Hockey is een sport vol snelheid, precisie en fysieke uitdagingen. Om de risico's op blessures te minimaliseren, is adequate bescherming cruciaal. Dit artikel belicht de verschillende aspecten van hockeybescherming, met een speciale focus op de bescherming tijdens een strafcorner, en biedt inzicht in de beschikbare opties en hun belang.
Bescherming: Essentieel in het Hockey
Hockey is een snelle en intense sport die gespeeld wordt met een harde bal, waardoor bescherming essentieel is. De hockeybal, die iets groter is dan een tennisbal maar dan keihard, kan aanzienlijke impact veroorzaken. Daarom dragen hockeyers diverse beschermingsmiddelen om zichzelf te beschermen.
Algemene Hockey Bescherming: Van Bitjes tot Keeperspakken
Hockeyers dragen bitjes, scheenbeschermers, hockeyschoenen en soms een handschoen. Keepers zijn nog beter beschermd met een volledig keeperspak dat bijna elk deel van hun lichaam bedekt. Deze bescherming is cruciaal om blessures te voorkomen.
Bitje: Het beschermen van je tanden door middel van een hockeybitje is van het grootste belang. Een hockeybal of -stick kan vervelend tandletsel voorkomen. Een bitje verdeelt de kracht bij een aanraking waardoor de kans op schade vele malen kleiner is. Er zijn verschillende modellen voor handen. Naar mate ze duurder worden bieden ze steeds meer bescherming. De topmodellen zijn tegenwoordig zeker zo goed als die door een tandarts gemaakt worden en zijn in prijs een stuk voordeliger. Er bestaan eendelige gebitsbeschermers, ook wel bitjes genoemd, (die alleen de boventanden bedekken) en tweedelige gebitsbeschermers die zowel de boven- als de onderkant bedekken. Tevens zijn er gebitsbeschermers speciaal voor beugeldragers. Er zijn verschillende soorten bitjes verkrijgbaar: confectiebeschermers, thermoplastische semi-individuele mondbeschermers en individueel vervaardigde mondbeschermers. Confectiebeschermers zijn kant-en-klare bitjes met een standaard maat. Deze maat is niet aanpasbaar, waardoor de gebitsbeschermer niet perfect aansluit. Een thermo-plastische semi-individuele mondbeschermer is een bitje dat vooraf geprepareerd moet worden. Dit wordt gedaan door het bitje in warm water te leggen, waardoor het materiaal kan vervormen. Door er daarna stevig op te bijten vormt het bitje zich naar het gebit, wat zorgt voor een betere aansluiting.
Scheenbeschermers: Er zijn twee soorten scheenbeschermers te gebruiken. Je kunt kiezen voor een scheenbeschermer met een zogenoemd ‘voetje’ of voor een scheenbeschermer ‘zonder voetje’. Een scheenbeschermer bedekt je enkel en gehele onderbeen. Je hebt de juiste maat wanneer er een ruimte is van twee vingers onder de knie. Een goede schokabsorberende scheenbeschermer bedekt het hele onderbeen en de bovenkant van de enkel. Scheenbeschermers bij hockey lijken op die we uit het voetbal kennen. Ze zijn alleen iets dikker en bieden een extra bescherming rondom de enkel; niet alleen om ze te beschermen tegen harde ballen, maar ook om er een klap van een hockeystick mee op te kunnen vangen.
Lees ook: Optimaliseer je hockey spel met de juiste knie bescherming
Handschoen: De veldhandschoen is een handschoen waarbij de toppen van de vingers en de duim niet bedekt zijn. De rest van de hand is wel beschermd. De handschoen draag je aan je linkerhand. De zaalhandschoen wordt het meest gebruikt bij het zaalhockeyen. Een zaalhandschoen bedekt de gehele hand en wordt wederom aan je linkerhand gedragen. Dit is omdat er meer sprake is van direct contact met de hand. Een compact spel waarbij je er niet aan ontkomt om je hand telkens op de vloer te leggen. Veel hockeyclubs hebben deze handschoen al verplicht gesteld en in de toekomst verwachten wij dat de KNHB hier ook de nodige regels over treffen. Een zaalhandschoen zie je ook steeds vaker op het veld verschijnen. Sommigen zullen dezen aan hun linker- en rechterhand dragen zodat ze extra goed beschermd zijn. Vaak wordt dit gedaan door mensen die een beroep beoefenen waarbij het gebruik van handen essentieel is (fysiotherapeut, dokter, tandarts etc.). Handschoenen zijn er in meerdere soorten en maten. Sommigen bedekken de hele hand (full finger), andere beschermen hand en vingers (half finger) en laten de duim vrij.
Keepersuitrusting: De keeper mag de bal overal mee stoppen. Niet alleen met de stick, maar ook met zijn handen, voeten, buik en hoofd. Een volledige keeperuitrusting bestaat dan ook uit kickers (bescherming van de voeten; ook wel klompen genoemd), legguards (bescherming van de schenen), een keepersbroek, een toque (een bescherming van het kruis door middel van een plastic, houten of metalen plaat), een bodyprotector (bescherming van bovenlichaam en soms ook van de armen), handschoenen, elleboogbeschermers en een helm. De helm heeft ook een keelbeschermer; een uitloop aan de onderkant van de helm die doorloopt over de keel. Met uitzondering van de helm is deze bescherming overigens niet verplicht!
De Strafcorner: Een Gevaarlijke Situatie
Een van de meest spectaculaire en potentieel gevaarlijke momenten in een hockeywedstrijd is de strafcorner. Een strafcorner wordt toegekend na een overtreding in de eigen cirkel, het opzettelijk over de eigen achterlijn spelen van de bal, of een opzettelijke overtreding binnen het 23-metergebied. De aanvallende partij krijgt dan een kans om van dichtbij op het doel te schieten.
Het Belang van Bescherming Tijdens een Strafcorner
Het gevaar bij een strafcorner is groot, omdat de bal met hoge snelheid richting het doel wordt geslagen. Dit is potentieel gevaarlijk voor de lijnstop (spelers op de doellijn die de bal tegenhouden) en de uitlopers (spelers die de aangever op de kopcirkel proberen te stoppen). Een voorbeeld van het gevaar werd duidelijk tijdens een wedstrijd tussen Zuid-Korea en Nederland op het WK van 2023, toen een scheidsrechter de bal in zijn gezicht kreeg tijdens een strafcorner en zijn jukbeen brak.
Specifieke Bescherming voor Strafcorners
Wanneer de tegenstander een krachtige sleeppush op het doel afvuurt, wil je als verdediger verzekerd zijn van de beste bescherming. Een goede strafcorneruitrusting maakt het verschil tussen vol vertrouwen uitlopen of onnodig risico nemen.
Lees ook: Een diepgaande blik op de historische prestaties van het Duitse Dames Hockeyteam.
Masker: Een hockey masker is onmisbaar voor verdedigers tijdens de strafcorner. Dit strafcorner masker beschermt het gezicht tegen harde ballen en sticks. Hockey maskers zijn gemaakt van stevige materialen zoals transparant PVC of polycarbonaat, waardoor ze maximale impactbestendigheid bieden. De binnenzijde bevat vaak een zachte foamlaag voor extra comfort en een goede pasvorm. Andere benamingen voor een hockey masker zijn masker hockey, hockey gezichtsbeschermer of uitloopmasker, aangezien deze vooral door uitlopende verdedigers worden gebruikt. Alleen de keeper heeft standaard een gezichtsmasker. De lijnstopper mag een masker op (een Face-Off) maar dat hoeft niet. De rest draagt geen masker.
Kniebeschermers: Naast een goed hockey masker mogen kniebeschermers voor de hockey strafcorner niet ontbreken in je uitrusting. Vooral lijnstoppers, die zich direct in de baan van de hockeybal bevinden, lopen risico op harde klappen. Onze kniebeschermers zijn gemaakt van schokabsorberend materiaal en bieden een optimale balans tussen bescherming en bewegingsvrijheid. Met de TK kniebeschermers ben je een veilige uitloper.
Handschoenen: Tijdens de strafcorner kunnen je handen in direct contact komen met de hockeybal en hockeystick, waardoor extra bescherming noodzakelijk is. Onze handschoenen zijn voorzien van verstevigde padding en antislipmateriaal voor maximale controle over de stick. Een strafcorner handschoen is een tikkie groter dan een gewone veldhandschoen. Het is een dikke, lompe handschoen die enorm goede bescherming biedt. Deze handschoen wordt voornamelijk gedragen door de eerste uitloop en de lijnstop.
Tok: De tok wordt sinds enkele jaren gebruikt door de vooral wat hoger hockeyende teams. Het beschermd je geslachtsdelen voor de hockeybal. Je ziet dat deze bescherming vaker wordt gedragen door mannen omdat de hockeyballen op zodanige snelheid worden afgevuurd dat reactie vaak te laat komt. In jeugdteams zal je dit niet tegenkomen. Chosen by 95% of International P.C. Obo tock voor bescherming van de edele delen tijdens de strafcorner. Makkelijk en snel aan en uit te doen.
Voetbescherming: Er is ook voetbescherming beschikbaar, speciaal om blessureleed aan de tenen en zijknokkel te voorkomen en ter verhoging van het spelplezier. De Foot Protector is in ontwikkeling en getest met ballen van zestig kilometer per uur. Echter is deze bescherming alleen te verkrijgen in de kindermaten 29 tot en met 36.
Lees ook: De evolutie van hockey: een gedetailleerde analyse
Hoe Hard Kan Een Hockeybal Gaan?
De snelheid van een hockeybal is een veelbesproken onderwerp, vooral gezien de noodzaak van bescherming.
Snelheden bij amateur en professioneel hockey: Bij amateurhockey kan de bal snelheden van 100 km/u bereiken. Professionele spelers halen echter nog hogere snelheden. De Nederlandse strafcornerspecialist Taeke Taekema sleepte de bal bijvoorbeeld met 116 km/u.
De Sleeppush: Een Specialistische Techniek
De sleeppush is een technische en gecompliceerde beweging die veel trainingsuren vereist.
Biomechanica van de sleeppush: Een sleeppush bestaat uit veel aan elkaar gelinkte bewegingen. Een goede timing, bewegingsvolgorde en juiste versnelling van alle lichaamssegmenten is essentieel. Om een elastiek hard weg te kunnen schieten, moet deze zo ver mogelijk opgerekt worden. Tijdens de meeneemfase maakt de sleper een counter movement waarbij de romp maximaal naar rechts wordt geroteerd. Door de rechtervoet tijdens de kruispas zo ver mogelijk achterlangs te kruisen ontstaat er een grote(re) pre-stretch. De bal blijft ondertussen aan de stick en moet zo ver mogelijk achter het lichaam blijven om het lijf maximaal te kunnen roteren. Genoeg mobiliteit in schouders en heupen is daarom een vereiste voor een goede sleeppush. Voor een optimale pre-stretch moet het Center of Mass (het lichaamszwaartepunt) zo hoog mogelijk zijn op het moment dat de linkervoet op de grond wordt geplaatst. Hoe hoger het zwaartepunt blijft, des te meer potentiële energie wordt gegenereerd. De daling van het lichaamszwaartepunt moet samenvallen met de versnellingsfase. Het is essentieel om tijdens de meeneemfase het zwaartepunt in een rechte lijn naar het doel te bewegen. Vanaf het moment dat de linkervoet de grond raakt, worden alle lichaamssegmenten versneld. De snap is het laatste deel van de versnelling waarin veel snelheid wordt gegenereerd en overgegeven aan de stick.
Alexander Hendrickx: Strafcornerkanon: De Belgische verdediger Alexander Hendrickx staat bekend om zijn snelheid en kracht bij strafcorners. Hij zoekt vaak de zwakke plek van de keeper en pusht de bal laag, wat moeilijk te stoppen is.
Onderhoud en Opslag van Beschermingsmiddelen
Naast bescherming is het ook belangrijk om je uitrusting goed te onderhouden. Een hockeytas speciaal ontworpen voor strafcorner benodigdheden helpt je om je spullen georganiseerd en in topconditie te houden. Dankzij de aparte vakken en stevige materialen blijven je masker, handschoenen en kniebeschermers goed beschermd tegen slijtage. Om al je strafcorner benodigdheden makkelijk op te bergen, is een speciale hockeytas ideaal. OOP/OBO strafcorner tas is ideaal om al je strafcorner spullen zoals maskers, handschoenen en kniebeschermers in op te bergen. Alle spullen in een waterdichte tas!! Snel aan en uit te trekken. Zeer slim, handig, snel en veilig!!
Hockeysticks: De Basis van het Spel
Een hockeystick is één van de belangrijkste benodigdheden voor hockey. Je mag een hockeybal als veldspeler namelijk alleen aanraken met je stick, dus zonder stick wordt scoren lastig. Hockeysticks hebben verschillende maten, materialen en krommingen.
Welke maat hockeystick heb ik nodig? Welke maat hockeystick je nodig hebt, ligt aan de hoogte van je heup, gemeten vanaf de grond.. Hockeysticks beginnen doorgaans bij 18 inch. De meeste volwassenen gebruiken een 36,5 inch hockeystick. Er zijn ook hockeysticks van 37,5 inch voor langere spelers.
Materialen van een hockeystick: Het materiaal van een hockeystick kan verschillen tussen hout, carbon en kunststof. Houten sticks werden vroeger heel veel gebruikt. Het wordt nu nog regelmatig gebruikt voor hele kleine hockeysticks. De meeste hockeysticks worden tegenwoordig van kunststof en carbon gemaakt. Een hockeystick kan helemaal bestaan uit kunststof of carbon, maar een combinatie van de twee komt het vaakst voor. Carbon is lichter in gewicht en stijver, waardoor je de bal harder kan slaan. Carbon is echter wel duurder. Het is goedkoper om een hockeystick van kunststof te maken en daarom wordt het ook nog veel gedaan. Een combinatie van carbon en kunststof komt daarom ook veel voor. Ze kunnen op deze manier voor een schappelijke prijs de stick lichter en stijver maken. Sticks verschillen qua stugheid door de samenstelling en materiaalsoort dat in de stick is verwerkt. De eerste categorie stijfheid is soepel. In de sticks is weinig tot geen carbon verwerkt (< 30% carbon) waardoor het een hoge buigzaamheid heeft. Het voordeel van een hogere buigzaamheid is dat het meer gevoel met de bal geeft, omdat de bal minder ver van de stick afketst. Beginnende/gemiddelde hockeyers kiezen vaak voor een soepele stick. De tweede categorie stijfheid, is allround. In die sticks is een gemiddelde hoeveelheid carbon verwerkt (30%-50% carbon). De sticks buigen gemiddeld door en hebben een mooie balans tussen slagkracht en gevoel. Stugge of stijve sticks hebben over het algemeen veel carbon in de stick verwerkt (>60%). Dit zorgt ervoor dat je harder en preciezer kan slaan. De stick buigt simpelweg minder door. Enige techniek is wel vereist om de bal onder controle te houden. Bij stugge sticks heb je namelijk minder gevoel en de ballen ketsen verder van de stick af. Over het algemeen speelt bijna iedereen met een light stick, omdat het de stick een stuk wendbaarder maakt.
Kromming van een hockeystick: Een hockeystick heeft een kromming. De kromming zorgt ervoor dat een bal makkelijker omhoog te spelen is. De kromming van een hockeystick verschilt tussen 16 en 25 millimeter. Er is nog een verschil, op welk punt van de stick de kromming begint. Er bestaan namelijk verschillende soorten krommingen: een midbow, lowbow en probow. Bij een stick met een midbow begint de kromming het verst weg van de haak, deze sticks worden doorgaans gebruikt door verdedigers. Bij een probow begint de kromming iets later dan bij een midbow: deze stick is ideaal voor een allround speler. Een lowbow wordt doorgaans veel gebruikt door aanvallende spelers. De kromming begint bij dit soort sticks laat, zodat je er gemakkelijk hoog mee kunt afronden. Hockeysticks zijn nooit kaarsrecht er zit altijd een kromming in. De hoeveelheid en plek van de kromming verschilt per merk en type stick. De hoogte van de kromming ligt tussen de 16 en 25mm. Met een kromming van 16 mm sla je over het algemeen harder en kan je beter richten. Een kromming van 25mm zorgt ervoor dat je harder kan pushen. Ook kom je makkelijker onder de bal en kan je dus beter scoopen en slepen.
Gewichtsverdeling: Gewichtsverdeling speelt ook een belangrijke rol bij de keuze van een stick. Bijna alle merken hebben het gewicht over de stick heen verdeeld waardoor de stick wendbaarder is.
Lengte: Het is belangrijk om met de juiste hockeystick lengte op het hockeyveld te staan. Met een te korte stick buig je teveel voorover en is de kans groot dat je over de bal heen slaat, terwijl met een te lange stick je snel in de grond slaat en de verkeerde techniek aanleert. De maatvoering van hockeystick wordt aangeduid met Inches. Bij junioren begint de hockeymaat bij 18 inch t/m 35 inch en voor volwassen is de maat bijna altijd 36,5 inch.
Overige Benodigdheden en Accessoires
Naast de essentiële beschermingsmiddelen en de hockeystick, zijn er nog andere benodigdheden en accessoires die bijdragen aan een optimale hockey-ervaring.
Hockeybal: Naast de hockeystick is de hockeybal het belangrijkste. Een hockeybal is heel erg stevig en is vaak gemaakt van hol of solide plastic. Er zijn ook hockeyballen die kurk of rubber hebben aan de binnenkant, dit zijn doorgaans “betere” hockeyballen. De buitenkant van een hockeybal kan verschillen. Er zijn namelijk hockeyballen die bedoeld zijn voor watervelden en dit is te zien aan de kuiltjes in de bal. Een hockeybal zoals deze wordt doorgaans een dimple bal genoemd. Hockeyballen zijn er in alle kleuren. Er zijn speciale ballen voor waterveld (met dimpels) en miniballen die wat lichter zijn.
Hockeyschoenen: Er zijn verschillende kleuren en merken hockeyschoenen, maar waarom zijn hockeyschoenen eigenlijk zo belangrijk? Een hockeybal is heel hard en een hockeystick ook. Je voeten moeten daarom ook goed beschermd worden tegen mogelijke klappen. Een hockeyschoen is daarom verstevigd in de neus en in de hiel. Hockeyschoenen hebben ook noppen om zo grip te houden op het veld. De noppen zijn alleen niet te vergelijken met die van bijvoorbeeld voetbalschoenen. De noppen onder hockeyschoenen zijn een slagje kleiner.
Grip: Om optimale grip en controle te behouden, is het verstandig om tijdig de grip te (laten) vervangen door een zeemgrip of ander soort materiaal grip.
Hockeytenue
Iedere hockeyclub heeft haar eigen tenue met de kleuren en het logo van de club. Een hockeytenue bestaat uit een shirt, sokken en een broekje of rokje.
Shirt: Het shirt bij hockey heeft net zoals bij veel andere sporten een rugnummer en een achternaam of bij sommige teams bijnamen. De shirts van mannen en vrouwen kunnen van elkaar verschillen. Een mannenshirt kan bijvoorbeeld een hals met knopen hebben en het vrouwen shirt niet. De kleuren van de mannen en vrouwen shirt komen wel altijd overeen.
Hockeysokken: Hockeysokken zijn ook altijd in de kleur van de club. Hockeysokken zijn vaak lang, omdat ze ver over de gehele scheenbeschermer moeten komen. De sokken van een tenue hebben daarnaast ook vaak het logo van de hockeyclub erop staan.
Broekje of rokje: Het tenue van mannen en vrouwen is bij hockey verschillend. Een man draagt namelijk een hockeybroekje tijdens de wedstrijd en een vrouw draagt een rokje.
Spelregels en Tactieken
Bij de start van de wedstrijd dient een hockeyteam te bestaan uit minimaal 8 en maximaal 11 spelers in het veld. In totaal mag een team bestaan uit maximaal 16 spelers (met dus maximaal 5 wissel spelers). Een wedstrijd bestaat uit 4 kwarten van 17,5 minuut. Na het eerste of het derde kwart heb je 2 minuten rust, maar tussen het tweede en het derde kwart door heb je 5 minuten rust. Bij internationale wedstrijden bestaat een wedstrijd uit 4 kwarten en duurt een wedstrijd dus maar 60 minuten. Om te kunnen scoren in het hockeyen moet je binnen de cirkel op goal slaan. Hierbij moet de bal volledig over de lijn zijn geweest voordat het als een doelpunt wordt gerekend. Natuurlijk het team met de meeste goals wint en als er niet wordt gescoord of even veel goals heet dat een gelijkspel. In een hockeywedstrijd mag je onbeperkt wisselen in tegenstelling tot voetbal mag ja namelijk maar 3x wisselen. De regel is dan wel dat de speler waarmee je wisselt eerst helemaal uit het veld moet zijn voordat jij erin mag. Ook tijdens een strafcorner mag er niet gewisseld worden, behalve als de keeper geblesseerd is geraakt. Daarbij mag je een speler met een kaart natuurlijk ook niet wisselen.
Veelvoorkomende Hockeytermen
- Afhouden: Het gebruiken van je lichaam om te voorkomen dat een tegenstander de bal afpakt.
- Bully: Een manier om het spel te hervatten na een onderbreking.
- Corner: Er zijn twee soorten corners: de lange corner en de strafcorner.
- Dummy: Een schijnbeweging om de tegenstander te misleiden.
- Eenhandig drijven: Het voortbewegen van de bal met één hand aan de stick.
- Flatsen: Een techniek om de bal hard over middellange tot lange afstanden te spelen.
- Give and go: Een snelle pass naar een teamgenoot, gevolgd door een loopbeweging om de bal terug te ontvangen.
- Haringtruc: Een passeertechniek waarbij je de bal rechts langs de tegenstander speelt en zelf links loopt.
- In-out: Een loopbeweging zonder bal om ruimte te creëren voor medespelers.
- Jab: Een snelle prikbeweging met de stick om de bal van een tegenstander af te pakken.
- Kaatsen: De bal in één keer doorspelen zonder deze eerst aan te nemen.
- Looplijn: De route die een speler neemt om vrij te lopen en aanspeelbaar te zijn.
- Mandekking: Elke speler is verantwoordelijk voor één specifieke tegenstander.
- Neerhalen: Het onreglementair stoppen van een tegenstander door deze onderuit te trekken of te duwen.
- Omschakelen: Het snel switchen tussen aanvallen en verdedigen.
- Push: Een pass waarbij de bal met een duwbeweging wordt gespeeld.
- Quick pass: Een snelle, korte pass om de bal snel te verplaatsen.
- Rebound: De bal die na een schot op doel weer het veld in komt.
- Scoop: Een techniek waarbij de bal met een scheppende beweging de lucht in wordt gespeeld.
- Tackleback: Een verdedigende loopactie om de bal terug te winnen.
- Uitverdedigen: Het spel hervatten met een opbouw vanuit achter.
- Verkorte slag: Een korte en snelle slagtechniek om de bal nauwkeurig over korte afstanden te spelen.
- Wisselen: Het wisselen van spelers tijdens de wedstrijd.
- Zonedekking: Spelers zijn verantwoordelijk voor een specifiek gebied in plaats van een specifieke tegenstander.
tags: #hockey #uitloop #bescherming #uitleg