Vanaf het seizoen 2025/'26 zijn er belangrijke wijzigingen in de spelregels doorgevoerd door de IFAB (International Football Association Board). Een van de meest opvallende veranderingen is de introductie van de 8-secondenregel voor keepers. Deze regel, die vanaf 1 juli van kracht is, heeft tot doel het spel eerlijker, sportiever en vloeiender te maken, met name door tijdrekken tegen te gaan. Deze aanpassingen gelden voor alle categorieën en wedstrijdvormen.
De Essentie van de 8-Secondenregel
De kern van de nieuwe regel is simpel: een keeper mag de bal niet langer dan acht seconden in zijn handen houden binnen het eigen strafschopgebied. Overschrijdt hij deze tijdslimiet, dan kent de scheidsrechter een hoekschop toe aan de tegenpartij. Dit staat in schril contrast met de oude regel, die een maximum van zes seconden toestond en overtredingen bestrafte met een indirecte vrije trap.
Een keeper wordt geacht de bal in bezit te hebben als:
- De bal zich tussen zijn handen/armen bevindt of tegen een oppervlak (zoals de grond of zijn lichaam).
- Hij de bal op een open hand draagt.
- Hij de bal stuit of in de lucht gooit.
Om de regel te handhaven, zal de scheidsrechter de laatste vijf seconden van de toegestane tijd zichtbaar aftellen met een omhooggehouden hand.
Redenen Achter de Regelwijziging
De IFAB heeft de 8-secondenregel ingevoerd om verschillende redenen:
Lees ook: Essentiële keepersuitrusting
- Meer eerlijkheid en vloeiender spel: De oude 6-secondenregel werd zelden gehandhaafd, wat leidde tot frustratie. De nieuwe regel is duidelijker en beoogt misverstanden te verminderen.
- Meer tactische mogelijkheden voor keepers: Keepers krijgen iets meer tijd om hun spelopbouw te plannen, wat het spel aantrekkelijker kan maken.
- Aanpassing aan de realiteit: Analyse heeft aangetoond dat keepers de bal gemiddeld zeven tot acht seconden vasthouden. De nieuwe regel sluit dus beter aan bij de praktijk.
- Tijdrekken tegengaan: De IFAB hoopt tijdrekken in het voetbal verder in te perken.
- Meer standaardsituaties: Er wordt verwacht dat het aantal hoekschoppen zal toenemen, wat deze standaardsituatie belangrijker maakt. Gemiddeld heeft een team in de Premier League 5,4 hoekschoppen per wedstrijd. Topteams behalen 7 tot 11 hoekschoppen per wedstrijd. Dit aantal zal waarschijnlijk stijgen.
Impact op het Keepersspel
De 8-secondenregel zal ongetwijfeld invloed hebben op het keepersspel. Keepers zullen zich moeten aanpassen aan de nieuwe tijdsdruk en sneller beslissingen moeten nemen over het vervolg van het spel. Dit kan leiden tot:
- Snellere spelhervattingen: Keepers zullen gedwongen worden om de bal sneller in het spel te brengen, wat het tempo van de wedstrijd ten goede kan komen.
- Verhoogde druk op veldspelers: Veldspelers moeten zich sneller positioneren en beschikbaar zijn voor de keeper om de bal te ontvangen.
- Verandering in tactiek: Coaches zullen wellicht hun tactiek aanpassen om optimaal gebruik te maken van de nieuwe regel en de extra tijd die keepers hebben om hun spelopbouw te plannen.
- Meer steun voor de keeper: Veldspelers moeten beseffen dat de keeper de bal na 8 seconden moet loslaten, anders krijgt de tegenstander een hoekschop. Hoewel minder gevaarlijk dan een indirecte vrije trap, heeft een hoekschop nog steeds een 2,2% kans op een doelpunt.
- Verdedigende teams profiteren: Teams die op balbezit spelen, krijgen meer tijd om hun positiewisselingen aan te passen en keepers hebben meer tijd om beslissingen te nemen.
- Gegenpressing wordt belangrijker: Teams die met hoge druk spelen, moeten nog beter letten op het moment waarop de keeper de bal weer in het spel brengt.
Reacties en Verwachtingen
De reacties op de nieuwe regel zijn gemengd. Sommige mensen zijn van mening dat het een positieve stap is om tijdrekken tegen te gaan en het spel te versnellen. Anderen vrezen dat het keepers onnodig onder druk zal zetten en tot meer fouten zal leiden.
Ajax heeft recentelijk al bekendgemaakt de nieuwe regel voor keepers te gaan testen op de Future Cup in het Paasweekend. 'Het is een onderdeel waar veel tijd wordt gerekt. Ook in dat opzicht dwingen we de keepers tot snellere spelhervattingen', lichtte Hoofd Ontwikkeling Casimir Westerveld toe in gesprek met de clubkanalen.
De tijd zal leren of de 8-secondenregel daadwerkelijk het gewenste effect zal hebben en het voetbal positief zal beïnvloeden. Wat wel zeker is, is dat het keepersspel zal veranderen en dat zowel keepers als coaches zich zullen moeten aanpassen aan de nieuwe realiteit.
Andere Spelregelwijzigingen
Naast de 8-secondenregel zijn er nog andere belangrijke spelregelwijzigingen doorgevoerd:
Lees ook: Humphrey Mijnals in Oranje
Scheidsrechtersbal: Duidelijker en Eerlijker
De regels rondom de scheidsrechtersbal zijn aangescherpt om verwarring te voorkomen. De nieuwe regels zijn als volgt:
- Bevond de bal zich in het strafschopgebied bij het onderbreken? Dan wordt de bal toegekend aan de doelverdediger van het verdedigende team.
- Bevond de bal zich buiten het strafschopgebied? Dan krijgt een speler van het team dat balbezit had (of zou krijgen) de bal. Is dat niet duidelijk, dan gaat de bal naar het team dat de bal als laatste raakte.
De bal wordt altijd terug in het spel gebracht op de plek waar de bal was bij de onderbreking. Waar voorheen de bal naar de partij ging die hem als laatste raakte, krijgt voortaan het team dat balbezit had - of dat zeer waarschijnlijk zou hebben gekregen - de bal toegeworpen. Bij twijfel blijft de oude regel van toepassing.
Geen Opzettelijke Ingrepen Vanaf de Zijlijn
Een teamofficial, wisselspeler of uit het veld gestuurde speler mag de bal niet raken terwijl de bal duidelijk het veld verlaat. Doen zij dit toch, dan wordt dit bestraft met een indirecte vrije trap. Er volgt geen disciplinaire sanctie, tenzij er sprake is van opzet. Een andere aanpassing heeft betrekking op trainers en wisselspelers. Zij mogen niet langer de bal aanraken als deze uit het veld rolt, bijvoorbeeld om snel een ingooi of vrije trap te nemen.
Alleen de Aanvoerder
De richtlijn dat alleen de aanvoerder het gesprek met de scheidsrechter voert, blijft van kracht. Spelers die geen aanvoerder zijn en toch de scheidsrechter benaderen wanneer ze het niet eens zijn met een bepaalde beslissing, zouden volgens de regels van nu een gele kaart moeten krijgen. Tijdens wedstrijden van Ajax is normaal gesproken Jordan Henderson de enige speler die met de leidsman mag overleggen. Bij afwezigheid van de 81-voudig Engels international viel die eer de afgelopen wedstrijden ten deel aan Davy Klaassen, terwijl tegen Galatasaray Remko Pasveer de aanvoerdersband om zijn arm droeg.
Verduidelijking in Buitenspelregel
De KNVB heeft ook de buitenspelregel iets aangescherpt. Bij een keeper die de bal gooit, wordt niet meer het eerste, maar het laatste contactmoment als referentie gebruikt bij het beoordelen van buitenspel.
Lees ook: De nasleep van het ongeluk: een analyse
Publieke VAR-Toelichting Mogelijk in Eredivisie
Tot slot kan het publiek voortaan mogelijk live toelichting krijgen bij VAR-beslissingen. Deze proef werd vorig seizoen al toegepast in de TOTO KNVB Beker. Zo kan de scheidsrechter na een VAR-review een toelichting geven. Dit zijn elementen die in een aantal competities al bestaan en nu breder worden getrokken.