Het Nederlandse voetbal, georganiseerd door de KNVB, heeft een uitgebreid systeem van regels en straffen om eerlijk en sportief spel te waarborgen. Een essentieel onderdeel hiervan is de gele kaart, een waarschuwing die een speler krijgt bij bepaalde overtredingen. Dit artikel duikt dieper in op de regels rondom de gele kaart, de consequenties ervan en de bijbehorende procedures binnen de KNVB.
Achtergrond en Doelstelling
Sinds 2005 heeft de KNVB de regels voor geweld en wangedrag aangescherpt om het geweld op en rond de voetbalvelden te verminderen. Een van de maatregelen is de directe tijdstraf die aan een gele kaart is verbonden in het jeugdvoetbal.
Wanneer krijg je een gele kaart?
Een speler kan een gele kaart krijgen voor een onbesuisde overtreding of onsportief gedrag, waarbij geen rekening wordt gehouden met het gevaar of de gevolgen voor de tegenstander.
Gele Kaart in het Jeugdvoetbal: Tijdstraffen
Bij de jeugd heeft een gele kaart directe gevolgen in de vorm van een tijdstraf:
- Pupillen (F, E en D): 5 minuten
- Junioren (C, B en A): 10 minuten
Een tweede gele kaart in dezelfde wedstrijd resulteert in een rode kaart, wat betekent uitsluiting voor de rest van de wedstrijd en spelen met een man minder. Echter, een tweede gele kaart bij de jeugd hoeft niet meer gemeld te worden bij de KNVB; het telt alleen als een tweede tijdstraf.
Lees ook: Alles over gele kaarten
Tijdstrafregeling in Categorie B
In de categorie B, lagere elftallen bij zowel de jeugd als senioren, wordt gewerkt met een tijdstrafregeling. Een eerste gele kaart levert een tijdstraf op van 10 minuten (5 minuten bij pupillen). Deze tijdstraf kan slechts eenmaal per speler per wedstrijd worden opgelegd bij een eerste waarschuwing. Hierbij moet de scheidsrechter wel de gele kaart tonen. Krijgt een speler een tweede waarschuwing, dan volgt de rode kaart. De speler die een tijdstraf ontvangt, mag gedurende die tijd niet worden vervangen.
Gevolgen van meerdere gele kaarten
Gele kaarten worden geregistreerd en kunnen leiden tot extra schorsingen, afhankelijk van hoeveel kaarten je in het seizoen hebt gekregen. Deze registraties gelden voor competitiewedstrijden, bekerwedstrijden, play-offs en promotie-/degradatiewedstrijden.
Bij de vijfde, zevende, negende en volgende gele kaart is een speler automatisch voor de eerstvolgende wedstrijd geschorst. Twee keer geel in één wedstrijd = automatisch rood en je bent geschorst voor de volgende wedstrijd.
Gevolgen van een Rode Kaart
Een directe rode kaart leidt tot een schorsing. Na een directe rode kaart is een speler automatisch voor de eerstvolgende wedstrijd geschorst. Daarna bepaalt de KNVB-tuchtcommissie de uiteindelijke straf.
Zelfs zonder kaart kan een scheidsrechter of een derde partij een incident melden bij de KNVB. De KNVB hanteert een rechtlijnig beleid bij het opleggen van straffen. Een zielig verhaal doet er niet toe; het gaat om de feiten. Zodra er twee verklaringen of aanwijzingen zijn dat een overtreding is begaan, kan de KNVB iemand schuldig verklaren, ongeacht leeftijd, intelligentie of achtergrond.
Lees ook: Maatschappelijke betrokkenheid in het amateurvoetbal: een onderzoek.
Ernstige Overtredingen: Excessief Geweld en Bedreigingen
Sommige overtredingen worden zwaarder bestraft, met name excessief geweld. Het dreigen met geweld, zelfs als het als grap bedoeld is, wordt standaard bestraft met een schorsing van een jaar. Een opmerking als "Je speelt met je leven" tegen een scheidsrechter kan dus ernstige consequenties hebben. Op het voetbalveld geldt een zero-tolerance beleid.
Registratie van Waarschuwingen en Uitsluitingen
De KNVB registreert waarschuwingen en uitsluitingen in verschillende categorieën:
- Competitiewedstrijden (inclusief beslissingswedstrijden)
- Promotie- en degradatiewedstrijden (nacompetitie), play-offwedstrijden of wedstrijden ter opvulling van open plaatsen
- Bekerwedstrijden
- Overtredingen van teamofficials in alle bindende wedstrijden
De staffels per registratiecategorie zijn te vinden in het Handboek Competitiezaken, paragraaf 5.2.
Uitsluitingen: Competitie vs. Beker
Een uitsluiting uit de competitie geldt ook voor de nacompetitie, maar niet voor bekerwedstrijden en vice versa. Als een speler in de laatste competitiewedstrijd een waarschuwing krijgt die een uitsluiting tot gevolg heeft, geldt de uitsluiting voor de eerstvolgende promotie- of degradatiewedstrijd.
Sancties en Boetes
Spelers in de A-categorie ontvangen boetes bij de eerste tot en met de vierde, zesde en achtste waarschuwing (gele kaart). Bij de vijfde, zevende, negende en volgende waarschuwingen, evenals bij twee waarschuwingen in één wedstrijd, is de boete hoger. Iedere vijfde, zevende, negende en volgende waarschuwing binnen één seizoen betekent uitsluiting voor de eerstvolgende wedstrijd. Hetzelfde geldt voor twee gele kaarten in één wedstrijd.
Lees ook: KNVB-overschrijvingen: Een complete gids
Spelers die een directe rode kaart ontvangen, krijgen ook een boete en zijn automatisch uitgesloten van deelname aan de eerstvolgende wedstrijd.
Het door de KNVB in rekening gebrachte boetebedrag wordt door de club aan de betreffende speler doorbelast. Bij niet tijdige betaling volgt tevens een speelverbod.
Voorbeeld van boetes seizoen 2025-2026:
| Kaartmoment | Senioren | Junioren/Pupillen |
|---|---|---|
| 1e t/m 4e geel | € 19,60 | € 9,00 |
| 5e geel | € 34,60 | € 19,60 |
| 6e geel | € 19,60 | € 9,00 |
| 7e geel | € 34,60 | € 19,60 |
| Rode kaart | € 34,60 | € 19,60 |
Als je niet meer weet voor welk bedrag je beboet bent, vraag het dan na bij je leider of het bestuur. Als een boete niet op tijd is betaald, mag je niet meer voetballen, trainen, etc. tot deze is voldaan. Dit geldt zowel voor de jeugd als voor de senioren.
Strafcodes en Wedstrijdformulier
Wanneer een scheidsrechter een gele of rode kaart geeft, moet de reden worden aangegeven op het wedstrijdformulier in de vorm van een strafcode. Er zijn acht strafcodes in het amateurvoetbal:
- Gele kaart
- Onreglementair voorkomen van een doelpunt of ontnemen van een scoringskans
- Ernstig gemeen spel (tijdens een duel om de bal)
- Gewelddadige handeling (buiten een duel om de bal)
- Grove en/of beledigende taal
- Bedreigen
- Spuwen
- Overige overtredingen begaan door teamofficials
Er zijn gesloten vragenlijsten op het digitale wedstrijdformulier (DWF) die een helder beeld geven van de overtreding, waardoor aanvullende rapportages vaak niet meer nodig zijn.
Seizoensovergang en Openstaande Uitsluitingen
Iedereen in het amateurvoetbal begint het seizoen met nul gele kaarten, zowel in de beker als in de competitie. Een uitsluiting na een directe rode kaart uit het vorige seizoen wordt meegenomen naar het nieuwe seizoen en geldt voor alle bindende wedstrijden. Een teamofficial die in de laatste competitiewedstrijd een gele kaart met een wedstrijd functieontzegging tot gevolg heeft gekregen, neemt die mee naar het komende seizoen.
Uitsluitingen in het veldvoetbal zijn niet van toepassing op futsal en vice versa, tenzij anders beslist door de tuchtrechtelijke organen.
Registratiestaffels Amateurvoetbal
De registratiestaffels voor het amateurvoetbal zijn als volgt:
Reguliere Competitie
| Aantal registraties | Aantal wedstrijden uitsluiting |
|---|---|
| 5 | 1 |
| 7 | 1 |
| 9 | 1 |
| en vervolgens steeds | 1 |
Promotie- of degradatiewedstrijden/play-offs of opvulling open plaatsen
| Aantal registraties | Aantal wedstrijden uitsluiting |
|---|---|
| 2 | 1 |
| 4 | 1 |
| en vervolgens steeds | 1 |
Bekercompetitie
| Aantal registraties | Aantal wedstrijden uitsluiting |
|---|---|
| 2 | 1 |
| 4 | 1 |
| en vervolgens steeds | 1 |
Eredivisie Cup Vrouwen
| Aantal registraties | Aantal wedstrijden uitsluiting |
|---|---|
| 2 | 1 |
| 4 | 1 |
| en vervolgens steeds | 1 |
Teamofficials
| Aantal registraties | Aantal wedstrijden functieontzegging |
|---|---|
| 4 | 1 |
| 8 | 1 |
| en vervolgens steeds | 1 |
Twee waarschuwingen in één wedstrijd voor een teamofficial leiden tot een functieontzegging voor de eerstvolgende wedstrijd.
Rode Kaarten: Directe Veldverwijdering
Bij handelingen met buitensporige inzet en ernstig wangedrag volgt een directe rode kaart. De speler moet direct het veld verlaten.
Boetes voor Teams
Als team kun je eveneens een boete krijgen. Bijvoorbeeld door niet op te komen dagen of door het staken van een wedstrijd. De KNVB legt ook boetes op voor het niet correct of onvolledig invullen van de wedstrijdformulieren. Deze betalen de teams eveneens zelf.
Beroep aantekenen
Wil je in beroep tegen de boete bij de tuchtcommissie van de KNVB? Dat kan. Wel berekent de KNVB voor elk beroep administratiekosten. De tuchtcommissie behandelt alleen maar direct rood, gestaakte wedstrijden en wedstrijden waarbij een team niet is komen opdagen. Dit houdt in dat je tegen een gele kaart niet in beroep kunt gaan. De kosten van een tuchtzaak bedragen € 26,60 per zaak, te betalen door de overtreder.
Gedragsgesprekken
Spelers die gedurende één seizoen vier of meer gele kaarten oplopen, nodigt het bestuur/jeugdbestuur uit voor een gesprek. Die spelers vraagt het bestuur om een verklaring voor hun gedrag. Het bestuur/jeugdbestuur kan na zo’n gesprek nog aanvullende maatregelen nemen. Overtredingen van de spelregels kunnen leiden tot sancties die worden opgelegd door de KNVB. Aan iedere verstrekte rode of gele kaart verbindt de KNVB een geldboete en (eventueel) een schorsing.
Betaling van Boetes
De beboete speler maakt de boete binnen de vermelde termijn over op het aangegeven IBAN nummer ten name van de betreffende instantie.