Voetbal is diep geworteld in de Engelse cultuur, en het logo van het nationale elftal, met de iconische drie leeuwen, is een krachtig symbool van die verbinding. Dit artikel duikt in de rijke geschiedenis van dit embleem, van zijn koninklijke oorsprong tot zijn hedendaagse betekenis.
De Oorsprong van de Drie Leeuwen
De traditie van het gebruik van leeuwen als symbool van Engeland gaat terug tot de 12e eeuw. Op de Engelse slagvelden waren al standaarden te zien met daarop drie gouden leeuwen op een rood veld. Hendrik I van Engeland, bijgenaamd Beauclerc, legde in zekere zin de basis voor deze traditie. Toen hij in 1100 de troon besteeg, sierde een enkele gouden leeuw zijn standaard. In 1121 voegde Hendrik een tweede leeuw toe ter ere van zijn schoonvader, Adeliza van Leuven, die ook een leeuw op zijn schild voerde. Zijn kleinzoon, koning Hendrik II, voegde in 1154 de derde leeuw toe, bij zijn huwelijk met Eleonora van Aquitanië.
Van Koninklijk Wapen tot Voetbalembleem
Het wapen met de drie leeuwen werd het symbool van de Engelse koningen. Richard Leeuwenhart (1189-1199) gebruikte het beeld van de drie gouden leeuwen bijvoorbeeld als symbool voor de Engelse troon. De Three Lions zijn sindsdien door alle opvolgende monarchen gebruikt. Toen de Engelse voetbalbond in de negentiende eeuw een logo nodig had, leek het logisch om terug te grijpen op het oude beeld van de drie leeuwen. Op het tenue van het Engelse voetbalelftal prijkt het embleem van de nationale voetbalbond (Football Association, FA), met daarop drie leeuwen. Het team draagt dan ook de bijnaam The Three Lions. Dat de Engelse voetballers drie leeuwen op hun shirt hebben, komt dus puur doordat deze leeuwen ook in het logo van de FA voorkomen.
De Betekenis van Logo's in de Voetbalwereld
Logo's zijn cruciaal voor sportverenigingen. Ze vergroten de herkenbaarheid en symboliseren de identiteit van de club. Hoewel veel logo's relatief eenvoudig zijn en verwijzen naar de sport die bij de club wordt beoefend, zijn er ook clubs die veel aandacht besteden aan hun clublogo. Voetbalclub Arsenal, met de bijnaam "the Gunners", dankt zijn naam aan het feit dat de club is opgericht door de arbeiders van het arsenaal van het leger in de wijk Woolwich. Het huidige logo van Arsenal toont een kanon, een directe verwijzing naar de militaire oorsprong van de club. Door de jaren heen heeft het logo verschillende veranderingen ondergaan, maar het kanon is een centraal element gebleven.
Clublogo's met Dierenafbeeldingen
Veel clublogo's bevatten afbeeldingen van dieren, die vaak verwijzen naar de bijnaam van de club. Go Ahead Eagles uit Deventer heeft bijvoorbeeld een adelaar in zijn logo, en in het logo van ADO Den Haag is de Haagse ooievaar te vinden.
Lees ook: Volleybal: een sportgeschiedenis
Voorbeelden van Buitenlandse Clublogo's
Ook in het buitenland zijn er voorbeelden van clublogo's met een bijzondere betekenis. Het logo van Ajax Amsterdam, dat in 1928 in gebruik werd genomen, staat symbool voor de dapper- en strijdbaarheid waar de club voor staat. In 1991 werd het logo gemoderniseerd, waarbij de afbeelding van de Griekse held is opgebouwd uit elf lijnen, het aantal spelers van een voetbalelftal. Het logo van FC Barcelona heeft de vorm van een olla, een kookpot waarin de lunch voor bouwvakkers werd gemaakt. Het logo bevat een rood kruis, het teken van Sant Jordi, de beschermheilige van Catalonië, en vier rode banen, het patroon van de vlag van het oude koninkrijk Aragón en het graafschap Barcelona.
De Vernieuwing van Clublogo's en Protesten
De vernieuwing van clublogo's kan soms leiden tot protesten van supporters. Toen Juventus uit Turijn in 2017 besloot om het traditionele logo te vernieuwen, leidde dit tot veel protesten. Het nieuwe logo bestaat uit drie kernelementen: de letter J van Juventus, de bekende zwart-witte strepen en de vorm van de Scudetto, het schildje dat de kampioen van de Italiaanse serie A op het shirt mag dragen.
Het Voetbalshirt: Meer dan een Kledingstuk
Het voetbalshirt is meer dan alleen een kledingstuk. Het staat voor een roemrijke clubgeschiedenis en wordt gesymboliseerd via het aanbeden clublogo. Het voetbalshirt verenigt de achterban van elke club of voetbalnatie. Het is het voetbalshirt waarmee je laat zien voor welke club je bent. Waar je een persoonlijke band mee hebt en nog jaren mee verbonden voelt. De echte supporter voelt zich emotioneel betrokken met de club, maar ook met het shirt. Met het logo en de geschiedenis daarachter. Met de clubkleuren die in het driedelige tenue zijn verwerkt. Met anderen die dezelfde passie delen. Voetbalshirts zijn uniek en nemen ons terug naar een onvergetelijke wedstrijd of een historisch doelpunt.
De Evolutie van het Voetbalshirt
Aanvankelijk werden spelers enkel uit elkaar gehouden op basis van gekleurde petjes of sjaals. Aan het einde van de 19e eeuw steeg echter de vraag naar gekleurde uniformen om voetballers zo beter uit elkaar te houden. Vanaf 1920 verschenen rugnummers op de shirts. Met de opkomst van reclame in de jaren '60 werd het shirt steeds meer opgevuld met sponsorlogo's. Speciale replica edities werden in het leven geroepen die nu ook door fans kunnen worden aangeschaft.
De Symboliek van Kleuren
Kleuren hebben een belangrijke symbolische betekenis in de voetbalwereld. Het lichtblauw van Napoli doet denken aan Diego Maradona, Johan Cruijff staat voor oranje, terwijl hij ook het legendarische gezicht is van rugnummer 14. In Madrid staat het maagdelijk witte shirt voor een indrukwekkende erelijst, terwijl in Barcelona de 'blaugrana' kleur staat voor een beladen geschiedenis die vooral van politieke aard is. In Brazilië staat het kanariegele shirt voor passie, levensvreugde en samba.
Lees ook: Klik hier voor een overzicht.
De Historie van Het Oranje Voetbalshirt
Oranje is synoniem voor het Nederlands Elftal. Toch is het shirt van het Nederlands Elftal niet altijd oranje geweest. Het Nederlands elftal speelt namelijk sinds 1907 met de kleur die vandaag de dag voor een ware volksgekte zorgt. Het eerste officiële duel van het Nederlands elftal is op 30 april 1905 in en tegen België. Op deze zondagmiddag vindt de aftrap om 15:00 plaats en betreden de internationals het veld in een wit shirt met rood-wit-blauwe banen. Het is pas twee jaar later, op 14 april 1907, tijdens de zesde officiële interland, dat de Nederlanders voor de eerste keer in een oranje shirt spelen - opnieuw tegen België en opnieuw in Antwerpen. Een ander symbool dat eveneens in één adem wordt genoemd met Oranje is de Nederlandse leeuw. Deze leeuw is ook sinds 1907 een vast onderdeel van het voetbalshirt geworden en sindsdien nooit meer verdwenen. De klassieke leeuw staat daarbij voor belangrijke Nederlandse waarden als eenvoud, eer en eenheid.
Shirtsponsoring in Het Voetbal
Shirtreclame is in Nederland sinds 1 juli 1982 toegestaan. Een van de meest opvallende sponsoren in de Nederlandse voetbalgeschiedenis is Philips. Sinds de dag dat er officieel shirtsponsoring bestaat, prijkt Philips 34 jaar lang op de borst van PSV. Tot 1 juni 2011 weigerde FC Barcelona principieel elke vorm van commerciële shirtsponsoring. In 2006 sloten de Catalanen een vijf-jarige overeenkomst met Unicef, waarbij Barça de organisatie jaarlijks met een bedrag van 1,5 miljoen euro steunt. Hier is ook het huidige slogan, ‘Barça, Més que un club’, uit afgeleid.
De Stijlvolle Italiaanse Voetbalshirts
Voetbalshirts zijn door de jaren heen steeds mooier geworden. Modieuzer, strakker en stijlvoller. Hierbij zijn de voetbalshirts van Italiaanse clubs vaak net even stijlvoller dan de tenues van de andere teams. In de jaren zeventig zag de Italiaanse ondernemer Maurizio Pouchain de invloed van sport op de straatmode in de Verenigde Staten. In 1978 opende hij een kledingfabriek en zo was Pouchain Sportswear geboren. Om zijn plan te laten slagen moesten de wedstrijdshirts wel een stuk mooier zijn dan de traditionele voetbalshirts. Destijds waren de voetbaltenues van de clubs eentonig en hadden deze vooral een functionele betekenis. Voetbalshirts moesten er voortaan modieuzer uitzien, die supporters ook in hun vrije tijd konden dragen.
De Rol van Merchandising
Steeds meer wordt de voetballerij een wereld waarin sportieve, politieke en commerciële belangen elkaar vinden. De voetbalwereld is moderner en modieuzer geworden. Met internationale marketingcampagnes worden nieuwe collecties gelanceerd en ook derde tenues en trainingstenues worden steeds vaker als kans aangegrepen om geld binnen te slepen. De spelers die het veld opkomen zijn marketing producten en zijn het gezicht van de grootste merken op aarde. Een volwaardig voetbaltenue is ongekend belangrijk, zowel op sportief als commercieel vlak.
Vrouwenvoetbal en Voetbalshirts
De groeiende interesse van vrouwen in voetbal heeft ook invloed op de voetbalshirts. Zo hebben voetbalshirts voor vrouwen een vrouwelijke snit, smalle belijningen en een strakke pasvorm.
Lees ook: Een diepe duik in de geschiedenis van het Engelse voetbalelftal
Adidas en Nike: Een Strijd om de Voetbalwereld
Twee sportmerken die al jaren een hoofdrol spelen in de wereld van voetbal merchandising zijn Adidas en Nike. De twee sportmerken lijken een steeds heviger wordende strijd te voeren in het al overvolle voetbal landschap. Nike en Adidas maken voetbalvedettes nog groter. Dankzij uitgebreide marketingcampagnes worden voetballers omgevormd tot moderne volkshelden. In het laatste decennia vallen daarbij twee wereldsterren in een buitencategorie: Lionel Messi en Cristiano Ronaldo. Het is een felle strijd tussen de twee grootste voetballers, clubs én sportmerken uit het moderne voetbal. Messi tegen Ronaldo, Barça tegen Real, Adidas tegen Nike.
tags: #engels #voetbalelftal #logo #geschiedenis