Op 2 juli herdacht Colombia de 25e verjaardag van de moord op Andrés Escobar, een getalenteerde voetballer wiens leven op tragische wijze werd beëindigd na een eigen doelpunt op het WK van 1994 in de Verenigde Staten. De moord op Escobar is een pijnlijke herinnering aan de diepe verstrengeling van voetbal, drugsgeweld en georganiseerde misdaad in Colombia in de jaren negentig.
Een veelbelovende carrière in de schaduw van geweld
Andrés Escobar, geboren in Medellín, was een rijzende ster in het Colombiaanse voetbal. Hij speelde voor Atlético Nacional, waarmee hij in 1989 de Copa Libertadores won, een prestigieuze Zuid-Amerikaanse voetbaltrofee. Escobar stond bekend om zijn elegantie, zijn sportiviteit en zijn uitgesproken afkeer van het geweld dat zijn land teisterde.
Samen met spelers als Carlos Valderrama en René Higuita maakte Escobar deel uit van een "gouden generatie" Colombiaanse voetballers. Het nationale elftal kwalificeerde zich voor het WK van 1994 en werd door velen beschouwd als een van de favorieten voor de titel. De Braziliaanse voetballegende Pelé voorspelde zelfs dat Colombia de halve finale zou bereiken.
Het WK-drama en de fatale blunder
Het WK in de Verenigde Staten verliep echter desastreus voor Colombia. De ploeg verloor de eerste wedstrijd tegen Roemenië en stond onder immense druk in de tweede wedstrijd tegen de Verenigde Staten. In de 35e minuut van die wedstrijd gleed Escobar om een Amerikaanse voorzet te onderscheppen, maar hij werkte de bal ongelukkig in zijn eigen doel. Dit eigen doelpunt zou niet alleen de wedstrijd beslissen (Colombia verloor met 2-1), maar ook een tragische wending geven aan het leven van Escobar.
Bedreigingen en angst
De nederlaag tegen de Verenigde Staten zorgde voor woede en teleurstelling in Colombia. Er gingen geruchten over omkoping en gokschulden. Bondscoach Francisco Maturana ontving telefonische bedreigingen en werd gedwongen om een bepaalde speler op te stellen. De spelers voelden zich onveilig en belden naar huis om te controleren of hun families veilig waren.
Lees ook: Top Colombiaanse voetballersnamen
De moord op Andrés Escobar
Enkele dagen na de uitschakeling van Colombia op het WK keerde Escobar terug naar Medellín. Op 2 juli bezocht hij een nachtclub genaamd El Indio. Daar kreeg hij ruzie met een groep mannen, waaronder de broers Santiago en Pedro Gallón Henao, vermeende drugshandelaren. Toen Escobar de club verliet en in zijn auto stapte, werd hij door drie mannen benaderd. Een van hen trok een pistool en schoot zes keer op Escobar. Volgens getuigen riep de dader bij elk schot "Goal!", verwijzend naar het eigen doelpunt van Escobar. De voetballer overleed 45 minuten later in het ziekenhuis.
Onderzoek en nasleep
De moord op Escobar veroorzaakte een golf van shock en verdriet in Colombia en de rest van de voetbalwereld. Humberto Muñoz Castro, de chauffeur van de Gallón-broers, werd veroordeeld tot 43 jaar gevangenisstraf voor de moord. Zijn straf werd later echter verlaagd en hij kwam na slechts elf jaar vrij.
In 2018 werd Santiago Gallón Henao gearresteerd en aangeklaagd voor zijn betrokkenheid bij de moord op Escobar. Er werd beweerd dat Gallón en zijn broer grote sommen geld hadden ingezet op Colombia tijdens het WK en dat ze Escobar de schuld gaven van het verlies.
De rol van drugsgeld in het Colombiaanse voetbal
De moord op Andrés Escobar is onlosmakelijk verbonden met de invloed van drugsgeld in het Colombiaanse voetbal in de jaren tachtig en negentig. Drugskartels investeerden grote sommen geld in voetbalclubs om hun drugsgeld wit te wassen en hun imago te verbeteren. Pablo Escobar, de beruchte leider van het Medellín-kartel, was een fervent voetballiefhebber en investeerde in Atlético Nacional.
Deze investeringen leidden tot een opleving van het Colombiaanse voetbal, maar ze brachten ook corruptie, geweld en bedreigingen met zich mee. Spelers, trainers en scheidsrechters werden vaak gedwongen om wedstrijden te manipuleren in ruil voor geld of uit angst voor hun veiligheid.
Lees ook: Wie is de beste voetballer?
Een nalatenschap van hoop en herinnering
De moord op Andrés Escobar is een tragische herinnering aan de donkere periode in de Colombiaanse geschiedenis. Zijn dood staat symbool voor de verwoestende gevolgen van drugsgeweld en corruptie.
Ondanks de tragische omstandigheden van zijn dood, blijft Andrés Escobar een symbool van hoop en sportiviteit in Colombia. Hij wordt herinnerd als een getalenteerde voetballer, een gentleman en een uitgesproken tegenstander van geweld.
Op 2 juli, de dag van zijn overlijden, worden er in Colombia herdenkingen gehouden om Andrés Escobar te eren en zijn nalatenschap te vieren. In Medellín staat een standbeeld van Escobar in het sportpark dat zijn naam draagt.
De moord op Andrés Escobar is een waarschuwing tegen de gevaren van corruptie, geweld en de verstrengeling van sport en georganiseerde misdaad. Zijn verhaal herinnert ons eraan dat zelfs de meest getalenteerde en geliefde personen slachtoffer kunnen worden van een samenleving die wordt geteisterd door geweld en corruptie.
Medellín omarmt haar geschiedenis
Het eerbetoon aan Andrés Escobar maakt deel uit van de gemeentelijke strategie ‘Medellín omarmt haar geschiedenis’, een serie van activiteiten die tot doel heeft te vertellen hoe Medellín haar meest gewelddadige periode beleefde, maar de bedoeling is, volgens de burgemeester, om dat deze keer te doen vanuit het standpunt van de slachtoffers. De moord op Andrés Escobar stond niet op zichzelf en was slechts een van de talloze tragedies die een direct of indirect gevolg waren van het drugsgeweld in de jaren negentig.
Lees ook: Van talent tot televisie: Andy van der Meijde
Eigen doelpunt: Voetbal en maffia in het Colombia van Pablo Escobar
Nico Verbeek (1961), Colombia-correspondent voor La Chispa, schreef het boek Eigen doelpunt. Voetbal en maffia in het Colombia van Pablo Escobar. Hierin reconstrueert Verbeek de tragische dood van Escobar en schetst aan de hand van deze gebeurtenis de voetbalwereld van Colombia in de jaren tachtig en negentig van de vorige eeuw. Verbeek is niet over één nacht ijs gegaan. Hij woont sinds 1996 in Colombia en kent het land als weinig anderen. Naast uitgebreid literatuuronderzoek spreekt hij oudgedienden, scheidsrechters en grote namen uit de voetbalwereld. Naast de analyse van Colombia en de omstandigheden en gebeurtenissen die leidden tot de dood van Andrés Escobar besteedt hij ook gedetailleerd aandacht aan het voetbal. Voor lezers die minder in voetbal geïnteresseerd zijn, zullen opstellingen en de weg die de bal aflegde wat veel van het goede zijn. Maar zoals Verbeek in het interview met La Chispa aangeeft, heeft hij ook een echt voetbalboek willen schrijven. Dat is hem zeker gelukt. Voor mensen die meer in Colombia geïnteresseerd zijn, blijft er meer dan genoeg over. Naast een gedegen analyse van het land lees je ook grappige feitjes. Het boek is gepubliceerd onder vlag van Voetbal International. Verbeek heeft ook andere boeken geschreven, zoals Pablo Escobar. De zoektocht naar de man achter de mythe en Ingrid Betancourt.
tags: #colombiaanse #voetballer #vermoord #na #wk