Hockey is een veelzijdige sport die snelheid, flexibiliteit, uithoudingsvermogen, techniek en tactisch inzicht vereist. Of je nu een ervaren speler bent of net begint, het is essentieel om de verschillende aspecten van het spel te begrijpen en te trainen om je prestaties te verbeteren en blessures te voorkomen. Een belangrijk onderdeel van hockey is de slag, waarmee de bal met hoge snelheden kan worden gespeeld. Dit artikel duikt in de wereld van de hockeyslag, de factoren die de snelheid beïnvloeden, de risico's en de benodigde bescherming.
De basis van hockey: Conditie, techniek en tactiek
Om succesvol te zijn in hockey, is het belangrijk om aan verschillende aspecten te werken. In het veld sta je nooit stil, dus een goede basisconditie is essentieel. Tijdens hockey krachttraining wordt veel aandacht besteed aan het herstelvermogen, zodat je lange wedstrijden kunt volhouden. Naast conditie zijn techniek en tactiek cruciaal om je tegenstander af te troeven. Vloeiende bewegingen zijn nodig om alle kracht uit je lichaam te halen en je tegenstanders te slim af te zijn.
De rol van de keeper: Reflexen en lenigheid
De keeper speelt een bepalende rol in het hockeyteam. In tegenstelling tot veldspelers, die constant in beweging zijn, heeft de keeper andere kwaliteiten nodig, zoals snelle reflexen en een flinke dosis lenigheid. Het is belangrijk voor keepers om te letten op de balans tussen explosiviteit en lenigheid. Krachttraining voor hockeyers omvat ook het verbeteren van coördinatie en stabiliteit, bijvoorbeeld met hulpmiddelen zoals een Aquabag en een ladder op de vloer. Het doel is om je gedachten en je bewegingen op één lijn te krijgen.
De hockeystick: Jouw verlengstuk op het veld
De hockeystick is jouw directe verlengstuk op het veld. Het is belangrijk om de juiste stick te kiezen die jouw spel ondersteunt. Let bij de aanschaf op de lengte, kromming, materiaal en gewicht van de stick.
Lengte
De lengte van de stick is vaak de eerste keuze die je moet maken. Een handige vuistregel: zet de stick recht naast je been. Komt de bovenkant net onder je navel uit? Voor langere spelers of wie graag extra bereik wil, is er ook 37,5 inch.
Lees ook: Voetbal schietsnelheid
Kromming
De kromming van de stick - ook wel de “bow” genoemd - beïnvloedt hoe je de bal speelt. Voor beginnende spelers is een stick met een lichte of gemiddelde kromming meestal de beste keuze.
Gewicht en balans
Het gewicht van een stick speelt een grote rol in je spel. Een lichtere stick maakt snelle bewegingen eenvoudiger en is vaak de voorkeur voor aanvallende spelers. Let daarnaast op de balans van de stick. De juiste balans zorgt voor betere controle en meer comfort tijdens het spelen.
Materiaal
Houten sticks zijn nog steeds populair onder starters vanwege het natuurlijke balgevoel. Voor de meeste recreatieve spelers is een stick met een gebalanceerde mix van materialen de beste keuze.
Het kiezen van een hockeystick doe je niet alleen op basis van specificaties. Het is essentieel dat de stick prettig aanvoelt in de hand en goed bij je spel past. Probeer daarom verschillende sticks uit, voer een aantal bewegingen uit en vraag om advies in de winkel.
Bescherming: Essentieel in het hockey
Hockey is een snelle en intense sport die gespeeld wordt met een harde bal. Deze bal is net iets groter dan een tennisbal, maar dan keihard. Dit betekent dat hockeyers allerlei bescherming dragen om zichzelf te beschermen tegen de impact van de bal. Hockeyers dragen een bitje, scheenbeschermers, hockeyschoenen en af en toe een handschoen om hun lichaam te beschermen. De keeper bij hockey is zelfs nog beter beschermd dan de andere spelers. Zij dragen een keeperspak dat bijna elk deel van het lichaam bedekt.
Lees ook: Lees meer over hockeytechnieken
Strafcorner: Een gevaarlijke situatie
Hockey maakt gebruik van strafcorners als straf voor bijvoorbeeld een overtreding in de eigen cirkel. Bij een strafcorner wordt de bal vaak laag geslagen of hoog of laag gesleept. Het gevaar bij een strafcorner is dat de bal met hoge snelheid richting het doel wordt geslagen, wat potentieel gevaarlijk kan zijn voor de lijnstop en de uitlopers. Het dragen van bescherming is daarom essentieel. Het is gebruikelijk voor zowel de lijnstop als de uitlopers om een masker te dragen. Het masker beschermt het gezicht in het geval dat de bal hoog in het gezicht zou komen. Tijdens een wedstrijd tussen Zuid-Korea en Nederland op het WK van 2023 kreeg de scheidsrechter de bal tijdens een strafcorner in zijn gezicht en brak zijn jukbeen. Dit benadrukt het belang van bescherming.
Hoe hard kan een hockeybal gaan?
Een vraag die veel mensen hebben, vooral als ze zich bedenken hoeveel bescherming een hockeyer nodig heeft, is hoe hard een hockeybal kan gaan. Bij amateur hockey is het niet ongebruikelijk dat de bal de 100 km per uur bereikt wanneer er op doel wordt geschoten. Maar bij professionele wedstrijden worden nog hogere snelheden behaald. Neem bijvoorbeeld de beroemde Nederlandse strafcornerspecialist Taeke Taekema, die tijdens een strafcorner de bal 116 km per uur sleepte. Het record voor de hardste hockeybal ooit geslagen staat op 200 km per uur.
Techniek van de slag: Essentieel voor de jeugd
Goed leren slaan is essentieel voor de F- en E-jeugd. Veel oudere kinderen kunnen niet meer slaan, omdat ze het nooit goed hebben aangeleerd. De slag is een kenmerkende technische vaardigheid in het hockeyspel. Het getuigt van visie als deze vaardigheid bij de jeugd op een speelse, maar technisch verantwoorde wijze goed wordt aangeleerd. De speler houdt de stick met een korte greep vast. Geef de bal altijd een klein voortikje, gevolgd door een achterzwaai. Vervolgens gaat de stick naar het rollende raakpunt. Je stapt daarbij in met het linkerbeen.
Analyse van de beweging
Het analyseren van bewegingen (in tactische situaties) is erg belangrijk. Dat kan door een complexe totaalbeweging, zoals het slaan, in delen te hakken. Van hieruit kun je analyseren waar - in welke geleding - eventueel fouten zitten. Vervolgens kun je als trainer gericht aanwijzingen geven. De trainer vertelt de jeugdspelers bij herhaling dat in de achterzwaai de stick onder de knie moet blijven. De bal ligt voor de linkervoet. Het raakpunt ligt voor het lichaam en net voor de linkervoet. De stick eindigt in de doorzwaai onder de knie en wijst naar de heup van de partner met wie je oefent. De spelers leren om de stick vanaf het begin met een juiste greep vast te pakken.
De backhand: Het wapen van Robbert Kemperman
Robbert Kemperman heet niet voor niets ‘Mister Backhand’. Zijn backhand is zijn wapen. Een slag met de ‘wow’ factor, dankzij de snelheid en uitvoering. ‘Ik mik vaak lange hoek laag. Je begint met je stick hoog en je eindigt laag. Je draait je schouder in. Dat is wat bij mij bijvoorbeeld echt die snelheid geeft. Je maakt je hele beweging af. De positie van de bal ten opzichte van je voorste voet bepaalt waar je heen slaat.
Lees ook: Voetbal schiettechniek
Alternatieve slagtechnieken
Naast de traditionele slag zijn er verschillende andere manieren om de bal te spelen:
- Flats: Een snellere manier van de bal passen of afronden dan de slag.
- Sleeppush: Een specialistische techniek die veel trainingsuren vereist en vooral bij strafcorners wordt gebruikt.
- Backhand slag: Een erg onvoorspelbare slag voor de keeper.
Hockey leren: Van basisregels tot teamgeest
Hockey is een energieke en snelle teamsport die draait om kracht, techniek en slim spel. Elk team speelt als een hechte eenheid, terwijl je samenwerkt om je tegenstanders te slim af te zijn. Hier zijn de belangrijkste regels, eenvoudig uitgelegd:
- Teamopstelling: Elk team bestaat uit 11 spelers, waaronder een keeper.
- Veld en doelen: Het veld is 91,4 meter lang en 55 meter breed.
- Bal en stickgebruik: Spelers mogen de bal alleen met de platte kant van hun stick spelen.
- Doelpunt maken: Je kunt alleen scoren als je de bal vanuit de cirkel voor het doel slaat.
- Tackelen en verdedigen: Je mag de bal van de tegenstander afpakken door met je stick te tackelen, maar lichamelijk contact is niet toegestaan.
- Voetgebruik: Spelers mogen de bal niet met hun voeten spelen, behalve de keeper die in de cirkel zijn hele lichaam mag gebruiken om de bal tegen te houden.
- Vrije slagen: Als een overtreding wordt gemaakt, krijgt het andere team een vrije slag vanaf de plek van de overtreding.
- Strafcorner: Als de verdediging een ernstige fout maakt in de cirkel, krijgt het aanvallende team een strafcorner.
- Strafbal: Voor zware overtredingen die een doelpunt voorkomen, krijgt het aanvallende team een strafbal.
- Speeltijd: Een wedstrijd bestaat uit vier periodes van 15 minuten.
Voordelen van hockey: Gezondheid, mentaliteit en teamgeest
Hockey is een fantastische sport voor volwassenen, kinderen en jongeren die niet alleen je fysieke gezondheid verbetert, maar ook zorgt voor nieuwe vriendschappen en een sterk teamgevoel. Hockey is een dynamische en intensieve sport waarbij je constant in beweging bent. Het helpt je uithoudingsvermogen, kracht en snelheid te vergroten terwijl je zowel je onder- als bovenlichaam traint. Hockey is niet alleen fysiek uitdagend, maar vereist ook constante mentale alertheid. In hockey draait alles om teamwork. Een intensieve hockeytraining kan je helpen om stress los te laten na een lange werkdag.
Tips voor beginners: Starten met hockey
Hockeyclubs zijn de ideale plekken om deze sport te leren en te beoefenen. Hier kun je terecht om deel uit te maken van een team en te trainen onder begeleiding van een ervaren coach. Begin met het opdoen van kennis over de spelregels. Tijdens de trainingen worden beginners meestal eerst vertrouwd gemaakt met sticktechnieken, dribbelen en het passen van de bal. Om blessures en overbelasting te voorkomen, is het belangrijk om rustig te beginnen.
Kleding en uitrusting: Wat heb je nodig?
Om te beginnen met hockey heb je niet veel uitrusting nodig. Met een hockeystick en geschikte sportkleding kun je direct aan de slag:
- Hockeystick: Zorg ervoor dat je een stick kiest die goed in de hand ligt en past bij je lengte en speelstijl.
- Hockeybal: De hockeybal is stevig en gemaakt van kunststof.
- Hockeyschoenen: Voor een goede grip op het veld zijn speciale hockeyschoenen aan te raden.
- Sportkleding: Zorg voor comfortabele sportkleding die voldoende bewegingsvrijheid biedt.
- Beschermers: Scheenbeschermers en een gebitsbeschermer zijn onmisbaar bij hockey om je te beschermen tegen ballen en sticks.
- Keepersuitrusting: Als keeper heb je extra bescherming nodig, zoals een helm, bodyprotector, legguards en klompen.
Hockey voor kinderen: Een uitstekende hobby
Hockey bevordert niet alleen de fysieke conditie, maar ook de teamgeest en sociale vaardigheden, waardoor het een uitstekende hobby is voor kinderen. Vooral op jonge leeftijd ligt de focus van de hockeytraining op speelse oefeningen die de motoriek en balbeheersing verbeteren.
Fysieke training: Snelheid en slimheid verbeteren
Tophockeyfysioloog Jos Geijsel wil een pleidooi houden voor het optimaliseren van een hockeytraining met fysieke componenten. In clubtrainingen ligt de focus sterk op techniek. Technische ontwikkeling valt goed te combineren met fysieke ontwikkeling van fitheid en (duel)kracht op het hockeyveld. Oefen niet alleen technieken die in de wedstrijd voorkomen, maar ook krachten, houdingen en bewegingen. Het gaat om oog-hand-stick-bal coördinatie.
Straathockey simuleren
Geijsel pleit ervoor om de straatsituatie meer te simuleren op het veld. Zodat je tijdens de training veel spelende en bewegende kinderen ziet. Hoe vaker je aan de bal bent, hoe beter jouw techniek geschoold wordt, maar ook hoe beter het uithoudingsvermogen wordt.
De synergie van spieren trainen
Wanneer je alleen de quadriceps traint, en later afzonderlijk de hamstrings et cetera, dan wordt de synergie niet getraind. Er treedt weinig trainingswinst op. Afzet- en strekbewegingen dienen daarom altijd als een symfonie getraind te worden; dan versterk je het ‘katapult’-effect.
Donorsporten voor hockey
Als je voor donorsporten kiest, kies dan sporten die eenzelfde oog-hand-racket-bal coördinatie hebben. Squash is de eerste sport die in aanmerking komt. Maar ook tennis, padel, badminton, tafeltennis en golf komen in aanmerking. Ook (beach)volleybal, handbal, basketbal en korfbal zijn als donorsporten voor hockey te zien.
De groeispurt monitoren
De groeispurt kan eenvoudig gemonitord worden door vanaf 10 jaar ieder kwartaal in standaardcondities lengte en gewicht te meten en te volgen. Dit wordt gedaan om na te gaan in welk jaar de grootste lengtegroei plaatsvindt.
Het Hockey Skills Model (HSM)
Het zou slim zijn, wanneer in plaats van ASM het Hockey Skills Model (HSM) zich zou ontwikkelen. Het ASM volgt de atletische ontwikkeling van een kind. Fysiek meet het ASM onder andere kracht, uithoudingsvermogen en lenigheid. Het zijn uiteindelijk de hockeykwaliteiten die er toe doen.
Bouw een fysieke weerstand in de oefeningen in
Bouw als trainer een fysieke weerstand in de oefeningen in: niet alleen maar rechttoe-rechtaan naar elkaar passen, maar ook regelmatig ‘scheef’ passen. Ofwel ‘moeilijke’ ballen geven. Het mooiste is als je als trainer oefeningen verzint waarbij stick en bal gebruikt worden.
Zaalhockey: Een fijne hockeymotoriek ontwikkelen
Geijsel adviseert: “Door zaalhockey! Zaalhockey schoolt de techniek met stick en bal zozeer, dat het lonend is om daar langer in het seizoen mee door te blijven gaan. Al is het maar 1x per week.
Materiaal van hockeysticks: Hout, fiberglass en carbon
Vroeger werden hockeysticks veelal gemaakt van hout, een flexibel materiaal waarmee je veel balcontrole hebt, maar weinig slagkracht. Momenteel zijn houten hockeysticks nog steeds erg populair bij kinderen die beginnen met hockey, maar de iets gevorderdere hockeyer maakt vaak gebruik van een kunststof hockeystick gecombineerd met een percentage carbon en fiberglass.
Fiberglass: Balcontrole en gevoel
Glasvezel of ‘Fiberglass’ geeft een hockeystick veel gevoel en maakt de stick als het ware zacht. Het materiaal is flexibel en zorgt voor een hoge mate van balcontrole. Het nadeel van een fiberglass stick is dat je minder slagkracht hebt.
Carbon: Slagkracht en reactievermogen
Ben je een gevorderde hockeyer en sla je de bal graag met veel kracht over het veld? Ga dan voor een hockeystick met een hoog percentage carbon! Hockeysticks met carbon zijn een stuk stijver dan fiberglass hockeysticks. Hierdoor heb je veel slagkracht en kun je harder slaan en flatsen. Ook heeft carbon een snel reactievermogen.
Welk materiaal kiezen?
Voor welk materiaal hockeystick je kiest, is afhankelijk van jouw ervaring en ambitie op het hockeyveld. Ben je een beginnende hockeyer? Dan adviseren we een stick met voornamelijk fiberglass en maximaal 30% carbon. Ben je een gemiddelde speler? Dan raden we aan een stick te kiezen met 20% tot 50% carbon. Voor gevorderdere hockeyers adviseren we hockeysticks met 40 tot 80% carbon.