Handbal is een snelle en dynamische sport die steeds populairder wordt. Misschien overweeg je om te beginnen met handbal, of misschien kijk je af en toe naar wedstrijden en ben je benieuwd naar de duur ervan. Handbal staat bekend om zijn zuivere speeltijd, wat betekent dat de klok stopt bij onderbrekingen, waardoor de wedstrijden soms langer duren dan verwacht. In dit artikel duiken we dieper in op de speeltijd van een handbalwedstrijd, de regels omtrent verlengingen en de verschillende factoren die de totale duur beïnvloeden.
Officiële speeltijd: Senioren, jeugd en verschillen
De officiële speeltijd van een handbalwedstrijd varieert afhankelijk van de leeftijdscategorie van de spelers. Hier is een overzicht:
- Senioren (19 jaar en ouder): 2 helften van 30 minuten, totaal 60 minuten speeltijd.
- A-jeugd (17-18 jaar): 2 helften van 30 minuten, totaal 60 minuten speeltijd.
- B-jeugd (15-16 jaar): 2 helften van 25 minuten, totaal 50 minuten speeltijd.
- C-jeugd (13-14 jaar): 2 helften van 25 minuten, totaal 50 minuten speeltijd.
- D-jeugd (11-12 jaar): 2 helften van 20 minuten, totaal 40 minuten speeltijd.
- E-jeugd (9-10 jaar): 2 helften van 20 minuten, totaal 40 minuten speeltijd.
- F-jeugd (7-8 jaar): 2 helften van 15 minuten (vaak in toernooivorm).
Tussen de twee helften is er een pauze van 10 minuten, behalve bij sommige jeugdwedstrijden waar de pauze korter kan zijn. Recreatieve handballers spelen vaak kortere wedstrijden, meestal twee keer 25 minuten, omdat hun conditie doorgaans wat minder is dan die van professionele spelers.
Zijn er verschillen in speeltijd tussen mannen- en vrouwenwedstrijden?
Nee, handbalwedstrijden duren bij zowel mannen als vrouwen even lang. Beide spelen twee helften van 30 minuten zuivere speeltijd. Het grootste verschil zit in de niveaus van competitie.
Factoren die de duur van een handbalwedstrijd beïnvloeden
Hoewel de officiële speeltijd vaststaat, kan de totale duur van een handbalwedstrijd variëren door verschillende factoren:
Lees ook: Zaalhockey: wedstrijdduur uitgelegd
- Time-outs: Elk team heeft recht op drie time-outs per wedstrijd. Tijdens een time-out wordt de klok stilgezet, wat de totale duur van de wedstrijd verlengt.
- Strafworpen en vrije worpen: Bij overtredingen wordt vaak een strafworp of vrije worp toegekend. De klok staat stil tijdens de voorbereiding en uitvoering van deze worpen.
- Blessurebehandelingen: Als een speler geblesseerd raakt, wordt het spel tijdelijk onderbroken voor behandeling. De tijd die nodig is voor de behandeling wordt bij de totale duur van de wedstrijd opgeteld.
- Verlengingen: In knock-outfases van toernooien kan een verlenging nodig zijn als de stand na de reguliere speeltijd gelijk is.
- Wissels: Hoewel wissels vliegend mogen, kunnen ze, zeker als ze frequent voorkomen of niet soepel verlopen, de wedstrijd iets langer laten duren.
Door deze factoren kan de totale duur van een handbalwedstrijd variëren. Professionele wedstrijden duren gemiddeld 1,5 uur, terwijl amateur- en jeugdwedstrijden meestal tussen de 45 minuten en 1,5 uur duren.
Gemiddelde totale duur per niveau:
- Professioneel handbal (EHF, IHF): 1,5 uur
- Amateur- en clubniveau: 1 tot 1,5 uur
- Jeugdwedstrijden: 45 minuten tot 1,5 uur
Verlengingen en shoot-outs: Wanneer de wedstrijd extra tijd nodig heeft
In knock-outfases van toernooien is het noodzakelijk om een winnaar te bepalen. Als de stand na de reguliere speeltijd gelijk is, volgt een verlenging. De regels hiervoor zijn als volgt:
- Eerste verlenging: 2 keer 5 minuten met een korte pauze.
- Tweede verlenging: Als de stand na de eerste verlenging nog steeds gelijk is, volgt er nogmaals 2 keer 5 minuten.
- Shoot-outs: Als er na twee verlengingen nog geen winnaar is, wordt de wedstrijd beslist door een serie strafworpen, ook wel shoot-outs genoemd.
Tijdens een shoot-out krijgen beide teams om de beurt een strafworp. Het team dat de meeste strafworpen scoort, wint de wedstrijd. Als de stand na de eerste serie strafworpen nog steeds gelijk is, gaan de teams door met strafworpen totdat er een beslissing valt.
De handbalregels: Een overzicht
Om een goed begrip te krijgen van de sport en de duur van de wedstrijden, is het belangrijk om de basisregels van handbal te kennen. Hieronder volgt een overzicht van de belangrijkste regels:
- Team samenstelling: Een team bestaat uit maximaal 14 spelers, waarvan er 7 op het veld staan (6 veldspelers en 1 doelverdediger).
- Speeltijd: Een handbalwedstrijd bestaat gewoonlijk uit twee speelhelften van 30 minuten (voor senioren). Bij de jeugd kiest men deels ook voor kortere speeltijden.
- Speelveld: Het speelveld meet 40 x 20 meter en wordt door talrijke lijnen begrensd en doorsneden.
- De bal: De handbal is gemaakt van kunststof of leer. De diameter van de bal varieert al naargelang geslacht en leeftijd van de teams.
- Stappen: Staande mogen de spelers de bal slechts drie seconden vasthouden. Met de bal in de hand mogen zij slechts drie stappen doen.
- Aanval: De bal mag met de handen, armen, hoofd, romp, bovenbeen of knie worden geworpen, opgevangen, gestopt en met hand of vuist worden geslagen. Contact met onderbenen en voeten is niet toegestaan.
- Foul: Als een speler er door vastgrijpen, omklemmen, stoten en vasthouden op een onsportieve manier aan wordt gehinderd de bal te werpen, wordt dit gezien als een foul en wordt doorgaans bestraft met een vrije worp.
- Beginworp: De beginworp wordt na het beginsignaal van de scheidsrechter in het midden van het speelveld uitgevoerd.
- Vrije worp: De vrije worp wordt uitgevoerd als gevolg van overtredingen.
- Inworp: Als de bal buiten het speelveld komt, wordt de inworp uitgevoerd.
- Uitworp: De uitworp wordt uitgevoerd door de doelverdediger en vindt plaats als de bal over de doellijn het speelveld verlaat en voor het laatst werd aangeraakt door de aanvallende ploeg of de doelverdediger van de verdedigende ploeg of wanneer de bal in het doelgebied blijft liggen.
- 7-meter worp: Als een duidelijke doelkans wordt verhinderd door een foul of door het betreden van het doelgebied, wordt de gelijkheid van kansen weer hersteld door een 7-meter worp.
Handbalvormen: Verschillende varianten van de sport
Naast het traditionele zaalhandbal zijn er verschillende varianten van de sport, elk met hun eigen regels en speelduur:
Lees ook: Hoe lang duurt het echt? Extra tijd in voetbal
- Zaalhandbal: De meest gespeelde vorm van handbal, gespeeld in een sporthal. De basisregels van handbal gelden allemaal bij deze vorm van handbal.
- Veldhandbal: Een variant van handbal die buiten wordt gespeeld op asfalt, gras of kunstgras.
- Beach Handball: Een snelle, zomerse handbalvorm die wordt gespeeld op een zandondergrond. Een Beach Handball-wedstrijd duurt 2 x 10 minuten, met daartussen 5 minuten rust.
- Street Handball: Kan zowel binnen als buiten gespeeld worden op een zelf uitgezet veldje. De spelers hoeven geen handbalervaring of technische vaardigheden te hebben.
Lees ook: Duur handbalwedstrijd