Het vrouwenvoetbal in Nederland is in opkomst, mede dankzij successen als het winnen van het EK in 2017. De KNVB speelt een actieve rol in het stimuleren van deze groei, onder andere door regels aan te passen en te streven naar gelijke beloning. Dit artikel geeft een overzicht van de huidige regels omtrent dispensatie, wedstrijdvormen in de categorie B en de ontwikkelingen rondom gelijke beloning van mannen en vrouwen binnen de KNVB.
Dispensatieregels in de Jeugdcompetities
De KNVB hanteert dispensatieregels om teams flexibeler te kunnen samenstellen en wedstrijden door te laten gaan, ook als er sprake is van een tekort aan spelers. Deze regels verschillen per categorie en spelvorm.
Categorie B: Dispensatie voor Oudere Spelers
In de gehele categorie B, zowel bij jongens als meiden, is het toegestaan om met dispensatiespelers te spelen. Het aantal toegestane dispensatiespelers is afhankelijk van de spelvorm:
- 4 tegen 4 of 6 tegen 6: één dispensatiespeler per team.
- 8 tegen 8: maximaal twee dispensatiespelers per team.
- 11 tegen 11: maximaal drie dispensatiespelers per team.
Een dispensatiespeler mag maximaal één jaar ouder zijn dan de leeftijdscategorie. In gemengde competities, met uitzondering van de JO7, JO8 en JO9, mogen meiden altijd één jaar ouder zijn (automatische dispensatie). Bovenop de automatische dispensatie van één jaar krijgen meiden in de gemengde competities niet nog een extra (tweede) jaar dispensatie.
Categorie A en B Meiden: Maximaal Drie Dispensatiespeelsters
In zowel de categorie A als B meiden mag met dispensatiespeelsters gespeeld worden. Voor beide categorieën geldt dat er maximaal drie dispensatiespeelsters per wedstrijd mogen deelnemen. Ook de teams die 9 tegen 9 spelen, mogen gebruik maken van drie dispensatiespeelsters. Een dispensatiespeelster mag maar één jaar ouder zijn.
Lees ook: Maatschappelijke betrokkenheid in het amateurvoetbal: een onderzoek.
Controle via mDWF
Dispensatie hoeft niet meer te worden aangevraagd bij het steunpunt. Het mobiele digitale wedstrijdformulier (mDWF) voert de controle uit, waardoor het maximaal aantal dispensatiespelers niet kan worden overschreden.
Wedstrijdvormen in de Categorie B Meiden: Flexibiliteit en 9 tegen 9
In de categorie B meiden wordt gewerkt met een flexibele wedstrijdvorm, waarbij 9 tegen 9 een mogelijkheid is. Dit biedt teams de kans om wedstrijden door te laten gaan, ook als er een tekort is aan speelsters.
Waarom 9 tegen 9?
Het aanbieden van 9 tegen 9 heeft verschillende voordelen:
- Meer teams: Er zijn meer teams, waardoor er minder baaldagen zijn.
- Alternatief bij tekort aan speelsters: Teams kunnen toch spelen, ook als er te weinig speelsters zijn voor 11 tegen 11.
- Betere competitie-indeling: Door de deelname van meer teams kunnen de competities beter worden ingedeeld, wat leidt tot leukere wedstrijden en kortere reisafstanden.
Mogelijkheden en Voorwaarden voor 9 tegen 9-Wedstrijden
Een team mag alleen als 9-tal uitkomen wanneer het minder dan 12 speelsters beschikbaar heeft. Bij de beschikbaarheid van 12 of meer speelsters is een team verplicht om 11 tegen 11 te spelen, ook als dit op het laatste moment op de wedstrijddag blijkt. Hierbij maakt het niet uit of een team zich heeft opgegeven als 9-tal of niet.
Het is mogelijk om met een 9 tegen 9-team in de categorie B meiden te starten, als een team structureel minder dan 12 speelsters heeft. Dit geldt voor inschrijvingen voor de tweede klasse of lager. Dit kan kenbaar gemaakt worden bij de inschrijving van het team. In de teamnaam zal dan zichtbaar worden dat het een 9 tegen 9-team betreft. Zo weet elke tegenstander dat de wedstrijden tegen deze teams in de wedstrijdvorm 9 tegen 9 gevoetbald gaan worden. In de voetbal.nl-app staat achter de teamnaam van teams die structureel 9 tegen 9 spelen de toevoeging (9-tal).
Lees ook: KNVB-overschrijvingen: Een complete gids
Uitwijken naar 9 tegen 9 (Tweede Klasse en Lager)
Wil een team een keer uitwijken naar 9 tegen 9 omdat er bijvoorbeeld speelsters geblesseerd of afwezig zijn, dan kan dit in de categorie B meiden vanaf de tweede klasse en lager met in achtneming van de voorwaarden. Wedstrijden kunnen niet worden afgezegd, maar wedstrijden kunnen bij onvoldoende speelsters voor 11 tegen 11 wel worden verplaatst of er kan worden uitgeweken naar 9 tegen 9. Als een team niet structureel 9 tegen 9 speelt maar wel wil uitwijken naar 9 tegen 9, dan gelden daar de volgende regels voor: Uitwijken mag alleen als een team minder dan 12 speelsters beschikbaar heeft. Bij de beschikbaarheid van 12 of meer speelsters is een team verplicht om 11 tegen 11 te spelen, ook als dit op het laatste moment op de wedstrijddag blijkt.
Uitwijken naar 11 tegen 11 door 9-tal
Wil een 9-tal-team een keer uitwijken naar 11 tegen 11 omdat er bijvoorbeeld extra speelsters beschikbaar zijn, dan kan dit in de categorie B meiden onder de onderstaande voorwaarden: Inventariseer vroegtijdig bij de spelersgroep hoeveel spelers er de komende wedstrijd beschikbaar zijn. Ons advies; inventariseer dit op zaterdag de wedstrijddag voor het volgende weekend/ de volgende zaterdag. Zijn er 12 of meer speelsters beschikbaar? Er kan ook gekozen worden voor een verplaatsing van de wedstrijd naar een doordeweekse dag of een vrij weekend. Let op: aan het verplaatsen van wedstrijden zitten ook voorwaarden verbonden. Let op: als op de wedstrijddag blijkt dat het team wat verzocht heeft om 11 tegen 11 te voetballen toch minder dan 12 speelsters beschikbaar heeft, dan mag de tegenstander eisen dat de wedstrijd toch in de 11 tegen 11 wedstrijdvorm gespeeld gaat worden.
Advies voor Verenigingen
Omdat de speelsters een sterke voorkeur hebben voor 11 tegen 11, adviseert de KNVB verenigingen om actief meiden te blijven werven en zo toch toe te werken naar een team dat 11 tegen 11 kan spelen. Verenigingen kunnen ook denken aan een samenwerking met één of meerdere andere verenigingen om toch 11 tegen 11 te kunnen aanbieden.
Gelijke Beloning van Vrouwen en Mannen
Een belangrijk thema binnen het vrouwenvoetbal is de gelijke beloning van vrouwen en mannen. De KNVB heeft aangegeven dat het de beloningen waar het invloed op heeft in 2023 gelijk wil schalen met de mannen.
Ontwikkelingen in Beloning
Goed nieuws voor het nationale vrouwenelftal: de KNVB heeft de vergoedingen voor de Oranje-Leeuwinnen verhoogd. Uiteindelijk is het de bedoeling dat in 2023 de mannen en vrouwen gelijk betaald worden.
Lees ook: Scheidsrechter niet aanwezig? Dit zijn de stappen
Prijzengeld en Bonussen
Het prijzengeld wordt uitgekeerd aan de voetbalbonden van de deelnemende landen. Elke voetbalbond beslist vervolgens zelfstandig welk deel van dit geld naar de spelers en staff gaat. Bij de mannen kan er dus een behoorlijk bedrag worden vrijgemaakt voor spelers-bonussen.
FIFA-Budgetten
Naast het prijzengeld dat de FIFA beschikbaar stelt voor de deelnemende landen, keert steeds meer geld uit. Dit budget stijgt bij ieder WK. Voor het vrouwentoernooi zijn de bedragen verdubbeld sinds het vorige WK, bij de mannen is het bedrag met veertig procent gegroeid. Het verschil van FIFA-budgetten tussen het mannen-WK in 2018 (791 miljoen euro) en het vrouwen-WK van dit jaar (50 miljoen euro) is enorm.
Conclusie over Gelijke Beloning
De Leeuwinnen hoeven naar verhouding tegenwoordig niet meer onder te doen voor de mannen. Bijna niet qua populariteit, niet qua kwaliteit of huidige prestaties en niet qua inspanning. De gelijkschaling van de KNVB is vooralsnog een mooi initiatief.
Gemengde Teams en Competities
De KNVB ziet kinderen tot 12 jaar bij voorkeur gemengd voetballen. Gemengd voetballen is leerzaam voor jongens en meiden van alle leeftijden. Tot en met 11 jaar zijn er namelijk nauwelijks verschillen die invloed hebben op het samen voetballen.
Gemengde Teams: Een Advies, Geen Verplichting
Gemengde teams voor kinderen tot en met 12 jaar zijn een advies en geen verplichting. Iedere vereniging gaat immers zelf over de teamindelingen.
Gemengde Competities: Passender Aanbod
Als verenigingen kiezen volledige meiden- en jongensteams samen te stellen - waar soms niet aan te ontkomen is in verband met de verhouding in aantallen - dan kunnen we de positieve effecten van gemengd voetballen deels ook bereiken door gemengde competities aan te bieden. Uit onderzoek blijkt dat gemengde competities leiden tot passender competities met gelijkwaardigere wedstijden bij de pupillen t/m O12. Dit maakt de wedstrijden spannender en dus leuker.
Uitgangspunten voor Competitiesamenstelling
Op basis van alle verkregen informatie is een aantal wijzigingen aangebracht in de uitgangspunten om competities samen te stellen. Centraal blijft staan: leuke wedstrijden organiseren in gelijkwaardige competities. Waarin bij de O7 t/m O12 meiden- jongens- en gemengde teams kunnen spelen, die kunnen zorgen voor een goede competitieve balans. Een herkenbare Jeugd Onder competitie voor alle pupillenteams (meiden, jongens en gemengde teams). We proberen teams kennis te laten maken met het spelen tegen teams van alle samenstellingen. Dit is goed voor de ervaring en de ontwikkeling van kinderen. Alle competities bij de pupillen werken met de 4 fasen (3 herindelingen). Door het 4-fasenmodel in te zetten, het gebruik van SAS en de Teamindex is er een werkwijze ontstaan waardoor we ongeacht geslacht kunnen zorgen voor meer gelijkwaardige competities.
Inschrijven van Meidenteams
Heeft de vereniging meidenteams in de pupillen (bestaand en nieuw), schrijf deze teams dan in de juiste leeftijdscategorie in. De KNVB kan dan beter, passender en gelijkwaardiger competitie-aanbod (4 fasen) bieden als meidenteams worden ingeschreven in hun eigen leeftijdscategorie.
Aandachtspunten bij Inschrijven
Bij het inschrijven van pupillenteams is het belangrijk (extra) aandacht te schenken aan de volgende punten: Geef duidelijk aan uit welk(e) geslacht(en) het team bestaat en in welk geslacht van de competitie het betreffende team wil uitkomen. Alleen als verenigen het juiste teamgeslacht kiezen, worden meidenteams zichtbaar als een MO team (ook in de JO competitie). Hierdoor kunnen meidenteams in fase 1 bij elkaar ingedeeld worden als dit gewenst is, Door ook het juiste competitiegeslacht te kiezen kunnen we de competities nog beter indelen.
7x7 Voetbal voor Vrouwen
7x7 voetbal is een populaire voetbalvorm voor vrouwen, omdat het flexibel is en minder speelsters vereist. Het is geschikt voor speelsters met een drukke agenda, speelsters die niet genoeg van voetbal kunnen krijgen of teams die door een terugloop van het aantal leden geen elftal meer op de been kunnen brengen.
Voordelen van 7x7 Voetbal
De grootste voordelen van 7x7 voetbal op een rij:
- Omdat je 7 tegen 7 speelt heb je minder speelsters nodig
- 7x7 voetbal speel je recreatief; gezelligheid staat voorop en je kunt zelf kiezen of je met en tegen leeftijdsgenoten speelt of niet
- Je bepaalt zelf hoe vaak je speelt; iedere week in een vaste competitie of een paar keer per jaar op een doordeweekse avond
- Verminder blessures; 7x7 voetbal speel je op een half veld en slidings zijn niet toegestaan
Spelregels
In principe gelden de normale spelregels veldvoetbal, met daarop de volgende uitzonderingen:
- Spelbegin: het spel begint of wordt na een doelpunt hervat in het midden van het veld. De tegenpartij moet een afstand in acht nemen van minimaal vijf meter
- Buitenspel: de buitenspelregel is niet van toepassing
- Uitbal: Bij een uitbal wordt het spel hervat met het inpassen of schieten van de bal. De tegenstander moet op minimaal 5 meter afstand staan. Het is toegestaan om direct te scoren.
- Hoekschop: Hoekschoppen worden vanaf de hoekpunten genomen.
- Strafschop: de afstand doellijn - penaltystip bedraagt acht meter
- Sliding: het maken van een sliding is bij het 7 x 7 35/45+ voetbal niet toegestaan
Vormen van 7x7 Voetbal
Omdat de KNVB 7x7 voetbal in drie vormen aanbiedt, zit er altijd een geschikte variant tussen: een reeks van minimaal vier wedstrijden in het voor- of najaar en een vaste competitie.
- 7x7 voor- en najaarsreeks: Deze voetbalvorm kent een reeks van minimaal vier speelrondes op vrijdagen (of op verzoek in het weekend) in het voorjaar (februari tot en met april) en/of najaar (september tot en met november). Elke vereniging is tijdens de reeks (minimaal) eenmaal gastheer en speelt de overige momenten bij de andere verenigingen uit de poule.
- 7x7 competitie: Wekelijks een wedstrijd in het weekend. Speciaal voor deze teams is het 7x7 voetbal een uitkomst, bijvoorbeeld in competitievorm.