Hockeyclub Bloemendaal, gelegen in Bloemendaal, Noord-Holland, is een club met een indrukwekkende historie die teruggaat tot 1891. De club heeft een belangrijke rol gespeeld in de ontwikkeling van hockey in Nederland en heeft zowel nationaal als internationaal successen behaald. Graag nemen we je mee in de rijke geschiedenis van Hockeyclub Bloemendaal en de historische omgeving waarin er nu al 130 jaar wordt gehockeyd.
De vroege jaren en de oprichting
De geschiedenis van HC Bloemendaal begint met sportpionier Pim Mulier, die bandy (en ook hockey) vanuit Engeland naar Nederland bracht. De eerste wedstrijden werden in Haarlem georganiseerd, wat leidde tot de oprichting van hockey- en bandyclubs in Amsterdam, Den Haag en Haarlem. Op 26 april 1895 werd de Hockey- en Bandyclub 'Haarlem en Omstreken' opgericht, de allereerste voorloper van de huidige hockeyclub. Veel geschiedkundige bronnen schrijven dat de hockeyclub Haarlem, een van de voorlopers van Bloemendaal, de allereerste landstitel in het hockey heeft gewonnen (seizoen 1897/1898). Echter, recent onderzoek heeft aangetoond dat Den Haag de eerste officiële landskampioen was in het seizoen 1898/1899.
Op 15 september 1907 werd de Bloemendaalsche Hockey Club Bloemendaal opgericht door twee groepen scholieren uit Bloemendaal en Haarlem. Later, op 21 december 1907, werd de Haarlemsche Hockey Vereeniging De Musschen opgericht. De Musschen en Haarlem fuseerden in 1915 tot M.H.C. (Musschen-Haarlem Combinatie). De Mus is nog altijd terug te vinden in ons logo.
Fusies en de vorming van BMHC en HC Bloemendaal
In de jaren 30 zakte het tophockey bij de club enigszins weg. In 1935 moest er zelfs een degradatieduel gespeeld worden tussen Bloemendaal en MHC, die Bloemendaal won. Een fusie bleek echter onafwendbaar. Op 17 juni 1936 fuseerden M.H.C. en "Bloemendaal" tot BMHC (Bloemendaal-Musschen-Haarlem-Combinatie). Hockey was tot dan toe een heren-aangelegenheid. Daarom richtten een groep sportieve dames een eigen hockey-vereniging op: de Bloemendaalsche-Dames-Hockeyclub BDHC.
In 1914 ontstond de Haarlemsche Dames Hockey Club "HDHC", die in 1919 werd omgedoopt tot BDHC (Bloemendaalsche Dames Hockey Club). In 1936 was er sprake van een fusie tussen BDHC en Rood-Wit, maar dit ging niet door. Vanaf eind jaren '30 van de vorige eeuw speelden beide clubs samen op de velden aan de Zomerzorgerlaan. Maar het zou nog tot 1973 duren voordat BMHC en BDHC officieel werden samengevoegd tot het huidige HC Bloemendaal.
Lees ook: Een diepgaande blik op de historische prestaties van het Duitse Dames Hockeyteam.
Sportpark 't Kopje
HC Bloemendaal speelt op Sportpark 't Kopje. Het huidige grasveld langs de Zomerzorgerlaan was vroeger het hoofdveld van de club en is een van de oudste hockeyvelden van het land. Sinds 1911 worden er al hockeywedstrijden op gespeeld. Eerst was er nog geen echt clubhuis, alleen een houten kleedhok gelegen achter hotel Zomerzorg, dat stond op de plek van het huidige appartementsgebouw aan de rotonde. Gelukkig, meldt Het Haarlems Dagblad, kon op 1 september 1939 ‘een der modernste clubhuizen van het land’ in gebruik worden genomen. In 2004 werden drie nieuwe kunstgrasvelden aangelegd. De club heeft drie watervelden en een zandingestrooid kunstgrasveld.
Succesvolle periode en clublegendes
Vanaf 1986 brak een succesvolle periode aan voor de club. Tussen 1986 en 1993 werden de mannen van Bloemendaal zesmaal landskampioen. In de tweede helft van de jaren 90 brak clublegende Teun de Nooijer door. Met hem won Bloemendaal tussen 1999 en 2010 achtmaal het landskampioenschap en in 2001 de Europacup I. In 2009 won de club de Euro Hockey League door Uhlenhorster HC in de finale te verslaan.
Heren 1 promoveerde in 1976 naar het hoogste niveau en speelt sindsdien vrijwel elk jaar mee om de landstitel in de Nederlandse Hoofdklasse. De mannenafdeling wordt beschouwd als een grootmacht in het (inter)nationale clubhockey. In 2013 werd de Europese titel opnieuw veroverd door KHC Dragons te verslaan.
Al die tijd heeft de club vele landskampioenschappen gewonnen en vele spelers aan het Nederlands elftal geleverd. Iedereen kent toppers als Theodoor Doyer, Cees Jan Diepeveen, Floris Jan Bovelander en Teun de Nooijer, maar niet alleen zij maken onze club tot de geweldige club die zij is. Door de jaren heen hebben velen daaraan hun steentje bijgedragen zoals de veteranenteams die het veteranentoernooien organiseerden en alle betrokken vrijwilligers die het mogelijk maakten dat een groot event als de EHL op het Kopje kon plaatsvinden.
De damesafdeling
Dames 1 trad in 1981 toe tot de Hoofdklasse voor dames, maar degradeerde na twee seizoenen. Daarna volgden perioden waarin de dames in de Overgangsklasse speelden en via een kampioenschap weer in de Hoofdklasse kwamen, om vervolgens weer te degraderen. Vanaf 2004 spelen de vrouwen onafgebroken in de Overgangsklasse.
Lees ook: De evolutie van hockey: een gedetailleerde analyse
Oud goud: De Europa Cup winst in 1987
In 1987 won Bloemendaal de Europa Cup in Barcelona, waarmee de treble werd voltooid (het winnen van de drie belangrijkste prijzen in een seizoen). De ploeg, met spelers als Gert-Jan Schlatmann, Koos Formsma en Floris Jan Bovelander, versloeg Atlètic Terrassa na strafballen. Reservekeeper Erik-Jan de Rooij werd de held door twee strafballen te stoppen. Met de winst van de Europa Cup in Barcelona voltooide Bloemendaal de treble. Het winnen van de drie belangrijkste prijzen in een seizoen, is voor weinig Nederlandse clubs weggelegd. De dames van HGC toonden ook aan dat het mogelijk is de treble te winnen. De oppermachtige equipe uit Wassenaar won in 1986 de drie belangrijkste clubprijzen in een seizoen. De heren van Bloemendaal volgden een jaar later het voorbeeld van HGC. Het huzarenstuk werd daarna slechts herhaald door de dames van Den Bosch in 2002.
De Bloemigans: Een unieke supportersvereniging
Als eerste hockeyclub van Europa heeft Bloemendaal een eigen supportersvereniging: De Bloemigans. Deze werd opgericht in 2003 door Reinier Dike en Marlof Kokke. Oud-voorzitter Quintin Dike heeft de naam bedacht. De Bloemigans staan bekend om hun enthousiaste steun aan het team, zowel in binnen- als buitenland. Zij maken hockey tot wat het hoort te zijn… Bloed, Zweet en Tranen! De Bloemigans koesteren de Musschen en slepen hen naar de overwinning. Ze moedigen de spelers aan en leven altijd heel erg naar de wedstrijden toe. Soms slapen zij de avond voor de wedstrijden van de Play-offs op de club, als een ritueel en bijgeloof. De Bloemigans zijn herkenbaar aan hun liederen, trommels, fakkels en uiteraard het Mussenpak. Ieder is een Bloemigan, met een Bloemendaal-hart en een hart voor hockey! Ook in het buitenland zijn ze inmiddels bekend, want ze gaan elke EHL-wedstrijd mee om Heren 1 te ondersteunen. Ze zijn onder andere in Barcelona, Hamburg, Antwerpen en Parijs geweest.
HC Bloemendaal in de Euro Hockey League (EHL)
HC Bloemendaal heeft een rijke historie in de Euro Hockey League (EHL). De club is recordhouder met zeven gewonnen EHL-titels. In 2023 werd Bloemendaal de eerste ploeg in de EHL-historie die zijn titel prolongeerde.
EHL 2024: Laatste kunstje voor Bovendeert en Schuurman
Het EHL-toernooi van 2024 was extra bijzonder voor Roel Bovendeert en Glenn Schuurman, omdat dit hun laatste Europese klus was. Beide spelers stopten als international en wilden zich meer richten op hun maatschappelijke carrière. Schuurman gaf aan dat de cirkel rond was en dat hij alles had gezien, gespeeld en veel gewonnen.
Bovendeert en Schuurman kwamen in 2009 van MEP naar Bloemendaal en wonnen sindsdien meerdere Europese hoofdprijzen. Schuurman veroverde de EHL-titel in 2013, 2018, 2021 en 2022, terwijl Bovendeert de finale van 2021 miste vanwege een blessure, maar wel bij de andere drie jaren aanwezig was.
Lees ook: Een overzicht van de carrière van Chloe Hockey en haar bijdrage aan het Nederlandse hockey.
Memorabele EHL-edities
De EHL-edities van 2013 en 2018 springen eruit voor Bovendeert en Schuurman. In 2013 werd het toernooi op eigen club afgewerkt. In de halve finales stonden ze met 2-0 achter tegen Amsterdam, maar ze wisten de wedstrijd om te draaien en wonnen na shoot-outs. Bovendeert vertelde dat ze Teun de Nooijer een passend afscheid wilden geven, omdat hij dat jaar stopte.
In 2018 volgde opnieuw een Europese clubtitel op eigen terrein ten koste van Kampong. Bovendeert noemde dit een van de mooiste momenten uit zijn carrière en prees de sfeer op de club.
Voorbereiding op de EHL
Aanvoerder Jorrit Croon vertelde over de intensieve voorbereiding op de EHL. De spelers trainden hard om de intensiteit te benaderen die nodig is om drie topwedstrijden in zes dagen te spelen. Croon benadrukte dat de EHL een toernooi is waar de beste teams van Europa samenkomen en dat ze op topniveau moeten presteren. Hij noemde de EHL het mooiste clubtoernooi dat er is en een kans om geschiedenis te schrijven.
Croon prees de steun van de Bloemigans, die enorm veel voor de ploeg betekenen. Hij voelde de energie van de supporters op het veld en hoopte dat veel supporters hen zouden komen steunen tijdens de EHL.
Mustoricus worden: Ontdek de verhalen van HC Bloemendaal
De bekende Nederlandse, maar natuurlijk ook Bloemendaalse, acteur én vrijwilliger op de club, Hidde Maas, alsmede prominente Bloemendaal hockeyers Cees-Jan Diepeveen, Floris-Jan Bovelander, Teun de Nooijer, Wouter Jolie, Jorrit Croon en Jaap Stockman stonden garant voor het inspreken van de tour. Zij nemen de wandelaar / luisteraar mee in het heden en verleden van Hockeyclub Bloemendaal. Op het Mussenpad kom je van alles te weten over de omgeving, hoor je spannende verhalen over het Bloemendaals verzet in de Tweede Wereldoorlog en worden al onze helden en heldinnen geëerd, hockeyend en niet (meer) hockeyend. Wist je bijvoorbeeld waarom er sinds kort weer een hertengewei in het clubhuis hangt? Tijdens de tour zul je erachter komen dat dit alles te maken heeft met de Tweede Wereldoorlog. En wist je dat er op één van onze velden ooit een Jiskefet scene is opgenomen? Ook leuk om te weten is dat onze hockeyclub op de plek ligt die ooit behoorde bij een kasteelhoeve waar Koning Willem II en Graaf Floris II ‘resideerden’ omdat de Haagse Ridderzaal nog in aanbouw was en waar zelfs een tijd lang bier werd gebrouwen? Maar natuurlijk ook welke Bloemendaalse hockeyer ooit werd uitgeroepen tot de ‘Beste Hockeyer Aller Tijden’! Dát en nog veel meer kom je te weten tijdens deze bijzondere tour. Het enige dat je nodig hebt is je mobiele telefoon met een QR scanner. Wil jij ook Mustoricus worden? Ga hem dan vooral lopen, want je zult heel wat bijleren over onze club op deze bijzondere plek.
HBS en HC Bloemendaal
In 1919 richtten leerlingen van de toenmalige HBS in Haarlem onder leiding van hun sportleraar een hockeyclubje op en speelden hun eerste wedstrijd tegen Bloemendaal. Ze speelden met 10 man, bij gebrek aan een elfde lid. De letters van hun school gebruikten zij voor hun clubnaam. De contributie was 35 cent. Een twintigtal dames vormde in 1927 het eerste HBS-damesteam. Een jaar later werd HBS Koninklijk goedgekeurd en lid van de KNHB. Ook wordt het eerste eigen clubhuis gebouwd voor 750 gulden. Bij gebrek aan stromend water, halen de dames bij toerbeurt water bij de boer. De behuizing in 1933 naar Bleek en Berg brengt hier verandering in. Het HBS-tenue bestond al snel uit het kenmerkende zwart en rood, maar heeft de door jaren vele veranderingen doorgemaakt. Grijze, witte of rode kousen? Zwart met een rode band of rood met een zwarte band? Uit de archieven van HBS blijkt de kleur van het hockeytenue een terugkerend, roerig bediscussieerd thema op de ledenvergaderingen te zijn geweest. Voor de dames kwam na een uitstapje naar een kleurige rok, de grijze overgooier in beeld. Om met de mode mee te gaan werd later van de 'kostschoolmeisjesachtige' overgooier het bovenstuk verwijderd. Eind jaren 50 werden ook de dames net als de heren weer in zwart-rood gekleed. En dat is tot op de dag van vandaag gebleven. En uiteindelijk toch witte sokken, waar een eeuw gelenden door de leden al flink over werd getwist. Met een knipoog naar het verleden is in 2019 voor het 100-jarig bestaan de kleur grijs weer even teruggebracht in de lustrumkleding. De grijze hoodies, shirts en sokken zie je nog iedere week veelvuldig op het trainingsveld. De vereniging heeft in haar geschiedenis vele malen een pioniersfunctie vervuld. Zo was HBS een van de grote voorvechters van het zaalhockey in de jaren 70. Ook startte het als een van de eerste clubs in 1973 met speel-oefen-groepjes voor zeven en achtjarigen. Hier zal later het 'minihockey' uit voortkomen. Eind jaren '80 pioniert HBS op het gebied van trimhockey. Een aantal jaar na de introductie van de G-hockeycompetitie door de KNHB, start HBS in 2011 met vier kinderen. Inmiddels is dit uitgegroeid tot twee voltallige G-teams. HBS is een vereniging waar altijd een gezond spanningsveld is gebleven tussen het 'presteren' en het 'plezier naast het hockey'. Dit is misschien ook de reden waarom zovele oud-leden vaak na jarenlange omzwervingen toch weer bij 'hun club' terugkeren. Een club die, naast het hockey, al vanaf de jaren '20 bekend staat om haar grote toernooien, zowel op het veld als in de zaal, de vele feesten en evenementen. Kenmerkend voor de club is ook de grote aandacht voor jeugdhockey, een belangrijke factor voor de enorme groei in leden van de laatste jaren. Met name de E- en F-jeugd is al jarenlang het paradepaardje van de vereniging. die een belangrijke sport- en recreatiefunctie in de regio vervult.
tags: #hockey #club #bloemendaal #geschiedenis