In de dynamische wereld van hockey zijn flatsen en slaan essentiële technieken die spelers in staat stellen om de bal effectief te passen en te scoren. Dit artikel duikt diep in deze technieken, waarbij de nadruk ligt op de uitvoering, variaties en het belang van bescherming.
De Flats: Precisie en Snelheid
De flats is een veelgebruikte techniek in hockey, vaak beschouwd als een van de meest betrouwbare passes, vooral vanwege het relatieve gemak waarmee de bal gericht kan worden. In vergelijking met de slag wordt de flats vaker tijdens wedstrijden gebruikt, omdat het vaak sneller en gerichter is. Bij een voorzet is de flats dan ook vaak de voorkeurspas.
Wat is de Flats?
De flats is een techniek waarbij de snelheid grotendeels uit de polsen komt. De handen worden dicht bij elkaar en dichter bij de grond gehouden, waardoor de bal met veel snelheid geraakt kan worden. De speler staat met de linkervoet voor en buigt door de rug. De stick wordt rechts van het lichaam naar achteren gehaald en vervolgens over de grond naar de bal toe bewogen. Door dit een paar keer te oefenen, krijgt men vanzelf door hoe er precies gericht moet worden.
Het is ook mogelijk om de bal met een stuiter te flatsen. Dit kan door de stick een stukje schuin te houden, waardoor de bal omhoog gaat.
Variaties op de Flats
Net als bij andere pass- en scoortechnieken, zijn er verschillende soorten flatsen.
Lees ook: Voetbal schietsnelheid
- De Kapflats: Deze techniek, die niet vaak wordt gebruikt, stelt de speler in staat om de bal over een of meerdere spelers heen te spelen. De stick wordt zo schuin gehouden dat de bal in een boog door de lucht vliegt. Een goede kapflats kan effectief zijn wanneer een keeper bijvoorbeeld uitkomt.
- De Schijnflats: Hierbij wordt de tegenstander misleid door te laten lijken dat de bal ergens anders heen gespeeld wordt dan daadwerkelijk de bedoeling is. Een succesvolle schijnflats kan grote kansen creëren.
De Flats als Specialiteit
Er zijn spelers die de flats tot een specialiteit hebben gemaakt. Willemijn Bos staat bijvoorbeeld bekend om haar harde flats. Sinds de overgang van houten naar kunststof hockeysticks en van zandingestrooide kunstgrasvelden naar watervelden, is de flats steeds belangrijker geworden. Bos ontwikkelde haar flats al in haar jeugd en maakte er een belangrijk onderdeel van haar spel van.
Het geheim van de flats zit volgens Bos in de techniek. Ze legt uit dat alleen haar bovenlichaam een zwieper geeft, terwijl haar benen stil moeten zijn. De bal ligt schuin voor de linkervoet en het is belangrijk om laag te zitten en met de pols te klappen. Voor een extra harde flats laat ze haar rechterhand los en zwiept ze door.
De Push: Fundamentele Techniek voor Balcontrole
De push is een essentiële basistechniek in hockey, geliefd om zijn snelheid en veelzijdigheid. Of het nu gaat om korte passes, lange afstanden of zelfs het spelen van ballen door de lucht, de push is een onmisbare vaardigheid voor elke hockeyer.
Wat is de Push Pass?
Bij een push pass duw je de bal als het ware weg. Je plaatst je linkerhand bovenaan de hockeystick en je rechterhand onderaan de grip. Vervolgens zet je de platte kant van de krul van je hockeystick tegen de bal. Om te pushen, duw je de bal weg en wijs je met je stick na in de richting waar de bal heen moet.
Deze uitleg vormt de basis van de push, maar er is veel meer mogelijk met deze techniek. De push wordt doorgaans als een van de eerste technieken in hockey aangeleerd en komt in bijna alle andere technieken terug.
Lees ook: Hockey slaan: Leer de juiste techniek
Toepassingen van de Push Pass
Het leren van de push is fundamenteel voor hockey. Het is essentieel om deze techniek goed onder de knie te krijgen. Wat kun je er allemaal mee bereiken?
- Passen tijdens de wedstrijd: De push is een uitstekende manier om te passen tijdens een wedstrijd. Je kunt al rennend snel en precies de bal passen, wat bij veel andere technieken lastiger is.
- Algehele balcontrole: De push is cruciaal voor de algehele balcontrole van de speler in de verdere hockeytoekomst.
Push-technieken
De push vormt de basis voor diverse andere technieken. Zo is het bijvoorbeeld niet mogelijk om te leren scoopen zonder eerst te kunnen pushen.
- De Sleeppush: De sleeppush is, in tegenstelling tot de gewone push, een afrondtechniek die voornamelijk gebruikt wordt tijdens strafcorners. Bij een strafcorner mag de eerste bal op doel alleen hoog gepusht worden, vandaar dat veel spelers de sleeppush gebruiken. Het is niet toegestaan om de eerste bal bij een strafcorner hoog te slaan of te flatsen.
De Sleeppush: Een Specialistische Techniek
De sleeppush is een technische en gecompliceerde beweging die veel trainingsuren vereist.
Biomechanica van de sleeppush
Een sleeppush bestaat uit veel aan elkaar gelinkte bewegingen. Een goede timing, bewegingsvolgorde en juiste versnelling van alle lichaamssegmenten is essentieel. Om een elastiek hard weg te kunnen schieten, moet deze zo ver mogelijk opgerekt worden. Tijdens de meeneemfase maakt de sleper een counter movement waarbij de romp maximaal naar rechts wordt geroteerd. Door de rechtervoet tijdens de kruispas zo ver mogelijk achterlangs te kruisen ontstaat er een grote(re) pre-stretch. De bal blijft ondertussen aan de stick en moet zo ver mogelijk achter het lichaam blijven om het lijf maximaal te kunnen roteren. Genoeg mobiliteit in schouders en heupen is daarom een vereiste voor een goede sleeppush.
Voor een optimale pre-stretch moet het Center of Mass (het lichaamszwaartepunt) zo hoog mogelijk zijn op het moment dat de linkervoet op de grond wordt geplaatst. Hoe hoger het zwaartepunt blijft, des te meer potentiële energie wordt gegenereerd. De daling van het lichaamszwaartepunt moet samenvallen met de versnellingsfase. Het is essentieel om tijdens de meeneemfase het zwaartepunt in een rechte lijn naar het doel te bewegen.
Lees ook: Leer de perfecte hockey push
Vanaf het moment dat de linkervoet de grond raakt, worden alle lichaamssegmenten versneld. De snap is het laatste deel van de versnelling waarin veel snelheid wordt gegenereerd en overgegeven aan de stick.
Oefeningen voor de sleeppush
Het opbouwen van de sleeppush in trainingen kan op verschillende manieren worden aangepakt. De opbouw hangt af van de beginsituatie van de speler, de leeftijd en hoe vaak er getraind kan worden.
- Oefening 1: Focus op de snap: Zit op je knieën naast en iets voorbij de bal. Linkerknie is iets voorbij de lijn van de bal. Zet je stick tegen de bal. Train alléén de snap/polsactie door de bal af te laten rollen en richting het doel te spelen. Zorg ervoor dat de bal contact blijft houden met de stick, je linkerelleboog eerst naar het doel gaat en je polsen over elkaar rollen. De rechter pols haalt de linkerpols in.
- Oefening 2: Uitvalspas: Sta rechtop naast de bal, de bal ligt net rechts van je en je stick staat tegen de bal (‘op je rechter broekzak’). Zet 1 stap, een uitvalspas met links, recht naar het doel. Let erop dat de bal rechtdoor naar het doel gaat vanaf het moment dat hij begint te rollen. Je lichaamszwaartepunt daalt en de snap komt als de bal ter hoogte van je linkervoet is. Denk aan de strekking van je rechter gewrichten. Je wilt dat de tenen van je rechter voet als laatste de grond verlaten. Op deze manier maak je de strekking optimaal.
- Oefening 3: Kruispas: De linkervoet staat naast de bal op een voetlengte afstand. Je maakt direct een pas achterlangs (kruispas), gevolgd door de uitvalspas met links. Denk bij het zetten van deze passen aan de manier waarop de voeten moeten staan. Je kunt jezelf al snel blokkeren door het niet goed te doen. De bal moet rechtdoor richting het doel kunnen gaan en je wilt jezelf in balans houden. Vervolgens kom je in dezelfde fase met daling van het lichaamszwaartepunt, de versnelling, en de snap zoals hierboven beschreven.
- Oefening 4: Gewicht verplaatsen: Je startpositie is hetzelfde als hierboven, alleen leun je nu op je rechterbeen. Je verplaatst je gewicht voorbij de bal, gevolgd door de kruispas en het vervolg zoals bij bovenstaande vormen. Bij deze vorm ligt het accent meer op de pick-up. Je bent ontspannen en je wilt de bal onderweg controleren.
- Oefening 5: De hele beweging: De hele beweging uitvoeren. Denk eraan dat je jouw sleper de beweging wilt aanleren. Dit zal iets zijn van de lange adem. Niet elke stap heeft direct resultaat en heeft meer training nodig. Gericht zijn op het resultaat (op het doel) gaat ten koste van de techniek en optimale uitvoering. Daarom is het wellicht verstandig je sleper te motiveren om laag door het midden te scoren. Op deze manier is er meer aandacht voor de beweging en de uitvoering in plaats van het eindresultaat.
De Slag: Kracht en Precisie
Goed leren slaan is essentieel voor jonge hockeyers. Het is belangrijk om de slag in deze leeftijdsfase gedegen en methodisch verantwoord aan te leren, zodat ze - hoe ouder ze worden - veel beter gaan slaan. De slag is een kenmerkende technische vaardigheid in het hockeyspel. Het getuigt van visie als deze vaardigheid bij de jeugd op een speelse, maar technisch verantwoorde wijze goed wordt aangeleerd. Dit levert op termijn in speltactisch opzicht veel voordelen op.
Technische Uitvoering van de Slag
De speler houdt de stick met een korte greep vast. Dit is het geval bij zowel de achterzwaai als de voorzwaai als de doorzwaai. Doe nooit oefeningen met een stilliggende bal, want dat is lastig voor spelers. Geef de bal altijd een klein voortikje, gevolgd door een achterzwaai. Vervolgens gaat de stick naar het rollende raakpunt. Je stapt daarbij in met het linkerbeen (net zoals bij tennis).
Analyse van de Beweging
Het analyseren van bewegingen (in tactische situaties) is erg belangrijk. Een complexe totaalbeweging, zoals het slaan, kan in delen worden gehakt. Van hieruit kan worden geanalyseerd waar - in welke geleding - eventueel fouten zitten. Vervolgens kan de trainer gericht aanwijzingen geven.
De trainer vertelt de jeugdspelers bij herhaling dat in de achterzwaai de stick onder de knie moet blijven. Een mogelijk hulpmiddel is het spannen van een touw waaronder de stick moet blijven tijdens de slag. De bal ligt voor de linkervoet. Het raakpunt ligt voor het lichaam en net voor de linkervoet. De stick eindigt in de doorzwaai onder de knie en wijst naar de heup van de partner met wie je oefent.
Het Kiezen van de Juiste Stick
Het kiezen van de juiste stick is erg afhankelijk van jouw persoonlijke voorkeur en speelstijl. Denk daarbij goed na wat jij wil dat de stick moet kunnen en wat je met de stick veel in het veld doet. De kromming van de stick is hierin een belangrijk onderdeel.
Kromming van de Stick
Iedere hockeystick heeft een kromming, die wordt aangeduid in millimeters (mm). De kromming varieert bij ieder sticktype. De kromming mag niet krommer zijn dan 25mm. Bij de meeste sticks is er een kromming tussen de 16mm en 25mm. Belangrijk daarbij is het punt waarop de kromming begint.
Over het algemeen worden de krommingen verdeeld in vier groepen:
- Pro bow: Deze kromming is ideaal voor de allround speler, die zowel over techniek beschikt als over een goede strakke pass. Je kunt hiermee gemakkelijk alle ballen slaan, pushen en flatsen. De pro-bow is net iets krommer dan een mid-bow en geeft daarmee iets meer speelgemak bij een indian dribble.
- Mid bow: Dit is een stick met een kromming over de stick vanaf het punt waar de grip stopt tot het uiteinde van de krul. Dit wordt gezien als een gangbare kromming en is geschikt voor een beginnende hockeyer of een hockeyer die meer focus op zijn of haar passing legt. Over het algemeen is dit vaak de keuze van verdedigers.
- Low bow: In deze sticks begint de kromming onder in de stick en daardoor is het makkelijker om met je stick onder de bal te komen. Je kunt makkelijker de bal liften in een actie of pass. Daarnaast kun je de bal makkelijker controleren bij het dribbelen, doordat de krul van de stick meer naar binnen staat. Aan de andere kant dien je wel je slagtechniek iets aan te passen, doordat de krul meer onder de bal komt. Je kunt dan sneller de bal omhoog slaan en gevaarlijke situaties creëren. Dit soort sticks zijn ideaal voor een aanvaller die zijn tegenstander graag voorbij lift of een verdediger die vaak gebruikmaakt van een scoop.
- Extreme low bow: Dit zijn sticks met de maximale late kromming. Je kunt hierdoor maximaal onder de bal komen en kun je net dat extra zetje geven voor een scoop of liftpass. Als de strafcorner jouw specialiteit is, is deze kromming voor jouw ideaal.
Bescherming: Essentieel in het Hockey
Hockey is een snelle en intense sport die gespeeld wordt met een harde bal, waardoor bescherming essentieel is. Een van de meest spectaculaire en potentieel gevaarlijke momenten in een hockeywedstrijd is de strafcorner.
Het Belang van Bescherming Tijdens een Strafcorner
Het gevaar bij een strafcorner is groot, omdat de bal met hoge snelheid richting het doel wordt geslagen. Dit is potentieel gevaarlijk voor de lijnstop (spelers op de doellijn die de bal tegenhouden) en de uitlopers (spelers die de aangever op de kopcirkel proberen te stoppen).
Snelheid van de Hockeybal
Bij amateurhockey kan de bal snelheden van 100 km/u bereiken. Professionele spelers halen echter nog hogere snelheden. De Nederlandse strafcornerspecialist Taeke Taekema sleepte de bal bijvoorbeeld met 116 km/u.