Formule 1 Reglementen, Stand en Wedstrijd: Een Overzicht

De Formule 1, de koningsklasse van de autosport, fascineert miljoenen fans over de hele wereld. Jaarlijks worden er ongeveer 22 races gereden, verspreid over de hele wereld gedurende ongeveer driekwart van het jaar. De sport combineert de kwaliteiten van de coureur met de prestaties van de auto. De beste combinatie wint uiteindelijk de meeste races en daarmee het kampioenschap. Om dit alles in goede banen te leiden, is er een uitgebreid reglement dat constant evolueert. Dit artikel duikt in de belangrijkste aspecten van de Formule 1, van de technische regels tot de straffen en de puntentelling.

Teams, Auto's en Banden

In de Formule 1 strijden verschillende teams met elk hun eigen chassis en motoren. De auto's maken gebruik van verschillende soorten banden, geleverd door Pirelli. Tijdens een race is het verplicht om minimaal één keer te wisselen naar een ander type band. De beschikbare bandentypes voor droog weer zijn zacht (rood gemarkeerd), medium (geel gemarkeerd) en hard (wit gemarkeerd). Zachtere banden bieden meer grip en snelheid, maar slijten sneller. Bij regen moeten de auto's overschakelen naar banden met profiel om grip te behouden.

Technische Reglementen en Ontwikkelingen

De Formule 1 kent jaarlijks kleine wijzigingen in de reglementen. Hieronder een overzicht van enkele belangrijke technische aspecten en recente ontwikkelingen:

• Bevroren Motoren: Vanaf 2022 tot en met 2026 is de ontwikkeling van de motoren bevroren. In principe mag er geen verdere ontwikkeling plaatsvinden.
• Verhoogde Vloer: Vanaf 2022 is het basisontwerp van de auto's drastisch gewijzigd. Een van de problemen die hierdoor ontstond, was porpoising (het op en neer stuiteren van de wagens).
• Rolbeugels: De rolbeugels, die bescherming bieden als een auto op de kop terechtkomt, moeten vanaf 2023 een kracht van 15G kunnen opvangen.
• Lichter Gewicht: Teams worstelen vaak met het minimale gewicht van de auto.
• Testen Kwalificatiebanden: Er wordt geëxperimenteerd met kwalificatiesessies waarin het verplicht is om in Q1 op de harde band, in Q2 op de medium band en in Q3 op de zachte band te rijden.

De Grand Prix: Trainingen, Kwalificatie en Race

Een Formule 1 Grand Prix (GP) beslaat een heel weekend.

Trainingen

Er worden trainingen gehouden waarin de afstelling van de auto kan worden getest en aangepast. Tijdens de eerste trainingen kunnen Formule 1-teams ervoor kiezen om een testrijder in te zetten. Deze testrijder, ook wel vrijdagrijder, neemt dan de plaats van één van de vaste rijders in. Het is namelijk verboden om meer dan twee wagens tegelijkertijd in te zetten.

Lees ook: Onvergetelijke F1 ervaring

Kwalificatie

De kwalificatie is bedoeld om de startopstelling te bepalen. Het doel is om een zo snel mogelijke rondetijd neer te zetten. De kwalificatie is onderverdeeld in drie segmenten:

• Q1: Alle wagens hebben 18 minuten de tijd om een snelle rondetijd neer te zetten. De 16 snelste rondetijden gaan door naar de volgende ronde.
• Q2: De overgebleven 16 auto's hebben 15 minuten om een snelle rondetijd neer te zetten. In deze sessie vallen er weer 6 rijders af, die daarmee de startplekken 11 t/m 16 vullen.
• Q3: De laatste 10 deelnemers strijden in de laatste kwalificatiesessie (12 minuten) voor poleposition. De coureur met de snelste tijd in deze sessie start de race vooraan.

De Race

De race wordt gereden over een vast aantal ronden per circuit, met als uitgangspunt dat de totale lengte van de race 305 km is. De laatste ronde wordt altijd afgemaakt. Een race duurt gemiddeld rond de 60 ronden. Er is een limiet van maximaal 2 uur racetijd, in het geval van veel ongevallen, vertraging en bijvoorbeeld door extreem slecht weer. Een uitzondering op de raceafstand is het stratencircuit van Monaco, waar de totale raceafstand 260 km is.

Voor de start van de race worden de rode startlichten één voor één aangezet. Tijdens de race mogen coureurs pitstops maken om banden te wisselen. Het is verplicht om op twee verschillende sets banden te rijden, dus één stop is verplicht. Tijdens de race kunnen er tijdstraffen worden uitgedeeld, bijvoorbeeld bij onreglementaire inhaalacties. De winnaar van de race is degene die als eerste over de finish komt na alle ronden.

DRS en ERS: Technologie voor Meer Inhaalacties

Er zijn een tweetal technische onderdelen die zijn ontwikkeld om het racen spannender te maken:

• DRS (Drag Reduction System): Met dit systeem kan een coureur zijn achtervleugel platter leggen om tijdelijk minder weerstand (drag) te hebben. Dit kan worden gebruikt als iemand binnen 1 seconde van een voorligger rijdt. Hierdoor kan een hogere topsnelheid worden bereikt, wat het inhalen makkelijker maakt.
• ERS (Energy Recovery System): Met dit systeem wordt energie opgeslagen die vrijkomt bij het remmen. Deze energie kan door een coureur worden ingezet voor een korte extra pk-boost.

Track Limits: De Grenzen van de Baan

Met de track limits wordt de uiterste belijning van de racebaan bedoeld. Om een eerlijke race te hebben, moet iedereen binnen deze lijnen proberen snelle tijden te rijden en elkaar in te halen. De track limits worden aangegeven met een witte lijn, waarbij de regel is dat je niet met vier wielen over deze lijn mag komen. Per race worden vaak specifieke zones benoemd waar de track limits niet mogen worden overschreden.

Lees ook: Formule 1: een historisch overzicht

F1-Straffen: Handhaving van de Regels

Om Formule 1 beter te begrijpen, is het belangrijk om je in de straffen te verdiepen. Coureurs en teams moeten zich namelijk aan strikte regels houden. Doen ze dat niet, dan kunnen zij verschillende straffen krijgen van de wedstrijdleiding. Voorafgaand aan een straf krijgt een coureur soms eerst een waarschuwing, bijvoorbeeld als hij tijdens een race de track limits overschrijdt.

Waarschuwingen en Reprimandes

Een coureur krijgt drie waarschuwingen voor het overschrijven van track limits tijdens de race. Bij de vierde keer krijgt hij standaard vijf seconden tijdstraf. Tijdens de kwalificatie wordt de gereden tijd verwijderd als een coureur de track limits overschrijdt.

Een reprimande wordt gezien als officiële waarschuwing. Reprimandes worden meestal gegeven voor gedrag dat niet strookt met de regels, maar dat niet ernstig genoeg is om een straf op te leggen. Voorbeelden zijn incorrecte plaatsing van reclame op de auto of onnodig langzaam rijden op het circuit tijdens oefenrondes. Tijdens een raceseizoen mogen coureurs vier keer een reprimande krijgen. Wanneer zij voor een vijfde keer een reprimande krijgen, betekent dit een gridstraf van tien plaatsen tijdens de eerstvolgende race.

Tijdstraffen en Drive-Through Penalties

Een coureur kan een tijdstraf ontvangen om verschillende redenen, zoals het overtreden van baanlimieten, onveilig rijgedrag en het negeren van vlaggen. Tijdstraffen kunnen tijdens de race worden toegepast of na de race aan de totale racetijd van een coureur worden toegevoegd. Maakt de coureur tijdens de race nog een pitstop? Dan wordt de tijdstraf meteen ingelost doordat de pitcrew gedurende het aantal strafseconden nog niet aan de auto mag werken. Maakt de coureur tijdens die race geen pitstop meer? Dan wordt de tijdstraf opgeteld bij de eindtijd van de race.

Een zwaardere straf is de drive-through penalty. Hierbij moet de coureur door de pitlane rijden zonder te stoppen bij zijn team of banden te verwisselen. Omdat in de pits een maximale snelheid geldt, kost dit veel tijd.

Lees ook: Grand Prix van Monaco: Een Overzicht

Stop-and-Go Penalty en Gridstraffen

Een nog zwaardere straf is de stop-and-go penalty, waarbij de coureur moet stoppen in de pitlane voor tien seconden voordat hij verder mag rijden. Bij deze straf mag een team niet aan de auto werken.

Een gridstraf betekent dat een coureur een aantal plaatsen naar achteren moet op de startgrid bij de eerstvolgende race. Het overtreden van regels zoals het wisselen van motoronderdelen of het negeren van gele vlaggen tijdens een sessie leiden vaak tot gridstraffen.

Diskwalificatie en Schorsing

In uitzonderlijke gevallen kan een coureur worden gediskwalificeerd uit een race. Dit betekent dat hij of zij als niet gefinisht wordt beschouwd. Meestal is dit een gevolg van technische onregelmatigheden die een oneerlijk voordeel geven voor de coureur.

De zwaarste straf binnen F1 is een schorsing. Dit gebeurt alleen in extreem uitzonderlijke gevallen, meestal wanneer een coureur betrokken is bij een ernstig incident of herhaaldelijk de regels overtreedt. Een coureur kan geschorst worden als hij binnen een periode van twaalf maanden twaalf strafpunten op zijn racelicentie krijgt.

Teamstraffen

Niet alleen coureurs kunnen een straf ontvangen. Ook het hele team kan een straf krijgen, bijvoorbeeld bij valsspelen. Dit kan leiden tot een geldboete of een andere straf, zoals minder tijd in de windtunnel voor aerodynamische ontwikkeling.

De wedstrijdleiding en de stewards van de FIA zijn verantwoordelijk voor het toezicht houden op de races en het handhaven van de regels.

Parc Fermé: Technische Controle en Beperkingen

In de Formule 1 zoeken de teams continu de limiet op om minimale tijdsverbeteringen te vinden. Een belangrijk onderdeel van dat proces bestaat uit het doorlopen van zogenaamde legaliteitscontroles op de auto's die in het parc fermé geparkeerd staan.

Letterlijk vanuit het Frans vertaald betekent parc fermé 'gesloten park'. Daarmee wordt verwezen naar een afgesloten gebied op het circuit waar de auto's een technische keuring ondergaan om de veiligheid en legaliteit te controleren. In de Formule 1 wijst het parc fermé ook naar momenten gedurende een Grand Prix-weekend waarin de auto's in de pitboxen van de teams staan, maar dan wel onder het toeziend oog van een controleur.

Onder de controles in parc fermé vallen gewichtsmetingen, evenals metingen voor de afmetingen van de bolide. Deze worden uitgevoerd middels lasertechnologie. Het parc fermé is een afgezette zone waarin de FIA haar controles uitvoert en de teams beperkte toegang hebben. In het parc fermé-gebied kan er niet aan de auto gewerkt worden.

Parc Fermé-Omstandigheden

Aan het begin van een raceweekend controleren de teams eerst zelf hun bolides. De teams kunnen aan de afstelling van de auto sleutelen tot aan de start van de kwalificatie. Zodra het licht in de pitstraat op groen springt voor Q1, dan zijn de parc fermé-omstandigheden van kracht. Elke auto die Q3 niet bereikt gaat terug naar de pitbox van het team, waar de auto onder parc fermé-omstandigheden goed in de gaten gehouden wordt door een steward. Elke auto van de coureurs die in Q3 om de tien eerste startplekken strijden, moet na de kwalificatie door naar het fysieke parc fermé. Daar volgen de controles op veiligheid en legaliteit. Na de race moeten alle auto's van de gefinishte coureurs direct naar parc fermé voor de bekende legaliteits- en veiligheidscontroles. Dit neemt zo'n één tot twee uur in beslag, in sommige gevallen zelfs meer. Na deze checks keren de auto's terug bij de teams. De FIA selecteert op basis van willekeur elk weekend één auto om grondiger te inspecteren.

Beperkingen en Toegestane Werkzaamheden

Voordat de auto's de pitstraat verlaten voor de kwalificatie, moeten de teams de technisch afgevaardigde van de FIA voorzien van een afstellingsheet. De teams moeten zich dan de rest van het weekend houden aan die afstelling voor zowel de kwalificatie als de race. Toch kunnen teams nog wel enkele werkzaamheden uitvoeren, waaronder het vervangen van onderdelen voor een identiek exemplaar. Per auto wordt er één controleur aangewezen die erop moet toezien dat er geen ongeoorloofde werkzaamheden worden uitgevoerd onder parc fermé-omstandigheden.

Veel beperkingen tijdens de parc fermé-omstandigheden dus, maar de teams mogen wel degelijk wat werk uitvoeren. In de FIA-regels is vastgesteld dat er meer dan twintig specifieke zaken mogen gebeuren tijdens de parc fermé-omstandigheden.

Wat mag er dan wél gebeuren? Ten eerste mogen de motoren gestart worden. Ook mag het team brandstof toevoegen of uit de auto halen en kan er een brandstofontluchter worden aangebracht. De bougies kunnen worden verwijderd om de interne motor te inspecteren en de cilindercompressie te controleren. Bovendien kan het remsysteem ontlucht worden, kan er motorolie afgetapt worden en kunnen persgassen afgetapt of toegevoegd worden. Ook mogen teams de banden en de bevestigingen weghalen, vervangen of opnieuw balanceren. Daarnaast mogen de teams de bandenspanning controleren. De voorvleugel mag aangepast worden, maar enkel door bestaande onderdelen die goedgekeurd zijn. Er mogen dus geen nieuwe onderdelen aan de voorvleugel toegevoegd of vervangen worden en er mag niks van deze voorvleugel verwijderd worden. Het bodywork kan verwijderd worden en er mogen cosmetische aanpassingen doorgevoerd worden. De onboard-camera's, het marshalsysteem en de timingtransponders kunnen verwijderd, gecontroleerd en opnieuw geplaatst worden. Alle onderdelen die de teams van de auto halen voor de veiligheidscontroles, moeten in het zicht van de aangewezen controleur blijven.

Reparatie van Schade

Wat dan wel een grijs gebied is binnen deze parc fermé-reglementen, is wanneer een auto beschadigd is geraakt. Binnen de regels is de 'reparatie van echte schade door een ongeluk' toegestaan, wat nog ruimte laat voor verschillende interpretaties. De bolides hebben regelmatig nog wat opknapwerkzaamheden nodig na een kwalificatie, met name de onderdelen die laag bij de grond liggen zoals de vloer, diffuser of voorvleugel. Deze kunnen beschadigd raken door debris of gewoonweg het rijden over de kerbstones.

Mocht een team een onderdeel moeten vervangen vanwege schade, dan moet het team een geschreven verzoek sturen naar de technisch afgevaardigde van de FIA. Daarin moet het team duidelijk maken welke onderdelen vervangen moeten worden. Ook hier geldt: alle vervangende onderdelen moeten hetzelfde zijn als het origineel. Als het team toestemming heeft gekregen, dan mag de reparatie uitgevoerd worden. Net als al het andere werk onder parc fermé-omstandigheden moet daar een controleur bij aanwezig zijn.

Vervanging van Onderdelen en Strafmaatregelen

Wil het team voorkomen dat het een gridstraf krijgt, dan moeten bepaalde onderdelen een aantal races gebruikt worden alvorens deze vervangen worden. Bij zo'n straf wordt er niet gekeken of de vervanging nodig was vanwege een crash, een uitvalbeurt of puur voor de prestaties van de bolide.

Versnellingsbakken moeten minstens zes races gebruikt zijn voordat deze zonder straf verwisseld kunnen worden. Als een team vóór die zesde race al een vervangende versnellingsbak nodig heeft, dan komt dat op een gridstraf te staan.

Zo rechttoe rechtaan als dit is voor de versnellingsbak en het chassis, zo complex is het voor de krachtbron. Deze bestaat namelijk uit meerdere onderdelen waarbij elk element een bepaald aantal keren vervangen mag worden voordat er een straf wordt uitgedeeld. Tijdens een seizoen mogen de teams niet meer dan drie verbrandingsmotoren, drie motor generator units-heat (MGU-H), drie turbochargers, twee energieopslagsystemen, drie motor generator units-kinetic (MGU-K) en acht uitlaatsystemen gebruiken. Gaat een team over de limiet heen van een van deze onderdelen, resulteert dat in een gridstraf. Bij het eerste vergrijp levert dat tien plaatsen straf op per vervangen onderdeel, bij het tweede en verdere verzoeken vijf plaatsen.

De FIA verzegelt alle onderdelen van een krachtbron voordat deze voor de eerste keer gebruikt worden. Dit moet duidelijk maken dat het om een nieuwe motor gaat en zorgt ervoor dat er geen belangrijke bewegende delen kunnen worden gereviseerd of vervangen. Bij de eerstvolgende race waarbij diezelfde krachtbron gebruikt wordt, haalt de FIA de verzegelingen er weer af en moeten alle onderdelen in de garage blijven wanneer deze niet gebruikt worden.

Nachtelijke Werkzaamheden en Regen

De teams hebben na de kwalificatie drieënhalf uur om aan de auto te werken voordat zij moeten stoppen. De auto's worden 's nachts afgedekt en de FIA brengt ook hier zegels aan om ervoor te zorgen dat deze niet aangeraakt worden. In sommige gevallen kunnen de teams toestemming van de technische afgevaardigde krijgen om een van de auto's buiten te laten staan voor marketingdoeleinden.

Op zondagochtend, vijf uur en tien minuten voor de start van de opwarmronde, kunnen de zegels en doeken van de auto af en mogen de teams er weer aan sleutelen - onder de parc fermé-omstandigheden natuurlijk.

Een element dat voor een versoepeling van de parc fermé-omstandigheden kan zorgen, is regen. Aangezien afstellingen voor een race op een droge baan niet goed zullen werken op een natte baan, kan de wedstrijdleiding op basis van 'een verandering in weersomstandigheden' besluiten om de regels lichtjes te versoepelen. Daarnaast kunnen teams de hoofdsteun van de coureurs verwisselen. Teams hebben drie verschillende soorten hoofdsteunen voor drie verschillende temperatuurbereiken. De wedstrijdleiding geeft in dat geval ook aan welk type hoofdsteun de teams moeten gebruiken.

Puntentelling in het Kampioenschap

Er is een coureurskampioenschap en een constructeurskampioenschap. De puntenverdeling per race is als volgt:

• 1e plaats: 25 punten
• 2e plaats: 18 punten
• 3e plaats: 15 punten
• 4e plaats: 12 punten
• 5e plaats: 10 punten
• 6e plaats: 8 punten
• 7e plaats: 6 punten
• 8e plaats: 4 punten
• 9e plaats: 2 punten
• 10e plaats: 1 punt

De coureur met de snelste ronde tijdens de race verdient 1 extra punt, mits hij in de top 10 van de race finisht. Vanaf 2025 wordt het extra punt voor de snelste ronde afgeschaft.

De puntentelling van alle punten die voor het hele team zijn behaald, door de twee coureurs (of eventuele invallers tijdens het seizoen), tellen aan het einde van het seizoen op voor het constructeurskampioenschap.

Vlagsignalen: Communicatie op de Baan

Om gevaar te indiceren of een bepaalde situatie op het circuit kenbaar te maken, hebben de baancommissarissen die rond het circuit staan meerdere vlaggen tot hun beschikking. Deze worden gezwaaid als de coureur volgens de wedstrijdleiding informatie nodig heeft om zijn race te kunnen voortzetten.

• Rood: Wedstrijd wordt stilgelegd, minder je snelheid en keer terug naar de pits.
• Geel: Gevaar, snelheid minderen en inhaalverbod.
• Dubbel geel: Gevaar, minder snelheid, inhaalverbod en wees voorbereid om ieder moment te stoppen.
• Groen: Gevaar en inhaalverbod voorbij, baan is weer vrij!
• Blauw: Achteropkomende rijder heeft een rondje voorsprong, laat deze voorbij.
• Zwartwit geblokt: Finish, einde wedstrijd.
• Geel-rood gestreept: Er ligt olie of een andere vloeistof op de baan, kijk uit!
• Zwart met oranje bol (met startnummer): Je auto is kapot. Kom naar de pitstraat voor reparatie!
• Wit: Kijk uit! Er rijdt een wagen langzaam over het circuit.
• Zwart-wit (met startnummer): Waarschuwing. Nog één keer misdragen en je ontvangt een straf!
• Zwart (met startnummer): Je bent gediskwalificeerd. Kom direct naar de pitstraat.

Nieuwe Regels voor 2025

Vanaf het 2025 seizoen zijn er enkele nieuwe regels binnen de Formule 1:

• Het minimumgewicht van de coureurs wordt verhoogd van 80 naar 82kg, waardoor het minimumgewicht van de auto's ook verhoogd wordt van 798 naar 800kg.
• Bij extreme weersomstandigheden kunnen de stewards verplichte koeling voor in de auto invoeren.
• Rookies krijgen meer kansen in de Formule 1, aangezien vaste coureurs tweemaal per seizoen een vrije training moeten overslaan in plaats van eenmaal per seizoen.
• Coureurs kunnen ook bestraft worden voor overmatig schelden.
• Het punt voor de snelste ronde vervalt.

Formule 1 in de Toekomst: Reglementen voor 2026

Al langere tijd was bekend dat de Formule 1 vanaf 2026 een nieuwe weg in gaat slaan. De FIA focust zich voor 2026 op vijf innovatiepunten: de motor, het chassis, de aerodynamica, de veiligheid en de duurzaamheid.

Motor

De Formule 1 zal gaan voortbouwen op de huidige hybridekrachtbronnen, maar gaat wel een sprong qua vermogen maken. De kracht van de verbrandingsmotor daalt van 550-560 kW naar 400 kW. Daar staat tegenover dat het batterij-element een enorme groei gaat maken, van 120 kW naar 350 kW. De MGU-H gaat vanaf 2026 verdwijnen, waardoor de motoren in de Formule 1 een stuk eenvoudiger worden.

Chassis

Het chassis voor 2026 is ontworpen om kleiner en lichter te zijn dan de huidige generatie auto's. De wielbasis daalt van maximaal 3600 mm naar 3400 mm, terwijl de breedte is verminderd van 2000 mm naar 1900 mm. De maximale vloerbreedte wordt met 150 mm verminderd. Het minimumgewicht van de auto's zal 768 kg zijn - 30 kg minder dan de huidige generatie.

Aerodynamica

De downforce wordt met 30% verminderd en de luchtweerstand met 55%. De auto's van 2026 zullen ook beschikken over actieve aerodynamicasystemen. Het systeem, dat beweegbare voor- én achtervleugels omvat, zal resulteren in hogere bochtsnelheden. Op rechte stukken kunnen de coureurs vervolgens overschakelen naar een configuratie met lagere luchtweerstand die is ontworpen om de rechtelijnsnelheid te maximaliseren.

Veiligheid

Er worden aangepaste regels voor de voorste impactstructuur geïntroduceerd in een tweefasige structuur om incidenten te voorkomen waarbij de voorste impactstructuur (FIS) vlakbij de cockpit afbreekt tijdens een crash. De zij-impactbeveiliging wordt verbeterd en de belasting die de 'roll-hoop' moet kunnen verdragen is verhoogd van 16G naar 20G.

Duurzaamheid

Vanaf 2026 zullen Formule 1-krachtbronnen draaien op volledig duurzame brandstof. Deze brandstof zal 'drop-in' zijn, wat betekent dat het in bijna elk voertuig met een verbrandingsmotor kan worden gebruikt, wat een potentieel baanbrekende oplossing biedt voor broeikasgassen in de transportsector.

tags: #formule #1 #reglementen #stand #wedstrijd