Italië staat bekend om zijn gepassioneerde voetbalcultuur, onvoorwaardelijke clubliefde en iconische stadions. Een voetbalreis naar Italië is voor velen een droom, mede dankzij de ongekende passie waarmee de Italianen het voetbal beleven. Bij belangrijke wedstrijden staat het hele land dagen van tevoren in vuur en vlam, waarbij televisie, kranten en gesprekken op het werk gedomineerd worden door voetbal. In de stadions tonen de Tifosi hun onvoorwaardelijke clubliefde met onophoudelijk gezang en vlagvertoon, waarbij het team gesteund wordt alsof hun leven ervan afhangt. Deze sfeer, uniek in vergelijking met bijvoorbeeld Nederland, Duitsland of Engeland, is een onvergetelijke ervaring. Clubs als Juventus FC, AC Milan, SSC Napoli en Inter Milan spreken enorm tot de verbeelding en zijn een bezoek waard.
Belangrijkste Voetbalprijzen in Italië
In Italië wordt er gestreden om verschillende voetbalprijzen, waaronder de Serie A (de nationale competitie), de Coppa Italia (het nationale bekertoernooi) en de Supercoppa Italiana (de wedstrijd tussen de landskampioen en de bekerwinnaar).
Serie A
De Serie A, opgericht in 1929 als opvolger van regionale competities, is de hoogste voetbalcompetitie van Italië. Inter Milan was de eerste winnaar van de Serie A. Er spelen 20 clubs in de Serie A. Na 38 wedstrijden wordt de eindstand opgemaakt. De nummers 18, 19 en 20 degraderen naar de Serie B.
Anno 2022 staat de Serie A op de derde plaats van de UEFA coëfficiënten ranglijst, achter Engeland en Spanje, maar voor Duitsland en Frankrijk. Dankzij deze positie heeft Italië recht op het maximum aantal deelnemers aan de Europese bekertoernooien.
De vier beste teams in de Serie A plaatsen zich direct voor de groepsfase van de Champions League. De nummer 5 en de winnaar van de Coppa Italia plaatsen zich voor het Europa League-toernooi. De nummer 6 doet mee aan de Conference League. Als de bekerwinnaar zich ook al via de competitie voor Europees voetbal heeft geplaatst, gaat zelfs de nummer 7 uit de serie A Europa in.
Lees ook: EK-kansen Italië
Coppa Italia
De Coppa Italia, het Italiaanse bekertoernooi, werd voor het eerst gehouden in 1922 en gewonnen door FC Vado, dat momenteel in de Serie D speelt. Aan het toernooi doen 44 teams mee: alle veertig clubs uit de Serie A en Serie B en vier teams uit de Serie C. De clubs nemen het volgens het knock-out systeem in één duel tegen elkaar op. Bij een gelijke stand na 90 minuten volgt er een verlenging en indien nodig strafschoppen. Alleen in de halve finale spelen de ploegen een dubbele confrontatie. Wat erg opvallend is: de loting wordt al voor het hele toernooi bepaald nog voor er een wedstrijd is gespeeld. Clubs weten dus al van tevoren wie zij in de loop van het toernooi kunnen treffen.
De finale van de Coppa Italia wordt gespeeld in het Stadio Olimpico in Roma. De winnaar plaatst zich voor zowel de groepsfase van de Europa League als voor het duel om de Supercoppa Italiana. Ook mag de club een jaar lang een patch op het shirt dragen: een cirkel in de kleuren van de Italiaanse vlag.
Supercoppa Italiana
De Supercoppa Italiana is het duel tussen de landskampioen en de bekerwinnaar. Als een club de dubbel heeft gewonnen, komt het uit tegen de verliezer van de bekerfinale. In dat geval is het een herhaling van de finale van de Coppa Italia. Aanvankelijk werd met het duel om de Supercup het nieuwe voetbalseizoen geopend. De laatste jaren wordt het duel in de winterstop gespeeld, gewoonlijk buiten Italië zelf. Zo is de finale onder andere in China, de Verenigde Staten, Qatar, Saoedie-Arabië en Libië gespeeld. De laatste twee jaar is het duel wegens de Corona-uitbraak in Italië gespeeld. Juventus won de Supercoppa negen maal en is daarmee recordhouder. Daarna volgen AC Milan (7), Inter Milan (6) en Lazio Roma (5).
Bekendste Voetbalclubs van Italië
Italië kent een aantal zeer bekende voetbalclubs met een rijke historie en trouwe aanhang. Hieronder een overzicht van enkele van de populairste clubs:
Juventus FC
Juventus FC is de topclub van Italië. De Zebra’s werden maar liefst negen keer op rij kampioen, voordat Inter Milan in 2021 de reeks onderbrak. Juventus is één van de vijf clubs in Europa die zowel de Champions League, Europacup II als de UEFA Cup wist te winnen. Ook de Wereldbeker en Europese Supercup staan in de prijzenkast. Het Allianz Stadium is een ultramodern stadion met maximum comfort voor de fans. Je zit dicht op het veld en hebt vanaf elke plaats een geweldig zicht. De Curva Nord zorgt met zijn onophoudelijk gezang voor de perfecte voetbalsfeer. Turijn is minder bekend dan Rome of Milaan, maar is echt een adembenemende stad. Voor de Olympische Winterspelen in 2006 heeft de stad een totale make-over gekregen. Je vindt er bovendien vele paleizen, stadsparken en wereldberoemde musea. Als ‘food capital’ van Italië kom je hier ook op culinair gebied aan je trekken. Met 36 kampioenschappen in de Serie A is Juventus de meest succesvolle club in de Italiaanse voetbalgeschiedenis. Met hun iconische zwart-wit gestreepte shirt, versierd met drie sterren, zijn ze misschien wel het meest herkenbare team van het Italiaanse voetbal. Juventus, wat 'jeugd' betekent in het Latijn, is gevestigd in Turijn, de hoofdstad van de regio Piëmont.
Lees ook: Alles over het Italiaanse elftal
Inter Milan
Inter Milan behoorde lange tijd tot de wereldtop, en heeft alle prijzen in de kast staan. Na een mindere periode is Inter langzaam maar zeker weer opgekrabbeld en doet het weer mee om de prijzen. Inter Milan is wereldberoemd wegens het catenaccio: extreem defensief voetbal, met snelle spitsen om in de counter toe te slaan. Hiermee boekte de club grote successen: zowel in 1964 als 1965 werden de Europacup 1 en de Wereldbeker gewonnen. Daarmee kon de club zich met recht de beste voetbalclub te wereld noemen. San Siro, de thuisbasis van zowel Inter Milan als rivaal AC Milan, is een waar voetbalmonument. Met ruim 80.000 zitplaatsen is dit het grootste stadion van Italië. Over een paar jaar zullen beide clubs hun intrek nemen in een nieuw stadion, en gaat het ‘oude’ San Siro tegen de vlakte. Milaan is qua grootte de tweede stad van Italië, en bezit een groot aantal unieke bezienswaardigheden. De beroemde Duomo is een van de grootste kathedralen ter wereld. Vanaf het dak heb je een uniek uitzicht over de hele stad. Ook als modecentrum van Italië en winkelstad heeft Milaan genoeg te bieden om je dagenlang te vermaken. Football Club Internazionale Milano, meestal Inter of Inter Milan genoemd, heeft 19 Serie A-titels behaald. Hun meest recente kampioenschap dateert uit het seizoen 2021-2022. Hoewel ze evenveel titels hebben als de volgende club, steken ze er met 9 Coppa Italia-titels net bovenuit.
AC Milan
AC Milan is wereldwijd een van de grootste en succesvolste clubs. Zo staan er in de prijzenkast liefst zeven Champions League-bekers en drie Wereldcups. Begin jaren negentig was AC Milan met name in Nederland waanzinnig populair. Dat had alles te maken met de inbreng van de ‘tre tulpani’ Gullit, Van Basten en Rijkaard. Elke zondagavond zaten miljoenen mensen voor de televisie als in Studio Italia ruime samenvattingen van de Serie A-duels werden uitgezonden. AC Milan speelt in het legendarische Stadio Giuseppe Meazza. Aangezien dit een speler was die vooral bij Inter successen boekte, zal een AC Milan-fan het stadion altijd ‘San Siro’ noemen, naar de wijk waarin het complex ligt. Helaas zal het stadion binnen enkele jaren worden afgebroken. Milaan is een geweldige stad en beschikt over enkele topattracties die je eens in je leven moet hebben gezien. De indrukwekkende Duomo is de grootste katholieke kerk van Italië en biedt vanaf het dak een geweldig uitzicht over de stad. Even verderop vind je het Castello Sforzesco, waar je uren kunt ronddwalen in de fraaie tuinen of een van de vele aanwezige musea. Associazione Calcio Milan, beter bekend als AC Milan, is de op een na succesvolste club in de Serie A. Ook met 19 kampioenschappen zijn ze nog maar één seizoen verwijderd van het toevoegen van een tweede ster aan hun rood-zwarte thuisshirt. Hoewel ze minder Coppa Italia-titels hebben dan Inter (5 om 9), hebben ze met 7 Europese Cup/Champions League-trofeeën en 2 UEFA Cup Winners' Cups meer internationale successen geboekt dan welke andere Italiaanse club dan ook. Interessant genoeg delen AC Milan en Inter Milan hetzelfde stadion. Wanneer de twee teams tegen elkaar spelen, wordt één team aangewezen als de 'thuisploeg' en het andere als de 'uitploeg.' Het San Siro-stadion heeft een capaciteit van 75.817 toeschouwers en beschikt over drie kleedkamers: één voor AC Milan, één voor Inter Milan en één voor andere uitspelende teams.
Lazio Roma
Lazio Roma is van oudsher de club die wordt gesteund door mensen uit de welvarende buitenwijken van Rome. Ondanks dat de club altijd bovenin meedraait in de Serie A, stamt de laatste landstitel alweer uit 2000. De sfeer tijdens de wedstrijden zal je niet onberoerd laten. Het begint al voor de aftrap, met de vlucht van de clubmascotte Olympia. De adelaar vliegt traditioneel een rondje door het stadion. Tijdens de wedstrijd laat de fanatieke Curva Nord negentig minuten lang nadrukkelijk van zich horen. Lazio speelt samen met AS Roma in het historische Stadio Olimpico, gastheer van zowel de Olympische Spelen, EK’s en een WK. Sinds kort vind je in het stadion een gloednieuw Lazio museum, en kun je het stadion van binnen bekijken. Enige haast is geboden, want er liggen vergevorderde plannen om het stadion af te breken en te vervangen door een kleiner stadion. De stad Rome is één groot openluchtmuseum. Het wemelt er van de historische gebouwen, kerken, musea en indrukwekkende fonteinen. Het dwergstaatje Vaticaanstad ligt midden in de stad. Ook de moderne winkelstraten en restaurants zijn in Rome van uitzonderlijke klasse.
SSC Napoli
SSC Napoli is dé trots van elke Napolitaan. De Zuid-Italianen beleven het voetbal enorm gepassioneerd en hebben een grote aversie tegen de rijke clubs uit het Noorden. Wie Napoli zegt, zegt Diego Armando Maradona. De wereldster gaf de club een enorme dosis trots en waardigheid door Napoli twee keer naar de landstitel te leiden. De inmiddels overleden Argentijn wordt in de stad nog steeds als een godheid vereerd, en overal vind je nog muurschilderingen en gedenkplaatsen. Er worden zelfs tours gegeven die je langs alle plekken leiden. De fans van SSC Napoli staan bekend als de meest fanatieke en luidruchtige aanhang van Italië. Waar de fans bij andere clubs achter één van de doelen staan, hebben ze bij Napoli de vakken achter beide doelen geconfisqueerd. Op de Curva A is de sfeer nog net even wat fanatieker dan op de Curva B. Napels is de geboortestad van de pizza. Hier komen de klassieke pizza margherita en pizza marinara vandaan. Overal in de stad kun je deze lekkernij bestellen.
AS Roma
AS Roma is de volksclub van de hoofdstad en krijgt vooral steun uit de arbeiderswijken in het Zuiden en Oosten van de stad. Dé belichaming van de club is natuurlijk Francesco Totti. AS Roma kan zich meten met de beste clubs van Europa. In 2018 kwam de club één goal tekort voor de Champions League-finale en in 2020 strandde de club in de halve finale van de Europa League. De meest beladen wedstrijd van het jaar is natuurlijk de Derby delle Capitale tegen aartsrivaal Lazio. Beide supportersgroepen zorgen voor een onvergetelijke sfeer in het Stadio Olimpico, en ook op het veld wordt er met maximale inzet om de winst gestreden. Voor een unieke pré- en post-match ervaring heeft de club het La Magica Land geopend. Dit fandorp ligt naast het stadion en is gratis te bezoeken met je wedstrijdticket. Samen met de andere fans kun je er genieten van livemuziek, eten en drinken en diverse virtual reality-attracties.
Lees ook: Superga-vliegramp: het verlies van een legendarisch team
Bijzondere Weetjes Over Het Italiaanse Voetbal
De Italiaanse competitie wordt, net als in Nederland, overheerst door drie clubs: Juventus FC, AC Milan en Inter Milan. Daarbij is Juventus FC de absolute topclub, met 36 landstitels. Hierna volgen Inter met 19 titels en AC Milan met 18. Na de top 3 volgen nog Genoa (9 landstitels), Torino FC (7), Bologna (7), Pro Vercelli (7) en AS Roma (3). Vlak voor het eind van het seizoen 1948-1949 kwam het hele team van Torino FC om bij een vliegramp. De club kreeg postuum het landskampioenschap toegekend. De allereerste Nederlander in de Serie A was niemand minder dan Faas Wilkes. In 1949 vertrok hij naar Inter Milan. Daar scoorde hij 47 doelpunten in 94 duels, en kreeg hij de koosnaam Il Tulipano (de tulp). Hierna speelde hij nog een seizoen bij Torino FC. De eerste Nederlandse club die in Italië wist te winnen heette niet Ajax, PSV of Feyenoord, maar FC Amsterdam. In 1974 versloegen de Amsterdammers Inter Milan in San Siro met 1-2 door twee doelpunten van Nico Jansen. Na een 0-0 in Amsterdam volmaakten de Lieverdjes de stunt en schakelden de Italiaanse topclub uit in het UEFA Cup-toernooi. Het Nederlands elftal speelde in totaal 23 keer tegen de Azzurri. De Italianen zijn een ware angstgegner voor ons, want Oranje wist de Italianen slechts driemaal te verslaan. Tien keer werd er verloren en evenzovele keren werd er gelijk gespeeld. De belangrijkste overwinning behaalde Nederland op het WK in 1978. In Argentinië werd in een onderling duel bepaald welk land de WK-finale zou halen. Na een 0-1 achterstand bij rust won Nederland via goals van Ernie Brands en Arie Haan alsnog met 2-1. De pijnlijkste nederlaag van Nederland was op het EK 2000 in eigen land. In de halve finale in Amsterdam miste Nederland twee penalty’s, waardoor het duel in 0-0 eindigde. In de beslissende strafschoppenserie miste Nederland wederom drie penalty’s en haalde zodoende de finale niet.
Stadion Top 3 van Italië
Waar in Nederland veel oude stadions plaats hebben gemaakt voor dertien-in-een-dozijn complexen, vind je in Italië nog veel ouderwetse pareltjes uit de jaren ’20 of ’30 van de vorige eeuw. Langzamerhand is men ook in Italië bezig om de oude arena’s te vervangen door duurzamere exemplaren, met meer comfort voor de toeschouwer. Iets dat hard nodig is, maar wat wel betekent dat sommige historische voetbaltempels de komende jaren zullen verdwijnen. Je zult dus niet te lang moeten wachten met je voetbalreis.
San Siro
Het grootste stadion van Italië mag absoluut niet ontbreken in deze lijst. San Siro werd in 1925 geopend met een duel tussen AC Milan en Inter Milan. Het was het eerste Italiaanse stadion dat louter voor voetbal werd gebruikt, en dus geen atletiekbaan om het veld had liggen. Tegenwoordig heeft het stadion een capacite…
De Competitie Format van de Serie A
De Serie A wordt gespeeld volgens een round-robin-formaat. Dit houdt in dat elk team twee keer tegen elke tegenstander uitkomt: één keer in eigen stadion en één keer op het veld van de tegenstander. Met 20 teams in de competitie betekent dit dat elk team in totaal 38 wedstrijden speelt (19 tegenstanders, elk twee keer). Net als andere grote Europese competities loopt de Serie A van augustus of september tot mei. Dit kan echter enigszins variëren, afhankelijk van de kalender en internationale voetbaltoernooien.
Ranking en puntensysteem in de Serie A
De ranking in de Serie A wordt bepaald door het aantal punten dat een team verzamelt gedurende het seizoen. De puntentelling is als volgt:
- Winst: 3 punten
- Gelijkspel: 1 punt
- Verlies: 0 punten
Aan het einde van het seizoen wordt het team met de meeste punten gekroond tot kampioen van de Serie A en krijgt het recht om de scudetto te dragen. Bij een gelijke stand tussen twee teams wordt hun onderlinge resultaat gebruikt om te bepalen wie hoger eindigt, vergelijkbaar met de regels in La Liga in Spanje. Dit betekent dat alleen de uitslagen van de twee wedstrijden tussen deze teams worden bekeken. Als ook de onderlinge resultaten gelijk zijn, wordt het doelsaldo gebruikt (het verschil tussen gescoorde en geïncasseerde doelpunten). Hoewel het zeldzaam is, kan het totale aantal gescoorde doelpunten als laatste maatstaf worden gebruikt om een gelijke stand te breken.
De Scudetto
De scudetto (klein schild) wordt toegevoegd aan het shirt van het winnende team van de Serie A. Alleen de regerend kampioen mag de scudetto dragen. Het symbool heeft de vorm van een schild met de groene, witte en rode strepen van de Italiaanse vlag erin verwerkt. Op dezelfde manier dragen de winnaars van de Italiaanse bekercompetitie, de Coppa Italia, de coccarda van Italië. Dit is een cirkel met concentrische ringen in de Italiaanse driekleur: groen in het midden, wit daaromheen, en rood aan de buitenkant. In tegenstelling tot de sterren die nationale teams verdienen voor het winnen van het WK, worden de scudetto en coccarda alleen gedragen door de regerend kampioen van hun respectieve competities.
Sterren in de Serie A
Je zult merken dat sommige Italiaanse teams sterren op hun shirts hebben. Elke ster staat voor 10 gewonnen Serie A-titels!
Degradatie en promotie in de Serie A
Net als veel andere voetbalcompetities maakt de Serie A deel uit van een hiërarchisch competitiesysteem waarin teams kunnen promoveren en degraderen. Omdat de Serie A zich aan de top van de Italiaanse voetbalpiramide bevindt, kunnen teams in deze competitie niet promoveren. De onderste drie teams aan het einde van het seizoen degraderen echter naar de logischerwijs genaamde Serie B. Elk seizoen promoveren drie teams uit de Serie B naar de Serie A. De nummers 1 en 2 promoveren automatisch. Het derde team dat promoveert, moet een play-off winnen. Deze play-off wordt gespeeld tussen de teams die het seizoen op de 3e tot en met de 8e plaats eindigden. De nummers 3 en 4 kwalificeren zich direct voor de halve finales van de play-offs, terwijl de nummers 5 tot en met 8 eerst extra rondes moeten spelen. De nummer 3 kan echter directe promotie afdwingen als deze een voorsprong van 15 of meer punten heeft op het team daaronder. Interessant genoeg hanteert de Duitse Bundesliga een ander systeem. Daar speelt het op twee na laatste team van de hoogste divisie tegen het derde team van de lagere divisie om te bepalen wie de laatste plek in de Bundesliga krijgt.
tags: #Italiaans #voetbal #competitie #teams