Basketbal is een dynamische en populaire balsport die over de hele wereld wordt beoefend. Twee teams strijden om punten te scoren door de bal door de basket van de tegenstander te gooien, terwijl ze tegelijkertijd proberen te voorkomen dat de tegenstander scoort. Basketbal vereist spelinzicht, balvaardigheid en doorzettingsvermogen, en staat bekend als een behendigheidssport zonder ruimte voor geweld.
Geschiedenis van Basketbal
Basketbal is ontstaan in de winter van 1891, toen de Amerikaanse James Naismith, een leraar in Massachusetts, een binnenspel moest bedenken voor zijn studenten. Hij wilde een spel creëren zonder fysiek geweld. Naismith hing twee perzikmanden aan het plafond en verdeelde de klas in twee teams van vijf spelers. Het doel was om de bal zo vaak mogelijk in de perzikmand van de tegenstander te gooien. Later werden de bodems van de manden verwijderd. Vandaag de dag wordt er gespeeld met een ring met een netje.
Basketbal kwam naar Nederland via Directeur Blijenberg van de Militaire Sportacademie, die de sport had leren kennen tijdens zijn studie in Springfield. Hij begon zelf basketbal lessen te geven, maar er was een tekort aan gymzalen. Ondanks dit werd het Amsterdams Basketbal Comité opgericht en al snel waren er 35 teams die deelnamen aan competities. De Tweede Wereldoorlog bracht de sport tot stilstand, maar na de oorlog werd de Nederlandse Basketbal Bond (NBB) opgericht om aan de groeiende populariteit te voldoen. In 1963 begonnen bedrijven met het sponsoren van basketbalteams, waardoor er voor het eerst geld in de sport werd geïnvesteerd. In de jaren 80 investeerden gemeenten in meer gymzalen, waardoor de sport verder kon groeien.
De Basisregels van Basketbal
Spelers en Team Samenstelling
Een basketbalwedstrijd wordt gespeeld door twee teams. Elk team bestaat uit maximaal 12 spelers, een coach en maximaal 8 team begeleiders, waarvan maximaal 2 assistent-coaches. Voor de wedstrijd moeten de namen van alle deelnemende spelers, coaches en assistent-coaches op het wedstrijdformulier staan.
De shirts en broeken van de spelers moeten een overheersende kleur hebben. Als twee teams normaal gesproken dezelfde kleur shirts dragen, speelt het thuisteam in hun eigen kleur en het uit team in reserveshirts. Het thuisteam zit meestal aan de linkerkant van de jurytafel en verdedigt in de eerste helft van de wedstrijd de basket aan de linkerkant van het speelveld. Een speler mag de wedstrijd spelen zolang hij geen vijf fouten heeft en niet is gediskwalificeerd. Het is niet toegestaan om harde bescherming te dragen, met uitzondering van brillen zonder puntige hoeken, bescherming voor een gebroken neus en kniebescherming met zacht materiaal.
Lees ook: Van digitaal dammen tot teamuitjes: het Wordfeud toernooi
Als een speler geblesseerd raakt, kunnen de scheidsrechters de wedstrijd stilleggen. Als de speler niet binnen 15 seconden hersteld is, moet hij wisselen. Als de coach een time-out neemt en de speler herstelt binnen die time-out, mag hij of zij verder spelen. Wanneer een speler hulp ontvangt van de coach, een medespeler of de team verzorger, moet hij of zij wisselen. Het stilleggen van een wedstrijd door een blessure mag de tegenpartij niet benadelen.
Speeltijd
Vanaf de leeftijdscategorie U14 bestaat een basketbalwedstrijd uit vier periodes van 10 minuten speeltijd. Bij de U10 en U12 zijn er acht periodes van 4 minuten. Tussen de periodes is er 2 minuten rust, behalve tussen de tweede en derde periode, waar er 10 minuten rust is bij een afdelingscompetitie en 15 minuten bij een landelijke competitie.
Als er na 40 minuten spelen een gelijke stand is, wordt de wedstrijd verlengd met 5 minuten. Deze verlengingen worden herhaald totdat er een winnaar is. Om een wedstrijd te beginnen, moeten er van ieder team 5 spelers op het veld staan. Een nieuwe periode begint wanneer een speler de bal aanraakt en eindigt met het signaal van de jurytafel. In de tweede helft van een wedstrijd wisselen de teams van basket. Bij een verlenging spelen teams op dezelfde basket als in de tweede helft van de wedstrijd.
Puntentelling
Bij basketbal kunnen verschillende soorten punten worden gescoord:
- Vrije worp: 1 punt
- Worp binnen de cirkel: 2 punten
- Worp buiten de cirkel (driepunter): 3 punten
Een speler heeft 24 seconden om de bal op de ring te schieten. Als dit niet lukt, krijgt de tegenpartij de bal.
Lees ook: Shootout strategieën
Loopregel
De loopregel voorkomt dat spelers met de bal lopen zonder te dribbelen. Een speler mag de bal pivoteren, waarbij één voet op de plek blijft (de pivotvoet) en de andere voet stappen mag zetten. De pivotvoet mag worden opgetild om te schieten of te passen, maar niet opnieuw worden neergezet voordat de bal de hand heeft verlaten. Vanuit stilstand mag de pivotvoet niet worden opgetild voordat de bal is losgelaten. De speler bepaalt zelf welke voet de pivotvoet is, tenzij de speler al in beweging is bij het vangen van de bal; in dat geval is de tweede voet die de grond raakt de pivotvoet. Over de grond glijden met de bal is toegestaan, maar rollen met de bal in de handen wordt als een loopfout beschouwd.
Dribbelen
Dribbelen is het voortbewegen van de bal door hem te laten stuiteren. Een dribbel begint wanneer de speler de bal loslaat en weer aanraakt voordat de bal door een andere speler is geraakt. De dribbel eindigt wanneer de bal in de handen van de speler tot rust komt. Een speler mag maar één keer dribbelen; daarna moet hij schieten of passen. Als een speler de bal aantikt of probeert te vangen maar dit niet lukt, is dit een fumble en geen dribbel.
Voetbal
Wanneer de bal expres of per ongeluk in aanraking komt met de voet of het onderbeen van een speler, is dit een overtreding. Als de aanvallende partij voetcontact maakt, krijgt het andere team de bal en 24 seconden om aan te vallen. Als een verdediger voetcontact maakt, wordt de shot clock op 14 seconden gezet als er op dat moment meer dan tien seconden voorbij zijn.
Uitbal
De bal is uit in de volgende situaties:
- Wanneer de bal een speler raakt die uit staat.
- Wanneer de bal de vloer, het plafond of een voorwerp buiten het speelveld raakt.
- Wanneer de bal de steunen, apparatuur of de achterkant van het bord raakt.
Overtredingen en Straffen
Tijdovertredingen
- 3-Secondenregel: Een verdediger mag niet langer dan 3 seconden in de bucket van de tegenstander staan als zijn team in de aanval is.
- 5-Secondenregel: Bij een inworp mag een speler de bal niet langer dan 5 seconden vasthouden.
- 8-Secondenregel: Een team moet binnen 8 seconden de eigen speelhelft verlaten.
- 24-Secondenregel (Shot clock): Een aanval mag niet langer duren dan 24 seconden.
Andere Overtredingen
- Double dribble (Second dribble): Een speler mag niet opnieuw beginnen met dribbelen nadat hij de bal heeft vastgehouden.
- Held ball
- Goaltending: Een verdediger mag een bal die op weg is naar de basket niet aanraken als de bal zich in een neerwaartse beweging bevindt en nog geen contact heeft gemaakt met de ring.
- Backcourt Violation
Persoonlijke Fouten
Lichamelijk contact met een tegenstander is niet toegestaan. Een speler die een persoonlijke fout maakt op een speler die aan het schieten is, geeft die speler recht op 2 vrije worpen. Bij 5 persoonlijke fouten moet een speler het veld verlaten en mag hij niet meer terugkeren in de wedstrijd.
Lees ook: Hoe ijshockey werkt
Technische Fout
Een technische fout wordt gegeven bij ongehoorzaamheid richting de scheidsrechter.
Onsportieve Fout
Een onsportieve fout is lomp en overbodig lichaamscontact zonder kans op balbezit.
Diskwalificerende Fout
Een diskwalificerende fout wordt gegeven bij grofheid of erge onsportiviteit, zoals geweld en schelden.
Hoe Speel je Basketbal?
Basketbal is een sport met complexe regels, vooral met betrekking tot tijdsregels. Het is belangrijk om deze regels te kennen voordat je begint met spelen.
Vind een Team en Vereniging
Om te beginnen met basketballen, heb je een team nodig. Via een vereniging kun je een team vinden dat past bij je leeftijd en niveau.
De Juiste Uitrusting
Zorg voor de juiste uitrusting, zoals sportkleding en geschikte sportschoenen voor de zaal.
Leer de Regels
Het is handig om de regels te kennen voordat je begint met spelen.
Posities in Basketbal
De posities in basketbal zijn:
- Center
- Power-forward
- Small-forward
- Shooting-guard
- Point-guard
Competities
Er zijn verschillende competities in basketbal, waaronder:
- FIBA Basketbal
- Rolstoelbasketbal
- NBA
Benodigdheden om te Basketballen
Om te basketballen heb je nodig:
- Geschikt speelveld
- Basketbal
- Basket met ring
- Goede sportschoenen
- De juiste sportkleding
- Een scheidsrechter
- Een bord om de tijd bij te houden
Veelgestelde Vragen
Wat zijn de verschillen tussen NBA en FIBA?
De NBA en FIBA hanteren verschillende regels, bijvoorbeeld in de afmetingen van het speelveld, de hoogte van de basket, de speeltijd en de puntentelling.
Wat is het gewicht van een basketbal?
Het gewicht van een basketbal varieert afhankelijk van de maat.
Het Basketbalveld
Het speelveld is rechthoekig, 28 meter lang en 15 meter breed. De basketring hangt op 3,05 meter hoogte. Belangrijke lijnen op het veld zijn:
- De vrije-worplijn (5,80 meter van de achterlijn)
- De driepuntslijn (6,75 meter)
- Het beperkte gebied (onder de basket)
- De semi-cirkel (de "no charge zone" onder de basket)
De Wedstrijd
Een basketbalwedstrijd bestaat uit 4 perioden van 10 minuten zuivere speeltijd. Tussen de perioden is er een pauze van 2 minuten, behalve tussen de tweede en derde periode, waar er een pauze van 15 minuten is. Als de stand aan het einde van de vierde periode gelijk is, wordt de wedstrijd verlengd met verlengingen van 5 minuten totdat er een winnaar is.
Een team heeft 24 seconden om een doelpoging te ondernemen. De bal moet binnen 8 seconden over de middellijn in het aanvallende vak zijn.
Opstelling
Basketbal wordt gespeeld vijf tegen vijf. De vijf posities zijn:
- Point-Guard: De spelverdeler die de aanval leidt.
- Shooting-Guard: De speler die voor punten zorgt.
- Small-Forward: Een veelzijdige speler die punten scoort en reboundt.
- Power-Forward: Een sterke speler die dicht bij de ring speelt, reboundt en schoten blokkeert.
- Center: De langste speler die dicht bij de basket staat, scoort, verdedigt en reboundt.
tags: #hoe #werkt #basketbal #spelregels