Het WK voetbal is een van de meest prestigieuze en bekeken sportevenementen ter wereld. Met de recente ontwikkelingen en wijzigingen in de regels en de opzet van het toernooi, is het belangrijk om op de hoogte te zijn van de huidige stand van zaken. Dit artikel biedt een uitgebreid overzicht van de regels, kwalificatieprocedures en de nieuwe opzet van het WK voetbal, met speciale aandacht voor het WK 2022 in Qatar en de aanstaande editie van 2026.
Het WK 2022 in Qatar: Een Bijzondere Editie
Het WK 2022 in Qatar was een unieke editie, niet alleen vanwege de timing (het toernooi werd in de wintermaanden gehouden om de extreme zomerhitte te vermijden), maar ook vanwege de culturele context. Qatar is een streng islamitisch land, wat resulteerde in specifieke regels en voorschriften voor zowel de deelnemers als de bezoekers.
Culturele en Gedragsregels
Aangezien Qatar een islamitisch land is, waren er bepaalde regels die afweken van wat voetbalfans gewend zijn. Zo waren er beperkingen op alcoholgebruik. Hoewel alcohol niet volledig verboden was, was het aanbod beperkt en mocht het alleen in specifieke fanzones en stadions geconsumeerd worden. Buitenlanders ouder dan 21 jaar mochten (buiten het WK om) met schriftelijke toestemming bepaalde bars en hotels met een alcoholvergunning bezoeken.
Ook waren er gedragsregels. Openbare uitingen van genegenheid werden afgeraden en er werd van bezoekers verwacht dat ze zich respectvol kleedden. Vrouwelijke toeristen hoefden geen sluier te dragen, maar moesten wel hun schouders en knieën bedekken. Mannen moesten ook vermijden om met ontbloot bovenlijf rond te lopen.
Technologische Voorzieningen
Iedereen ouder dan 18 jaar werd verplicht de Ehteraz-app te downloaden en te activeren. Deze app was bedoeld voor medische voorzieningen, klinieken of ziekenhuizen. Daarnaast was het dragen van een masker verplicht in gezondheidsinstellingen.
Lees ook: Van digitaal dammen tot teamuitjes: het Wordfeud toernooi
Nieuwe Spelregels en Technische Innovaties
Het WK 2022 introduceerde ook enkele nieuwe spelregels en technische innovaties. Trainers kregen de mogelijkheid om vijf wisselspelers in te zetten, verdeeld over drie wisselmomenten. Daarnaast mochten landen 26 spelers meenemen in plaats van de gebruikelijke 23.
Een andere belangrijke innovatie was de semi-automatische buitenspeltechnologie. Deze technologie maakte het mogelijk om sneller en nauwkeuriger te bepalen of een speler buitenspel stond, wat de spelsnelheid ten goede kwam.
WK Kwalificatie voor het WK 2026
De kwalificatie voor het WK 2026, dat plaatsvindt in Canada, Mexico en de Verenigde Staten, is een complex proces dat per continent verschilt. De Zuid-Amerikaanse landen zijn reeds begonnen met hun kwalificaties in 2023, terwijl de Europese kwalificaties later van start gingen.
Nieuwe Opzet en Aantal Deelnemers
Een van de belangrijkste veranderingen voor het WK 2026 is de uitbreiding van het aantal deelnemende landen van 32 naar 48. Deze uitbreiding heeft geleid tot aanpassingen in de kwalificatieprocedures en de toewijzing van plaatsen per voetbalbond.
De FIFA heeft besloten dat er voorafgaand aan het WK 2026 een play-off toernooi zal plaatsvinden. Hierin strijden zes landen om de laatste twee beschikbare plaatsen. Uit elke voetbalbond doet één land mee, behalve uit Europa (UEFA). Uit de confederatie van de gastlanden (CONCACAF) doen er twee mee. Twee landen worden geplaatst op basis van de FIFA-ranglijst.
Lees ook: Shootout strategieën
Toewijzing van Plaatsen per Voetbalbond
De toewijzing van plaatsen voor het WK 2026 is als volgt:
- Afrika (CAF): 9 plaatsen
- Azië (AFC): 8 plaatsen
- Europa (UEFA): 16 plaatsen
- Noord- en Midden-Amerika en het Caribisch gebied (CONCACAF): 6 plaatsen (inclusief de gastlanden: Canada, Mexico en de Verenigde Staten)
- Oceanië (OFC): 1 plaats
- Zuid-Amerika (CONMEBOL): 6 plaatsen
- Play-offs: 2 plaatsen
Europese Kwalificaties (UEFA)
Alle 55 leden van de UEFA kunnen zich aanmelden voor de WK kwalificaties, met uitzondering van Rusland, dat momenteel geschorst is. De 54 Europese deelnemers worden verdeeld over twaalf poules met vier of vijf landen. De twaalf groepswinnaars plaatsen zich rechtstreeks voor het WK. De twaalf nummers twee spelen play-offs, samen met de vier beste winnaars van de Nations League-groepen die buiten de top twee van hun kwalificatiegroep zijn geëindigd. Deze zestien landen worden verdeeld over vier play-off paden, waarbij twee rondes over één wedstrijd worden gespeeld (halve finales en finales).
Landen Die Al Zeker Zijn van Deelname
Op dit moment zijn de gastlanden Canada, Mexico en de Verenigde Staten automatisch gekwalificeerd voor het WK 2026.
Uitbreiding van het WK voor Clubs
Naast de veranderingen in het WK voor landenteams, staat er ook een grote hervorming op stapel voor het FIFA Club World Cup, het wereldkampioenschap voor clubs. Vanaf 2025 zal dit toernooi elke vier jaar plaatsvinden in plaats van jaarlijks, en zal het uitgebreid worden naar 32 deelnemende clubs. De eerste editie van deze nieuwe opzet zal in de Verenigde Staten worden gehouden.
Nieuwe Opzet en Deelnemers
De nieuwe opzet van het WK voor clubs, genaamd "Mundial de Clubes FIFA", zal de Confederations Cup vervangen. De uitbreiding naar 32 clubs biedt meer teams de kans om deel te nemen aan het toernooi. De wedstrijden zullen worden gespeeld van 15 juni tot 13 juli 2025, datums die passen binnen de internationale voetbalkalender.
Lees ook: Hoe ijshockey werkt
Kwalificatieprocedure
De kwalificatie voor het WK voor clubs is gebaseerd op de resultaten van de clubs in de afgelopen vier jaar in de hoogste continentale toernooien. Voor de UEFA wordt het bestaande club coëfficiënten systeem gebruikt voor de toelating tot de eerste editie in 2025.
Geschiedenis en Records
Het WK voor clubs heeft een rijke geschiedenis. Het eerste toernooi werd gespeeld in 2000 in Brazilië. Real Madrid is met vier titels de meest succesvolle club in de geschiedenis van het toernooi. Toni Kroos heeft het toernooi vijf keer gewonnen, terwijl Cristiano Ronaldo de topscorer aller tijden is met zeven goals.
Wijzigingen in Spelregels
Kleine spelregelwijzigingen komen regelmatig voor in het voetbal. Zo is recentelijk de regel bij de aftrap veranderd, waardoor spelers de bal ook naar achteren mogen spelen. Ook de doeltrapregel is aangepast, waardoor spelers de bal in het strafschopgebied mogen aannemen.
Een andere belangrijke wijziging betreft de rol van de scheidsrechter. Voorheen werd de scheidsrechter beschouwd als een 'dood object', maar deze regel is nu aangepast. Als de bal na contact met de scheidsrechter in het bezit komt van de andere ploeg, als er een doelpunt valt of een gevaarlijke aanval ontstaat, moet de scheidsrechter het spel stoppen.
Daarnaast kunnen trainers, assistent-trainers en verzorgers nu ook gele en rode kaarten krijgen, bijvoorbeeld voor het uitschelden van de scheidsrechter. De handsregel is ook aangescherpt, waarbij een doelpunt wordt afgekeurd als de bal via de hand van een speler in het doel wordt gewerkt, ook al gebeurt dat niet opzettelijk.
Wissels moeten het veld verlaten op de dichtstbijzijnde plek, in plaats van naar het midden van het veld te lopen.
WK 2026: Meer Wedstrijden en Meer Speelsteden
Het WK 2026 in de Verenigde Staten, Mexico en Canada zal een recordaantal van 104 wedstrijden tellen. Dit is een aanzienlijke toename ten opzichte van de 64 wedstrijden die tijdens het WK 2022 in Qatar werden gespeeld.
Meer Teams en Meer Wedstrijden
Door de uitbreiding naar 48 deelnemende landen, zullen er meer wedstrijden worden gespeeld. Dit betekent dat het toernooi langer zal duren, met een geschatte duur van minimaal 35 dagen.
Groepsfase
De FIFA overwoog aanvankelijk om de 48 landen te verdelen over zestien poules van drie, maar heeft uiteindelijk besloten om vast te houden aan poules met vier ploegen. Dit resulteert in 104 wedstrijden in totaal. De nummers één en twee in de groep zullen zich verzekeren van een plek in de volgende ronde, plus de acht beste nummers drie.
Meer Speelsteden en Tijdzones
Het WK 2026 zal plaatsvinden in meerdere speelsteden verspreid over verschillende tijdzones. Dit vereist een zorgvuldige planning van de wedstrijdtijden om ervoor te zorgen dat de wedstrijden toegankelijk zijn voor een wereldwijd publiek.
Impact op de Voetbalkalender
De uitbreiding van het WK heeft ook impact op de voetbalkalender. De European Club Association (ECA) heeft haar zorgen geuit over de belasting van de spelers door het grotere aantal wedstrijden. De FIFA heeft echter aangegeven dat het toernooi nog steeds binnen een redelijke termijn kan worden afgewerkt.