De Haarlemse Honkbalweek is een begrip in de wereld van de honkbalsport. Het is een tweejaarlijks internationaal honkbaltoernooi dat sinds 1961 in Haarlem wordt gehouden. Het evenement staat synoniem voor een hoogwaardige competitie, waar tradities gevierd worden en innovatie omarmd wordt. De Honkbalweek behoort tot het cultureel erfgoed van Haarlem. In dit artikel duiken we in de rijke geschiedenis van dit toonaangevende evenement.
Het Begin van Honkbal in Nederland
Om de context van de Haarlemse Honkbalweek te begrijpen, is het belangrijk om te kijken naar het begin van de honkbalsport in Nederland. De introductie van honkbal in Nederland begint aan het begin van de twintigste eeuw. Het is de Amsterdamse gymnastiekleraar J.C.G. Grasé die de sport voorstelt bij de eind 1902 opgerichte Amsterdamschen Bond voor Lichamelijke Opvoeding (ABLO). In 1903 is honkbal één van de sporten die wordt onderwezen door de ABLO.
In 1905 organiseert de ABLO in Amsterdam een cursus tot de vorming van 'spelleiders' in de zomersporten, namelijk honkbal, kaatsen en kastie. Zo komt honkbal in Amsterdam meer en meer op de programma's te staan tijdens de lessen voor lichamelijke opvoeding van scholen en 'opvoedkundige instellingen'. Na het vertalen van de Amerikaanse regels en het demonstreren van het honkbalspel volgt rond 1906 de oprichting van de eerste honkbalclub, de Amsterdamsche Honkbal Club (AHC).
Op initiatief van Grasé wordt op 16 maart 1912 in Amsterdam de Nederlandsche Honkbal Bond (NHB) opgericht. Twee jaar na de oprichting wordt Bleesing bondsvoorzitter. Tijdens de Eerste Wereldoorlog ligt de ontwikkeling wat stil, maar na afloop daarvan, in 1918, komt er hulp van de in Den Haag geïnterneerde Canadese en Amerikaanse militairen.
Verschillende Amsterdamse voetbalverenigingen besluiten een honkbalafdeling op te zetten als (overbruggende) zomersport. Tot de eerste voetbalverenigingen die gaan honkballen behoren Blauw-Wit en Ajax. Het zijn Quick, Hercules, Blauw-Wit en Ajax die in 1922 aan de eerste competitie deelnemen. Quick wordt de allereerste kampioen.
Lees ook: Het leven van Harry Kruyssen
De Groei en Ontwikkeling van Honkbal
Emile Bleesing is dan inmiddels bondsvoorzitter en zou ruim dertig jaar leiding geven aan de Nederlandsche Honkbal Bond. Bleesing is zeer inventief, organiseert op verschillende locaties in het land wedstrijden, gaat naar scholen, houdt lezingen en weet steeds meer voetbal- en andere verenigingen te interesseren een honkbalafdeling op te zetten. In 1934 speelt het Nederlands honkbalteam de allereerste interlandwedstrijd tegen België, die Oranje wint met 21-12.
In 1945 is het echter niet mogelijk om te reizen en is er alleen een kleine lokale competitie in Amsterdam en Haarlem. Om ook de vrouwen een vorm van afleiding te bezorgen ontwikkelt de Haarlemse gymastiekleraar Jules Kammeijer een variant van het honkbal.
In 1956 neemt het Nederlands honkbalteam voor het eerst deel aan het Europees Kampioenschap en in de Italiaanse hoofdstad Rome wordt gelijk de titel gepakt. Het is de eerste van zeven opeenvolgende Europese titels.
De Geboorte van de Haarlemse Honkbalweek
Toernooien hebben door de jaren heen altijd een belangrijke rol gespeeld in de ontwikkeling van de spelkwaliteit van het Nederlandse honkbal en softbal. Zo wordt in 1961 de eerste Haarlemse Honkbalweek georganiseerd en maakt het Nederlandse publiek voor het eerst kennis met internationaal honkbal. De eerste deelnemers aan de Honkbalweken zijn namelijk teams die zijn samengesteld uit Amerikaanse militairen die zijn gelegerd in het toenmalige West-Duitsland, Frankrijk en Engeland.
Vanaf 1963 worden de wedstrijden van de Honkbalweek gespeeld in het Haarlemse Pim Mulier Stadion, het eerste honkbalstadion in Europa. In 1985 volgt een tweede toernooi, het World Port Tournament in Rotterdam op het complex van Neptunus.
Lees ook: Wendy Bussum Honkbal: Jouw nieuwe team?
Legendarische Momenten en Bijzondere Deelnemers
Gedurende de decennia die volgden, heeft de Honkbalweek Haarlem talloze legendarische momenten voortgebracht. Het toernooi was- en is- een broedplaats voor talent en bracht enkele van de grootste namen in het de honkbalwereld voort. Ook de deelname van bijzondere teams zoals ‘the Sullivans’ uit Grand Rapids, Michigan, die een combinatie brachten van hoogwaardig honkbal en entertainment, was baanbrekend in Nederland.
Een memorabel moment is de wedstrijd uit 1988 tussen Nederland en de Grand Rapids Sullivans, die eindigde in een 1-3 overwinning voor de Sullivans na een controversieel moment in de negende inning.
Team Kingdom of the Netherlands heeft het toernooi vijf keer gewonnen (2004, 2006, 2010, 2016 en 2022). Door de jaren heen hebben fantastische honkballers op de Honkbalweek gestaan. Nederlandse spelers met een geweldige staat van dienst op nationaal en internationaal niveau, maar ook ontzettend veel spelers van andere deelnemende landen, van wie een aantal het zelfs later tot het honkbalwalhalla zou schoppen: Major League Baseball.
De Honkbalweek Vandaag en de Toekomst
De Honkbalweek Haarlem is een evenement dat met zijn tijd meegaat. Om de honkbalsport aantrekkelijk te houden voor een breed publiek worden de nieuwste ontwikkelingen in de sport toegepast. De Honkbalweek Haarlem past deze regels ook toe om de sport zo sneller, spectaculairder en verrassender te maken.
De Honkbalweek Haarlem staat garant voor eigentijds tophonkbal en een unieke sfeer. Naast spectaculaire wedstrijden met topteams uit de hele wereld vind je op het terrein een fanzone, foodcourt zijn er side events en is er elke dag entertainment.
Lees ook: Wat is het verschil?
De eerstvolgende editie van het toernooi wordt gespeeld van 12 tot en met 19 juli 2024 in het Pim Mulierstadion in Haarlem. Het deelnemersveld bestaat dit jaar uit: Team Kingdom of the Netherlands, Team USA, Team Japan, Team Chinese Taipei, Team Spain en Team Italy.
Het Nederlands Honkbal en Softbal Museum
Een bezoek waard is het Honkbal en Softbal Museum, dat is gevestigd in het Pim Mulierstadion in Haarlem. Veel van wat er zich in de afgelopen 100 jaar op de honkbal- en softbalvelden heeft voltrokken, vind je hier terug. Het museum heeft een uitgebreide collectie, waaronder prijzen, posters en kleding.
tags: #haarlemse #honkbal #week #geschiedenis