO’s jonger selecteren. Het idee is dat de geselecteerde spelers in ieder geval een goed aanbod van trainingen krijgen. Dit is op zich juist, maar staat in contrast met het feit dat de voorspellende waarde bij het selecteren op deze leeftijd nihil is.
De Verantwoordelijkheid van BVO's voor het Achterland
Het is belangrijk dat BVO’s verantwoordelijkheid nemen voor het achterland, omdat de meeste spelers daar vandaan komen. Geen profvoetbal zonder amateurvoetbal. Per BVO kan zo’n plan verschillen, afhankelijk van de visie en de regio. Het biedt de kans om een grotere groep spelers langer in beeld te houden, om uiteindelijk de beste keuze te maken in het werven en selecteren van spelers. In zo’n systeem leer je spelers kennen en is er beter zicht op potentie en ontwikkeling.
De Rol van Ouders: Een Belangrijke Schakel
Ouders zijn een belangrijke schakel in de ontwikkeling van de speler, omdat de spelers de meeste tijd met hen doorbrengen. Het is goed om ouders mee te nemen in de manier van werken, het proces en de gemaakte keuzes. Een club moet bij de eerste introductie duidelijk aangeven waar de club voor staat en welke verwachtingen ze hebben van ouders. Ook ouders krijgen, naarmate hun kinderen hoger komen te spelen, te maken met allerlei randzaken en moeten zich hierin ontwikkelen.
Lees ook: Scheidsrechter niet aanwezig? Dit zijn de stappen
Innovaties en Ontwikkelingen in de Opleiding
De manier van opleiden is door de jaren heen beïnvloed door geleidelijke stappen. Denk aan de rol van de wetenschap in de sport, het aanbod van fysieke training, de integratie van videoanalyse, het ontwikkelen van het zelfregulerend vermogen en het onderzoek naar de invloed van breinfactoren op een carrière. Voetbal is een complexe sport, en er zijn veel mensen die ontwikkeling willen laten etaleren (lees: verkopen). Het is belangrijk om niet voorbij te gaan aan het feit dat voetbal een heel specifieke en complexe (open skill) sport is.
De Belangrijkste Factor: Goede Trainers en Coaches
Zorg ervoor dat de inhoud goed en uitdagend is voor elke voetballer, op elk niveau, zowel bij jongens als meisjes. Dus dat iedere voetballer een goede trainer of coach heeft, is van het grootste belang. Daar zijn we nog lang niet. Nederland kent een geweldige infrastructuur binnen de sport en in het bijzonder het voetbal. Ieder kind kan in zijn of haar eigen omgeving starten met voetbal, en de voetbalpiramide geeft ruimte om elk kind op niveau te bedienen.
KNVB en Inclusiviteit: Voetbal voor Iedereen
De KNVB zet zich in voor een diverse en inclusieve voetbalomgeving, waar iedereen mee kan doen en plezier kan beleven, ongeacht achtergrond, kleur, seksuele voorkeur, genderidentiteit of geloof. Het programma ‘Ons Voetbal Is Van Iedereen’ is een initiatief waarmee de KNVB en de Rijksoverheid sinds 2020 racisme en discriminatie bestrijden. Incidenten worden bestraft en er is een meldplicht voor discriminatie. Clubs moeten ook een anti-discriminatie en/of anti-racisme beleid opstellen om te voldoen aan licentievoorwaarden.
Pedagogisch Handelen: Een Veilige en Inclusieve Omgeving
Pedagogisch handelen betekent het handelen van een volwassene, in dit geval de trainer, met een opvoedkundig doel: het helpen van kinderen in hun ontwikkeling tot zelfstandige, autonome personen. Als trainer heb je hierin veel verantwoordelijkheden. Je streeft naar een veilig en inclusief ontwikkelklimaat, zodat al jouw spelers met veel plezier leren voetballen en dit ook graag blijven doen, en geeft daarom persoonlijke en onvoorwaardelijke aandacht aan ieder kind. De KNVB heeft pedagogische uitgangspunten opgesteld om trainers te ondersteunen bij het creëren van een veilig en inclusief sportklimaat.
De Video-Assistent: Technologie ter Ondersteuning van Arbitrage
De KNVB heeft sinds 2013 in meer dan 90 wedstrijden proef gedraaid met de video-assistent. FIFA heeft Nederland geselecteerd als een van de voetballanden waar de video-assistent in de toekomst live getest wordt. De live-testen hebben als doel de meerwaarde van de video-assistent in het voetbal verder te onderzoeken. Bij een definitief groen licht van de IFAB maakt de video-assistent in Nederland zijn intrede bij wedstrijden in de KNVB bekercompetitie en de play-offs.
Regionale Identiteit en Beleid: Een Voorbeeld van Athletic Club
Athletic Club, gevestigd in Bilbao, hecht veel waarde aan zijn regionale identiteit en selecteert alleen spelers met een Baskische achtergrond. Dit beleid zorgt voor een sterke regionale binding en trots onder de fans, maar heeft ook nadelen, zoals een beperkte spelerspool. Nederlandse clubs daarentegen fungeren als handelshuizen en verkopen talenten aan grotere clubs in het buitenland.
tags: #knvb #selecteert #achtergrond #informatie