Het Australische nationale voetbalelftal, ook wel bekend als de Socceroos, heeft in de loop der jaren verschillende coaches gehad, zowel van Australische als van internationale afkomst. Deze coaches hebben elk hun eigen stempel gedrukt op het team, met wisselend succes. Dit artikel onderzoekt de recente ervaringen en uitdagingen van de Australische voetbalcoaches, met speciale aandacht voor de innovatieve speelwijzen, de druk om te presteren en de impact van de coachingstijl op de teamprestaties.
Bert van Marwijk: Een kortstondig avontuur met Nederlandse invloeden
Voorafgaand aan het WK stond het Australische voetbalelftal voor een grote uitdaging. Nadat Australië zich via de intercontinentale play-offs had gekwalificeerd voor het WK, besloot bondscoach Ange Postecoglou dat hij niet meer de energie had voor een WK. De Australische bond moest enkele maanden voor het WK op zoek naar een nieuwe bondscoach. De keuze viel op Bert van Marwijk. Van Marwijk kreeg de taak om het team in korte tijd voor te bereiden op het WK. Hij bracht een uitgebreide Nederlandse staf mee, waaronder Roel Coumans en Taco van den Velde.
Selectie en voorbereiding
De eerste uitdaging voor Van Marwijk en zijn staf was het samenstellen van een evenwichtige WK-selectie. Gezien de korte periode die ze hadden, lag de focus op het in kaart brengen en beoordelen van de internationals op dat moment. De staf analyseerde de laatste achttien wedstrijden van Australië, waarbij ze keken naar welke spelers de vorige coach had gebruikt, met welke resultaten, op welk niveau en in welke speelwijze. Ze zochten ook het aantal speelminuten van de spelers in de voorafgaande maanden op om hun wedstrijdfitheid in te schatten.
Het niveau van de Australische competitie is aanzienlijk lager dan dat van de meeste Europese competities, en de spelers die in Europa of elders in de wereld spelen, doen dat vaak in zwakkere competities of staan niet in de basis. De geselecteerde spelers kregen met Van Marwijk een coach die maar een korte periode had om zijn manier van spelen over te brengen. Daarnaast moest die selectie de stap van Aziatisch naar wereldniveau maken. In Azië is Australië een grootmacht die voornamelijk geconfronteerd wordt met tegenstanders die zich ingraven voor het eigen doel en Australië het spel laten maken. Het was opvallend dat Australië in die kwalificatiereeks veel tegengoals incasseerde en kansen weggaf. Dat gegeven vroeg om een meer realistische speelwijze om de kans op succes op mondiaal niveau groter te maken.
Trainingskamp in Turkije
Het trainingskamp vond plaats in Turkije, een locatie die in overleg met de Australische sportwetenschappers was gekozen. Er werd verwacht dat het daar een paar graden warmer zou zijn dan tijdens het WK in Rusland, waardoor het team in Rusland gemakkelijker zou kunnen acclimatiseren. Aanvankelijk wilde de Australische bond de voorbereiding in Australië beginnen met een uitzwaaiwedstrijd, maar Van Marwijk wist dit te voorkomen. Hij legde uit dat als de hele selectie, van wie de meesten in Europa spelen, eerst naar Australië had moeten vliegen en daarna terug naar Europa, dat door de reistijd en twee jetlags minstens acht trainingsdagen had gekost. Van Marwijk gaf de voorkeur aan trainingen boven vriendschappelijke wedstrijden in de aanloop naar zo'n groot toernooi.
Lees ook: Word een KNVB Gecertificeerde Trainer Coach
Tijdens het trainingskamp was de eerste uitdaging om alle spelers zo snel mogelijk op een gelijk niveau qua belastbaarheid te krijgen. De Australische competitie eindigde bijvoorbeeld voor een speler al op 16 april, voor een ander op 23 april of 6 mei. Spelers die actief zijn in Engeland (Championship) waren ook een gecompliceerd verhaal. De ene was al klaar op 6 mei, maar er was ook een speler die op 26 mei nog in de finale van de play-offs speelde. Bij de internationals die net een lange competitie achter de rug hadden, was de richtlijn dat ze minstens vijf dagen vrij kregen voordat ze zich in het trainingskamp moesten melden. Dat was weer niet het geval voor spelers die actief waren in Japan of Zuid-Korea, waar de competitie net enkele maanden onderweg was.
De eerste paar dagen van het trainingskamp hadden daarom een algemeen karakter. Gelukkig bleek dat het met de basisfitheid van de groep goed zat. Daardoor kon men redelijk snel overstappen naar twee trainingen per dag waarbij men bijna uitsluitend specifiek trainde op het ontwikkelen van de speelwijze. Dat gebeurde in cycli met accenten in trainen op verdedigen (en omschakelen naar aanvallen) en trainen op aanvallen (en omschakelen naar verdedigen). Het bleef belangrijk om de fysieke voorbereiding en de conditietraining te integreren in het ontwikkelen van de speelwijze. Er werd zeer intensief getraind vanuit de positie, per linie en als team.
Speelwijze en resultaten
De erfenis van voorganger Ange Postecoglou was dat het team de intentie had om verzorgd voetbal te spelen. Het bleef het doel om met Australië dominant te spelen en uit te gaan van balbezit. Maar om op topniveau controle te hebben bij balverlies was meer structuur in de manier van verdedigen per se noodzakelijk. Het bewaken van de onderlinge afstanden om zo compact mogelijk te kunnen spelen en een verzorgde restverdediging kregen meteen vanaf het begin de volle aandacht.
Ondanks de waardering voor de innovatieve speelwijze, wist Australië niet te overtuigen op het WK. Het team overleefde de poulefase niet, mede door een gebrek aan kwaliteit in de eindfase. Na het WK werd Van Marwijk opgevolgd door Graham Arnold.
Graham Arnold: Een terugkeer met wisselend succes
Graham Arnold keerde na het WK van 2018 terug als bondscoach van Australië, nadat hij tussen 2000 en 2010 al verschillende functies had vervuld bij de nationale ploeg. Arnold volgde daarmee Bert van Marwijk op, de bondscoach die het Nederlands elftal in 2010 naar de WK-finale loodste.
Lees ook: Voetbalcoach analyse
WK-kwalificatie en prestaties
Onder leiding van Arnold steeg Australië de afgelopen jaren op de FIFA-wereldranglijst. Op het WK in Qatar bereikte Australië voor de tweede keer ooit de achtste finales door als tweede te eindigen achter groepswinnaar Frankrijk. In de achtste finales verloor Australië met 2-1 van Argentinië, de latere wereldkampioen.
Kritiek en ontslag
Ondanks de successen was er ook kritiek op Arnold. Na een slechte hervatting van de WK-kwalificatiecyclus, met een verlies tegen Bahrein en een gelijkspel tegen Indonesië, nam Arnold ontslag. Hij noemde zijn vertrek "het beste voor het land".
René Meulensteen: Assistent-bondscoach en analyticus
Naast de hoofdcoaches speelde ook René Meulensteen een belangrijke rol bij het Australische nationale elftal. Meulensteen was ruim zes jaar assistent-bondscoach en werkte nauw samen met Graham Arnold. Na het vertrek van Arnold scheidden ook de wegen van Meulensteen en The Socceroos.
Meulensteen was verantwoordelijk voor de technische trainingen en hield van creativiteit en onvoorspelbaarheid in het spel. Hij benadrukte het belang van het benutten van kansen en het voorkomen van onnodige fouten in cruciale wedstrijden.
Tony Popovic: Een nieuwe richting?
Na het ontslag van Arnold werd Tony Popovic aangesteld als nieuwe bondscoach. De bond had ervoor kunnen kiezen om op basis van continuïteit Meulensteen aan te houden, maar Popovic werd gezien als een nieuw gezicht die een volledig nieuwe identiteit aan de ploeg kan geven en een nieuwe richting kan inslaan.
Lees ook: Hoe meld je trainers/coaches aan bij KNVB West 1?
Technologie en fitheid: De rol van Craig Duncan
Een belangrijk aspect van de voorbereiding van het Australische team is de fitheid van de spelers. Craig Duncan, een sportwetenschapper die al jaren verantwoordelijk is voor de fitheid van Australische sportteams, speelde hierin een cruciale rol.
Duncan maakte gebruik van geavanceerde technologie om de fitheid van de spelers te monitoren. Zo droegen alle spelers verplicht een op maat gemaakte app voor de Apple Watch, in combinatie met andere wearables van Felix Technology. Hierdoor kon Duncan en zijn team dag en nacht gegevens verzamelen over de fitheid van elke Australische speler, waar ook ter wereld.
De verzamelde gegevens werden gebruikt om de trainingsbelasting aan te passen en de kans op blessures en oververmoeidheid te minimaliseren. Tijdens het WK heeft niemand een spierblessure opgelopen.