Ijshockey is een dynamische en snelle teamsport die op ijs wordt gespeeld. Het is een variant van hockey, maar in plaats van een bal wordt er gespeeld met een platte rubberen schijf, de puck. In Nederland heeft ijshockey een rijke geschiedenis, die teruggaat tot 1929. Sinds het seizoen 2007/2008 worden de competities op landelijk niveau georganiseerd, waaronder de Derde Divisie. Dit artikel biedt een uitgebreid overzicht van de regels en andere aspecten van het ijshockey in de Derde Divisie.
De Geschiedenis van IJshockey in Nederland
In januari 1929 werd ijshockey voor het eerst in Nederland gespeeld, toen twee Belgische ploegen een demonstratie gaven op de Haarlemse ijsbaan. België was in die tijd een van de sterkste landen in Europa op het gebied van ijshockey. Na deze demonstratie werd ijshockey populair in Haarlem, en er werd zelfs door scholenploegen gestreden om de Beynes-beker.
In 1934 kreeg Nederland zijn eerste kunstijsbaan in Amsterdam, en op 6 september 1934 werd de Nederlandse IJshockey Bond (NIJB) opgericht. In de jaren dertig bloeide het ijshockey, met verenigingen als A.Y.H.C. in Amsterdam, H.H.Y.C. in Den Haag en T.Y.S.C. Nederland nam in 1935 al deel aan de wereldkampioenschappen in Davos.
Na een periode van neergang in de jaren vijftig, waarbij kunstijsbanen sloten, kwam er in de jaren erna weer opleving. Sinds het seizoen 2007/2008 worden vrijwel alle competities op landelijk niveau georganiseerd, waaronder de Derde Divisie.
IJshockey Algemeen
Ijshockey is meer dan alleen een sport; het is een combinatie van vaardigheid, snelheid, discipline en teamwork. Het vereist snelle reflexen en strategisch denken. Kinderen die ijshockey spelen, ontwikkelen behendigheid, spierkracht en coördinatie, en het helpt hen om hun zelfvertrouwen en zelfrespect te vergroten. Bovendien leren ze samenwerken in een team.
Lees ook: Wat verdient een derde keeper?
De Basisprincipes van het Spel
Het doel van ijshockey is simpel: meer doelpunten scoren dan de tegenstander door de puck in hun doel te schieten. Een doelpunt wordt gescoord wanneer de puck volledig over de doellijn gaat, tussen de palen en onder de dwarslat.
Speeltijd en Overtime
Een ijshockeywedstrijd bestaat uit drie periodes van elk 20 minuten zuivere speeltijd. Dit betekent dat de tijd wordt stopgezet bij elke spelonderbreking. Als er na de reguliere speeltijd geen winnaar is, volgt er een overtime periode. In de NHL (National Hockey League) verschilt de overtime in het reguliere seizoen van die in de play-offs. In het reguliere seizoen spelen teams een periode van vijf minuten drie-tegen-drie. Als er dan nog geen winnaar is, volgt een shootout, waarbij elk team drie schutters kiest die om de beurt een penalty shot nemen.
Team Samenstelling
Elk team heeft een goalie (doelman) en vijf veldspelers op het ijs. Traditioneel zijn dit twee verdedigers (rechtsachter en linksachter) en drie aanvallers (rechtsvoor, middenvoor en linksvoor). Spelers mogen voortdurend gewisseld worden, en teams op het hoogste niveau hebben vaak vier aanvalslinies en drie verdedigingslinies die regelmatig rouleren.
Het Speelveld
Het speelveld is verdeeld in drie zones: het verdedigingsvak, het neutrale vak en het aanvalsvak. Deze zones zijn belangrijk vanwege de buitenspelregel (offside), die de toegang tot het aanvalsvak beperkt.
De Derde Divisie in Nederland
De Derde Divisie is een van de competities op landelijk niveau in Nederland, georganiseerd door de NIJB. Naast de Derde Divisie zijn er ook de Eredivisie, Eerste Divisie en Tweede Divisie. De junioren zijn verdeeld in verschillende leeftijdscategorieën, en er zijn ook regionale competities voor recreanten en studenten.
Lees ook: Lees meer over Donar tegen Leiden
Competitie Structuur
In het seizoen 2024-2025 start de competitie op 27, 28 of 29 september 2024. In de Derde Divisie Noord en Zuid wordt een enkele competitie gespeeld, waarbij alle teams elkaar uit en thuis treffen. De nummer 1 van de Derde Divisie Noord wordt uitgeroepen tot kampioen van Nederland Derde Divisie Noord.
Belangrijke Spelregels
Ijshockey kent een uitgebreid reglement om het spel veilig en eerlijk te houden. Hieronder worden enkele belangrijke spelregels toegelicht.
Offside
Een speler bevindt zich in buitenspelpositie wanneer hij de aanvalszone betreedt voordat de puck de zone inkomt. Het spel wordt dan stilgelegd en hervat met een face-off in de neutrale zone.
Icing
Icing wordt geconstateerd wanneer een speler de puck van achter de middenlijn over de doellijn van de tegenstander schiet, zonder dat de puck onderweg door een andere speler is aangeraakt. Het spel wordt dan hervat met een face-off in het verdedigingsvak van het team dat de icing veroorzaakte. Er zijn echter uitzonderingen op deze regel:
- Als de tegenstander de puck redelijkerwijs kan spelen, kan de linesman besluiten geen icing te fluiten.
- Een team in ondertal (door een penalty) kan geen icing veroorzaken.
- Als de doelman uit zijn doelgebied is, is er geen sprake van icing.
Penalty's
Een straf bij ijshockey wordt een 'penalty' genoemd en wordt uitgedrukt in strafminuten. Tijdens een penalty moet de speler naar de strafbank, en speelt het team in ondertal (een zogenaamde "powerplay" voor de tegenstander). Er zijn verschillende soorten penalty's:
Lees ook: Nederland op het WK: Een terugblik
- Minor Penalty: Een tijdstraf van twee minuten voor lichte overtredingen zoals tripping, hooking, of holding.
- Bench Minor Penalty: Ook een twee minuten straf, bijvoorbeeld voor te veel spelers op het ijs.
- Major Penalty: Een zwaardere straf van vijf minuten, vaak in combinatie met een automatische game misconduct penalty. Deze wordt gegeven voor zwaardere overtredingen waarbij een blessure ontstaat of kan ontstaan.
- Misconduct Penalty: Een persoonlijke straf van tien minuten. De speler moet naar de kant, maar mag worden vervangen door een teamgenoot.
- Game Misconduct Penalty: Een speler wordt naar de kleedkamer gestuurd en mag onmiddellijk worden vervangen door een teamgenoot.
- Match Penalty: Een ernstige straf waarbij de speler naar de kleedkamer wordt gestuurd en zijn team vijf minuten met een speler minder moet spelen. Deze straf wordt opgelegd bij opzettelijk verwonden van een tegenstander.
- Penalty Shot: Een speler krijgt een vrije doorgang naar de goal om te proberen te scoren. Dit wordt toegekend bij overtredingen zoals het onrechtmatig aanvallen van een speler in een breakaway situatie.
- Coincident Penalties: Als beide teams tegelijkertijd een straf krijgen van gelijke duur, worden deze tegen elkaar weggestreept.
Veiligheid en Fair Play
IJshockey is een fysieke sport, maar veiligheid en fair play zijn essentieel. De NIJB en de IIHF (Internationale IJshockey Federatie) hechten veel waarde aan respect en sportiviteit. Ouders en verzorgers spelen een belangrijke rol in de veiligheid van de kinderen.
Gedragsregels
Er zijn gedragsregels voor begeleiders en ouders om een veilige en positieve sportomgeving te waarborgen. Begeleiders moeten een veilige omgeving creëren, zich onthouden van machtsmisbruik en seksuele intimidatie, en de sporter beschermen tegen schade. Ouders moeten hun kind aanmoedigen om sportief te spelen, de beslissingen van coaches en scheidsrechters respecteren, en de nadruk leggen op plezier en inzet.
Uitrusting
IJshockey is een harde sport, dus de juiste bescherming is cruciaal. Spelers dragen een helm, scheenbeschermers, elleboogbeschermers, handschoenen, een speciale ijshockeybroek en een bodybeschermer. De goalie is compleet ingepakt met beenbeschermers, een blocker, een keelbeschermer en een helm met tralies.
De IJshockeybaan
Een ijshockeybaan is een rechthoekige ijsbaan met afgeronde hoeken en een boarding van 1,22 meter hoog. De baan is verdeeld in een verdedigende zone, een neutrale zone en een aanvallende zone.
Afmetingen
Een ijshockeybaan is volgens de internationale regels 61 meter lang en 30 meter breed. In de NHL is de baan 26 meter breed. De neutrale zone is 15 meter lang.
Onderdelen van de Baan
- Spelersbanken: Aan de linkerkant van de baan bevinden zich de spelersbanken, waar de spelers zitten als ze niet op het ijs staan.
- Penaltyboxen: Aan de rechterkant staan de penaltyboxen, waar spelers zitten die een penalty hebben gekregen.
- Scheidsrechterbox: Tussen de penaltyboxen bevindt zich een scheidsrechterbox, waar een official het scorebord bedient en de tijd bijhoudt.
- Face-off Plekken: Er zijn negen face-off plekken op het ijs, waar het spel wordt hervat na een onderbreking.
- Crease: Voor de goal bevindt zich de crease, waar de doelverdediger niet gehinderd mag worden.
Basisvaardigheden
Om goed te kunnen ijshockeyen, zijn er een aantal basisvaardigheden die essentieel zijn:
- Schaatsen: De basis van ijshockey. Spelers blijven trainen om hun schaatsvaardigheid te verbeteren.
- Puck aan de Stick Voortbewegen (Puck Handling): Een moeilijke vaardigheid waarbij je de puck onder controle houdt tijdens het schaatsen.
- Toespelen van de Puck (Passing): Essentieel voor teamwork en het creëren van scoringskansen.
- Schieten: Het eindresultaat van aanvalsspel, waarbij je probeert de puck in het doel te schieten.