De keeper, een cruciale speler in het voetbalteam, is vaak de laatste verdedigingslinie wanneer veldspelers de tegenstander niet kunnen stoppen. Net als veldspelers, zijn keepers gebonden aan specifieke spelregels. Een van de meest besproken situaties is wat er gebeurt als een keeper de bal buiten het doelgebied raakt. Dit artikel duikt diep in de regels rondom keepers, met speciale aandacht voor het oppakken van de bal buiten het doelgebied, en de recente wijzigingen in de voetbalregels.
De Rol en Verantwoordelijkheden van de Keeper
Naast het voorkomen van doelpunten, heeft de keeper ook een coachende rol. Als speler met het beste overzicht over het veld, kan de keeper teamgenoten positioneren en instrueren, vooral belangrijk bij corners. Keepers moeten ook over goede voetbalvaardigheden beschikken, zodat de verdediging altijd een optie heeft om de bal terug te spelen naar de keeper.
Specifieke Spelregels voor Keepers
Binnen het vijfmetergebied geniet de keeper een zekere bescherming. Echter, er zijn ook regels die specifiek betrekking hebben op het handelen van de keeper buiten dit gebied.
Bal oppakken buiten het strafschopgebied
Een keeper mag de bal niet met de handen oppakken buiten zijn eigen strafschopgebied. Doet hij dit wel, dan wordt er een vrije trap toegekend aan de tegenpartij op de plek waar de overtreding plaatsvond. Dit is vergelijkbaar met een veldspeler die de bal met de hand speelt.
Indirecte Vrije Trap: Regels en Toepassingen
Een indirecte vrije trap is een spelhervatting waarbij er niet direct op doel geschoten mag worden; de bal moet eerst door een andere speler worden aangeraakt voordat er gescoord kan worden.
Lees ook: Essentiële keepersuitrusting
Wanneer wordt een indirecte vrije trap toegekend?
Een scheidsrechter kent een indirecte vrije trap toe bij specifieke overtredingen of spelsituaties, waaronder:
- Gevaarlijk spel zonder contact: Bijvoorbeeld een hooggeheven been dicht bij het hoofd van een tegenstander.
- Buitenspelpositie: Wanneer een speler actief deelneemt aan het spel vanuit een buitenspelpositie.
- Keeper pakt een terugspeelbal op: Als een veldspeler de bal bewust met de voet naar de keeper speelt en deze de bal met de handen opraapt.
- Keeper houdt de bal langer vast dan toegestaan: Een doelman mag de bal niet langer dan zes seconden vasthouden (zie de recente wijzigingen hieronder voor de nieuwe tijdslimiet).
- Hinderen van een tegenstander zonder bal: Wanneer een speler een tegenstander blokkeert zonder dat de bal in de buurt is.
- Tweemaal raken van de bal bij een spelhervatting: Als een speler een vrije trap, inworp, aftrap of doeltrap neemt en de bal opnieuw raakt voordat een andere speler dit doet.
Hoe neem je een indirecte vrije trap?
Bij het nemen van een indirecte vrije trap gelden de volgende regels:
- De bal moet stil liggen voordat deze wordt getrapt.
- De tegenstander moet minimaal 9,15 meter afstand houden.
- Er kan alleen worden gescoord als een andere speler de bal heeft aangeraakt.
- Als de bal direct in het doel gaat zonder een tweede aanraking, wordt een doelschop toegekend aan de tegenstander.
Indirecte vrije trap binnen het strafschopgebied
Wanneer een indirecte vrije trap binnen het strafschopgebied wordt toegekend, gelden er aanvullende regels:
- Verdedigende spelers mogen binnen het strafschopgebied blijven en vaak wordt er een muur gevormd op korte afstand van de bal.
- Als de overtreding plaatsvindt dicht bij het doel, mogen verdedigers zich op de doellijn tussen de palen opstellen.
- De scheidsrechter geeft een fluitsignaal voordat de vrije trap genomen mag worden.
Recente Wijzigingen in de Spelregels
De KNVB en de IFAB (International Football Association Board) voeren regelmatig wijzigingen door om het spel eerlijker en aantrekkelijker te maken. Een aantal recente wijzigingen zijn relevant voor keepers:
De 8-secondenregel
Om tijdrekken tegen te gaan, is de 8-secondenregel ingevoerd. Als een keeper de bal langer dan acht seconden vasthoudt met de handen of armen binnen het eigen strafschopgebied, krijgt de tegenpartij een hoekschop.
Lees ook: Humphrey Mijnals in Oranje
Een keeper wordt geacht de bal in bezit te hebben als:
- de bal zich tussen zijn handen/armen bevindt of tegen een oppervlak (zoals de grond of zijn lichaam);
- hij de bal op een open hand draagt;
- hij de bal stuit of in de lucht gooit.
De scheidsrechter bepaalt wanneer het balbezit begint en telt de laatste vijf seconden zichtbaar af met een omhooggehouden hand. Tijdens balbezit mag de keeper niet worden aangevallen. Bij herhaaldelijke overtreding van deze regel kan de keeper een gele kaart krijgen.
Wijziging scheidsrechtersbal
De regels rondom de scheidsrechtersbal zijn aangescherpt:
- Bevond de bal zich in het strafschopgebied bij de onderbreking? Dan wordt de bal toegekend aan de doelverdediger van het verdedigende team.
- Bevond de bal zich buiten het strafschopgebied? Dan krijgt een speler van het team dat balbezit had (of zou krijgen) de bal. Is dat niet duidelijk, dan gaat de bal naar het team dat de bal als laatste raakte.
De bal wordt altijd terug in het spel gebracht op de plek waar de bal was bij de onderbreking.
Bal in het spel: geen opzettelijke ingrepen
Als een teamofficial, wisselspeler of uit het veld gestuurde speler de bal raakt terwijl deze duidelijk het veld verlaat, wordt dit bestraft met een indirecte vrije trap. Er volgt geen disciplinaire sanctie, tenzij er sprake is van opzet.
Lees ook: De nasleep van het ongeluk: een analyse
Duidelijkheid bij buitenspel na worp keeper
Bij een keeper die de bal gooit, wordt voortaan het laatste moment van contact als meetpunt gebruikt voor buitenspel. Dit moet zorgen voor meer consistentie.
Andere relevante regels voor keepers
Naast de bovengenoemde regels, zijn er nog andere situaties en regels die relevant zijn voor keepers:
- Stuiten en tippen: Na het vangen van de bal mag de keeper onbeperkt tippen.
- Passen: Met de bal in de hand mag de keeper drie passen maken. Het tellen begint zodra de bal is gevangen en de voet op de grond staat.
- 3-secondenregel: De keeper mag de bal maximaal drie seconden vasthouden.
- Beginworp: Na een doelpunt begint het spel opnieuw met een beginworp door het team dat het doelpunt tegen kreeg.
- Uitworp: De keeper moet de uitworp altijd vanuit het doelgebied nemen.
Voorbeelden van Indirecte Vrije Trappen
Indirecte vrije trappen kunnen tot spectaculaire momenten leiden. Hier zijn enkele bekende voorbeelden:
- Roberto Carlos vs. Real Betis (2005): Een indirecte vrije trap in het strafschopgebied werd door Roberto Carlos met een enorme snelheid in de kruising geschoten.
- Cristiano Ronaldo vs. Aston Villa (2009): Na een terugspeelbal die door de keeper werd opgepakt, scoorde Ronaldo via een indirecte vrije trap.
- Ajax vs. Maccabi Tel Aviv (2023): Een keeper die de bal twee keer raakte bij een vrije trap leidde tot een indirecte vrije trap die door Ajax werd benut.