Haile Gebrselassie, een naam die synoniem staat voor atletiek en hardloopsuccessen, kondigde op verrassende wijze zijn afscheid aan van de wedstrijdatletiek. Deze onverwachte bekendmaking volgde op zijn debuut in de ING New York City Marathon, waar hij de strijd moest staken vanwege knieklachten. De persconferentie na de marathon werd zo het podium voor het einde van een illustere carrière.
Een Carrière Gevuld met Glorie
Voor velen is de 37-jarige Ethiopiër Haile Gebrselassie meer dan alleen een hardloper; hij is een icoon, misschien wel de beste atleet aller tijden. Zijn palmares is indrukwekkend. Op de baan veroverde hij Olympisch goud op de 10.000 meter in 1996 en 2000. Daarnaast won hij maar liefst negen wereldtitels: vier op de 10.000 meter (1993, 1995, 1997 en 1999), één op de halve marathon (2001) en vier indoor (3000 meter en in 1999 zelfs op de 1500 meter).
Zijn dominantie op de baan werd verder onderstreept door vijftien wereldrecords: zeven outdoor (5000/10000 meter, de uurloop en de 20.000 meter) en zeven indoor (2000m, 3000m, twee mijl, 5000 meter).
Succes op de Weg
Na zijn overstap naar de wegatletiek bleef Gebrselassie records breken. Hij vestigde toptijden op de 10 kilometer, de 20 kilometer, de 25 kilometer (in de Twintig van Alphen), de 30 kilometer, en op de halve en de hele marathon. In 2007 verbeterde hij het vier jaar oude marathonrecord van rivaal Paul Tergat met 29 seconden tot 2.04.26. Een jaar later, in Berlijn, was hij de eerste die de marathon onder de 2.04 liep, met een tijd van 2.03.59. Haile Gebrselassie heeft drie van de zeven beste marathontijden ooit achter zijn naam en liep tien keer 2.06.52 en sneller (waaronder vijf keer 2.05.56 en sneller).
"Mr. Hengelo" en de Nederlandse Connectie
Gebrselassie geniet wereldwijd populariteit, maar in de Nederlandse atletiekwereld heeft hij een speciale plek. Dankzij zijn Nederlandse management, Jos Hermens en Global Sports Communication, liep hij vaak in Nederland. Bij de FBK Games in Hengelo staat hij al jaren bekend als "Mr. Hengelo". Haile heeft meerdere edities van de Zevenheuvelenloop gewonnen. Zijn laatste deelname was in 2013 als 40-jarige. Hij won toen in 42:42. De Ethiopiër was niet ontzettend blij met zijn laatste race. Na afloop zei hij: “De eerste 5 kilometer ging te langzaam. Haile heeft ook bij de 10 Engelse mijl van Tilburg (2005) een wereldrecord gelopen, in 44:24.
Lees ook: Een terugblik op de indrukwekkende loopbaan van Edwin van der Sar
Een Onverwacht Besluit
Tot die bewuste zondag had Gebrselassie altijd iedere speculatie over zijn afscheid als wedstrijdatleet afgewimpeld. Hij had zelfs herhaaldelijk verkondigd door te willen gaan tot de Olympische marathon van 2012. "Ik wil niet meer afzien. Dat betekent dat ik moet stoppen", verklaarde hij in New York. "Ik heb hard voor deze wedstrijd getraind. Zonder succes."
NOS Sport meldde dat Haile Gebrselassie zondag na zijn mislukte marathon van New York zijn afscheid had aangekondigd. De wereldrecordhouder op de marathon verklaarde na zijn opgave dat het tijd is om te stoppen."Het wordt tijd plaats te maken voor de jonge lopers", zei de 37-jarige voormalige olympisch kampioen op de baan. "Ik stop ermee." Gebrselassie liep voor het eerst de prestigieuze marathon van New York. Na zo'n 24 kilometer stapte hij uit. De Afrikaanse grootheid kampte met knieklachten.
Meer dan een Atleet
Niettemin wordt hij, volksheld en succesvol ondernemer in Ethiopië, al jaren genoemd als politicus in zijn land. Vanwege zijn charisma, populariteit en uitstekende beheersing van de Engelse taal, wordt een grote toekomst in de internationale sportwereld voorspeld. Aanzien vergaarde Gebrselassie voldoende tijdens zijn lange carrière, waarin hij eerst op de baan excelleerde. Olympische en wereldtitels volgden elkaar op, net als het aantal wereldrecords. Op elke discipline toonde de Ethiopiër zich een specialist. De successen en de daarbij behorende financiële vergoedingen maakten van hem een man in bonis. Daarmee creëerde hij in eigen land een zakenimperium dat zijn weerga niet kent.
In New York kwamen al meteen de eerste oproepen aan Gebrselassie om zijn beslissing - die onverwacht kwam - te heroverwegen. Zelfs Gebre Gebremariam, wiens zege in de New York Marathon volledig overschaduwd werd door het nieuws van zijn illustere landgenoot, hoopt dat Gebrselassie op een andere manier afscheid kan nemen van zijn sport.
Ondernemer en Filantroop
Inmiddels gepromoveerd “from athletics to the boardroom” traint Haile elke dag nog vroeg in de ochtend. Om negen uur zit hij op kantoor. Zijn prijzengeld is Haile aanvankelijk gaan beleggen in onroerend goed en tegenwoordig zit hij ook in koffie, is auto importeur van Hyundai en heeft hij een resort aan een meer. ‘Don’t put all your eggs in one basket’, is de ondernemingsfilosofie van Haile. Koffie is het grootste exportproduct van Ethiopië. Van oorsprong komt koffie uit dit gebied en is van daaruit naar de Arabische landen verspreid. Ook in koffie is de keizer van de Ethiopische atletiek een belangrijk man geworden. Haile zorgt met een imperium van 1500 medewerkers voor veel werkgelegenheid en tekent tegelijkertijd voor tal van sociale projecten op het gebied van onderwijs en aids. Hij blijft onder dit alles de heel gewone goedlachse en toegankelijke man die hij altijd al was.
Lees ook: Wat je moet weten over handbalfinales
The Great Ethiopian Run
Het zal niemand verbazen dat Haile de voorzitter is van de organisatie van The Great Ethiopian Run. Zelf heeft Haile The Great Ethiopian Run gewonnen in 2001. Met 30:04 was zijn tijd voor deze 10 km race niet eens zo snel. Meestal finisht de winnaar ondanks de hoogteligging onder de 30 minuten en zelfs onder de 29 minuten. We weten dat Haile in 1998 in Hengelo een wereldrecord liep op de 10.000 m baan in 26.22,75 en in 2002 op zeeniveau een wereldrecord 10 km op de weg neerzette in Doha, de hoofdstad van Qatar, in een tijd van 27:02.
Het Geheim van Hardlopen mede-auteur Ron van Megen stond op zondag 22 november 2015 aan de start van de 15e Great Ethiopian Run. Het was de climax van een hardloopreis met clinics in dit ultieme hardloopland. De wedstrijd is over 10 km. Addis Abeba ligt centraal in het Ethiopisch hoogland. De wedstrijd is op liefst 2450 m hoogte. De wedstrijd was tevens de farewell run van de inmiddels 42-jarige Haile Gebreselassie. Ron mocht deze goedlachse en heel toegankelijke tweevoudig Olympisch kampioen, negenvoudig wereldkampioen (waarvan vijf keer op de 10.000 m), die 27 keer een wereldrecord verbeterde, én gedurende vele jaren wereldrecordhouder was op de marathon (Berlijn 2007 in 2:04:26 en Berlijn 2008 in 2:03:59) ontmoeten in zijn werkkamer op kantoor.
Analyse van zijn Prestaties
We kwamen zo langzamerhand te spreken over de PR’s van Haile. Als je naar het overzicht van de op 18 april 1978 geboren Haile Gebrselassie kijkt, valt meteen op dat de PR’s in de eerste helft van zijn carrière op de baan zijn gelopen. Op basis van Het Geheim van Hardlopen weten we dat een VO2 max van 88 mg O2/kg/min als de maximale waarde voor het menselijk vermogen beschouwd kan worden. Op alle afstanden zat Haile daar vlakbij. Hij excelleerde op de 10.000 m baan en op de marathon. Zijn in Hengelo op de 10.000 m baan gelopen wereldrecord ligt er met 88,3 iets boven. Dit kunnen we verklaren omdat hazen Haile een tijdlang uit de wind hebben kunnen houden. Als we de PR’s in een grafiek uitzetten, zien we dat dat de macht in de befaamde formule van Peter Riegel onder de 0,07 ligt. Haile is dus niet alleen een uitzonderlijk goede allround midden- en langeafstandloper.
Haile Gebrselassie domineerde in de jaren negentig de vijf en de tien kilometer. Daar kwam verandering in toen zijn landgenoot Kenenisa Bekele in 2003 op de wereldkampioenschappen in Parijs goud won op de 10.000 en brons op de 5000 m. Bij de Olympische Spelen 2008 in Beijing startten beiden tegen de zin van de Ethiopische atletiekfederatie op de 10.000 m. Haile zag de marathon in Beijing niet zitten vanwege de temperatuur en de luchtverontreiniging in die stad. Kenenisa Bekele won goud in 27:01.17. De dan 35-jarige Haile viel buiten de prijzen. In een tijd van 27:06,68 werd hij op de 10.000 m zesde. Gezien de omstandigheden had Haile toch heel goed gepresteerd.
Een Nieuw Hoofdstuk
De nu 42-jarige hardlooplegende vindt het mooi geweest en zet een punt achter zijn carrière. Haile vertelt met heel veel plezier terug te kijken naar de vele wedstrijden en vele records die hij in Nederland heeft gelopen. Goed is ook om te zien dat zijn VO2 max waarden geen verdenking van doping geven. Over doping in de atletiek is dezer dagen veel te doen.
Lees ook: Rode kaart Buffon: wat nu?
Haile zou op 4 oktober 2015 in de Schotse stad Glasgow met de 10 kilometer van de Great Scottish Run zijn carrière afsluiten. Vanwege familiale omstandigheden is hij daar niet gestart. Het is bijzonder dat Haile in Glasgow nog aan de start wilde verschijnen. Er zijn maar weinig master atleten in Ethiopië die hardlopen. Dat doe je namelijk niet meer als je al wat ouder bent.
tags: #Haile #Gebrselassie #laatste #wedstrijd