Hoe we ons lichaam trainen om grotere biceps te krijgen of sterkere buikspieren te ontwikkelen, is algemeen bekend. Maar hoe trainen we onze hersenen? Volgens Daniel Amen, een Amerikaanse neurowetenschapper en psychiater, is het cruciaal om niet alleen je lichaam fit te houden, maar ook je hersenen, vooral naarmate je ouder wordt. Het is geen rocket science, zegt Amen, maar spelletjes alleen zijn niet voldoende om je hersenen te trainen. Het belangrijkste is om nieuwe dingen te blijven doen. Dát houdt je brein fit.
Wanneer je een routine opbouwt en taken herhaalt, hoeven de hersenen minder energie te gebruiken, omdat ze weten hoe je moet fietsen of naar je werk moet gaan. Je brein schakelt dan over op de automatische piloot. Stel je voor dat je brein elke keer dat je je aankleedt of je tanden poetst heel hard moet nadenken. Dan zou je lichaam geen energie meer hebben om andere lichamelijke functies te laten werken. Echter, wanneer je op de automatische piloot leeft, elke dag dezelfde route naar je werk neemt, hetzelfde eet tijdens de lunch, dezelfde route terugneemt, dezelfde sportklasjes volgt en altijd naar dezelfde restaurants gaat met dezelfde mensen, prikkel je je brein niet. "De beste mentale oefeningen die je kunt doen, zijn nieuwe dingen leren en dingen doen die je nog nooit hebt gedaan," aldus Amen. De manier om dat te doen? De delen van je brein trainen die je niet op regelmatige basis gebruikt.
Het Brein en Basketbal: Een Perfecte Match
Basketbal is een multidimensionale, snelle en visueel veeleisende sport. Spelers worden voortdurend uitgedaagd om met hoge snelheden te bewegen en door verdedigers te navigeren, terwijl ze constant het veld moeten scannen om vrije teamgenoten te vinden en met precisie op de basket te schieten. Deze constante prikkels maken basketbal een uitstekende sport om je hersenen te trainen.
Neurowetenschap in de Sport
Neurowetenschapper Bas Rokers, verbonden aan de Universiteit van Wisconsin, onderzoekt hoe onze hersenen interpreteren wat we zien. Zijn adagium is: "We zien met onze ogen, maar we kijken met onze hersenen." Rokers werkt samen met de sportteams van de universiteit, de Madison Badgers (basketbal, American Football en honkbal), om hun prestaties te verbeteren door middel van mentale training. Het idee is dat sporters beter kunnen anticiperen, scherper kunnen zien of sneller kunnen reageren op wat er om hen heen op het veld gebeurt. Dit gebeurt door middel van virtual reality en iPad-games.
Een collega van Rokers heeft aangetoond dat mensen die 'action videogames' spelen, een snellere verwerkingssnelheid hebben. Rokers en zijn collega's proberen cognitieve en visuele vaardigheden te trainen bij jonge atleten door gebruik te maken van iPad-games. Ze testen of prestaties in het spel een positief of negatief effect hebben op de prestaties van de atleten op het veld.
Lees ook: Wat maakt een voetbalelftal het beste ooit?
Specifieke Hersenonderdelen en Hun Training
Om je hersenen optimaal te trainen voor basketbal, is het belangrijk om te focussen op specifieke hersenonderdelen:
- Prefrontale Cortex: Dit deel van je brein is de CEO en reguleert planningsvaardigheden, oplossingsgericht denken, vooruitdenken en ergens aan doorwerken. Je traint dit deel van je brein met woordenspelletjes, debatteren en meditatie. In basketbal helpt een getrainde prefrontale cortex bij het maken van snelle, strategische beslissingen tijdens een wedstrijd.
- Temporale Lobben: Er zijn allerlei manieren om dit deel van het brein te trainen, waaronder een muziekinstrument leren spelen en geheugenspelletjes doen. Dit gebied is cruciaal voor het verwerken van auditieve informatie en het opslaan van herinneringen, wat essentieel is voor het onthouden van spelpatronen en het reageren op aanwijzingen van teamgenoten.
- Pariëtale Lobben: Helemaal bovenin zitten onze pariëtale lobben die betrokken zijn bij het werken van aanrakingen, ruimtelijk inzicht, richtingsgevoel en wiskundige berekeningen. Wil je dit deel van je brein trainen? De pariëtale lobben zijn essentieel voor ruimtelijk inzicht en het inschatten van afstanden, wat cruciaal is voor het maken van accurate schoten en het navigeren door het veld.
Mentale Training en Mindset
Naast fysieke training is mentale training essentieel voor basketbalspelers. Kobe Bryant was een meester in het benutten van zijn potentieel door hard te trainen en te blijven leren. Hij leerde van de allerbesten, zoals Bill Clinton en Michael Jackson, om zijn mindset te ontwikkelen. Bryant analyseerde zichzelf en dacht drie stappen vooruit op het veld. Hij zocht actief naar informatie en belde experts voor advies.
Bewustzijn is cruciaal om het spel in iedere sport waar te nemen. Hoe sneller een wedstrijd zich ontwikkelt, hoe moeilijker het is om te volgen en hoe meer focus het van je brein eist. Basketbal vereist dat spelers op meerdere vlakken tegelijk presteren: snelle en slimme beslissingen nemen terwijl ze constant moeten scannen wat er om hen heen gebeurt.
Praktische Oefeningen voor Hersentraining
Er zijn verschillende praktische oefeningen die basketbalspelers kunnen doen om hun hersenen te trainen:
- Visualisatie: Visualiseer succesvolle acties, zoals het maken van een schot of het uitvoeren van een perfecte pass. Dit helpt om je zelfvertrouwen te vergroten en je prestaties te verbeteren.
- Ademhalingsoefeningen: Leer om je ademhaling te controleren om stress te verminderen en je focus te verbeteren. Diepe ademhaling kan helpen om je zenuwen te kalmeren en je te concentreren op de taak die voor je ligt.
- Aandachtstraining: Oefen met het focussen van je aandacht op één taak, zoals het volgen van de bal of het observeren van de bewegingen van je tegenstanders. Dit helpt om afleiding te verminderen en je concentratie te verbeteren.
- Geheugenspelletjes: Doe geheugenspelletjes om je geheugen en cognitieve vaardigheden te verbeteren. Dit kan helpen om spelpatronen te onthouden en sneller te reageren op veranderingen in het spel.
- Nieuwe dingen leren: Blijf nieuwe dingen leren buiten het basketbalveld om je hersenen te blijven prikkelen. Dit kan een nieuwe taal leren, een muziekinstrument bespelen of een nieuwe hobby oppakken.
De Voordelen van Hersentraining
Hersentraining kan verschillende voordelen opleveren voor basketbalspelers:
Lees ook: Voetbalcoach analyse
- Verbeterde focus: Een getraind brein kan zich beter concentreren op de taak die voorhanden is, waardoor afleiding wordt verminderd en de prestaties worden verbeterd.
- Snellere reactietijd: Hersentraining kan de snelheid waarmee je reageert op veranderingen in het spel verbeteren, waardoor je sneller beslissingen kunt nemen en acties kunt uitvoeren.
- Beter ruimtelijk inzicht: Een getraind brein kan afstanden en bewegingen beter inschatten, wat essentieel is voor het maken van accurate schoten en het navigeren door het veld.
- Verhoogd zelfvertrouwen: Mentale training kan je zelfvertrouwen vergroten, waardoor je beter presteert onder druk en meer risico's durft te nemen.
- Verminderde stress: Hersentraining kan je helpen om stress te verminderen en je emoties beter te reguleren, waardoor je kalm en gefocust blijft tijdens wedstrijden.
Hersentraining en ADHD
Sporten, en basketbal in het bijzonder, kan ook gunstig zijn voor mensen met ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder). Regelmatig bewegen helpt om je beter te concentreren, stress te verminderen en je energie kwijt te raken. Sporten zorgt namelijk voor de aanmaak van dopamine, het stofje dat je helpt om je mentaal beter te voelen en je focus te verbeteren. Lichaamsbeweging verhoogt de productie van dopamine, noradrenaline en serotonine in de hersenen, dezelfde neurotransmitters die worden beïnvloed door ADHD-medicatie.
Ruis Verminderen in de Hersenen
Onderzoek van Nina Kraus toont aan dat atleten minder 'ruis' in hun hersenen hebben, wat kan betekenen dat ze het op allerlei gebieden beter doen als het aankomt op concentratie en informatie verwerken. Kraus oppert dat atleten de ruis 'zachter zetten', een soort evolutionaire aanpassing, omdat ze signalen moeten opvangen en zich bewust moeten zijn van alles om zich heen. Beweging is goed voor je hersenen en zou elke ochtendloop, elke training in de woonkamer of spontaan potje basketbal bijdragen aan de wereld beter kunnen begrijpen.
Lees ook: Complete gids basketbalsokken
tags: #het #beste #brein #basketbal #oefeningen