Het Nederlandse voetbal, georganiseerd door de KNVB, hanteert een uitgebreid stelsel van regels en straffen om eerlijk en sportief spel te waarborgen. Een cruciaal onderdeel hiervan is de gele kaart, een waarschuwing die een speler krijgt bij bepaalde overtredingen. Dit artikel gaat dieper in op de regels omtrent gele kaarten, de consequenties ervan en de bijbehorende procedures binnen de KNVB.
Achtergrond en Doelstelling
Sinds 2005 heeft de KNVB de regels voor alle vormen van geweld en wangedrag ernstig verzwaard. Dit in een streven om het geweld op en rond het voetbalveld terug te dringen. Aan een gele kaart is bij de jeugd een directe tijdstraf verbonden.
Wanneer Krijgt een Speler een Gele Kaart?
Een speler kan een gele kaart krijgen wanneer hij een onbesuisde overtreding maakt, zonder het gevaar of de gevolgen voor de tegenstander in ogenschouw te nemen. Van deze waarschuwing wordt melding gemaakt op het wedstrijdformulier (mDWF).
Gele Kaart in het Jeugdvoetbal: Tijdstraffen
Bij de jeugd heeft een gele kaart directe gevolgen in de vorm van een tijdstraf:
- Pupillen (F, E en D): 5 minuten
- Junioren (C, B en A): 10 minuten
Bij de zgn. B-categorie elftallen, dit zijn lagere elftallen bij zowel de jeugd als senioren levert een eerste gele kaart een tijdstraf op van 10 minuten. Deze tijdstraf kan slechts eenmaal per speler per wedstrijd worden opgelegd bij een eerste waarschuwing. Hierbij moet de scheidsrechter wel de gele kaart tonen.
Lees ook: Alles over Vrije Ruimte Volleybal
Twee Gele Kaarten: Wat Nu?
Twee waarschuwingen in één wedstrijd leiden tot een veldverwijdering. Want zoals iedereen weet is twee keer geel rood. Na het ontvangen van twee waarschuwingen in één wedstrijd ben je de eerstvolgende wedstrijd in dezelfde categorie uitgesloten en deze uitsluiting geldt tot de dag dat het team van betrokkene de eerstvolgende wedstrijd uit die categorie heeft gespeeld. Deze waarschuwingen worden niet geregistreerd op de staffel.
Een tweede gele kaart in dezelfde wedstrijd resulteert in een rode kaart, wat betekent uitsluiting voor de rest van de wedstrijd en spelen met een man minder. Echter, een tweede gele kaart bij de jeugd hoeft niet meer gemeld te worden bij de KNVB; het telt alleen als een tweede tijdstraf.
Gevolgen van een Rode Kaart
Na een directe rode kaart is een speler automatisch voor de eerstvolgende wedstrijd geschorst.
Zelfs zonder kaart kan een scheidsrechter een incident melden bij de KNVB. Ook derden kunnen die melding doen. Als er bijvoorbeeld naar aanleiding van gebeurtenissen bij een voetbalwedstrijd een aangifte is gedaan bij de politie, geeft die het weer door aan de KNVB.
De KNVB is rechtlijnig als het gaat om straffen. Een zielig verhaal werkt niet, je hebt het gedaan of je hebt het niet gedaan. Zodra er twee verklaringen en/of aanwijzingen zijn dat je het gedaan hebt, kan zelfs met evenveel andersluidende verklaringen je er niet meer aan ontkomen dat de KNVB je schuldig zal verklaren. Het maakt verder niet uit of je jong bent of oud, gehandicapt of superslim of braaf.
Lees ook: Complete Gids Rugby Jeugd
Ernstige Overtredingen: Excessief Geweld en Bedreigingen
Sommige overtredingen worden zwaarder bestraft, met name excessief geweld. Het dreigen met geweld, en dan maakt het echt niet uit of je dat als grapje bedoelde, als het als dreigement overkomt is dat hetzelfde, wordt standaard gestraft met een schorsing van een jaar. Dus als je tegen een scheidsrechter die een kaart wil geven zegt, “je speelt met je leven”, of een opmerking die daarop lijkt, of “wacht maar tot na de wedstrijd”, dan kun je voor een jaar van het veld gezet worden! Wees er dan ook bedacht op dat op het voetbalveld een zero-tolerance beleid geldt. De scheidsrechter bepaalt tijdens een wedstrijd wat wel en niet kan.
Registratie van Waarschuwingen en Uitsluitingen
De KNVB registreert waarschuwingen en uitsluitingen in verschillende categorieën:
- Registraties voortvloeiend uit competitiewedstrijden (inclusief beslissingswedstrijden);
- Registraties voortvloeiend uit promotie- en degradatiewedstrijden (nacompetitie), play-offwedstrijden of wedstrijden ter opvulling van open plaatsen;
- Registraties voortvloeiend uit bekerwedstrijden;
- Registraties voortvloeiend uit overtredingen van teamofficials in alle bindende wedstrijden.
De registratieregeling is van toepassing op wedstrijden die door het bestuur amateurvoetbal worden georganiseerd. Een uitsluiting of functieontzegging naar aanleiding van de registratieregeling geldt dus ook alleen voor wedstrijden in het amateurvoetbal.
Uitsluitingen: Competitie vs. Beker
Uitsluitingen na ontvangst van meerdere gele kaarten, zoals 2 keer geel in één wedstrijd, de 5e/7e/9e en elke volgende gele kaart in de competitie en de 2e /4e en elke volgende gele kaart in de beker, zijn gekoppeld aan de desbetreffende competitie (competitie óf beker). Heb je na vorig seizoen nog een uitsluiting open staan, dan moet je deze uitsluiting dus óf in de beker óf in de competitie uitzitten.
Als een team geen beker speelt, maar wel een speler heeft die nog een bekeruitsluiting heeft staan, dan wordt deze meegenomen naar het eerstvolgende seizoen waarin de speler met het team wél is ingeschreven voor het bekertoernooi.
Lees ook: Complete handleiding hockeyregels
De eerste fase voor de JO13 en ouder geldt als beker. Spelers die nog een uitsluiting na gele kaarten vanuit de competitie van het vorige seizoen hebben staan, mogen in de eerste fase spelen. Zij zijn wel uitgesloten voor de eerste wedstrijd van fase 2. Andersom zijn spelers die nog een uitsluiting hebben vanuit de beker van vorig seizoen de eerste wedstrijd van de eerste fase uitgesloten van deelname. Dit geldt alleen voor de JO, de MO speelt geen beker.
Uitsluitingen die worden opgelegd naar aanleiding van overtredingen in competitiewedstrijden of met de competitie samenhangende wedstrijden zijn ook van toepassing op bekerwedstrijden en omgekeerd, tenzij het tuchtrechtelijk orgaan anders beslist. De tuchtrechtelijke organen zijn de aanklager, de tuchtcommissie en de commissie van beroep.
Sancties en Boetes
Aan iedere verstrekte rode of gele kaart verbindt de KNVB een geldboete en (eventueel) een schorsing. Het in rekening gebrachte boetebedrag wordt door UVV'40 direct aan de betreffende speler doorbelast d.m.v.
Spelers in de A-categorie ontvangen boetes bij de eerste tot en met de vierde, zesde en achtste waarschuwing (gele kaart). Bij de vijfde, zevende, negende en volgende waarschuwingen, evenals bij twee waarschuwingen in één wedstrijd, is de boete hoger. Iedere vijfde, zevende, negende en volgende waarschuwing binnen één seizoen betekent uitsluiting voor de eerstvolgende wedstrijd. Hetzelfde geldt voor twee gele kaarten in één wedstrijd.
Spelers die een directe rode kaart ontvangen, krijgen ook een boete en zijn automatisch uitgesloten van deelname aan de eerstvolgende wedstrijd.
Strafcodes en Wedstrijdformulier
Als een scheidsrechter tijdens een wedstrijd een gele of rode kaart toont, moet op het wedstrijdformulier de reden voor die kaart worden aangegeven in de vorm van een strafcode. Tuchtzaken amateurvoetbal kent acht strafcodes. Alle overtredingen waarvoor een waarschuwing (gele kaart) wordt toegekend zijn ondergebracht in één strafcode, voor de directe rode kaarten bestaan er zeven codes waarvan een code specifiek voor teamofficials geldt: ‘Overige overtredingen begaan door teamofficials’.
Er zijn acht strafcodes in het amateurvoetbal:
- Strafcode 1: gele kaart
- Strafcode 2: onreglementair voorkomen van een doelpunt of ontnemen van een scoringskans
- Strafcode 3: ernstig gemeen spel (tijdens een duel om de bal)
- Strafcode 4: gewelddadige handeling (buiten een duel om de bal)
- Strafcode 5: grove en/of beledigende taal
- Strafcode 6: bedreigen
- Strafcode 7: spuwen
- Strafcode 8: overige overtredingen begaan door teamofficials
In aanvulling op de acht codes zijn er op het digitale wedstrijdformulier (DWF) eenvoudig in te vullen, gesloten vragenlijsten, die doorgaans een helder beeld geven van de bijbehorende overtreding. Hierdoor zijn voor de meeste overtredingen geen aanvullende rapportages van (assistent-)scheidsrechters meer nodig. Bovendien sluiten de benamingen van de nieuwe strafcodes aan bij het herkenbare (spelregel)taalgebruik uit de Spelregels veldvoetbal en futsal.
Seizoensovergang en Openstaande Uitsluitingen
Iedereen in het amateurvoetbal begint het seizoen 2025/’26 weer met nul gele kaarten, zowel in de beker als reguliere competitie.
Wanneer iemand nog een uitsluiting van het vorige seizoen heeft staan, wordt deze meegenomen naar het komende voetbaljaar. Een uitsluiting na een directe rode kaartWie nog een uitsluiting heeft staan vanuit een rode kaart uit vorig seizoen, mag in de eerste wedstrijd(en) van het nieuwe seizoen 2025/'26 niet meedoen. Het maakt hierbij niet uit of de rode kaart in een beker- of competitiewedstrijd is gegeven. Een uitsluiting na een directe rode kaart geldt voor alle bindende wedstrijden. Dit zijn alle officiële (na)competitie- en bekerwedstrijden.
Een teamofficial die in de laatste competitiewedstrijd een gele kaart met een wedstrijd functieontzegging tot gevolg heeft gekregen, neemt die mee naar het komende seizoen en mag de eerste bindende wedstrijd zijn/haar functie niet uitoefenen, ongeacht of dit een beker- of competitiewedstrijd is.
Veldvoetbal vs. Futsal
Uitsluitingen in het veldvoetbal zijn niet van toepassing op futsal en omgekeerd, tenzij het tuchtrechtelijk orgaan gelet op de ernst van de overtreding anders beslist. Dit staat dan specifiek benoemd bij de opgelegde staf in de toegezonden brief van de afdeling tuchtzaken.
Tijdstrafregeling in Categorie B
In de categorie B van het veldvoetbal wordt gewerkt met een tijdstrafregeling. Een tijdstraf duurt tien minuten. Voor competities van O8 t/m O15 geldt een tijdstraf van 5 minuten, en voor O16 t/m O23 en senioren is dit 10 minuten. Een speler die een tijdstraf ontvangt, mag gedurende die tijd niet worden vervangen. Een tweede waarschuwing in dezelfde wedstrijd resulteert in een rode kaart en een tweede tijdstraf.
Ook in het futsal wordt gewerkt met een tijdstafregeling. Een tijdstraf in het futsal duurt twee minuten. De scheidsrechter toont hierbij de speler de gele kaart.
Registratiestaffels Amateurvoetbal
De registratiestaffels voor het amateurvoetbal zijn als volgt:
Reguliere Competitie
| Aantal registraties | Aantal wedstrijden uitsluiting |
|---|---|
| 5 | 1 |
| 7 | 1 |
| 9 | 1 |
| en vervolgens steeds | 1 |
Iedere vijfde, zevende, negende en volgende registratie die een speler krijgt binnen de registratieperiode van één seizoen betekent uitsluiting voor de daaropvolgende competitiewedstrijd of een daarmee samenhangende wedstrijd voor betrokkene. Een met de competitie samenhangende wedstrijd betreft een promotie- en degradatiewedstrijd (de nacompetitie) of een playoffwedstrijd.
Promotie- of degradatiewedstrijden/play-offs of opvulling open plaatsen
| Aantal registraties | Aantal wedstrijden uitsluiting |
|---|---|
| 2 | 1 |
| 4 | 1 |
| en vervolgens steeds | 1 |
Iedere tweede, vierde en daaropvolgende registratie die een speler krijgt, binnen de registratieperiode van één seizoen, betekent uitsluiting voor de daaropvolgende competitiewedstrijd of een daarmee samenhangende wedstrijd voor betrokkene. Indien een tweede, vierde of volgende registratie volgt uit de laatste promotie- en degradatiewedstrijd of play-offwedstrijd, is betrokkene voor de eerstvolgende competitiewedstrijd in het nieuwe seizoen uitgesloten van deelname.
Bekercompetitie
| Aantal registraties | Aantal wedstrijden uitsluiting |
|---|---|
| 2 | 1 |
| 4 | 1 |
| en vervolgens steeds | 1 |
Iedere tweede, vierde en volgende registratie die een speler krijgt binnen de registratieperiode van één seizoen, betekent uitsluiting voor de eerstvolgende bekerwedstrijd in het kader van de bekercompetitie voor de betrokken speler. Indien uit de laatste bekerwedstrijd een tweede, vierde of daaropvolgende registratie volgt, is de betreffende speler voor de eerstvolgende bekerwedstrijd in het nieuwe seizoen uitgesloten van deelname.
Eredivisie Cup Vrouwen
| Aantal registraties | Aantal wedstrijden uitsluiting |
|---|---|
| 2 | 1 |
| 4 | 1 |
| en vervolgens steeds | 1 |
Iedere tweede, vierde en volgende registratie die een speelster krijgt binnen de registratieperiode van één seizoen, betekent uitsluiting voor de eerstvolgende wedstrijd van de Eredivisie Cup voor de betrokken speelster. Indien uit de laatste wedstrijd van de Eredivisie Cup een tweede, vierde of daaropvolgende registratie volgt, is de betreffende speelster voor de eerstvolgende wedstrijd van de Eredivisie Cup in het nieuwe seizoen uitgesloten van deelname.
Teamofficials
| Aantal registraties | Aantal wedstrijden functieontzegging |
|---|---|
| 4 | 1 |
| 8 | 1 |
| en vervolgens steeds | 1 |
Iedere vierde, achtste en volgende registratie die een teamofficial krijgt binnen de registratieperiode van één seizoen betekent functieontzegging voor de eerstvolgende wedstrijd voor de betrokken teamofficial.
Twee waarschuwingen in één wedstrijd voor een teamofficial leiden tot een functieontzegging voor de eerstvolgende wedstrijd. Wanneer een teamofficial twee waarschuwingen in één wedstrijd heeft gekregen, worden deze niet op de staffel geregistreerd.
Rode Kaarten: Directe Veldverwijdering
Bij handelingen met buitensporige inzet en ernstig wangedrag volgt een directe rode kaart. De speler moet direct het veld verlaten. Na afloop van de wedstrijd wordt de rode kaart op het wedstrijdformulier vermeld. Vervolgens geeft de scheidsrechter antwoord op de specificatievragen behorende bij de overtreding.
Op basis van de vermelding van de overtreding op het wedstrijdformulier en de antwoorden van de scheidsrechter op de specificatievragen volgt in de meeste situaties een schikkingsvoorstel voor de speler. De aanklager kan echter ook besluiten verder onderzoek in te stellen of de zaak direct voor te leggen aan de tuchtcommissie.
Niet speelgerechtigd: Een speler of wisselspeler die voor, tijdens of na een bindende wedstrijd door de scheidsrechter is bestraft met een directe rode kaart, is voor geen enkel team speelgerechtigd om uit te komen in bindende wedstrijden tot en met de dag waarop zijn team de eerstvolgende bindende wedstrijd heeft gespeeld. Dit geldt niet wanneer de aanklager amateurvoetbal de tuchtzaak seponeert of de tuchtcommissie of commissie van beroep de speler vrijspreekt.
Bindende wedstrijden zijn:
- Competitie en daarmee samenhangende wedstrijden;
- Nederlandse voetbalbekers;
- Kampioenschappen van Nederland.
De club en speler zijn zelf verantwoordelijk voor naleving van deze regel.
Openstaande Uitsluitingen Bekijken
Een vereniging kan openstaande uitsluitingen van spelers in Sportlink Club nakijken onder het tabblad ‘Uitsluitingen en Schorsingen’. Let op dat je het juiste seizoen selecteert. Het is belangrijk om het seizoen in te stellen op 2024/’25 en niet op 2025/’26. Ook straffen van spelers die zijn overgeschreven van een andere vereniging zijn te zien in Sportlink Club.
Beroep aantekenen
Het is mogelijk om in beroep te gaan tegen een boete bij de tuchtcommissie van de KNVB, maar hier zijn administratiekosten aan verbonden. De tuchtcommissie behandelt alleen direct rood, gestaakte wedstrijden en wedstrijden waarbij een team niet is komen opdagen.
Gedragsgesprekken
Spelers die gedurende één seizoen vier of meer gele kaarten oplopen, worden uitgenodigd voor een gesprek met het bestuur/jeugdbestuur.